„Ja jestem z wami”
„Posłaniec Jehowy zwrócił się do ludu (...): ‚Ja jestem z wami’ — brzmi wypowiedź Jehowy” (AGGEUSZA 1:13).
1. Do czego Jezus przyrównał nasze czasy?
NASTAŁY naprawdę niezwykłe czasy. Spełniające się proroctwa biblijne wskazują na to, że od roku 1914 żyjemy „w dniu Pańskim” (Objawienie 1:10). Jak wiemy z Biblii, Jezus przyrównał „dni Syna Człowieczego”, sprawującego władzę w swym Królestwie, do „dni Noego” i „dni Lota” (Łukasza 17:26, 28). A zatem czasy Noego i Lota były proroczą zapowiedzią tego, co miało się dziać w naszych czasach. Ale w Biblii można znaleźć jeszcze inną analogię, która zasługuje na wnikliwe rozważenie.
2. Jakie zadanie otrzymali od Jehowy Aggeusz i Zachariasz?
2 Przyjrzyjmy się sytuacji, która panowała w czasach hebrajskich proroków Aggeusza i Zachariasza. Jakie orędzia przekazywane przez tych dwóch wiernych proroków mają znaczenie dla ludu Jehowy w dobie obecnej? Aggeusz i Zachariasz byli ‛posłańcami Jehowy’ skierowanymi do Żydów, którzy powrócili z niewoli babilońskiej. Mieli ich upewnić, że Bóg będzie im pomagał w dziele odbudowy świątyni (Aggeusza 1:13; Zachariasza 4:8, 9). Co prawda księgi spisane przez tych proroków są krótkie, ale wchodzą w skład „całego Pisma”, które „jest natchnione przez Boga i pożyteczne do nauczania, do upominania, do prostowania, do karcenia w prawości” (2 Tymoteusza 3:16).
Znaczenie dla nas
3, 4. Dlaczego proroctwa Aggeusza i Zachariasza powinny interesować również nas?
3 Orędzia przekazane przez Aggeusza i Zachariasza niewątpliwie były pożyteczne dla ówczesnych Żydów, a zawarte w nich proroctwa rzeczywiście się wtedy spełniły. Ale skąd wiemy, że ich treść powinna żywo interesować również nas? Wskazuje na to wypowiedź z Listu do Hebrajczyków 12:26-29. Apostoł Paweł powołuje się tutaj na Księgę Aggeusza 2:6, gdzie Jehowa zapowiedział, iż ‛zakołysze niebiosami i ziemią’. Nieco dalej Bóg dodał, że ‛wywróci tron królestw i unicestwi siłę królestw narodów’ (Aggeusza 2:22).
4 Cytując Aggeusza, apostoł Paweł wyjaśnia, co się stanie z „królestwami narodów”, i podkreśla, jak góruje nad nimi „królestwo, którym nie można wstrząsnąć”, a które mają otrzymać chrześcijanie namaszczeni duchem (Hebrajczyków 12:28). Jak widać, proroctwa Aggeusza i Zachariasza miały się spełnić w większym zakresie już po napisaniu Listu do Hebrajczyków w I wieku n.e. Obecnie wciąż żyje na ziemi ostatek namaszczonych duchem chrześcijan, którzy są wraz z Jezusem dziedzicami mesjańskiego Królestwa. Orędzia Aggeusza i Zachariasza muszą się więc odnosić również do naszych czasów.
5, 6. W jakich okolicznościach zostali powołani prorocy Aggeusz i Zachariasz?
5 Cenne informacje historyczne dotyczące tamtego okresu znajdujemy w Księdze Ezdrasza. W roku 537 p.n.e. Żydzi wrócili z niewoli babilońskiej, a w następnym roku namiestnik Zerubbabel oraz arcykapłan Jeszua (inaczej Jozue) nadzorowali zakładanie fundamentu pod nową świątynię (Ezdrasza 3:8-13; 5:1). Było to bardzo radosne wydarzenie. Potem jednak Żydów sparaliżował strach. Jak się dowiadujemy z Księgi Ezdrasza 4:4, wrogo nastawieni „mieszkańcy tej ziemi stale osłabiali ręce ludu Judy i zniechęcali ich do budowania”. Posługując się fałszywymi oskarżeniami, ci przeciwnicy, w szczególności Samarytanie, zdołali nakłonić króla Persji, by zakazał prac przy budowie świątyni (Ezdrasza 4:10-21).
6 Początkowy zapał wygasł. Żydzi zajęli się własnymi sprawami. Jednakże w roku 520 p.n.e., a więc 16 lat po położeniu fundamentu świątyni, Bóg posłał Aggeusza i Zachariasza, by zachęcili lud do wznowienia prac przy Jego domu (Aggeusza 1:1; Zachariasza 1:1). Pod wpływem posłańców Jehowy oraz widocznych dowodów Jego poparcia Żydzi przystąpili do robót i w roku 515 p.n.e. ukończyli odbudowę świątyni (Ezdrasza 6:14, 15).
7. Jakie podobieństwa widać między czasami tych proroków a naszymi?
7 Czy wiesz, jakie znaczenie mają dla nas tamte wydarzenia? Powierzono nam do wykonania dzieło związane z głoszeniem „dobrej nowiny o królestwie” (Mateusza 24:14). Szczególnego rozmachu nabrało ono po I wojnie światowej. Podobnie jak przed wiekami Żydzi zostali wyzwoleni z niewoli babilońskiej, tak nowożytny lud Jehowy został oswobodzony z niewoli Babilonu Wielkiego, ogólnoświatowego imperium religii fałszywej. Pomazańcy Boży zajęli się głoszeniem i nauczaniem dobrej nowiny oraz kierowaniem ludzi do religii prawdziwej. Dzisiaj to dzieło jest prowadzone na niespotykaną skalę i być może ty również masz w nim swój udział. Musimy się do niego pilnie przykładać, bo kres obecnego niegodziwego systemu rzeczy jest bliski! Ta zlecona przez Jehowę działalność będzie trwać, aż zaingeruje On w sprawy ludzkie podczas „wielkiego ucisku” (Mateusza 24:21). W rezultacie zniknie wszelka niegodziwość, a na całej ziemi rozkwitnie prawdziwe wielbienie Boga.
8. Dlaczego możemy być pewni, że Jehowa wspiera naszą działalność?
8 Z proroctw Aggeusza i Zachariasza wynika, że jeśli z całego serca angażujemy się we wspomnianą działalność, to możemy liczyć na wsparcie i błogosławieństwo Jehowy. Mimo podejmowanych wysiłków żaden rząd nie zdołał zahamować postępów dzieła głoszenia. Od I wojny światowej aż do dnia dzisiejszego nieustannie rozwija się ono dzięki błogosławieństwu Jehowy. Ale jest jeszcze dużo do zrobienia.
9. Jakie wydarzenia ze starożytności zasługują na naszą uwagę i dlaczego?
9 Jak treść ksiąg Aggeusza i Zachariasza może nas jeszcze bardziej pobudzić, byśmy posłusznie stosowali się do Bożego nakazu głoszenia i nauczania? Rozważmy pewne lekcje, które można wyciągnąć z tych dwóch ksiąg biblijnych. Przeanalizujmy na przykład fakty związane z odbudową świątyni po powrocie Żydów z niewoli babilońskiej. Jak już powiedziano, nie wytrwali oni w pracy nad odbudową tego miejsca wielbienia; poprzestali na położeniu fundamentu. Jaki niewłaściwy sposób myślenia się u nich rozwinął? I czego my możemy się z tego nauczyć?
Właściwy punkt widzenia
10. Jaki błędny pogląd przyswoili sobie Żydzi i z jakim skutkiem?
10 Repatrianci żydowscy mówili: „Nie nadszedł czas” (Aggeusza 1:2). Kiedy w roku 536 p.n.e. rozpoczęli prace budowlane i położyli fundament pod świątynię, nie mówili, że „nie nadszedł czas”. Ale pod wpływem wrogości sąsiadów i ingerencji władz wkrótce zmienili zdanie. Ważniejsze stały się dla nich własne domy i wygody. Podkreślając kontrast między ich domami, ozdobionymi drogim drewnem, a niedokończoną świątynią, Jehowa zapytał ich: „Czy czas na to, abyście wy mieszkali w swych domach wyłożonych boazerią, podczas gdy ten dom jest opustoszały?” (Aggeusza 1:4).
11. Dlaczego Jehowa musiał skorygować Żydów współczesnych Aggeuszowi?
11 A zatem Żydzi zupełnie odwrócili swą hierarchię wartości. Zamiast zgodnie z zamierzeniem Jehowy stawiać na pierwszym miejscu odbudowę świątyni, skupili się na swych domach i na sobie samych. Przestali się przykładać do pracy przy domu Bożym. W Księdze Aggeusza 1:5 Jehowa zachęcił ich, żeby ‛rozważyli w sercu swe drogi’. Mieli zastanowić się nad swoim życiem i nad tym, jak się na nich odbija zaniedbywanie odbudowy świątyni.
12, 13. Jak w Aggeusza 1:6 opisano sytuację Żydów i co oznacza ten werset?
12 Nietrudno się domyślić, że odwrócenie hierarchii wartości nie pozostało bez wpływu na samych Żydów. Zobaczmy, co na ten temat powiedział Bóg. W Księdze Aggeusza 1:6 czytamy: „Wysialiście dużo ziarna, lecz zbiera się niewiele. Je się, lecz nie do syta. Pije się, lecz nie aż do upicia. Przyodziewa się szaty, lecz nikt się nie rozgrzewa; a kto się najmuje, najmuje się, by wkładać do dziurawego worka”.
13 Chociaż Żydzi powrócili już do kraju danego im przez Boga, ziemia nie rodziła tak obfitych plonów, jak by sobie tego życzyli. Jehowa im nie błogosławił, przed czym zresztą wcześniej ostrzegał (Powtórzonego Prawa 28:38-48). Pozbawieni Jego wsparcia, Żydzi siali zboże, ale zbierali za mało, by zaspokoić swe potrzeby. Z tego samego powodu nie mieli ciepłej odzieży. Mogło się nawet wydawać, że zarobione pieniądze wkładali do dziurawego worka, nie odnosząc z nich żadnych korzyści. A co oznaczają słowa: „Pije się, lecz nie aż do upicia”? Oczywiście nie chodzi o to, jakoby upijanie się miało być przejawem błogosławieństwa Bożego. Jehowa potępia pijaństwo (1 Samuela 25:36; Przysłów 23:29-35). Zwrot ten stanowi kolejne unaocznienie braku błogosławieństwa Bożego. Jeśli Żydzi wytwarzali wino, to było go tak mało, że nawet nie mogliby się nim upić.
14, 15. Czego się uczymy z Aggeusza 1:6?
14 Sednem lekcji, którą powinniśmy z tego wyciągnąć, nie jest kwestia budowania czy urządzania domu. Na długo przed niewolą babilońską prorok Amos zganił zamożnych rodaków za „domy z kości słoniowej” i za to, że „kładą się na łożach z kości słoniowej” (Amosa 3:15; 6:4). Nie cieszyli się jednak długo swymi pięknie zdobionymi domami i meblami — splądrowali je zdobywcy. Ale po siedemdziesięcioletniej niewoli okazało się, że wielu członków ludu Bożego niczego się z tego nie nauczyło. A czy my wyciągniemy właściwe wnioski? Warto się szczerze zastanowić: Jaką wagę przywiązuję do swojego domu i do tego, jak jest urządzony? Co myślę o zdobywaniu dodatkowego wykształcenia, które mogłoby zająć całe lata i zepchnąć ważne sprawy duchowe na dalszy plan? (Łukasza 12:20, 21; 1 Tymoteusza 6:17-19).
15 Słowa z Księgi Aggeusza 1:6 powinny nam uzmysłowić, jak bardzo potrzebujemy błogosławieństwa Bożego. Żydzi boleśnie odczuli jego utratę. Bez względu na naszą sytuację materialną brak błogosławieństwa Jehowy pociągnąłby za sobą dotkliwe następstwa (Mateusza 25:34-40; 2 Koryntian 9:8-12). Jak zatem można zabiegać o Jego przychylność?
Jehowa udziela pomocy poprzez swego ducha
16-18. Co w świetle starożytnych wydarzeń oznaczała zapowiedź z Zachariasza 4:6?
16 Współczesny Aggeuszowi prorok Zachariasz podkreślił, w jaki sposób Jehowa pobudzał wtedy swych sług i im błogosławił. Z jego słów dowiadujemy się też, jak Bóg może udzielić wsparcia każdemu z nas. Zachariasz napisał: „‚Nie wojskiem, nie mocą, lecz moim duchem’ — powiedział Jehowa Zastępów” (Zachariasza 4:6). Często cytujemy te słowa, ale jakie znaczenie miały one dla Żydów w czasach Aggeusza i Zachariasza i jakie mają dla nas?
17 Przede wszystkim warto przypomnieć, że natchnione wypowiedzi tych proroków przyniosły pożądany skutek. Rzeczywiście pobudziły wiernych Żydów do czynu. Aggeusz zaczął swą działalność w szóstym miesiącu 520 roku p.n.e., a Zachariasz — w ósmym miesiącu tego samego roku (Zachariasza 1:1). Z Księgi Aggeusza 2:18 wynika, że prace przy fundamencie wznowiono na dobre w miesiącu dziewiątym. A zatem Żydzi dali się pobudzić do czynu i posłuchali wezwania Jehowy, ufni w Jego pomoc. I właśnie o Bożym wsparciu jest mowa w Księdze Zachariasza 4:6.
18 Żydzi wracający do ojczyzny w roku 537 p.n.e. nie mieli żadnej armii. Niemniej podczas wędrówki z Babilonu korzystali z ochrony i przewodnictwa Jehowy. Jego duch kierował też nimi, gdy wkrótce potem przystąpili do budowy świątyni. A kiedy później ponownie przyłożyli się do tego dzieła, Bóg znowu ich wspierał swym świętym duchem.
19. Jakie złe wpływy pokonał duch Boży?
19 Zachariasz otrzymał pod natchnieniem osiem wizji, które upewniały wiernych Żydów, że mogą liczyć na pomoc Jehowy i że doprowadzą do końca budowę świątyni. W czwartej wizji, opisanej w rozdziale 3, wykazano, iż Szatan usilnie starał się zniweczyć ich plany (Zachariasza 3:1). Z pewnością nie chciał dopuścić, aby arcykapłan Jozue mógł w odbudowanej świątyni składać ofiary za lud. Ale chociaż Diabeł nieustannie próbował utrudniać budowę, duch Jehowy usuwał przeszkody i dodawał Żydom sił, dopóki nie dokończyli tego dzieła.
20. Jak duch święty pomógł Żydom wypełnić wolę Bożą?
20 Przeszkodą nie do pokonania wydawał się sprzeciw urzędników, którzy doprowadzili do wstrzymania prac budowlanych. Ale Jehowa obiecał, że ta ogromna „góra” będzie zniwelowana i zamieni się w „równinę” (Zachariasza 4:7). I tak się rzeczywiście stało! Kiedy na rozkaz króla Dariusza I zbadano tę sprawę, odnaleziono notatkę, z której wynikało, że Cyrus zezwolił Żydom na odbudowę świątyni. W tej sytuacji Dariusz nie tylko uchylił zakaz budowy, ale też przyznał Żydom dotacje ze skarbca królewskiego na pokrycie jej kosztów. Czyż to nie zdumiewająca zmiana sytuacji? A czy odegrał w tym jakąś rolę duch Jehowy? Oczywiście! Dzięki temu w szóstym roku rządów Dariusza I, czyli w roku 515 p.n.e., ukończono odbudowę świątyni (Ezdrasza 6:1, 15).
21. (a) Jak w starożytności Bóg ‛zakołysał wszystkimi narodami’ i w jakim sensie pojawiły się wtedy „kosztowności”? (b) Jak te słowa spełniają się dzisiaj?
21 W Księdze Aggeusza 2:5 prorok przypomniał Żydom o przymierzu, które Jehowa zawarł z nimi u stóp góry Synaj. W tym doniosłym momencie „cała góra bardzo drżała” (Wyjścia 19:18). Za dni Aggeusza i Zachariasza Jehowa zamierzał doprowadzić do innego wstrząsu, opisanego symbolicznie w wersetach 6 i 7. Mimo niepewnej sytuacji politycznej w Persji dzieło odbudowy świątyni miało zostać doprowadzone do końca. A do Żydów mieli dołączyć cudzoziemcy — „kosztowności wszystkich narodów” — żeby razem z nimi oddawać chwałę Bogu w Jego świątyni. Również w dobie obecnej Jehowa ‛zakołysał narodami’ poprzez naszą działalność ewangelizacyjną, wskutek czego w wielbieniu Boga do namaszczonego ostatka dołączyły „kosztowności wszystkich narodów”. Członkowie obu tych grup napełniają dziś dom Jehowy chwałą. Ale z wiarą wyczekują też chwili, gdy Jehowa ‛zakołysze niebiosami i ziemią’ w jeszcze innym sensie — ‛wywróci i unicestwi’ królestwa narodów (Aggeusza 2:22).
22. Jak Jehowa ‛kołysze’ narodami, do czego to prowadzi i co ma jeszcze nastąpić?
22 Przypomina to nam o znamiennych wydarzeniach, których areną były symboliczne „niebiosa i ziemia, i morze, i suchy ląd”. Po pierwsze, Szatan Diabeł został wraz z demonami zrzucony na ziemię (Objawienie 12:7-12). Po drugie, dzieło głoszenia prowadzone przez pomazańców Bożych wstrząsnęło symboliczną ziemią, należącą do obecnego systemu rzeczy (Objawienie 11:18). Do Izraela duchowego dołączyły „kosztowności wszystkich narodów”, czyli „wielka rzesza” ludzi pragnących służyć Jehowie (Objawienie 7:9, 10). Stojąc u boku pomazańców, głoszą oni dobrą nowinę, że już wkrótce Bóg zakołysze narodami w Armagedonie, i z utęsknieniem wypatrują nowego świata, w którym na całej ziemi zostanie ostatecznie odrodzone prawdziwe wielbienie.
Czy sobie przypominasz?
• Kiedy i w jakich okolicznościach działali Aggeusz i Zachariasz?
• Jak możemy wziąć sobie do serca orędzia Aggeusza i Zachariasza?
• Jaką zachętą są dla ciebie słowa z Zachariasza 4:6?
[Pytania do studium]
[Ilustracje na stronie 20]
Proroctwa Aggeusza i Zachariasza upewniają nas o wsparciu Bożym
[Ilustracja na stronie 23]
„Czy czas na to, abyście wy mieszkali w swych domach wyłożonych boazerią, podczas gdy ten dom jest opustoszały?”
[Ilustracja na stronie 24]
Lud Jehowy bierze udział w wyszukiwaniu „kosztowności wszystkich narodów”