„Głową kobiety jest mężczyzna” (1 KOR. 11:3).

1, 2. (a) Co apostoł Paweł napisał o zasadzie zwierzchnictwa? (b) Jakie sprawy omawia niniejszy artykuł?

JAK wyjaśnił apostoł Paweł, Jehowa ustanowił następującą zasadę: „Głową każdego mężczyzny jest Chrystus, (...) a głową Chrystusa jest Bóg” (1 Kor. 11:3). W poprzednim artykule wykazano, że Jezus zawsze był podporządkowany Jehowie Bogu, uważając to za zaszczyt i powód do radości. Sam z kolei jest głową dla chrześcijańskich mężczyzn. Wobec ludzi był życzliwy, delikatny, współczujący i niesamolubny. Taką postawę powinni też przejawiać mężczyźni w zborze — zwłaszcza wobec swoich żon.

² A co można powiedzieć o kobietach? Kto jest ich głową? Paweł napisał: „Głową kobiety jest mężczyzna”. Jak kobiety powinny się zapatrywać na tę natchnioną wypowiedź? Czy ta zasada obowiązuje również wtedy, gdy mąż nie podziela przekonań religijnych żony? Czy podporządkowanie się  zwierzchnictwu męża oznacza, że żona nie ma w małżeństwie prawa głosu? Jak kobieta może zjednywać sobie szacunek?

„Uczynię dla niego pomoc”

3, 4. Jaki pożytek przynosi małżeństwom zasada zwierzchnictwa?

³ Zasadę zwierzchnictwa ustanowił sam Jehowa Bóg. Jakiś czas po stworzeniu Adama oświadczył: „Człowiekowi nie jest dobrze pozostawać samemu. Uczynię dla niego pomoc jako jego uzupełnienie”. Gdy Adam po raz pierwszy ujrzał Ewę, swą pomocnicę i towarzyszkę życia, był tak szczęśliwy, że zawołał: „To wreszcie jest kość z moich kości i ciało z mego ciała” (Rodz. 2:18-24). Adam i Ewa mogli się stać rodzicami całej doskonałej ludzkości, która cieszyłaby się życiem wiecznym w ogólnoziemskim raju.

⁴ Wskutek buntu naszych prarodziców doszło do zburzenia doskonałego porządku rzeczy, jaki istniał w ogrodzie Eden (odczytaj Rzymian 5:12). Niemniej zasada zwierzchnictwa pozostała w mocy. Gdy się jej przestrzega, przysparza małżeństwom szczęścia i wielu dobrodziejstw. Korzyść z tej zasady odnosił również Jezus, podporządkowując się swojej Głowie. W bycie przedludzkim ‛wciąż się weselił przed Jehową’ (Prz. 8:30). Z powodu odziedziczonego grzechu mężczyźni nie są w stanie sprawować zwierzchnictwa w sposób doskonały, a kobiety okazywać doskonałej uległości. Jednak gdy mężowie i żony nie szczędzą starań, mogą odczuwać w małżeństwie obopólne zadowolenie — w takiej mierze, w jakiej jest to dziś możliwe.

5. Dlaczego małżeństwa powinny wziąć sobie do serca radę z Rzymian 12:10?

⁵ Szczególnie ważne dla pomyślności małżeństwa jest stosowanie się do biblijnej rady udzielonej wszystkim chrześcijanom: „W miłości braterskiej żywcie jedni do drugich tkliwe uczucie. Przodujcie w okazywaniu sobie nawzajem szacunku” (Rzym. 12:10). Zarówno mąż, jak i żona powinni usilnie starać się wprowadzać w czyn następujące zalecenie: „Stańcie się jedni dla drugich życzliwi, tkliwie współczujący, wspaniałomyślnie przebaczając sobie nawzajem” (Efez. 4:32).

Gdy współmałżonek nie służy Jehowie

6, 7. Jak uległość żony może wpłynąć na męża, który nie podziela jej przekonań?

⁶ Jak postępować, gdy w małżeństwie któraś ze stron nie służy Jehowie? Jeśli dotyczy to męża, jak powinna się do niego odnosić chrześcijanka? Biblia odpowiada: „Żony, bądźcie podporządkowane swoim mężom, żeby — jeśli niektórzy nie są posłuszni Słowu — mogli bez słowa zostać pozyskani dzięki postępowaniu swych żon, będąc naocznymi świadkami waszego nieskalanie czystego postępowania, połączonego z głębokim respektem” (1 Piotra 3:1, 2).

⁷ Słowo Boże zachęca więc żonę, by okazywała uległość wobec męża niebędącego jej współwyznawcą. Swą przykładną postawą może go skłonić do zastanowienia się,  z czego wynika jej szlachetne postępowanie. Niewykluczone, że dzięki temu mąż zainteresuje się jej wierzeniami i z czasem pozna prawdę.

8, 9. Jak powinna postępować chrześcijanka, gdy mąż nie docenia jej starań?

⁸ A co jeśli taki mąż nie docenia starań żony? Pismo Święte zachęca chrześcijanki do okazywania zbożnych cech w każdych okolicznościach, nawet bardzo trudnych. Na przykład w Liście 1 do Koryntian 13:4 czytamy: „Miłość jest wielkodusznie cierpliwa”. Żona powinna dalej kierować się miłością i znosić tę ciężką sytuację „z zupełnym uniżeniem umysłu i łagodnością, z wielkoduszną cierpliwością” (Efez. 4:2). Czynna siła Boża, czyli duch święty, pomaga przejawiać chrześcijańskie przymioty nawet w szczególnie uciążliwych warunkach.

⁹ Paweł wspomniał: „Do wszystkiego mam siłę dzięki temu, który mi udziela mocy” (Filip. 4:13). Chrześcijanin wspierany duchem Bożym potrafi w małżeństwie zdobyć się na wiele rzeczy, które w przeciwnym razie byłyby nieosiągalne. Na przykład szorstkie traktowanie może prowokować do brania odwetu. Ale Biblia radzi nam: „Nikomu nie oddawajcie złem za złe. (...) Napisano przecież: ‚Pomsta jest moja; ja odpłacę, mówi Jehowa’” (Rzym. 12:17-19). Podobne słowa znajdujemy w Liście 1 do Tesaloniczan 5:15: „Baczcie, żeby nikt nie oddawał nikomu krzywdą za krzywdę, ale zawsze zabiegajcie o to, co dobre — jeden dla drugiego, a także dla wszystkich innych”. Święty duch Jehowy pozwala dokonywać tego, czego człowiek nie dokonałby o własnych siłach. Bardzo ważne jest zatem modlenie się o tego ducha, by uzupełniał nasze braki.

10. Jak Jezus reagował na cudzą nieżyczliwość?

¹⁰ Wyjątkowy przykład nieoddawania wet za wet pozostawił Jezus. W Liście 1 Piotra 2:23 czytamy: „Gdy go obrzucano obelgami, nie odwzajemniał się obelgami. Gdy cierpiał, nie groził, ale poruczał siebie temu, który sądzi w sposób nacechowany prawością”. Naśladujmy ten wspaniały wzór. Nie dajmy się sprowokować, gdy ktoś postępuje wobec nas nagannie. Wszystkich chrześcijan zachęcono, żeby byli ‛tkliwie współczujący, pokornego umysłu i nie odpłacali krzywdą za krzywdę ani obelgą za obelgę’ (1 Piotra 3:8, 9).

Bez prawa głosu?

11. W jakim szczególnym zadaniu będą mieć udział niektóre chrześcijanki?

¹¹ Czy podporządkowanie się zwierzchnictwu męża oznacza, że żona nie ma prawa głosu — że nie może się wypowiadać w sprawach rodzinnych i w innych kwestiach? Bynajmniej nie o to chodzi. Kobiety, tak jak mężczyźni, otrzymują od Jehowy wiele zaszczytnych obowiązków. Pomyślmy, jakiego wyróżnienia dostępuje 144 000 osób, które mają w niebie usługiwać w roli królów i kapłanów, panując z Chrystusem nad ziemią! Do tego grona powołano również kobiety (Gal. 3:26-29). To oczywiste, że Jehowa powierza im różne ważne zadania.

12, 13. Podaj przykład tego, że kobiety prorokowały.

¹² Na przykład w czasach biblijnych niektóre kobiety prorokowały. W Księdze Joela 2:28, 29 zapowiedziano: „Wyleję mego ducha na wszelkie ciało i wasi synowie oraz wasze córki na pewno będą prorokować. (...) I nawet na sług oraz na służebnice wyleję w owych dniach mego ducha”.

¹³ W grupie około 120 uczniów Jezusa, którzy w dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. zgromadzili się w górnej izbie w Jerozolimie, byli zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Na wszystkich zebranych został wylany duch święty. Piotr słusznie więc zastosował wspomniane proroctwo do mężczyzn i kobiet. Oznajmił: „To zostało powiedziane  przez proroka Joela: ‚„A w dniach ostatnich — mówi Bóg — wyleję mego ducha na wszelkie ciało i wasi synowie oraz wasze córki będą prorokować (...); i nawet na moich niewolników oraz na moje niewolnice wyleję w owych dniach mego ducha i będą prorokować”’” (Dzieje 2:16-18).

14. Jak kobiety przyczyniały się do krzewienia wczesnego chrystianizmu?

¹⁴ W I wieku n.e. kobiety odegrały istotną rolę w rozprzestrzenianiu chrystianizmu. Głosiły o Królestwie Bożym i w inny sposób wspierały to dzieło (Łuk. 8:1-3). Przykładem jest Febe, którą Paweł nazwał „służebnicą zboru w Kenchrach”. Gdy apostoł ten przekazywał pozdrowienia współpracownikom, wymienił wiele chrześcijanek, między innymi „Tryfenę i Tryfozę, niewiasty, które ciężko pracują w Panu”. Napisał też: „Pozdrówcie Persydę, naszą umiłowaną, gdyż poniosła wiele trudów w Panu” (Rzym. 16:1, 12).

15. Jaką rolę w rozprzestrzenianiu chrystianizmu odgrywają kobiety w naszych czasach?

¹⁵ W naszych czasach znaczną część ponadsiedmiomilionowej rzeszy głosicieli Królestwa stanowią kobiety w różnym wieku (Mat. 24:14). Wiele z nich to pionierki lub misjonarki, a niektóre usługują w domach Betel. Psalmista Dawid śpiewał: „Jehowa podaje słowo; zwiastunek dobrej nowiny jest wielki zastęp” (Ps. 68:11). Jakże trafna okazuje się ta wypowiedź! Jehowa ceni trud kobiet, które gorliwie głoszą dobrą nowinę i biorą udział w realizowaniu Jego zamierzenia. Tak więc zasada Boża dotycząca podporządkowania z pewnością nie oznacza, że kobiety nie mają wykazywać inicjatywy ani zabierać głosu.

Dwie kobiety, które zabrały głos

16, 17. Jak przykład Sary dowodzi, że żony mają prawo wyrażać swoje zdanie?

¹⁶ Skoro sam Jehowa powierza kobietom wiele zaszczytnych zadań, to czyż mężowie nie powinni uzgadniać z żonami ważnych decyzji? Mądrość nakazuje to robić. Pismo Święte niejednokrotnie wspomina o tym, że kobiety otwarcie wyrażały swoje zdanie, a nawet śmiało działały, mimo że mężowie o to nie prosili. Rozważmy dwa przykłady.

¹⁷ Sara, żona patriarchy Abrahama, nalegała, by odprawił on swą nałożnicę i jej syna ze względu na ich lekceważącą postawę. „Abrahamowi wydało się to bardzo złe” — ale nie Bogu. Jehowa rzekł do niego: „Niech ci się nie wydaje złe to, co Sara mówi do ciebie o chłopcu i o twojej niewolnicy. Posłuchaj jej głosu” (Rodz. 21:8-12). Abraham usłuchał Jehowy i zrobił to, o co prosiła Sara.

18. Z jaką inicjatywą wystąpiła Abigail?

¹⁸ Pomyślmy też o Abigail, żonie Nabala. Gdy Dawid uciekał przed zawistnym królem Saulem, jakiś czas obozował w pobliżu trzód zamożnego Nabala. Razem ze swymi ludźmi nie korzystał z żadnych jego dóbr,  przeciwnie — ochraniał je. Ale Nabal „był szorstki i zły w swych poczynaniach”, był ‛nicponiem i odznaczał się brakiem rozsądku’. Gdy ludzie Dawida z szacunkiem poprosili Nabala o żywność, on ich zwymyślał i odprawił z niczym. Jak na wieść o tym zareagowała Abigail? Nic nie mówiąc Nabalowi, „natychmiast się pośpieszyła i wzięła dwieście chlebów i dwa wielkie dzbany wina, i pięć oprawionych owiec, i pięć sea prażonego ziarna, i sto placków rodzynkowych oraz dwieście placków z prasowanych fig”, i dostarczyła to wszystko Dawidowi i jego ludziom. Czy postąpiła słusznie? Późniejsze wydarzenia wyraźnie to potwierdziły. Jak donosi Biblia, „Jehowa poraził Nabala, tak iż umarł”. Potem Dawid poślubił Abigail (1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42).

‛Niewiasta, która zapewnia sobie sławę’

19, 20. Dzięki czemu kobieta zapewnia sobie prawdziwą sławę?

¹⁹ Pismo Święte z uznaniem wyraża się o żonach, które postępują zgodnie z wolą Jehowy. Księga Przysłów tak sławi ‛dzielną żonę’: „Wartość jej daleko większa niż korali. Ufa jej serce tego, kto ją ma, i nie brakuje żadnego zysku. Odpłaca mu dobrem, a nie złem, przez wszystkie dni swego życia. Z mądrością otwiera swe usta, a na jej języku jest prawo lojalnej życzliwości. Czuwa nad biegiem spraw w swoim domu i nie je chleba lenistwa. Jej synowie wstają i zwą ją szczęśliwą; powstaje ten, który ją ma — i ją wysławia” (Prz. 31:10-12, 26-28).

²⁰ Dzięki czemu kobieta zaskarbia sobie prawdziwe uznanie? W Księdze Przysłów 31:30 wspomniano: „Wdzięk bywa fałszywy, a uroda — próżna; lecz niewiasta, która boi się Jehowy — ta zapewnia sobie sławę”. Bojaźń wobec Jehowy obejmuje chętne uznawanie ustanowionej przez Niego zasady zwierzchnictwa. „Głową kobiety jest mężczyzna”, tak jak „głową każdego mężczyzny jest Chrystus”, a „głową Chrystusa jest Bóg” (1 Kor. 11:3).

Okazuj wdzięczność za dar od Boga

21, 22. (a) Dlaczego chrześcijańskie pary powinny być wdzięczne Bogu za dar małżeństwa? (b) Dlaczego należy respektować Bożą zasadę zwierzchnictwa? (Zobacz ramkę na stronie 17).

²¹ Chrześcijańscy małżonkowie mają mnóstwo powodów do dziękowania Bogu! Mogą tworzyć naprawdę zgodny i szczęśliwy związek. Powinni okazywać wdzięczność za dar małżeństwa zwłaszcza dlatego, że daje on wyjątkową możliwość wspólnego ‛chodzenia z Jehową’ (Mich. 6:8; Rut 1:9). Nasz Stwórca, jako Założyciel tego związku, najlepiej wie, od czego zależy powodzenie w małżeństwie. Zawsze więc spełniajcie wolę Boga, a wtedy — nawet w dzisiejszych burzliwych czasach — ‛radość z Jehowy będzie waszą twierdzą’ (Nehem. 8:10).

²² Mąż, który kocha żonę jak samego siebie, sprawuje zwierzchnictwo w sposób delikatny i wyrozumiały. Bogobojna żona zaś zjednuje sobie miłość męża, gdy go wspiera i darzy głębokim respektem. I co najważniejsze, ich przykładny związek przysparza wtedy czci wspaniałemu Bogu, Jehowie.

Czy sobie przypominasz?

• Na czym polega ustanowiona przez Boga zasada zwierzchnictwa i podporządkowania?

• Dlaczego mąż i żona mają się nawzajem darzyć szacunkiem?

• Jak chrześcijanka powinna traktować męża, który nie podziela jej przekonań?

• Dlaczego przy podejmowaniu ważnych decyzji mąż powinien uwzględniać zdanie żony?

[Pytania do studium]

 [Ramka na stronie 17]

Dlaczego należy szanować władzę?

Jehowa ustanowił zasadę zwierzchnictwa, obowiązującą wszystkie istoty rozumne. Mogą z niej odnosić pożytek zarówno stworzenia duchowe, jak i ludzie. Zasada ta pomaga im czcić Boga w jedności i harmonii, a przy tym pozwala korzystać z wolnej woli (Ps. 133:1).

Zbór namaszczonych chrześcijan respektuje władzę i zwierzchnictwo Jezusa Chrystusa (Efez. 1:22, 23). W dowód uznawania władzy Jehowy „sam Syn podporządkuje się temu, który mu wszystko podporządkował, tak by Bóg był wszystkim dla każdego” (1 Kor. 15:27, 28). Słusznie zatem ludzie oddani Bogu poważnie traktują zasadę zwierzchnictwa w zborze i w rodzinie (1 Kor. 11:3; Hebr. 13:17). Dzięki temu wszyscy możemy cieszyć się uznaniem i błogosławieństwem Jehowy (Izaj. 48:17).

[Ilustracja na stronie 13]

Modlitwa może pomóc żonom przejawiać zbożne przymioty

[Ilustracje na stronie 15]

Jehowa ceni służbę kobiet, które wysilają się dla spraw Królestwa