Zwracaj uwagę na swą „sztukę nauczania”
„Głoś słowo, (...) upominaj, strofuj, usilnie zachęcaj — z wszelką wielkoduszną cierpliwością i sztuką nauczania” (2 TYM. 4:2).
1. Jakie zlecenie Jezus dał uczniom i jaki pozostawił przykład?
CHOCIAŻ Jezus w czasie pobytu na ziemi dokonywał wielu cudownych uzdrowień, nie był znany przede wszystkim jako uzdrowiciel czy cudotwórca, lecz jako nauczyciel (Marka 12:19; 13:1). Najważniejszym swym zajęciem uczynił głoszenie dobrej nowiny o Królestwie i to samo można powiedzieć o jego dzisiejszych naśladowcach. Jezus polecił im kontynuować dzieło pozyskiwania uczniów — mieli nauczać ludzi przestrzegania wszystkiego, co nakazał (Mat. 28:19, 20).
2. Co musimy robić, by dobrze wywiązywać się z zadania głoszenia?
2 Chcąc wywiązywać się z zadania czynienia uczniów, cały czas staramy się ulepszać swą umiejętność nauczania. Znaczenie tego podkreślił apostoł Paweł, gdy napisał do swego współpracownika Tymoteusza: „Stale zwracaj uwagę na siebie i na swe nauczanie. Trwaj przy tych rzeczach, bo to czyniąc, wybawisz zarówno siebie, jak i tych, którzy cię słuchają” (1 Tym. 4:16). Paweł nie miał na myśli zwykłego przekazywania wiedzy. Skuteczna służba chrześcijan porusza serca słuchaczy i skłania ich do dokonywania zmian w życiu. To prawdziwa sztuka. Jak zatem możemy rozwijać „sztukę nauczania”, gdy dzielimy się z innymi dobrą nowiną? (2 Tym. 4:2).
Rozwijanie „sztuki nauczania”
3, 4. (a) Jak możemy rozwijać „sztukę nauczania”? (b) Jaką pomocą jest dla nas szkoła teokratyczna?
3 „Sztuka” to umiejętność nabywana dzięki nauce, praktyce lub obserwacji. Jeśli chcemy zostać skutecznymi nauczycielami dobrej nowiny, musimy mieć na względzie wszystkie te trzy elementy. Aby właściwie pojąć jakiś temat, musimy poświęcić czas na studium połączone z modlitwą (odczytaj Psalm 119:27, 34). Obserwowanie metod nauczania stosowanych przez umiejętnych głosicieli pomaga nam je sobie przyswoić i wykorzystywać. Dodatkowo nasze zdolności rozwija regularne praktykowanie tego, czego się uczymy (Łuk. 6:40; 1 Tym. 4:13-15).
4 Naszym Wspaniałym Nauczycielem jest Jehowa. Za pośrednictwem widzialnej części swej organizacji przekazuje On swoim sługom na ziemi wskazówki, jak powinni wywiązywać się z otrzymanego zlecenia (Izaj. 30:20, 21). Dlatego w każdym zborze co tydzień odbywają się zajęcia teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej, która pomaga uczestnikom skutecznie głosić. Głównym podręcznikiem jest Biblia. Natchnione Słowo Jehowy mówi nam, czego mamy nauczać. Ukazuje też stosowne i skuteczne metody przekazywania tej wiedzy. Szkoła teokratyczna regularnie przypomina nam, że jeśli chcemy być dobrymi nauczycielami, to musimy opierać swe wywody na Słowie Bożym, właściwie posługiwać się pytaniami, nauczać w sposób prosty oraz szczerze interesować się ludźmi. Omówimy kolejno te aspekty nauczania i zastanowimy się, jak trafiać zainteresowanym do serca.
Opieranie się na Słowie Bożym
5. Na czym musimy opierać swe nauki i dlaczego?
5 Jezus, najznakomitszy nauczyciel w dziejach ludzkości, opierał swe nauki na Słowie Bożym (Mat. 21:13; Jana 6:45; 8:17). Nie przemawiał we własnym imieniu, lecz w imieniu Tego, który go posłał (Jana 7:16-18). Musimy czynić tak samo. Czy to w służbie od drzwi do drzwi, czy na studiach biblijnych, powinniśmy opierać się na autorytecie Pisma Świętego (2 Tym. 3:16, 17). Żadną wyszukaną argumentacją nie dorównamy skuteczności i mocy natchnionego Słowa Bożego. Przemawia ono z autorytetem. Jeśli pragniemy, by zainteresowany dobrze coś zrozumiał, najlepiej poprosić go o przeczytanie, co na dany temat mówi Biblia (odczytaj Hebrajczyków 4:12).
6. Co powinien wcześniej przemyśleć nauczyciel, by zainteresowany dobrze zrozumiał studiowany materiał?
6 Oczywiście nie znaczy to, że chrześcijański nauczyciel nie musi się przygotowywać do studium biblijnego. Przeciwnie — powinien wcześniej przemyśleć, które z niezacytowanych wersetów warto odczytać podczas studium. Zazwyczaj dobrze jest przytoczyć wersety będące podstawą naszych wierzeń. Koniecznie też trzeba pomagać zainteresowanemu zrozumieć sens czytanych wersetów (1 Kor. 14:8, 9).
Właściwe posługiwanie się pytaniami
7. Dlaczego zadawanie pytań jest dobrą metodą nauczania?
7 Umiejętne posługiwanie się pytaniami pobudza słuchacza do myślenia i pomaga nauczycielowi dotrzeć do jego serca. Zamiast więc objaśniać wersety samemu, poproś o to zainteresowanego. Aby coś dobrze zrozumiał, czasami trzeba mu zadać jedno lub więcej pytań dodatkowych. Taki sposób nauczania pomoże mu poznać podstawę wyciąganych wniosków i jednocześnie nabrać do nich przekonania (Mat. 17:24-26; Łuk. 10:36, 37).
8. Jak możemy ustalić, co się kryje w sercu zainteresowanego?
8 W naszych publikacjach przyjętą formą studiowania są pytania i odpowiedzi. Większość ludzi, którym pomagamy poznać Biblię, szybko uczy się dawania odpowiedzi na wydrukowane pytania, wykorzystując treść akapitów. Jednak wnikliwy nauczyciel nie zadowoli się poprawnymi odpowiedziami. Na przykład zainteresowany wie, co Biblia mówi na temat rozpusty (1 Kor. 6:18). Ale taktowne pytania o punkt widzenia pozwolą ustalić, co sam o tym myśli. Mógłbyś zapytać: „Dlaczego Biblia potępia stosunki pozamałżeńskie? Co pan myśli o tym ograniczeniu wprowadzonym przez Boga? Jaki pożytek przynosi trzymanie się Bożych norm moralnych?” Tego rodzaju pytania pomagają wejrzeć w serce zainteresowanego (odczytaj Mateusza 16:13-17).
Prostota w nauczaniu
9. O czym musi pamiętać nauczyciel?
9 Większość prawd ze Słowa Bożego jest stosunkowo prosta. Ale ludzie mogą być zupełnie zdezorientowani naukami religii fałszywej. Dlatego gdy z nimi studiujemy, powinniśmy im ułatwiać zrozumienie Biblii. Skuteczny nauczyciel przedstawia informacje w sposób prosty, jasny i dokładny. Trzymanie się tej wskazówki pozwoli nam nie komplikować prawdy. Unikaj zbędnych szczegółów. Po odczytaniu wersetu nie trzeba go omawiać ze wszystkimi detalami. Skupiaj się tylko na tym, co jest niezbędne do wyjaśnienia rozważanego tematu. W miarę robienia postępów duchowych zainteresowany zrozumie też głębsze prawdy biblijne (Hebr. 5:13, 14).
10. Co pomaga ustalić, ile materiału omówić w trakcie studium?
10 Ile materiału omówić na jednym spotkaniu? Ustalenie tego wymaga rozwagi. Zarówno głosiciele, jak i zainteresowani mogą mieć różne zdolności i warunki. Nie zapominajmy jednak, że głównym celem jest pomaganie nowym w budowaniu silnej wiary. Powinniśmy rezerwować wystarczająco dużo czasu, aby mogli odczytać, zrozumieć i przyjąć prawdy biblijne. Starajmy się omawiać z zainteresowanym tyle materiału, ile jest w stanie pojąć, i jednocześnie utrzymujmy odpowiednie tempo studium. Gdy już zrozumie jakąś sprawę, przechodzimy do następnej (Kol. 2:6, 7).
11. Czego uczy nas przykład apostoła Pawła?
11 Apostoł Paweł umiał przekazywać dobrą nowinę w sposób prosty. Chociaż był gruntownie wykształcony, unikał wyszukanego słownictwa (odczytaj 1 Koryntian 2:1, 2). Prawda biblijna jest prosta i ujmująca i przyciąga uwagę szczerych osób. Aby ją zrozumieć, nie trzeba być intelektualistą (Mat. 11:25; Dzieje 4:13; 1 Kor. 1:26, 27).
Pomagaj zainteresowanym cenić prawdę
12, 13. Co powinno skłaniać zainteresowanego do czynu? Podaj przykład.
12 Skuteczne nauczanie porusza serca słuchaczy. Zainteresowany powinien zrozumieć, jak otrzymywane informacje dotyczą go osobiście, dlaczego są dla niego pożyteczne i jak wprowadzanie ich w czyn ulepszy jego życie (Izaj. 48:17, 18).
13 Załóżmy, że omawiamy List do Hebrajczyków 10:24, 25, który przypomina chrześcijanom, by zgromadzali się ze współwyznawcami w celu umacniania miłości oraz wymiany zachęt. Jeśli studiujący nie uczęszcza jeszcze na zebrania, można wspomnieć, jak one wyglądają i czego dotyczą. Warto wyjaśnić, że są one częścią wielbienia Boga i że odnosimy z nich wiele korzyści. Następnie zachęćmy zainteresowanego, by też na nie przychodził. Niech zastosuje się do tego biblijnego nakazu nie po to, by się nam przypodobać, ale by okazać posłuszeństwo Jehowie (Gal. 6:4, 5).
14, 15. (a) Czego zainteresowany może się dowiedzieć o Jehowie? (b) Jak wiedza o przymiotach Jehowy może pomóc zainteresowanemu?
14 Zasadniczą korzyścią, jaką studiujący odnosi z uczenia się i przestrzegania zasad biblijnych, jest poznanie i pokochanie Jehowy jako osoby (Izaj. 42:8). Bóg jest kochającym Ojcem i Stwórcą oraz Właścicielem całego wszechświata. Tym, którzy Go miłują i Mu służą, wyjawia swoje przymioty i możliwości (odczytaj Wyjścia 34:6, 7). Kiedy polecił Mojżeszowi wyprowadzić Izraelitów z niewoli egipskiej, powiedział o sobie: „Okażę się, kim się okażę” (Wyjścia 3:13-15). Potrafił zatem stać się, kimkolwiek zechciał, aby zrealizować swój zamysł dotyczący wybranego ludu. Izraelici mogli więc poznać Jehowę w różnych rolach — Wybawcy, Wojownika, szczodrego Dawcy czy też Boga dotrzymującego obietnic (Wyjścia 15:2, 3; 16:2-5; Joz. 23:14).
15 Nasi zainteresowani może nie doświadczą działania Jehowy w tak spektakularny sposób jak Mojżesz. Mimo to gdy głęboko uwierzą w poznawane prawdy i zaczną je cenić oraz stosować w życiu, na pewno przekonają się, że warto polegać na Jehowie i prosić Go o odwagę, mądrość i przewodnictwo. Czyniąc tak, oni również poznają Go jako Boga, który udziela mądrych i wiarygodnych rad, otacza ich ochroną oraz szczodrze zaspokaja wszelkie ich potrzeby (Ps. 55:22; 63:7; Prz. 3:5, 6).
Okazuj miłość
16. Dlaczego wrodzone zdolności nie są najważniejsze w nauczaniu?
16 Jeśli uważasz, że nie masz wystarczających umiejętności nauczycielskich, nie trać ducha. Program edukacyjny prowadzony dziś na całej ziemi jest nadzorowany przez Jehowę i Jezusa (Dzieje 1:7, 8; Obj. 14:6). Będą Oni błogosławić naszym wysiłkom, abyśmy swymi wypowiedziami mogli pobudzać do czynu odpowiednio usposobionych ludzi (Jana 6:44). Szczere zainteresowanie nauczyciela z pewnością zrekompensuje ewentualny brak wrodzonych zdolności. Potrzebę okazywania miłości uczniom dobrze rozumiał apostoł Paweł (odczytaj 1 Tesaloniczan 2:7, 8).
17. Jak okazywać zainteresowanemu szczerą miłość?
17 My także możemy szczerze interesować się takimi osobami, starając się lepiej je poznać. Gdy omawiamy z kimś zasady biblijne, zapewne zorientujemy się, w jakiej jest sytuacji. Zauważymy też, że stara się już trzymać niektórych przykazań biblijnych. W innych dziedzinach może będzie musiał coś zmienić. Powodowani miłością, objaśniajmy, jak zdobywaną wiedzę wprowadzać w życie. W ten sposób pomożemy zainteresowanemu zostać prawdziwym naśladowcą Chrystusa.
18. Dlaczego należy się modlić razem z zainteresowanym i w jego intencji?
18 Co najważniejsze, módlmy się razem z zainteresowanym i w jego intencji. Powinno być dla niego oczywiste, że pragniemy mu pomóc jeszcze bliżej poznać Stwórcę, nawiązać z Nim osobistą więź i korzystać z Jego przewodnictwa (odczytaj Psalm 25:4, 5). Warto modlić się o to, by Jehowa błogosławił zainteresowanemu, gdy ten stara się wprowadzać w czyn poznawane prawdy. Dzięki temu uzmysłowi sobie on, że powinien być ‛wykonawcą słowa’ (Jak. 1:22). Ponadto przysłuchując się naszym szczerym modlitwom, sam nauczy się modlić. Obserwowanie, jak nowi nawiązują osobistą więź z Jehową, jest źródłem wielkiej radości!
19. Co omówimy w następnym artykule?
19 To bardzo pokrzepiające, że obecnie ponad sześć i pół miliona gorliwych Świadków na całej ziemi rozwija „sztukę nauczania”, by pomagać szczerym ludziom w przestrzeganiu wszystkiego, co nakazał Jezus. Jakie wyniki przynosi ta działalność? Na to pytanie odpowiada następny artykuł.
Czy sobie przypominasz?
• Dlaczego chrześcijanie muszą rozwijać „sztukę nauczania”?
• Jakie metody pomagają skuteczniej nauczać?
• Co może zrekompensować ewentualny brak wrodzonych zdolności?
[Pytania do studium]
[Ilustracja na stronie 9]
Czy zapisałeś się do szkoły teokratycznej?
[Ilustracja na stronie 10]
Dlaczego warto prosić zainteresowanego o odczytywanie wersetów?
[Ilustracja na stronie 12]
Módl się z zainteresowanym i w jego intencji