„Danielu, okryj te słowa tajemnicą (...) aż do czasu końca. Wielu będzie przebiegać i nastanie obfitość prawdziwej wiedzy” (DAN. 12:4).

1, 2. Jakie pytania rozważymy w tym artykule?

OBECNIE miliony ludzi dobrze rozumie biblijną podstawę nadziei na życie wieczne w ziemskim raju (Obj. 7:9, 17). Bóg już na początku dziejów ludzkości wyjawił, że stworzył człowieka nie po to, by ten jakiś czas pożył i w końcu umarł, lecz by żył wiecznie (Rodz. 1:26-28).

² Przywrócenie rodzajowi ludzkiemu doskonałości utraconej przez Adama było elementem nadziei Izraelitów. Chrześcijańskie Pisma Greckie wyjaśniają, w jaki sposób Bóg umożliwi ludziom bezkresne życie w ziemskim raju. Dlaczego więc te widoki na przyszłość trzeba było odkryć na nowo? Jak je wydobyto na światło dzienne i przedstawiono milionom ludzi?

Zakryta nadzieja

3. Dlaczego nie dziwi nas fakt, że nadzieja życia wiecznego na ziemi była przed ludźmi zakryta?

³ Jezus zapowiedział, że fałszywi prorocy skalają jego nauki i że większość ludzi zostanie wprowadzona w błąd (Mat. 24:11). Apostoł Piotr ostrzegł chrześcijan: „Wśród was będą fałszywi nauczyciele” (2 Piotra 2:1). Apostoł Paweł zaś wspomniał, że nastanie „czas, gdy [ludzie] nie zniosą zdrowej nauki, lecz zgodnie z własnymi pragnieniami nagromadzą sobie nauczycieli, by im łechtali uszy” (2 Tym. 4:3, 4). Inicjatorem zwodzenia ludzi jest Szatan, który posłużył się odstępczym chrześcijaństwem, by zakryć krzepiącą prawdę o zamierzeniu Bożym względem człowieka i ziemi (odczytaj 2 Koryntian 4:3, 4).

4. Jaką nadzieję dla ludzkości odrzucili odstępczy przywódcy religijni?

⁴ Pismo Święte wyjaśnia, że Królestwo Boże to niebiański rząd, który zniszczy i usunie wszelkie formy władzy stworzone przez człowieka (Dan. 2:44). W trakcie Chrystusowego panowania, mającego trwać tysiąc lat, Szatan będzie uwięziony w otchłani, umarli zostaną wskrzeszeni i ludzkość tu, na ziemi, osiągnie doskonałość (Obj. 20:1-3, 6, 12; 21:1-4). Jednak przywódcy religijni odstępczego chrześcijaństwa przyjęli inne poglądy. Na przykład Orygenes, jeden z Ojców Kościoła działających w III wieku n.e., piętnował osoby wierzące, że Millennium przyniesie dobrodziejstwa ludziom na ziemi. A jak czytamy w pewnej encyklopedii, katolicki teolog Augustyn z Hippony (354-430) „doszedł (...) do przekonania, że nie będzie żadnego millennium” (The Catholic Encyclopedia) *.

5, 6. Dlaczego Orygenes i Augustyn sprzeciwiali się millenaryzmowi?

⁵ Dlaczego Orygenes i Augustyn sprzeciwiali się millenaryzmowi? Orygenes pobierał nauki u Klemensa Aleksandryjskiego, który zapożyczył od Greków koncepcję duszy nieśmiertelnej. Będąc pod silnym wpływem poglądów platońskich, Orygenes „wprowadził do doktryny chrześcijańskiej całe to nieogarnione zagadnienie duszy, które zapożyczył od Platona” — oświadczył teolog Werner Jaeger. W rezultacie Orygenes niejako przeniósł  ziemskie dobrodziejstwa Millennium do sfery duchowej.

⁶ Augustyn, zanim w wieku 33 lat nawrócił się na chrześcijaństwo, był neoplatonikiem, czyli zwolennikiem nowej formy filozofii Platona, opracowanej w III stuleciu przez Plotyna. Ale nawet po nawróceniu nie wyzbył się dawnego sposobu myślenia. „Umysł jego był tyglem, w którym religia Nowego Testamentu prawie do cna stopiła się z platońską tradycją filozofii greckiej” — powiedziano w dziele The New Encyclopædia Britannica. A w innym opracowaniu przyznano, że Augustyn podał „alegoryczne wyjaśnienie” Tysiącletniego Panowania opisanego w 20 rozdziale Księgi Objawienia. Następnie dodano: „Powyższe objaśnienia (...) przyjmowali późniejsi teologowie zachodni, a dawniejszy millenaryzm nie znalazł więcej poparcia” (The Catholic Encyclopedia).

7. Jaki fałszywy pogląd usunął w cień nadzieję życia wiecznego na ziemi i jak do tego doszło?

⁷ Nadzieję życia wiecznego na ziemi rozmył pogląd wyznawany w starożytnym Babilonie, a później rozprzestrzeniony na cały świat — pogląd, jakoby człowiek miał nieśmiertelną duszę, która tylko przejściowo mieszka w jego ciele. Gdy chrześcijaństwo przyjęło tę koncepcję, teologowie zaczęli naciągać wersety biblijne o nadziei niebiańskiej, tak aby popierały naukę, iż wszyscy dobrzy ludzie idą do nieba. Według tego poglądu ziemska egzystencja człowieka ma charakter tymczasowy i służy ustaleniu, czy zasługuje on na życie w niebie. Coś podobnego stało się z nadzieją ziemskiego życia wiecznego, która od stuleci przyświecała Żydom. Stopniowo przyswoili oni sobie pojęcie nieśmiertelności duszy ludzkiej, wskutek czego ich pierwotna nadzieja wygasła. Jakże to się różni od biblijnego opisu człowieka! Jest on istotą fizyczną, a nie duchową. Do pierwszego człowieka Jehowa rzekł: „Prochem jesteś” (Rodz. 3:19). Wiecznym domem rodziny ludzkiej nie jest niebo, lecz ziemia (odczytaj Psalm 104:5; 115:16).

W ciemności rozbłyskuje prawda

8. Co o nadziei dla ludzkości mówili niektórzy siedemnastowieczni wnikliwi badacze Słowa Bożego?

⁸ Chociaż większość wyznań podających się za chrześcijańskie neguje nadzieję życia wiecznego na ziemi, Szatanowi nie zawsze udawało się zataić tę prawdę. W minionych stuleciach nieliczni pilni czytelnicy Biblii dostrzegli światło prawdy, ponieważ zrozumieli niektóre aspekty tego, jak Bóg przywróci rodzajowi ludzkiemu doskonałość (Ps. 97:11; Mat. 7:13, 14; 13:37-39). Już w XVII wieku dzięki tłumaczeniu i drukowaniu Pisma Świętego stało się ono szerzej dostępne. W roku 1651 pewien myśliciel napisał, że jak przez Adama ludzie „stracili Raj i życie wieczne na ziemi”, tak w Chrystusie „wszyscy ludzie będą mogli żyć na ziemi; w przeciwnym razie porównanie to nie byłoby właściwe” (odczytaj 1 Koryntian 15:21, 22). Słynny angielski poeta John Milton (1608-1674) stworzył poemat Raj utracony, a później jego kontynuację — Raj odzyskany.  W utworach tych wspomniał o nagrodzie, którą wierni otrzymają w ziemskim raju. Chociaż Milton poświęcił sporą część życia na studiowanie Biblii, stwierdził, że zawartej w niej prawdy nie da się pojąć w całości, dopóki nie rozpocznie się obecność Chrystusa.

9, 10. (a) Co o nadziei dla ludzkości napisał Izaak Newton? (b) Dlaczego obecność Chrystusa wydawała się Newtonowi czymś odległym?

⁹ Również słynny matematyk Izaak Newton (1642-1727) żywo interesował się Biblią. Zrozumiał, że święci zostaną wskrzeszeni do życia w niebie i w niewidzialny sposób będą sprawować władzę z Chrystusem (Obj. 5:9, 10). A o poddanych tego Królestwa napisał: „Po dniu sądu ziemia nadal będzie zamieszkana przez śmiertelników, i to nie tylko przez 1000 lat, lecz na zawsze”.

¹⁰ Zdaniem Newtona obecność Chrystusa miała dopiero nastąpić. Historyk Stephen Snobelen napisał: „Newton uważał Królestwo Boże za sprawę odległej przyszłości między innymi dlatego, że pesymizmem napawało go upowszechnienie się odstępczej nauki o Trójcy”. Dobra nowina nadal była zasłonięta. A Newton nie widział żadnego ruchu chrześcijańskiego, który by ją głosił. Napisał: „Proroctwa Daniela oraz Jana [z jego Księgi Objawienia] nie zostaną zrozumiane wcześniej niż w czasie końca”. Wyjaśnił też: „Wówczas, jak mówi Daniel, wiele ich przebieży i rozmnoży się umiejętność. Ewangelia bowiem musi być głoszona wszystkim narodom przed wielkim uciskiem i końcem tego świata. Tłumy z gałęziami palmowymi, wychodzące z tego wielkiego ucisku, nie mogą być niezliczone ani wywodzić się ze wszystkich narodów, jeśli przed jego nastaniem nie będzie głoszona ewangelia” (Dan. 12:4; Mat. 24:14; Obj. 7:9, 10).

11. Dlaczego w czasach Miltona i Newtona nadzieja dla ludzkości pozostawała zakryta?

¹¹ W czasach Miltona i Newtona wyrażanie poglądów sprzecznych z oficjalną doktryną Kościoła było niebezpieczne. Z tego względu rezultaty wielu prowadzonych przez nich dociekań z zakresu biblistyki opublikowano dopiero po ich śmierci. Reformacja zainicjowana w XVI wieku wcale nie „zreformowała” nauki o nieśmiertelności duszy ludzkiej, a główne kościoły protestanckie dalej propagowały pogląd Augustyna, że Millennium to kwestia przeszłości, a nie przyszłości. Czy w dniach końca wiedza na ten temat się pogłębiła?

„Nastanie obfitość prawdziwej wiedzy”

12. Kiedy miała nastać obfitość prawdziwej wiedzy?

¹² W Księdze Daniela zapowiedziano na „czas końca” coś bardzo pozytywnego (odczytaj Daniela 12:3, 4, 9, 10). Również Jezus oświadczył: „W owym czasie prawi będą świecić jasno jak słońce” (Mat. 13:43). Jak w tym okresie nastała obfitość prawdziwej wiedzy? Rozważmy pewne wydarzenia z lat poprzedzających rok 1914, w którym rozpoczął się „czas końca”.

13. Co napisał Charles Russell w jakiś czas po zbadaniu zagadnienia restytucji?

¹³ W drugiej połowie XIX wieku sporo szczerych osób starało się zrozumieć „wzór zdrowych słów” (2 Tym. 1:13). Jedną z nich był Charles Taze Russell. W roku 1870 razem z kilkoma innymi poszukiwaczami prawdy założył klasę studiów biblijnych. W roku 1872 zajęli się oni zagadnieniem restytucji, czyli przywrócenia ludzkości wszystkiego, co zaprzepaścił Adam. Później Russell napisał: „Do tego czasu nie dostrzegaliśmy zbyt wyraźnie wielkiej różnicy między nagrodą przewidzianą dla kościoła [zboru namaszczonych chrześcijan], poddawanego teraz wypróbowaniu, a nagrodą dla ogółu wiernych ludzi”. Nagroda dla tych ostatnich będzie polegać na „przywróceniu ludzkiej naturze doskonałości, którą niegdyś w Edenie cieszył się ich przodek i głowa, Adam”. Russell przyznał, że  studiując Biblię, korzystał z pomocy innych. Kogo miał na myśli?

14. (a) Jak Henry Dunn rozumiał słowa z Dziejów 3:21? (b) Kto zdaniem Dunna będzie żył wiecznie na ziemi?

¹⁴ Jedną z tych osób był Henry Dunn. Pisał on o „naprawieniu wszech rzeczy, które opowiedział Bóg przez usta swych świętych od wieku Proroków” (Dzieje 3:21, Wujek 1599). Dunn wiedział, że to naprawienie ma się wiązać z wydźwignięciem rodzaju ludzkiego na ziemi do stanu doskonałości podczas Tysiącletniego Panowania Chrystusa. Ponadto szukał odpowiedzi na pytanie nurtujące wiele osób: Kto będzie żył wiecznie na ziemi? Wyjaśnił, że chodzi o miliony zmartwychwstałych ludzi, którzy mają być uczeni prawdy oraz otrzymać sposobność okazania wiary w Chrystusa.

15. Co na temat zmartwychwstania zrozumiał George Storrs?

¹⁵ W roku 1870 również George Storrs doszedł do wniosku, że nieprawi zostaną wskrzeszeni i otrzymają szansę dostąpienia życia wiecznego. Na podstawie Pisma Świętego zrozumiał też, że gdy ktoś ze zmartwychwstałych nie uchwyci się tej możliwości, „poniesie śmierć, nawet jeśli taki ‛grzesznik będzie miał sto lat’” (Izaj. 65:20). Storrs mieszkał w Brooklynie (obecnie dzielnica Nowego Jorku) i wydawał czasopismo Bible Examiner.

16. Co odróżniało Badaczy Pisma Świętego od nominalnego chrześcijaństwa?

¹⁶ Russell dowiedział się z Biblii, że nadszedł czas, by dobrej nowinie nadać rozgłos. Dlatego w roku 1879 zaczął wydawać czasopismo Strażnica Syjońska i Zwiastun Obecności Chrystusa, znane teraz jako Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy. Wcześniej prawdę o nadziei dla ludzkości rozumiały nieliczne osoby, odtąd jednak Strażnicę otrzymywały i studiowały grupy Badaczy Pisma Świętego w wielu krajach. Pogląd, że tylko małe grono pójdzie do nieba, natomiast miliony innych będą się cieszyć doskonałym życiem na ziemi, odróżniał Badaczy Pisma Świętego od większości wyznań chrześcijaństwa.

17. Jak nastała obfitość prawdziwej wiedzy?

¹⁷ Zapowiedziany „czas końca” rozpoczął się w roku 1914. Czy nastała obfitość prawdziwej  wiedzy o nadziei dla ludzkości? (Dan. 12:4). Do roku 1913 kazania Russella ukazywały się już na łamach 2000 gazet, dostępnych rzeszy 15 000 000 czytelników. Do końca 1914 roku ponad 9 000 000 ludzi na trzech kontynentach obejrzało „Fotodramę stworzenia” — projekcję przezroczy oraz filmów przedstawiających między innymi Tysiącletnie Panowanie Chrystusa. W latach 1918-1925 w przeszło 30 językach słudzy Jehowy wygłaszali przemówienie Miliony ludzi z obecnie żyjących nigdy nie umrą, objaśniające naukę o życiu wiecznym na ziemi. W roku 1934 Świadkowie Jehowy uświadomili sobie, że osoby, którym przyświeca ta nadzieja, powinny być ochrzczone. Zrozumiawszy ją, zaczęli głosić dobrą nowinę o Królestwie ze wzmożoną gorliwością. Obecnie perspektywa bezkresnego życia na ziemi napełnia serca milionów ludzi wdzięcznością wobec Jehowy.

Przed nami „chwalebna wolność”!

18, 19. Jakie życie zapowiedziano w Izajasza 65:21-25?

¹⁸ Prorok Izajasz opisał pod natchnieniem, jakim życiem słudzy Boży będą cieszyć się na ziemi (odczytaj Izajasza 65:21-25). Niektóre drzewa żyjące jakieś 2700 lat temu, gdy Izajasz spisywał te słowa, prawdopodobnie rosną do dziś. Spróbuj sobie wyobrazić, że to ty żyjesz tak długo, w pełni sił i w doskonałym zdrowiu.

¹⁹ Życie nie będzie już przypominać krótkiej wędrówki od kołyski do grobu, lecz dostarczy niekończących się możliwości budowania, sadzenia oraz uczenia się. Pomyśl o przyjaźniach, które nawiążesz. Te serdeczne więzi będzie można zacieśniać po wieczne czasy. Jakże „chwalebnej wolności” dostąpią na ziemi „dzieci Boże”! (Rzym. 8:21).

[Przypis]

Czy potrafisz wyjaśnić?

• Jak nadzieja życia na ziemi została przed ludźmi zakryta?

• Co w XVII wieku zrozumieli niektórzy czytelnicy Biblii?

• Jak w miarę zbliżania się roku 1914 rzeczywista nadzieja dla ludzkości stawała się coraz jaśniejsza?

• Jak nastała obfitość wiedzy na temat nadziei ziemskiej?

[Pytania do studium]

[Ilustracje na stronie 13]

Poeta John Milton (po lewej) i matematyk Izaak Newton (po prawej) wiedzieli o nadziei życia wiecznego na ziemi

[Ilustracje na stronie 15]

Pierwsi Badacze Pisma Świętego dowiedzieli się z Biblii, że nastał czas, by rozgłaszać prawdziwą nadzieję dla ludzkości