„CZŁOWIEK ma nie większy wpływ na swój los niż którekolwiek inne zwierzę” — napisał ewolucjonista John Gray. Natomiast pisarz Shmuley Boteach wyraził zupełnie odmienne zdanie: „Człowiek to nie zwierzę — jest panem swego losu” (An Intelligent Person’s Guide to Judaism).

Wiele osób podziela pogląd wspomnianego ewolucjonisty i uważa, iż dziejami ludzkości rządzą ślepe siły natury. Według innych zostaliśmy stworzeni przez Boga, który obdarzył nas swobodą decydowania o naszej przyszłości.

Z kolei niektórzy są przeświadczeni, że ich przyszłość spoczywa w rękach jednostek sprawujących władzę. Jak to ujął pisarz Roy Weatherford, „większość mieszkańców ziemi — zwłaszcza kobiet — nie ma (...) kontroli nad własnym życiem z tego prostego powodu, że są ciemiężeni i wykorzystywani przez innych ludzi” (The Implications of Determinism). Zmagania czynników politycznych i wojskowych nierzadko udaremniają realizację marzeń o szczęściu.

W dawnych czasach mnóstwo ludzi żyło w poczuciu bezradności, mniemając, że ich życiem kierują siły nadprzyrodzone. Shmuley Boteach wyjaśnia: „Starożytni Grecy byli przekonani, że wszelka nadzieja jest daremna, ponieważ przeznaczenia nie da się odmienić”. Uważali, że losem każdego człowieka rozporządzają kapryśne boginie, które decydują nie tylko o godzinie jego śmierci, lecz także o tym, ile zazna w swoim życiu smutku i cierpień.

 Wiara, iż nadludzkie moce kształtują naszą przyszłość, jest powszechna również obecnie. Na przykład sporo osób wierzy w kismet — los przeznaczony każdemu człowiekowi. Ich zdaniem Bóg dawno temu ustalił wynik wszystkich naszych poczynań oraz datę naszej śmierci. Istnieje też dogmat o predestynacji, według którego Wszechmocny Bóg „z góry postanowił, czy dana jednostka zostanie wybawiona, czy potępiona”. Naukę tę wyznaje wiele ludzi uważających się za chrześcijan.

A co ty o tym sądzisz? Czy o twojej przyszłości decydują czynniki, na które nie masz żadnego wpływu? A może rację ma William Szekspir, który napisał: „Przecież czasami (...) ludzie panami są swoich przeznaczeń”? * Rozważmy, co w tej sprawie ma do powiedzenia Biblia.

[Przypis]