„Zachowujcie pokój ze wszystkimi ludźmi”
„Jeśli możliwe, o ile to od was zależy, zachowujcie pokój ze wszystkimi ludźmi” (RZYM. 12:18).
1, 2. (a) Jakiej przestrogi Jezus udzielił swym naśladowcom? (b) Gdzie można znaleźć rady dotyczące reagowania na sprzeciw?
JEZUS uprzedził swych naśladowców, że napotkają sprzeciw ze strony narodów, a w wieczór przed swą śmiercią podał jego przyczynę. Powiedział apostołom: „Gdybyście byli częścią świata, świat kochałby to, co jest jego własnością. A ponieważ nie jesteście częścią świata, ale ja was ze świata wybrałem, dlatego świat was nienawidzi” (Jana 15:19).
2 O prawdziwości słów Jezusa przekonał się apostoł Paweł. W drugim liście do swego młodego towarzysza Tymoteusza napisał: „Wiernie poszedłeś za moją nauką, moim trybem życia, moim zamierzeniem, moją wiarą, moją wielkoduszną cierpliwością, moją miłością, moją wytrwałością, moimi prześladowaniami, moimi cierpieniami”. Następnie dodał: „Doprawdy, wszyscy, którzy pragną żyć w zbożnym oddaniu w łączności z Chrystusem Jezusem, będą też prześladowani” (2 Tym. 3:10-12). W rozdziale 12 swego listu do chrześcijan w Rzymie Paweł udzielił mądrych rad na temat tego, jak powinni reagować na sprzeciw. Wskazówki te mogą się przydać także nam, żyjącym w obecnym czasie końca.
„Starajcie się o to, co szlachetne”
3, 4. Jak możemy się stosować do rady z Rzymian 12:17 (a) w domu podzielonym pod względem religijnym? (b) w kontaktach z bliźnimi?
3 Odczytaj Rzymian 12:17. Paweł wyjaśnił, że w obliczu wrogości nie powinniśmy odpłacać pięknym za nadobne. Usłuchanie tej rady jest szczególnie ważne w domach podzielonych pod względem religijnym. Chrześcijański współmałżonek nie ulega pokusie, by za nieżyczliwość odwzajemniać się nieżyczliwym słowem lub czynem. ‛Oddawanie złem za złe’ nie przynosi nic dobrego. Może jedynie pogorszyć sytuację.
4 Paweł zaleca lepszy sposób: „Starajcie się o to, co szlachetne w oczach wszystkich ludzi”. Zdarza się, że mąż nieprzychylnie wypowiada się o wierzeniach żony. Gdy wówczas żona okazuje mu prawdziwą życzliwość, może rozładować napiętą sytuację (Prz. 31:12). Carlos, pracujący obecnie w Betel, opowiada, jak jego matka życzliwą postawą i należytą troską o dom przezwyciężyła silny sprzeciw ojca. „Zachęcała nas, dzieci, byśmy zawsze odnosiły się do niego z szacunkiem. Nalegała, żebym grał z nim w bule, choć za tym nie przepadałem. Ale gra wprawiała ojca w dobry nastrój”. W końcu mężczyzna ten zaczął studiować Biblię i został ochrzczony. Poza tym w ramach ‛starań o to, co szlachetne w oczach wszystkich ludzi’, Świadkowie Jehowy niosą praktyczną pomoc bliźnim, których dotknęła klęska żywiołowa. W ten sposób często przezwyciężają cudze uprzedzenia.
‛Nagarnianie ognistych węgli’
5, 6. (a) W jakim sensie można nagarnąć „ognistych węgli” na głowę przeciwnika? (b) Opowiedz miejscowe zdarzenie ukazujące pozytywne rezultaty zastosowania się do rady z Rzymian 12:20.
5 Odczytaj Rzymian 12:20. Pisząc te słowa, Paweł zapewne miał na myśli wypowiedź z Księgi Przysłów 25:21, 22: „Jeśli ten, kto cię nienawidzi, jest głodny, daj mu do jedzenia chleb, a jeśli jest spragniony, daj mu do picia wodę. Bo nagarniasz na jego głowę rozżarzone węgle, a Jehowa cię nagrodzi”. Pawłowi nie chodziło o to, że wspomnianymi tu węglami trzeba ukarać lub zawstydzić przeciwnika. Samo przysłowie, jak również oparta na nim rada apostoła zdają się nawiązywać do starożytnej metody wytapiania metali. Dziewiętnastowieczny angielski biblista Charles Bridges napisał: „Trudny w obróbce metal rozżarz z dołu i z góry; nie tylko połóż go na ogniu, ale też nagarnij ognistych węgli na niego. Mało które serca są tak twarde, żeby nie zmiękły pod wpływem przemożnej siły, jaka tkwi w cierpliwej, ofiarnej i płomiennej miłości”.
6 Życzliwe czyny niczym „ogniste węgle” mogą rozgrzać serce przeciwników i stopić ich wrogość. Mogą skłonić ludzi do zajęcia przychylniejszej postawy wobec Świadków Jehowy i głoszonego przez nich biblijnego orędzia. Apostoł Piotr napisał: „Trwajcie w swym szlachetnym postępowaniu wśród narodów, żeby w tym, co mówią przeciw wam niczym złoczyńcom, mogły dzięki waszym szlachetnym uczynkom, których są naocznymi świadkami, wychwalać Boga w jego dniu przeglądu” (1 Piotra 2:12).
„Zachowujcie pokój ze wszystkimi ludźmi”
7. Jakim pokojem Chrystus obdarza swych uczniów i do czego powinien nas on pobudzać?
7 Odczytaj Rzymian 12:18. W ostatni wieczór przed swą śmiercią Jezus rzekł do apostołów: „Zostawiam wam pokój, daję wam mój pokój” (Jana 14:27). Pokój, którym Chrystus obdarza swych uczniów, to wewnętrzny spokój wynikający z przeświadczenia, że Jehowa Bóg i Jego umiłowany Syn darzą ich miłością i uznaniem. Powinien nas pobudzać do utrzymywania pokojowych stosunków z innymi. Prawdziwi chrześcijanie miłują pokój i go czynią (Mat. 5:9, Biblia warszawska).
8. Jak możemy krzewić pokój w domu i w zborze?
8 Chcąc krzewić pokój w rodzinie, trzeba między innymi jak najszybciej zażegnywać nieporozumienia, by sytuacja się nie pogarszała (Prz. 15:18; Efez. 4:26). Ta sama zasada odnosi się do zboru chrześcijańskiego. Apostoł Piotr połączył dążenie do pokoju z panowaniem nad językiem (1 Piotra 3:10, 11). Również Jakub udzielił dobitnej rady, by właściwie posługiwać się tym narządem oraz wystrzegać się zazdrości i swarliwości, po czym napisał: „Mądrość z góry jest przede wszystkim nieskalanie czysta, następnie usposobiona pokojowo, rozsądna, gotowa okazać posłuszeństwo, pełna miłosierdzia i dobrych owoców, nie czyni stronniczych wyróżnień, nie jest obłudna. Ponadto nasienie owocu prawości jest w pokojowych warunkach siane dla tych, którzy czynią pokój” (Jak. 3:17, 18).
9. O czym powinniśmy pamiętać, gdy staramy się ‛zachowywać pokój ze wszystkimi ludźmi’?
9 W Liście do Rzymian 12:18 Paweł zachęcił do zabiegania o pokojowe stosunki nie tylko w rodzinie i w zborze. Nadmienił, że powinniśmy ‛zachowywać pokój ze wszystkimi ludźmi’. Obejmuje to więc sąsiadów, kolegów w szkole czy w pracy, a także osoby napotykane w służbie kaznodziejskiej. Swoją radę apostoł opatrzył jednak pewnym warunkiem: „jeśli możliwe, o ile to od was zależy”. Oznacza to, że robimy, co w naszej mocy, by ‛zachowywać pokój ze wszystkimi’ — ale bez lekceważenia prawych zasad Bożych.
Pomsta należy do Jehowy
10, 11. Czyjemu srogiemu gniewowi mamy ‛pozostawić miejsce’ i dlaczego jest to słuszne?
10 Odczytaj Rzymian 12:19. Nawet gdybyśmy mieli styczność z ludźmi, którzy są „nieprzychylnie usposobieni” do naszej działalności i głoszonego przez nas orędzia albo się nam gwałtownie sprzeciwiają, będziemy ‛opanowywać się w obliczu zła’ i postępować „z łagodnością” (2 Tym. 2:23-25). Paweł radzi chrześcijanom, by nie mścili się sami, lecz ‛pozostawili miejsce srogiemu gniewowi’. Czyj gniew ma tu na myśli? Apostoł nie sugeruje, żebyśmy dawali upust własnemu gniewowi. Mamy pozostawić miejsce gniewowi Bożemu. Jako chrześcijanie wiemy, że nie do nas należy wywieranie pomsty. Psalmista napisał: „Zaniechaj gniewu i zostaw złość; nie pałaj gniewem — po to tylko, by wyrządzać zło” (Ps. 37:8). A Salomon radził: „Nie mów: ‚Odpłacę złem!’ Pokładaj nadzieję w Jehowie, a on cię wybawi” (Prz. 20:22).
11 Gdy przeciwnicy wyrządzają nam krzywdę, postąpimy rozsądnie, jeśli decyzję o tym, czy i kiedy należy ich ukarać, pozostawimy Jehowie. Mając na myśli właśnie gniew Boży, Paweł dodał: „Napisano przecież: ‚Pomsta jest moja; ja odpłacę, mówi Jehowa’” (por. Powt. Pr. 32:35). Gdybyśmy próbowali sami brać odwet, postępowalibyśmy zuchwale, przywłaszczając sobie prawo do czegoś, co Jehowa zarezerwował dla siebie. Poza tym zdradzalibyśmy brak wiary w Jego obietnicę: „Ja odpłacę”.
12. Kiedy i jak Jehowa objawi swój srogi gniew?
12 Wcześniej w swym liście do Rzymian Paweł oznajmił: „Srogi gniew Boży objawia się z nieba przeciw wszelkiej bezbożności i nieprawości ludzi, którzy w sposób nieprawy tłumią prawdę” (Rzym. 1:18). Swój srogi gniew Jehowa objawi z nieba za pośrednictwem swego Syna podczas „wielkiego ucisku” (Obj. 7:14). Będzie to „dowód prawego sądu Bożego” — jak wyjaśnił Paweł w innym swym natchnionym liście. „Bo przecież jest u Boga rzeczą prawą, by tym, którzy was uciskają, odpłacić uciskiem, wam zaś, uciskanym — ulgą wespół z nami podczas objawienia się z nieba Pana Jezusa wraz z jego potężnymi aniołami w ogniu płomienistym, gdy będzie wywierał pomstę na tych, którzy nie znają Boga, oraz na tych, którzy nie są posłuszni dobrej nowinie o naszym Panu, Jezusie” (2 Tes. 1:5-8).
‛Zwyciężaj zło dobrem’
13, 14. (a) Dlaczego nie dziwi nas napotykany sprzeciw? (b) Jak możemy błogosławić tym, którzy nas prześladują?
13 Odczytaj Rzymian 12:14, 21. Mając całkowitą pewność, że Jehowa urzeczywistni swe zamierzenie, możemy spokojnie koncentrować wysiłki na zleconym nam dziele — na głoszeniu ‛po całej zamieszkanej ziemi dobrej nowiny o królestwie’ (Mat. 24:14). Wiemy, że ta działalność rozwściecza wrogów, gdyż Jezus zapowiedział: „Ze względu na moje imię będziecie przedmiotem nienawiści wszystkich narodów” (Mat. 24:9). Dlatego napotykany sprzeciw wcale nas nie dziwi ani nie zniechęca. Apostoł Piotr napisał: „Umiłowani, pożarowi między wami, który was doświadcza, nie dziwcie się, jakby się wam przydarzyło coś niezwykłego. Przeciwnie, dalej się radujcie, jako że jesteście współuczestnikami cierpień Chrystusa” (1 Piotra 4:12, 13).
14 Nie żywimy wrogości do naszych prześladowców, lecz staramy się przekazywać im rzetelne wyjaśnienia, mając świadomość, że niektórzy z nich działają w niewiedzy (2 Kor. 4:4). Usilnie staramy się też stosować do rady Pawła: „Błogosławcie tym, którzy prześladują; błogosławcie, a nie przeklinajcie” (Rzym. 12:14). Możemy im błogosławić, na przykład modląc się za nich. W Kazaniu na Górze Jezus powiedział: „Miłujcie swych nieprzyjaciół, czyńcie dobrze tym, którzy was nienawidzą, błogosławcie tych, którzy was przeklinają, módlcie się za tych, którzy was znieważają” (Łuk. 6:27, 28). Apostoł Paweł wiedział z własnego doświadczenia, że prześladowca może stać się wiernym uczniem Chrystusa i gorliwym sługą Jehowy (Gal. 1:13-16, 23). W innym liście oświadczył: „Obrzucani obelgami, błogosławimy; prześladowani, znosimy to; zniesławiani, upraszamy” (1 Kor. 4:12, 13).
15. W jaki sposób najlepiej zwyciężać zło dobrem?
15 A zatem prawdziwy chrześcijanin stosuje się do końcowego wersetu z 12 rozdziału Listu do Rzymian: „Nie dawaj się zwyciężyć złu, lecz zło dobrem zwyciężaj”. Źródłem wszelkiego zła jest Szatan Diabeł (Jana 8:44; 1 Jana 5:19). W objawieniu danym apostołowi Janowi Jezus wyjawił, że jego namaszczeni duchem bracia „zwyciężyli [Szatana] dzięki krwi Baranka i dzięki słowu swego świadczenia” (Obj. 12:11). Wynika stąd, że najlepszym sposobem na to, by pokonać Szatana i jego niegodziwy wpływ na obecny system rzeczy, jest wyświadczanie dobra za pomocą dzieła świadczenia — za pomocą głoszenia dobrej nowiny o Królestwie.
‛Raduj się w nadziei’
16, 17. Czego możemy się nauczyć z 12 rozdziału Listu do Rzymian, jeśli chodzi o to, (a) jak korzystać z życia? (b) jak postępować w zborze? (c) jak traktować naszych przeciwników?
16 Ta krótka analiza 12 rozdziału Listu do Rzymian pomogła nam przypomnieć sobie wiele rzeczy. Dowiedzieliśmy się, że jako oddani słudzy Jehowy powinniśmy chętnie składać ofiary. Pobudzani duchem świętym, ochoczo się na to zdobywamy, ponieważ sami pojęliśmy, że taka jest wola Boża. Pałamy duchem i gorliwie wykorzystujemy otrzymane dary. Usługujemy z pokorą i skromnością, dokładając starań, by zachować chrześcijańską jedność. Podążamy drogą gościnności i okazujemy niekłamaną empatię.
17 Omówiony rozdział zawiera też sporo rad dotyczących tego, jak reagować na sprzeciw. Nie powinniśmy odpłacać pięknym za nadobne. Starajmy się pokonywać sprzeciw przejawami życzliwości. Na tyle, na ile to możliwe — bez łamania zasad biblijnych — żyjmy w pokojowych stosunkach ze wszystkimi ludźmi. Owa rada ma zastosowanie w rodzinie, w zborze, w pracy, w szkole, w kontaktach z sąsiadami oraz w służbie kaznodziejskiej. Nawet w obliczu jawnej wrogości róbmy, co w naszej mocy, by zwyciężyć zło dobrem, a przy tym pamiętajmy, że pomsta należy do Jehowy.
18. Jakie trzy zachęty skierowano do nas w Rzymian 12:12?
18 Odczytaj Rzymian 12:12. Oprócz tych mądrych, praktycznych rad Paweł zaleca jeszcze trzy rzeczy. Ponieważ niczego nie moglibyśmy uczynić bez pomocy Jehowy, radzi nam ‛nie ustawać w modlitwie’. Dzięki temu zdołamy usłuchać jego innej zachęty — by ‛w ucisku być wytrwałym’. I wreszcie, powinniśmy mieć w umyśle wyraźny obraz przyszłości, którą Jehowa nam obiecuje, oraz ‛radować się w nadziei’ na życie wieczne — czy to w niebie, czy na ziemi.
Powtórka
• Jak należy reagować na sprzeciw?
• W jakich dziedzinach powinniśmy krzewić pokój i jak to robić?
• Dlaczego musimy wystrzegać się szukania zemsty?
[Pytania do studium]
[Ilustracja na stronie 8]
Udzielanie bliźnim praktycznego wsparcia pomaga pokonać uprzedzenia
[Ilustracja na stronie 9]
Czy starasz się krzewić pokój w zborze?