„[Bóg] otrze z ich oczu wszelką łzę i śmierci już nie będzie” (OBJ. 21:4).

1, 2. Skąd wiadomo, że wielu Żydów w I wieku n.e. żywiło nadzieję na życie wieczne na ziemi?

PEWIEN młody bogaty dostojnik podbiegł do Jezusa i upadłszy przed nim na kolana, zapytał: „Dobry Nauczycielu, co mam czynić, żeby odziedziczyć życie wieczne?” (Marka 10:17). Człowiek ten pytał o możliwość życia wiecznego — ale gdzie? Jak wykazano w poprzednim artykule, Żydom od stuleci przyświecała dana przez Boga nadzieja na zmartwychwstanie i życie wieczne na ziemi. W I wieku wielu z nich nadal ją żywiło.

² Właśnie przywrócenie do życia na ziemi najwyraźniej miała na myśli zaprzyjaźniona z Jezusem Marta, gdy powiedziała o swym zmarłym bracie: „Wiem, że wstanie podczas zmartwychwstania w dniu ostatnim” (Jana 11:24). Co prawda ówcześni saduceusze zaprzeczali zmartwychwstaniu (Marka 12:18). Ale George Moore w książce  Judaism in the First Centuries of the Christian Era (Judaizm w pierwszych stuleciach naszej ery) stwierdził: „Pisma (...) z II lub I wieku p.n.e. potwierdzają pogląd, że w oczekiwanym punkcie zwrotnym dziejów świata zmarli z minionych pokoleń powrócą do życia na ziemi”. Bogaty młodzieniec, który podszedł do Jezusa, pragnął uzyskać bezkresne życie właśnie na ziemi.

3. Jakie kwestie rozważymy w tym artykule?

³ Obecnie sporo wyznań oraz biblistów neguje pogląd, iż Jezus głosił o życiu wiecznym na ziemi. Większość ludzi wierzy w pośmiertną egzystencję w dziedzinie duchowej. Gdy więc w Chrześcijańskich Pismach Greckich napotykają oni wyrażenie „życie wieczne”, zwykle kojarzą takie życie z niebem. Czy słusznie? Co Jezus miał na myśli, mówiąc o życiu wiecznym? W co wierzyli jego uczniowie? Czy Chrześcijańskie Pisma Greckie podtrzymują nadzieję na bezkresne życie na ziemi?

Życie wieczne „przy odtworzeniu”

4. Co ma się dziać „przy odtworzeniu”?

⁴ Biblia uczy, że namaszczeni duchem chrześcijanie zostaną wskrzeszeni do sprawowania z niebios władzy nad ziemią (Łuk. 12:32; Obj. 5:9, 10; 14:1-3). Ale Jezus, mówiąc o życiu wiecznym, nie zawsze miał na myśli tylko tę grupę. Rozważmy, co powiedział swym uczniom, gdy bogaty młodzieniec odszedł zasmucony, usłyszawszy zachętę do pozbycia się majętności i do naśladowania Chrystusa (odczytaj Mateusza 19:28, 29). Jezus oświadczył apostołom, że znajdą się w gronie osób mających królować oraz sądzić „dwanaście plemion Izraela” — czyli ludzi spoza tej grupy niebiańskich władców (1 Kor. 6:2). Wspomniał też o nagrodzie przewidzianej dla każdego jego naśladowcy. Takie osoby ‛odziedziczą życie wieczne’. Wszystko to ma się dziać „przy odtworzeniu”.

5. Jak byś wyjaśnił termin „odtworzenie”?

⁵ W jakim sensie Jezus mówił o „odtworzeniu”? W Edycji Świętego Pawła użyto wyrażenia „odnowienie świata”, a w Przekładzie ekumenicznym „odrodzenie wszystkich rzeczy”. Ponieważ Jezus nie objaśnił tego sformułowania, najwyraźniej nawiązał do czegoś, na co Żydzi od stuleci czekali. Miał na myśli odtworzenie rajskich warunków na ziemi, tak by przypominała ogród Eden z okresu, gdy Adam i Ewa jeszcze nie zgrzeszyli. W ten sposób urzeczywistni się Boża obietnica dotycząca ‛stworzenia nowych niebios i nowej ziemi’ (Izaj. 65:17).

6. Czego na temat nadziei życia wiecznego uczymy się z przykładu o owcach i kozach?

⁶ Jezus wspomniał o życiu wiecznym również wtedy, gdy mówił o zakończeniu systemu rzeczy (Mat. 24:1-3). Oznajmił: „Kiedy Syn Człowieczy przybędzie w swojej chwale,  a wraz z nim wszyscy aniołowie, wtedy zasiądzie na swym chwalebnym tronie. I będą przed nim zebrane wszystkie narody, i będzie oddzielał jednych ludzi od drugich, jak pasterz oddziela owce od kóz”. Ci, których dosięgnie niepomyślny wyrok, „odejdą w wieczne odcięcie, prawi zaś do życia wiecznego”. „Prawymi” są osoby lojalnie wspierające namaszczonych duchem „braci” Chrystusa (Mat. 25:31-34, 40, 41, 45, 46). Skoro pomazańców wybrano na władców w niebiańskim Królestwie, to „prawymi” muszą być ziemscy poddani tego Królestwa. W Biblii powiedziano o Królu ustanowionym przez Jehowę: „Poddanych będzie miał od morza do morza i od Rzeki po krańce ziemi” (Ps. 72:8). Owi poddani będą się rozkoszować bezkresnym życiem na naszej planecie.

Co wynika z Ewangelii według Jana?

7, 8. O jakiej dwojakiej nadziei Jezus wspomniał Nikodemowi?

⁷ Powyższe sytuacje, w których Jezus użył wyrażenia „życie wieczne”, opisano w Ewangeliach według Mateusza, Marka i Łukasza. Wypowiedzi Jezusa na ten temat pojawiają się też 17 razy w Ewangelii według Jana. Przeanalizujmy kilka takich miejsc i zobaczmy, co Jezus mówił o nadziei życia wiecznego na ziemi.

⁸ Według relacji Jana Jezus pierwszy raz wspomniał o życiu wiecznym w rozmowie z faryzeuszem o imieniu Nikodem. Rzekł do niego: „Jeżeli ktoś nie narodzi się z wody i ducha, nie może wejść do królestwa Bożego”. Osoby wchodzące w skład Królestwa Niebios muszą ‛narodzić się ponownie’ (Jana 3:3-5). Ale Jezus na tym nie poprzestał. Powiedział również o widokach, które otwierają się przed całą ludzkością (odczytaj Jana 3:16). Nawiązał więc do dwojakiej nadziei: jego namaszczeni duchem naśladowcy mieli żyć wiecznie w niebie, a pozostali ludzie — na ziemi.

9. O jakiej nadziei Jezus powiedział Samarytance?

⁹ Po rozmowie z Nikodemem w Jerozolimie Jezus udał się na północ do Galilei. Przy studni Jakuba w pobliżu samarytańskiego miasta Sychar spotkał kobietę. Oznajmił jej: „Kto (...) napije się wody, którą ja mu dam, już nigdy nie będzie odczuwał pragnienia, ale woda, którą ja mu dam, stanie się w nim źródłem wody tryskającej ku udzielaniu życia wiecznego” (Jana 4:5, 6, 14). Woda ta wyobraża przedsięwzięte przez Boga środki umożliwiające przywrócenie życia wiecznego całej ludzkości, również osobom spodziewającym się żyć na ziemi. W Księdze Objawienia zanotowano słowa samego Boga: „Każdemu spragnionemu dam darmo ze źródła wody życia” (Obj. 21:5, 6; 22:17). A zatem Jezus w rozmowie z Samarytanką wspomniał o życiu wiecznym przewidzianym nie tylko dla namaszczonych duchem dziedziców Królestwa, ale także dla wiernych ludzi mających nadzieję ziemską.

10. Co na temat życia wiecznego Jezus powiedział swym przeciwnikom po uzdrowieniu człowieka przy sadzawce Betzata?

¹⁰ W następnym roku Jezus znowu przebywał w Jerozolimie i przy sadzawce Betzata uzdrowił chorego. Żydom, którzy skrytykowali jego uczynek, wyjaśnił: „Syn nie może nic uczynić z własnej inicjatywy, lecz tylko to, co widzi, że czyni Ojciec”. Wspomniał także, iż Ojciec „wszelkie sądzenie powierzył Synowi”. Potem Jezus rzekł: „Kto słyszy moje słowo i wierzy temu, który mnie posłał, ten ma życie wieczne”. Następnie dodał: „Nadchodzi godzina, w której wszyscy w grobowcach pamięci usłyszą (...) głos [Syna Człowieczego] i wyjdą: ci, którzy czynili to, co dobre, na zmartwychwstanie życia; ci, którzy się dopuszczali tego, co podłe, na zmartwychwstanie sądu” (Jana 5:1-9, 19, 22, 24-29). A zatem prześladującym go Żydom Jezus oświadczył, że został wyznaczony przez Boga do urzeczywistnienia nieobcej im  nadziei życia wiecznego na ziemi i że dokona tego, wskrzeszając zmarłych.

11. Skąd wiadomo, że wypowiedź Jezusa zanotowana w Jana 6:48-51 obejmowała także nadzieję życia wiecznego na ziemi?

¹¹ Gdy w Galilei zaczęły podążać za Jezusem tysiące ludzi spragnionych chleba, którego wcześniej dostarczył im w cudowny sposób, wówczas powiedział im o innym jego rodzaju — o „chlebie życia” (odczytaj Jana 6:40, 48-51). Oświadczył: „Chlebem zaś, który ja dam, jest moje ciało”. Jezus oddał życie nie tylko za osoby mające z nim panować w niebiańskim Królestwie, ale też „za życie świata”, czyli ludzkości potrzebującej odkupienia. „Jeśli ktoś je z tego chleba”, okazując wiarę w zbawczą moc Jezusowej ofiary, ten może dostąpić życia wiecznego. Tak więc powyższa wypowiedź Syna Bożego obejmowała także od dawna żywioną przez Żydów nadzieję życia wiecznego na ziemi pod panowaniem Mesjasza.

12. Do jakiej nadziei nawiązał Jezus, gdy oznajmił swoim przeciwnikom, że ‛daje swym owcom życie wieczne’?

¹² Później, podczas Święta Poświęcenia w Jerozolimie, Jezus oznajmił swoim przeciwnikom: „Wy nie wierzycie, ponieważ nie jesteście z moich owiec. Moje owce słuchają mego głosu i ja je znam, a one podążają za mną. I ja daję im życie wieczne” (Jana 10:26-28). Czy Jezus mówił tylko o życiu w niebie, czy chodziło mu również o życie wieczne w ziemskim raju? Nieco wcześniej swych naśladowców podniósł na duchu słowami: „Nie bój się, mała trzódko, gdyż wasz Ojciec uznał za dobre dać wam królestwo” (Łuk. 12:32). Ale w trakcie tego samego Święta Poświęcenia oświadczył: „Mam drugie owce, które nie są z tej owczarni; te również muszę przyprowadzić” (Jana 10:16). A zatem zwracając się do przeciwników, miał na myśli zarówno nadzieję na życie w niebie przewidzianą dla „małej trzódki”, jak i nadzieję życia wiecznego na ziemi przewidzianą dla milionów „drugich owiec”.

Nadzieja, której nie trzeba było wyjaśniać

13. Co Jezus miał na myśli, gdy powiedział: „Będziesz ze mną w Raju”?

¹³ Nadzieję dla ludzkości Jezus niezbicie potwierdził podczas śmiertelnej udręki na palu. Jeden z wiszących obok złoczyńców powiedział do niego: „Jezusie, pamiętaj o mnie, gdy się znajdziesz w swoim królestwie”. Wówczas Jezus obiecał mu: „Zaprawdę mówię ci dzisiaj: Będziesz ze mną w Raju”  (Łuk. 23:42, 43). Ponieważ człowiek ten najwyraźniej był Żydem, nie potrzebował wyjaśnień na temat raju. Wiedział o nadziei ziemskiego życia wiecznego w świecie, który miał nadejść.

14. (a) Co świadczy o tym, że apostołom trudno było zrozumieć nawiązania do nadziei niebiańskiej? (b) Kiedy naśladowcy Jezusa wyraźnie pojęli nadzieję na życie w niebie?

¹⁴ Jezus musiał natomiast objaśnić swoje nawiązania do nadziei niebiańskiej. Gdy powiedział uczniom, że idzie do nieba przygotować im miejsce, nie pojęli jego słów (odczytaj Jana 14:2-5). Później oświadczył im: „Mam wam jeszcze wiele do powiedzenia, ale w tej chwili nie możecie tego znieść. Kiedy jednak ten przybędzie — duch prawdy — wprowadzi was w całą prawdę” (Jana 16:12, 13). Doniosłą prawdę, że będą zasiadać na tronach w niebie, uczniowie Jezusa pojęli dopiero po tym, jak w Dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. zostali namaszczeni duchem świętym na przyszłych królów (1 Kor. 15:49; Kol. 1:5; 1 Piotra 1:3, 4). Widoki na dostąpienie niebiańskiego dziedzictwa były czymś nowym i to właśnie na nich koncentrowały się natchnione listy, wchodzące teraz w skład Chrześcijańskich Pism Greckich. Ale czy te listy potwierdzają również, że ludzkość ma żyć wiecznie na ziemi?

Co mówią natchnione listy?

15, 16. Jak nadzieję życia wiecznego na ziemi uwypukla natchniony List do Hebrajczyków oraz wypowiedź Piotra?

¹⁵ Pisząc do Hebrajczyków, apostoł Paweł nazwał współwyznawców „braćmi świętymi, uczestnikami powołania niebiańskiego”. Ale oświadczył też, że Bóg podporządkował Jezusowi „przyszłą zamieszkaną ziemię” (Hebr. 2:3, 5; 3:1). Użyty w oryginalnym tekście Chrześcijańskich Pism Greckich odpowiednik wyrażenia „zamieszkana ziemia” zawsze odnosi się do ziemi napełnionej ludźmi. A zatem „przyszła zamieszkana ziemia” to system rzeczy mający nastać na naszej planecie i podlegać władzy Jezusa Chrystusa. Jezus spełni wówczas Bożą obietnicę: „Prawi posiądą ziemię i będą na niej przebywać na zawsze” (Ps. 37:29).

¹⁶ O przyszłości czekającej ludzkość napisał pod natchnieniem również apostoł Piotr: „Teraźniejsze niebiosa i ziemia są odłożone dla ognia oraz zachowane na dzień sądu i zagłady ludzi bezbożnych” (2 Piotra 3:7). Co nastanie w miejsce „niebios” wyobrażających rządy oraz „ziemi” symbolizującej niegodziwe społeczeństwo ludzkie? (Odczytaj 2 Piotra 3:13). Zastąpią je „nowe niebiosa” — mesjańskie Królestwo Boże — i „nowa ziemia”, czyli prawe społeczeństwo chwalców Boga.

17. Jak nadzieję przyświecającą ludzkości opisuje Objawienie 21:1-4?

¹⁷ Ostatnia księga biblijna porusza nasze serca wizją ludzkości, której zostanie przywrócona doskonałość (odczytaj Objawienie 21:1-4). Właśnie czegoś takiego wyczekiwali wierni ludzie, odkąd pierwszy człowiek utracił doskonałość w ogrodzie Eden. Prawi będą wiedli w raju bezkresne życie wolne od starości. Nadzieja ta ma solidne podstawy zarówno w hebrajskiej, jak i w greckiej części Biblii, i po dziś dzień dodaje sił wiernym sługom Jehowy (Obj. 22:1, 2).

Czy potrafisz wyjaśnić?

• W jakim sensie Jezus mówił o „odtworzeniu”?

• O czym Jezus rozmawiał z Nikodemem?

• Co Jezus obiecał złoczyńcy wiszącemu obok niego na palu?

• Jak nadzieję życia wiecznego na ziemi potwierdza List do Hebrajczyków oraz wypowiedź apostoła Piotra?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 8]

Ludzie przyrównani do owiec otrzymają życie wieczne na ziemi

[Ilustracje na stronie 10]

Jezus mówił innym o życiu wiecznym