„Daj mi (...) poznać twoje drogi, bym cię znał” (WYJŚCIA 33:13).

1, 2. (a) Dlaczego Mojżesz interweniował, gdy zobaczył, że Egipcjanin bije Hebrajczyka? (b) Czego musiał się nauczyć Mojżesz, by stać się użytecznym narzędziem w ręku Jehowy?

MOJŻESZ został wychowany w domu faraona i otrzymał staranne wykształcenie, bardzo cenione wśród wyższych sfer w Egipcie. Zdawał sobie jednak sprawę, że nie jest Egipcjaninem — jego rodzice byli przecież Hebrajczykami. W wieku 40 lat postanowił dokładniej przyjrzeć się sytuacji swych rodaków, synów Izraela. Gdy zobaczył, jak Egipcjanin bije jednego z Hebrajczyków, nie pozostał obojętny na krzywdę. Zabił ciemięzcę i w ten sposób stanął po stronie ludu Jehowy. Myślał, że jest narzędziem w rękach Boga i niesie swym braciom wyzwolenie (Dzieje 7:21-25; Hebrajczyków 11:24, 25). Ale kiedy jego czyn wyszedł na jaw, egipskie władze uznały go za buntownika, był więc zmuszony ratować się ucieczką (Wyjścia 2:11-15). Jeśli rzeczywiście miał posłużyć Jehowie za narzędzie, musiał jeszcze lepiej poznać Jego drogi. Czy był gotów poddać się takiemu szkoleniu? (Psalm 25:9).

² Przez następnych 40 lat Mojżesz żył na wygnaniu jako pasterz. Chociaż jego hebrajscy pobratymcy najwyraźniej nie docenili jego wysiłków, nie popadł w rozgoryczenie, lecz pokornie przyjmował wszystko, co dopuścił Bóg. Przez wiele lat mogło się wydawać, że Mojżesz pozostaje niezauważony, mimo to pozwalał, by Jehowa kształtował jego osobowość. Dzięki temu mógł później o sobie napisać, że „był najpotulniejszy ze wszystkich ludzi, którzy byli na powierzchni ziemi” — i słowa te nie odzwierciedlały jego własnej oceny, lecz zostały zanotowane pod natchnieniem świętego ducha Bożego (Liczb 12:3). Za pośrednictwem Mojżesza Jehowa dokonał niezwykłych rzeczy. Jeśli więc szukamy potulności, również nam będzie błogosławił (Sofoniasza 2:3).

Otrzymuje zadanie

3, 4. (a) Jakie polecenie dał Mojżeszowi Jehowa? (b) Jakie wsparcie zapewnił Bóg Mojżeszowi?

³ Pewnego dnia, gdy Mojżesz przebywał w pobliżu góry Horeb na półwyspie Synaj, przemówił do niego anioł Boży. Za jego pośrednictwem Jehowa oświadczył: „Zaiste widziałem uciśnienie mego ludu, który jest w Egipcie, i słyszałem ich krzyk z powodu tych, którzy ich poganiają do pracy; gdyż dobrze znam boleści, jakich doznają. I zstępuję, aby ich wyzwolić z ręki Egipcjan i wyprowadzić z tej ziemi do ziemi dobrej i przestronnej, do ziemi mlekiem i miodem płynącej” (Wyjścia 3:2, 7, 8). W związku z tym zamierzeniem Bóg zlecił Mojżeszowi zadanie, ale chciał, by zostało ono wykonane zgodnie z Jego wskazówkami.

⁴ Anioł Jehowy powiedział jeszcze: „Teraz chodź, poślę cię do faraona, i wyprowadź mój lud, synów Izraela, z Egiptu”. Mojżesz jednak się wahał. Uważał, że zadanie to przerasta jego siły, i w zasadzie miał rację — o własnych siłach nie zdołałby go wykonać. Lecz Jehowa go zapewnił: „Okażę, że jestem z tobą” (Wyjścia 3:10-12). Dał mu moc dokonywania cudów, które miały potwierdzać, że faktycznie posłał go Bóg. Ponadto polecił, by Mojżeszowi towarzyszył jako rzecznik jego brat, Aaron. A sam Jehowa miał im przekazywać, co powinni mówić i czynić (Wyjścia 4:1-17). Czy Mojżesz sumiennie wywiąże się ze swej misji?

5. Dlaczego postawa Izraelitów była dla Mojżesza wyzwaniem?

⁵ Izraelscy starsi początkowo uwierzyli Mojżeszowi i Aaronowi (Wyjścia 4:29-31). Wkrótce jednak „urzędnicy spośród synów Izraela”  zaczęli oskarżać Mojżesza i jego brata o to, że ‛uczynili z nich odrażającą woń’ dla faraona i jego sług (Wyjścia 5:19-21; 6:9). Później, kiedy Izraelici wychodzili z Egiptu, cały naród ogarnęło przerażenie na widok ścigających ich rydwanów. Widząc przed sobą Morze Czerwone, a za sobą wrogów, myśleli, że wpadli w pułapkę, i znów zaczęli obwiniać Mojżesza. Jak byś postąpił na jego miejscu? Chociaż Izraelici nie mieli żadnych łodzi, na rozkaz Jehowy Mojżesz polecił zwinąć obóz. Następnie Bóg rozdzielił wody Morza Czerwonego i lud mógł bezpiecznie przejść po suchym dnie (Wyjścia 14:1-22).

Sprawa ważniejsza niż wyzwolenie

6. Co Jehowa podkreślił, gdy powierzał Mojżeszowi zadanie?

⁶ Powierzając Mojżeszowi zadanie, Jehowa podkreślił doniosłe znaczenie swego imienia. Szacunek dla tego imienia i dla Osoby, którą ono reprezentuje, jest sprawą niezmiernie ważną. Zapytany o imię, Jehowa rzekł Mojżeszowi: „Okażę się, kim się okażę”. Polecił mu też powiedzieć synom Izraela: „Jehowa, Bóg waszych praojców, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba, posłał mnie do was”. Następnie dodał: „To jest moje imię po czas niezmierzony i ono mnie upamiętnia na pokolenie za pokoleniem” (Wyjścia 3:13-15). Po dziś dzień imię Jehowy jest znane Jego sługom na całej ziemi (Izajasza 12:4, 5; 43:10-12).

7. Co Bóg nakazywał Mojżeszowi pomimo uporu faraona?

⁷ Mojżesz i Aaron stanęli przed faraonem i przemówili do niego w imieniu Jehowy. Ale faraon zuchwale odparł: „Któż to jest Jehowa, żebym miał usłuchać jego głosu i odprawić Izraela? Wcale nie znam Jehowy, a do tego nie mam zamiaru odprawić Izraela” (Wyjścia 5:1, 2). Władca ten okazał się człowiekiem upartym i fałszywym, lecz mimo to Jehowa posyłał do niego Mojżesza z kolejnymi orędziami (Wyjścia 7:14-16, 20-23; 8:1, 2, 20). Mojżesz widział, że faraon jest rozdrażniony. Czy więc warto znowu do niego iść? Izraelici wypatrują wybawienia, a faraon zaciął się w uporze. Jak byś postąpił na miejscu Mojżesza?

8. Co dobrego wynikło ze sposobu, w jaki Jehowa zareagował na postępowanie faraona, i jak tamte wydarzenia powinny wpływać na nas?

⁸ Mojżesz przekazał faraonowi kolejne orędzie: „Tak rzekł Jehowa, Bóg Hebrajczyków: ‚Odpraw mój lud, żeby mogli mi służyć’”. Bóg powiedział również: „Bo już mogłem wyciągnąć rękę, żeby uderzyć ciebie i twój lud zarazą i żebyś został usunięty z ziemi. Ale właśnie w tym celu zostawiłem cię przy życiu, by ci pokazać swoją moc i by moje imię oznajmiano po całej ziemi” (Wyjścia 9:13-16). Wymierzając karę zatwardziałemu faraonowi, Jehowa postanowił ukazać swą moc w sposób stanowiący przestrogę dla wszystkich, którzy Mu się sprzeciwiają. Dotyczy to również Szatana Diabła, nazwanego później przez Jezusa Chrystusa „władcą świata” (Jana 14:30; Rzymian 9:17-24). Zgodnie z zapowiedzią Jehowy imię Boże sławiono po całej ziemi. Dzięki Jego wielkodusznej cierpliwości uratowani zostali Izraelici i „ogromna mieszana społeczność”, która przyłączyła się do wielbienia prawdziwego Boga (Wyjścia 9:20, 21; 12:37, 38). Od tego czasu oznajmianie imienia Jehowy przyniosło i wciąż przynosi korzyść milionom ludzi, którzy zaczęli wielbić Boga we właściwy sposób.

 Postępowanie z krnąbrnym ludem

9. Jak rodacy Mojżesza okazali brak szacunku dla Jehowy?

⁹ Hebrajczycy znali imię Boże. Słyszeli, jak używał go Mojżesz, gdy do nich przemawiał. Niestety, nie zawsze okazywali Bogu należny szacunek. Krótko po cudownym wyzwoleniu z Egiptu mieli problemy ze znalezieniem wody zdatnej do picia. Jak zareagowali? Zaczęli szemrać przeciw Mojżeszowi. Później narzekali na jedzenie. Mojżesz ostrzegł ich, że sprzeciwiają się nie tylko jemu i Aaronowi, ale też samemu Jehowie (Wyjścia 15:22-24; 16:2-12). Na górze Synaj Jehowa dał swemu ludowi Prawo, czemu towarzyszyły nadprzyrodzone zjawiska. Izraelici widzieli i słyszeli, co się działo, i obiecali Jehowie posłuszeństwo. A jednak wkrótce potem wbrew Jego woli zrobili złotego cielca i zaczęli oddawać mu cześć, twierdząc, że obchodzą „święto dla Jehowy” (Wyjścia 32:1-9).

10. Dlaczego prośba Mojżesza zanotowana w Księdze Wyjścia 33:13 ma dziś szczególne znaczenie dla chrześcijańskich nadzorców?

¹⁰ Jak Mojżesz miał postąpić z narodem, który sam Jehowa nazwał ludem o sztywnym karku? Błagał Boga: „Proszę, jeśli znalazłem łaskę w twoich oczach, daj mi, proszę, poznać twoje drogi, bym cię znał, żebym znalazł łaskę w twoich oczach” (Wyjścia 33:13). W nowożytnej społeczności sług Jehowy chrześcijańscy pasterze sprawują pieczę nad nieporównanie pokorniejszą trzodą, lecz mimo to wyrażają w swych modlitwach podobną prośbę: „Daj mi poznać twe drogi, Jehowo; naucz mnie ścieżek twoich” (Psalm 25:4). Znajomość Jego dróg pozwala starszym działać zgodnie z zasadami biblijnymi i w sposób odzwierciedlający Jego osobowość.

Czego Jehowa wymaga od swego ludu

11. Jakich wskazówek Jehowa udzielił Mojżeszowi i dlaczego powinniśmy się nimi interesować?

¹¹ Wymagania Jehowy wobec Jego ludu zostały przekazane ustnie na górze Synaj. Później Mojżesz otrzymał dwie tablice ze spisanymi Dziesięcioma Przykazaniami. Gdy zszedł z Synaju, ujrzał Izraelitów oddających cześć lanemu posągowi cielca. Rozgniewany, roztrzaskał tablice o ziemię. Po jakimś czasie wyciosał nowe tablice, a Jehowa znów napisał na nich Dziesięcioro Przykazań (Wyjścia 32:19; 34:1). Przykazania te były dokładnie takie same jak za pierwszym razem. Mojżesz miał się nimi ściśle kierować. Oprócz tego Jehowa w niezwykły sposób objawił Mojżeszowi swą osobowość, wskazując mu, jak powinien postępować przedstawiciel Boga. Chociaż chrześcijanie nie podlegają Prawu Mojżeszowemu, to w słowach skierowanych do tego wybitnego męża zawarte są podstawowe niezmienne zasady, które w dalszym ciągu obowiązują wszystkich sług Jehowy (Rzymian 6:14; 13:8-10). Rozważmy kilka z nich.

12. Do czego powinna skłaniać Izraelitów świadomość, że Jehowa wymaga wyłącznego oddania?

¹² Jehowa jest godzien wyłącznego oddania. Izraelici słyszeli, jak On sam powiedział, iż wymaga wyłącznego oddania (Wyjścia 20:2-5). Widzieli też niezbite dowody tego, że jest prawdziwym Bogiem (Powtórzonego Prawa 4:33-35). Jehowa wyraźnie oznajmił, że nie będzie tolerował wśród swego ludu żadnej formy bałwochwalstwa lub spirytyzmu — bez względu na to, co czyniłyby inne narody. Wielbienie Go nie mogło być jedynie zwykłą formalnością. Wszyscy słudzy Jehowy mieli Go miłować „całym swym sercem i całą swą duszą, i całą swą siłą życiową” (Powtórzonego Prawa 6:5, 6). Miało to być widoczne w ich mowie i postępowaniu — właściwie w każdej dziedzinie ich życia (Kapłańska 20:27; 24:15, 16; 26:1). Również Jezus Chrystus dobitnie wskazał, że Jehowa wymaga wyłącznego oddania (Marka 12:28-30; Łukasza 4:8).

13. Dlaczego Izraelici mieli okazywać Bogu bezwzględne posłuszeństwo i co nas powinno do tego skłaniać? (Kaznodziei 12:13).

¹³ Ściśle przestrzegaj przykazań Jehowy. Izraelitom ciągle trzeba było przypominać, że gdy zawierali przymierze z Jehową, przyrzekli Mu  bezwarunkowe posłuszeństwo. W wielu sprawach mieli oczywiście swobodę wyboru, ale gdy w grę wchodziły przykazania Jehowy, musieli być bezwzględnie posłuszni. Takie postępowanie było wyrazem miłości do Boga oraz przynosiło korzyści zarówno im, jak i ich potomstwu. Wszystkie przykazania Jehowy służyły przecież ich dobru (Wyjścia 19:5-8; Powtórzonego Prawa 5:27-33; 11:22, 23).

14. W jaki sposób Bóg podkreślił potrzebę dawania pierwszeństwa sprawom duchowym?

¹⁴ Dawaj pierwszeństwo sprawom duchowym. Izraelici nie mieli dopuścić do tego, by zaspokajanie potrzeb materialnych tak ich pochłonęło, że straciliby z oczu sprawy duchowe. Ich życie nie miało się obracać jedynie wokół przyziemnych celów. Jehowa wyodrębnił w każdym tygodniu czas, który uważał za święty — czas na sprawy związane z wielbieniem prawdziwego Boga (Wyjścia 35:1-3; Liczb 15:32-36). Ponadto każdego roku należało zarezerwować czas na święte zgromadzenia (Kapłańska 23:4-44). Dawały one możliwość rozpamiętywania potężnych czynów Jehowy, uczenia się Jego dróg i okazywania wdzięczności za całą Jego dobroć. Wyrażanie swego oddania dla Jehowy pomagało wzrastać w zbożnej bojaźni i miłości oraz chodzić Jego drogami (Powtórzonego Prawa 10:12, 13). Zdrowe zasady kryjące się w tych przepisach przyczyniają się do pomyślności sług Jehowy również w dobie obecnej (Hebrajczyków 10:24, 25).

Docenianie przymiotów Jehowy

15. (a) Dlaczego docenianie przymiotów Jehowy przyniosło Mojżeszowi korzyści? (b) Jakie pytania mogą nam pomóc wnikliwie rozmyślać nad każdym z przymiotów Jehowy?

¹⁵ Innym czynnikiem ułatwiającym Mojżeszowi sprawowanie przewodnictwa było docenianie przymiotów Jehowy. W Księdze Wyjścia 34:5-7 czytamy o tym, jak Bóg przechodził przed obliczem Mojżesza i oznajmiał: „Jehowa, Jehowa, Bóg miłosierny i łaskawy, nieskory do gniewu oraz obfitujący w lojalną życzliwość i prawdę, zachowujący lojalną życzliwość dla tysięcy, on przebacza przewinienie i występek, i grzech, lecz bynajmniej nie pozwoli ujść bezkarnie — sprowadzi karę za przewinienie ojców na synów i wnuków, na trzecie pokolenie i na czwarte pokolenie”. Warto porozmyślać nad tymi słowami. Zadaj sobie pytania: „Co oznacza dany przymiot? Jak Jehowa go okazywał? Jak mogą go przejawiać chrześcijańscy nadzorcy? Jak powinien on wpływać na postępowanie każdego z nas?” Zobaczmy, jak można przeprowadzić taką analizę.

16. Jak moglibyśmy pogłębiać swe zrozumienie miłosierdzia Bożego i dlaczego powinniśmy to robić?

¹⁶ Jehowa to „Bóg miłosierny i łaskawy”. Spróbuj zatem poszukać dodatkowych informacji na temat miłosierdzia, posługując się Skorowidzem do publikacji Towarzystwa Strażnica. * Aby znaleźć wersety zawierające to słowo, wystarczy sięgnąć po konkordancję biblijną lub zajrzeć do skorowidza znajdującego się  na końcu Przekładu Nowego Świata. Dzięki takiemu studium przekonasz się, że miłosierdzie nie tylko skłania Jehowę do złagodzenia kary, ale też obejmuje tkliwe współczucie. Pobudza Boga do ulżenia ludziom w ich niedoli. Dowodzi tego chociażby fakt, że podczas wędrówki Izraelitów do Ziemi Obiecanej Jehowa dbał o nich zarówno pod względem duchowym, jak i fizycznym (Powtórzonego Prawa 1:30-33; 8:4). Miłosiernie wybaczał im błędy. A skoro okazywał miłosierdzie temu starożytnemu ludowi, to o ileż bardziej powinni sobie nawzajem okazywać miłosierdzie Jego dzisiejsi słudzy! (Mateusza 9:13; 18:21-35).

17. Jak dzięki lepszemu poznaniu łaskawości Jehowy możemy się przyczyniać do rozwoju czystego wielbienia?

¹⁷ Jehowa jest nie tylko miłosierny, ale i łaskawy. Jeśli masz słownik języka polskiego, zobacz definicję słowa „łaskawość”. Porównaj to z wersetami wspominającymi o łaskawości Boga. Biblia wyjawia, że przymiot ten obejmuje między innymi życzliwą troskę o osoby pokrzywdzone przez los (Wyjścia 22:26, 27). Właściwie w każdym kraju cudzoziemcy, a także inni ludzie, mogą się zmagać z poważnymi trudnościami. Ucząc swój lud bezstronności i życzliwości dla takich osób, Jehowa zwrócił uwagę, że Izraelici też żyli kiedyś na obczyźnie — w Egipcie (Powtórzonego Prawa 24:17-22). A co z dzisiejszym ludem Bożym? Jeśli okazujemy łaskawość i życzliwość, przyczyniamy się do jedności w naszym gronie i przyciągamy innych do wielbienia Jehowy (Dzieje 10:34, 35; Objawienie 7:9, 10).

18. Jaka nauka wypływa z ograniczeń, które Jehowa nałożył na kontakty Izraelitów z innymi narodami?

¹⁸ Jednakże Izraelici nie mieli okazywać życzliwości cudzoziemcom kosztem miłości do Jehowy i Jego zasad moralnych. Dlatego zakazano im przejmowania praktyk religijnych i rozwiązłego stylu życia okolicznych narodów (Wyjścia 34:11-16; Powtórzonego Prawa 7:1-4). Zasada ta obowiązuje również dzisiaj. Mamy być święci, ponieważ nasz Bóg, Jehowa, jest święty (1 Piotra 1:15, 16).

19. Jaką ochroną dla ludu Jehowy jest zrozumienie Jego poglądów na przewinienia?

¹⁹ Aby objaśnić Mojżeszowi swe drogi, Jehowa podkreślił, że choć nie toleruje grzechu, to nie jest skory do gniewu. Daje ludziom czas, by mogli poznać Jego wymagania i się do nich dostosować. Jeżeli ktoś okazuje skruchę, Jehowa wybacza mu grzechy. Natomiast nie powstrzymuje się przed wymierzeniem zasłużonej kary tym, którzy dopuścili się poważnych przewinień. Ostrzegł Mojżesza, że czyny Izraelitów — zarówno te dobre, jak i te złe — mogą mieć wpływ na przyszłe pokolenia. Poznanie i docenianie dróg Jehowy może chronić sług  Bożych przed oskarżaniem Stwórcy o to, że ociąga się z działaniem lub wręcz powoduje nieszczęścia, które sami na siebie ściągnęli.

20. Co pomoże nam odpowiednio postępować w kontaktach z braćmi i z osobami napotkanymi w służbie kaznodziejskiej? (Psalm 86:11).

²⁰ Jeśli chcesz pogłębić swą znajomość Jehowy i Jego dróg, staraj się czytać Biblię, wyszukiwać dodatkowe informacje i rozmyślać nad tym, co czytasz. Dokładnie analizuj różne fascynujące aspekty osobowości Jehowy. Z modlitwą rozważaj, jak mógłbyś Go naśladować i jeszcze lepiej dostosowywać swe życie do Jego woli. Dzięki temu łatwiej ci będzie unikać różnych niebezpieczeństw, zachowywać dobre stosunki ze współwyznawcami, a także pomagać innym, by poznali i pokochali naszego wspaniałego Boga.

[Przypis]

Czego się nauczyłeś?

• Dlaczego Mojżesz musiał przejawiać potulność i dlaczego my też jej potrzebujemy?

• Co dobrego przyniosło wielokrotne oznajmianie faraonowi słowa Jehowy?

• Jakich wspaniałych zasad, praktycznych również dla nas, nauczył się Mojżesz?

• Jak możemy pogłębić swą znajomość przymiotów Jehowy?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 21]

Mojżesz wiernie przekazał faraonowi orędzie od Jehowy

[Ilustracja na stronie 23]

Jehowa wyjawił Mojżeszowi swe wymagania

[Ilustracja na stronach 24, 25]

Rozmyślaj o przymiotach Jehowy