„Zasadzeni w domu Jehowy (...) będą się mieć dobrze, choć już okryci siwizną” (PSALM 92:13, 14).

1, 2. (a) Z czym na ogół kojarzy się starość? (b) Co według obietnic biblijnych stanie się ze skutkami grzechu Adamowego?

STAROŚĆ. Z czym ci się kojarzy to słowo? Ze zmarszczkami? Słabym słuchem? Niepewnym chodem? A może z innym aspektem „dni nieszczęsnych”, obrazowo przedstawionych w Księdze Kaznodziei 12:1-7? Jeśli tak, to pamiętaj, że opisana tam starość nie jest częścią zamierzenia Bożego, lecz następstwem grzechu naszego praojca Adama (Rzymian 5:12).

² Każdej żyjącej istocie przybywa lat. Fakt ten sam w sobie nie jest przekleństwem. Wzrost i osiągnięcie dojrzałości to w gruncie rzeczy cechy pożądane. Widoczne dziś skutki sześciu tysięcy lat panowania grzechu i niedoskonałości zostaną niebawem usunięte. Wszyscy ludzie posłuszni Bogu będą się cieszyć doskonałym życiem, wolnym od bólu i cierpień związanych ze starością i umieraniem (Rodzaju 1:28; Objawienie 21:4, 5). Wówczas „żaden mieszkaniec nie powie: ‚Jestem chory’” (Izajasza 33:24). Sędziwe osoby powrócą do dni „młodzieńczego wigoru”, a ich ciało „stanie się jędrniejsze niż w młodości” (Hioba 33:25). Niestety, zanim to nastąpi, wszyscy muszą się borykać z niedoskonałością odziedziczoną po Adamie. Jednakże słudzy Jehowy mimo starzenia się mogą zaznawać szczególnych błogosławieństw.

3. W jakim sensie chrześcijanie „będą się mieć dobrze, choć już okryci siwizną”?

³ Słowo Boże upewnia nas, że „zasadzeni w domu Jehowy (...) będą się mieć dobrze, choć już okryci siwizną” (Psalm 92:13, 14). Psalmista językiem symboli przedstawił tu ważną prawdę: wierni słudzy Jehowy mimo słabnącego zdrowia mogą cały czas wzrastać i umacniać się pod względem duchowym. Potwierdzają to liczne przykłady biblijne oraz nowożytne.

„Nigdy nie opuszczała świątyni”

4. Jak sędziwa prorokini Anna dowodziła swej pobożności i jak została za to nagrodzona?

⁴ Pomyślmy o prorokini Annie. Chociaż miała 84 lata, „nigdy nie opuszczała świątyni, lecz nocą i dniem pełniła świętą służbę w postach i błaganiach”. Jej ojciec nie był Lewitą — pochodził z plemienia Aszera — dlatego Anna nie mogła w sensie dosłownym mieszkać w świątyni. Na pewno więc przebywanie tam codziennie od ofiary porannej do wieczornej kosztowało ją  wiele wysiłku. Za takie szczere oddanie dla Boga została sowicie nagrodzona. Dostąpiła szczególnego zaszczytu — była obecna, gdy Józef i Maria przynieśli do świątyni małego Jezusa, żeby zgodnie z wymogami Prawa przedstawić go Jehowie. Ujrzawszy Jezusa, Anna „zaczęła składać podziękowania Bogu oraz mówić o dziecku wszystkim oczekującym wyzwolenia Jerozolimy” (Łukasza 2:22-24, 36-38; Liczb 18:6, 7).

5, 6. W jaki sposób wielu sędziwych chrześcijan naśladuje Annę?

⁵ W naszych czasach sporo starszych wiekiem chrześcijan, podobnie jak Anna, regularnie uczęszcza na zebrania, modli się o rozwój prawdziwego wielbienia i gorliwie głosi dobrą nowinę. Pewien 80-letni brat tak powiedział o sobie i żonie: „Od lat mamy zwyczaj chodzenia na zebrania. Nie chcemy być nigdzie indziej. Chcemy być tam, gdzie lud Boży. Bo właśnie tam czujemy się najlepiej”. Małżeństwo to jest dla nas wszystkich bardzo zachęcającym przykładem (Hebrajczyków 10:24, 25).

⁶ Jean, ponad 80-letnia wdowa, tak mówi o swoim stosunku do zajęć teokratycznych: „Kiedy dzieje się coś, w czym mogę wziąć udział, chętnie to robię”. Dodaje: „Oczywiście przeżywam też gorsze chwile, ale czy wszyscy wokół mieliby się smucić tylko dlatego, że ja jestem smutna?” Z błyskiem w oczach opowiada, ile radości dały jej wyjazdy do innych krajów z okazji budujących wydarzeń. Niedawno na jednej z takich wypraw powiedziała towarzyszom podróży: „Nie chcę już zwiedzać kolejnych zamków, chcę iść do służby polowej!” Chociaż nie zna tamtejszego języka, zainteresowała niektórych mieszkańców orędziem biblijnym. Poza tym przez wiele lat wspierała zbór mający szczególne potrzeby, mimo że musiała się nauczyć nowego języka i dojeżdżać na zebrania godzinę w jedną stronę.

Wciąż aktywny umysł

7. Jak Mojżesz w latach starości dał dowód, że pragnie dalej umacniać więź z Bogiem?

⁷ Z biegiem lat człowiek może zdobyć sporo doświadczenia życiowego (Hioba 12:12). Jednakże postępy duchowe nie przychodzą automatycznie. Dlatego lojalni słudzy Jehowy nie mogą polegać tylko na wcześniej zdobytej wiedzy, lecz muszą ciągle ‛pomnażać swe umiejętności’ (Przysłów 9:9). Mojżesz, gdy otrzymał od Jehowy ważne zadanie, miał już 80 lat (Wyjścia 7:7). W jego czasach osiągnięcie takiego wieku było czymś wyjątkowym, gdyż sam napisał: „Dni naszych lat jest lat siedemdziesiąt; a (...) dzięki szczególnej sile jest lat osiemdziesiąt” (Psalm 90:10). Mimo wszystko nie uważał, że jest za stary, by się uczyć. Po kilkudziesięciu latach służby, gdy już wykonał wiele zaszczytnych i doniosłych zadań, modlił się do Jehowy: „Daj mi, proszę, poznać twoje drogi, bym cię znał” (Wyjścia 33:13). Mojżesz zawsze więc pragnął zacieśniać więź z Jehową.

8. Czym Daniel zajmował swój umysł mimo sędziwego wieku i co z tego wynikło?

⁸ Prorok Daniel, choć prawdopodobnie miał już ponad 90 lat, wciąż skrupulatnie badał święte pisma. Pod wpływem informacji zdobytych „na podstawie ksiąg” — między innymi Kapłańskiej, Izajasza, Jeremiasza, Ozeasza i Amosa — zwrócił się do Jehowy w żarliwej modlitwie (Daniela 9:1, 2). I został wysłuchany. Bóg wyjawił mu szczegóły dotyczące przyjścia Mesjasza oraz dalszych dziejów czystego wielbienia (Daniela 9:20-27).

9, 10. Jak niektórzy starają się dbać o sprawność umysłu?

⁹ Wzorem Mojżesza i Dawida możemy cały czas, do końca swych dni, dbać o sprawność umysłu. Wielu rzeczywiście to robi. Na przykład Worth, starszy zboru mający przeszło  80 lat, stara się na bieżąco przyjmować pokarm duchowy dostarczany przez „niewolnika wiernego i roztropnego” (Mateusza 24:45). Brat ten powiedział: „Po prostu kocham prawdę i z wielką radością obserwuję, jak jej światło świeci coraz jaśniej” (Przysłów 4:18). Podobnie Fred, który spędził w służbie pełnoczasowej sześćdziesiąt parę lat, z przyjemnością nawiązuje budujące rozmowy ze współwyznawcami. „Staram się, żeby Biblia była dla mnie żywą Księgą” — opowiada. „Jeżeli dostrzegamy w niej coś, co ma dla nas praktyczną wartość, i zdobywaną wiedzę potrafimy dopasować do ‚wzoru zdrowych słów’, to poznawane prawdy nie są czymś oderwanym od reszty, ale każda jest na swoim miejscu niczym szlachetne kamienie w biżuterii” (2 Tymoteusza 1:13).

¹⁰ Podeszły wiek nie wyklucza możliwości uczenia się nowych i trudnych rzeczy. Ludzie mający 60, 70, 80 i więcej lat opanowują sztukę czytania i pisania, a nawet języki obce. Niektórzy Świadkowie Jehowy robią to z myślą o głoszeniu dobrej nowiny cudzoziemcom (Marka 13:10). Harry i jego żona zbliżali się już do siedemdziesiątki, gdy postanowili działać na terenie portugalskojęzycznym. „Powiedzmy sobie szczerze”, mówi Harry, „kiedy przybywa lat, każde zadanie staje się trudniejsze”. Mimo to dzięki wysiłkom i wytrwałości mogli prowadzić po portugalsku studia biblijne. Co więcej, Harry od lat wygłasza w tym języku przemówienia na zgromadzeniach okręgowych.

11. Dlaczego warto się zastanawiać nad osiągnięciami wiernych sędziwych chrześcijan?

¹¹ Oczywiście nie każdemu zdrowie czy okoliczności pozwalają na podjęcie się takich zadań. Dlaczego więc warto się zastanawiać nad osiągnięciami innych sędziwych osób? Na pewno nie jest to sugestia, by każdy próbował zdziałać tyle, co drudzy. Chodzi raczej o zachęty w duchu rady, której apostoł Paweł udzielił hebrajskim chrześcijanom. Na temat wiernych starszych zboru napisał: „Rozważając wynik ich postępowania, naśladujcie ich wiarę” (Hebrajczyków 13:7). Rozmyślanie nad gorliwością takich osób może nas zachęcić do naśladowania ich silnej wiary, która pobudza ich do służby dla Boga. Harry, mający dziś 87 lat, wyjaśnia, co go motywuje: „Chciałbym mądrze wykorzystać resztę swoich dni i być jak najbardziej użyteczny w dziele Jehowy”. Wspomniany wcześniej Fred z ogromną satysfakcją nadal usługuje w Betel. Radzi: „Trzeba się zorientować, w jaki sposób możemy najlepiej służyć Jehowie, i potem trwać na swoim miejscu”.

Gorliwi mimo zmieniających się warunków

12, 13. Jak Barzillaj mimo swych ograniczeń okazywał pobożność?

¹² Pogodzenie się z coraz większymi ograniczeniami fizycznymi bywa trudne. Jednak mimo takich zmian można przejawiać  szczerą pobożność. Przykład pod tym względem dał Barzillaj Gileadczyk. Gdy miał 80 lat, okazał nadzwyczajną gościnność Dawidowi i jego wojownikom, zapewniając im żywność i schronienie w okresie buntu Absaloma. Kiedy Dawid wracał do Jerozolimy, Barzillaj odprowadził jego ludzi do Jordanu. Dawid zaproponował mu dołączenie do grona dworzan królewskich. Jak Barzillaj na to zareagował? „Mam dzisiaj osiemdziesiąt lat. (...) Czy twój sługa poczułby smak tego, co bym jadł lub pił, albo czy mógłbym jeszcze słuchać głosu śpiewaków i śpiewaczek? (...) Lecz oto twój sługa Kimham. Niech on się przeprawi z moim panem, królem; i uczyń dla niego, co dobre w twoich oczach” (2 Samuela 17:27-29; 19:31-40).

¹³ Barzillaj pomimo rozmaitych ograniczeń robił, co mógł, by wspierać króla ustanowionego przez Jehowę. Choć zdawał sobie sprawę, że ma coraz słabszy słuch i zmysł smaku, nie był z tego powodu rozgoryczony. Niesamolubnie zaproponował, by z oferowanych mu zaszczytów skorzystał Kimham. W ten sposób pokazał, że jest naprawdę szlachetnym człowiekiem. Podobnie jak on, wielu dzisiejszych sędziwych chrześcijan przejawia bezinteresowną miłość i szczodrość. Według swych najlepszych możliwości wspierają czyste wielbienie Jehowy, wiedząc, że „takie ofiary bardzo się podobają Bogu”. Te lojalne osoby są dla nas prawdziwym błogosławieństwem (Hebrajczyków 13:16).

14. Dlaczego słowa omawianej pieśni Dawida są szczególnie poruszające?

¹⁴ Chociaż w ciągu lat sytuacja Dawida wiele razy się zmieniała, był on przekonany, że troska Jehowy o lojalnych sług jest niezmienna. Pod koniec życia Dawid skomponował pieśń znaną dziś jako Psalm 37. Wyobraźmy sobie, jak w refleksyjnym nastroju gra na harfie i śpiewa takie oto słowa: „Kroki krzepkiego męża zostały przygotowane przez Jehowę i ma On upodobanie w jego drodze. Choćby upadł, nie będzie powalony, bo Jehowa wspiera jego rękę. Byłem młodzieńcem i już się zestarzałem, lecz nie widziałem prawego, który byłby całkowicie opuszczony, ani jego potomstwa, by szukało chleba” (Psalm 37:23-25). Jehowa uznał za słuszne, by w tym natchnionym psalmie znalazło się nawiązanie do wieku Dawida. Dzięki temu słowa te są szczególnie poruszające.

15. Jaki przykład dał apostoł Jan w podeszłym wieku i w trudnych okolicznościach?

¹⁵ Kolejnym przykładem zachowywania wierności mimo sędziwego wieku i zmiennej sytuacji jest apostoł Jan. Służył Jehowie już niemal 70 lat, gdy został zesłany na wyspę Patmos „za mówienie o Bogu i świadczenie o Jezusie” (Objawienie 1:9). Nie był to jednak kres jego działalności. W gruncie rzeczy spisywaniem ksiąg biblijnych zajął się dopiero pod koniec życia. Na wyspie Patmos otrzymał zachwycające wizje, które skrupulatnie utrwalił w Księdze Objawienia (Objawienie 1:1, 2). Jak się powszechnie uważa, po pewnym czasie, za panowania cesarza Nerwy, został uwolniony. Później, około roku 98 n.e. — gdy miał 90, a może 100 lat — spisał Ewangelię oraz trzy listy.

 Niezbite dowody wytrwałości

16. Jak niektórzy niepełnosprawni wyrażają swe oddanie dla Jehowy?

¹⁶ Naszą aktywność w różnym stopniu ograniczają jeszcze inne przyczyny. Niektórzy niepełnosprawni mogą nawet nie być w stanie porozumiewać się z drugimi. Mimo to wysoko cenią dowody Bożej miłości i niezasłużonej życzliwości. Chociaż nie mogą tego wyrazić ustami, w sercu mówią do Jehowy: „Jakże miłuję twoje prawo! Przez cały dzień się nim zajmuję” (Psalm 119:97). Jehowa zna wszystkich „myślących o jego imieniu” i wie, jak bardzo odróżniają się od większości ludzi, którzy ignorują Jego zasady (Malachiasza 3:16; Psalm 10:4). Bardzo pokrzepia nas świadomość, że Jehowa ma upodobanie w ‛rozmyślaniach naszego serca’ (Psalm 19:14; 1 Kronik 28:9).

17. Co można powiedzieć o wieloletnich sługach Jehowy?

¹⁷ Nie można zapominać, że ci, którzy od dziesięcioleci wiernie służą Jehowie, mają na swoim koncie coś wyjątkowego, czego nie da się zdobyć w żaden inny sposób — niezbite dowody wytrwałości. Jezus oznajmił: „Dzięki swej wytrwałości zyskacie wasze dusze” (Łukasza 21:19). Jeżeli chcemy otrzymać życie wieczne, musimy być wytrwali. Kto od lat wykonuje wolę Bożą i pozostaje lojalny, ten śmiało może wyczekiwać „spełnienia obietnicy” (Hebrajczyków 10:36).

18. (a) Co Jehowa ceni u osób starszych wiekiem? (b) Co zostanie omówione w następnym artykule?

¹⁸ Niezależnie od tego, ile możesz zdziałać, Jehowa ogromnie ceni twoją służbę pełnioną z całego serca. Chociaż „człowiek, którym jesteśmy na zewnątrz”, starzeje się, to „człowiek, którym jesteśmy wewnątrz”, może dzień po dniu się odnawiać (2 Koryntian 4:16). To oczywiste, że Jehowa z uznaniem patrzy na wszystko, co do tej pory zrobiłeś dla Jego imienia. Tak samo oczywiste jest to, że ceni twoje obecne wysiłki (Hebrajczyków 6:10). W następnym artykule omówimy, jakie dalekosiężne skutki ma takie wierne postępowanie.

Jak byś odpowiedział?

• Jakim przykładem dla dzisiejszych sędziwych chrześcijan jest Anna?

• Dlaczego wiek nie musi ograniczać naszych możliwości?

• Jak osoby starsze mogą potwierdzać swe oddanie dla Boga?

• Jak Jehowa zapatruje się na służbę pełnioną przez sędziwe osoby?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 23]

Sędziwy Daniel „na podstawie ksiąg” ustalił, ile potrwa niewola Judejczyków

[Ilustracje na stronie 25]

Wiele starszych osób daje wspaniały przykład: regularnie uczęszcza na zebrania, gorliwie głosi i chętnie się uczy