1, 2. Z jakimi trudnościami zmaga się dużo ludzi i czego w związku z tym pragną słudzy Boży?

ŻYJEMY w ciężkich czasach. Naszą planetę nawiedza jeden kataklizm po drugim. Trzęsienia ziemi, tsunami, pożary, powodzie, wybuchy wulkanów, tornada, tajfuny i huragany sieją spustoszenie. W dodatku strachu i smutku przysparzają problemy rodzinne i osobiste rozterki. Jakże prawdziwa jest wypowiedź, że wszystkich „dosięga czas i nieprzewidziane zdarzenie” (Kazn. 9:11).

² Dotychczas lud Boży jako całość dobrze sobie radził w takich przygnębiających okolicznościach. Ale chcemy być też gotowi na każdą trudność, jaka może nas spotkać w przyszłości — w miarę zbliżania się końca tego systemu rzeczy. Jak możemy sprostać tym wyzwaniom i nie dać się przytłoczyć? Co pomoże nam znosić dzisiejsze przeciwności z odwagą?

3. Jak zgodnie z Rzymian 15:4 możemy zaznać pociechy w obliczu przygnębiających sytuacji?

³ Choć udręki dotykają dziś więcej ludzi niż kiedykolwiek wcześniej, nie są niczym nowym. Zobaczmy, czego można się nauczyć od kilku sług Bożych z przeszłości, którzy szli przez życie z odwagą (Rzym. 15:4).

4. Jakie przeciwności zniósł Dawid i co mu w tym pomogło?

⁴ Rozważmy przykład Dawida. Musiał on stawić czoła między innymi takim przeciwnościom, jak gniew króla, ataki wrogów, uprowadzenie żon, zdrada we własnych oddziałach i udręki emocjonalne (1 Sam. 18:8, 9; 30:1-5; 2 Sam. 17:1-3; 24:15, 17; Ps. 38:4-8). W biblijnych relacjach o życiu Dawida otwarcie opisano ból, jaki wywoływały w nim te sytuacje. Ale nie rozbiły go one duchowo. Pełen wiary  oświadczył: „Jehowa twierdzą mego życia. Kogóż mam się bać?” (Ps. 27:1; odczytaj Psalm 27:5, 10).

5. Co pomogło Abrahamowi i Sarze radzić sobie z trudnymi warunkami życiowymi?

⁵ Abraham i Sara przez większą część życia mieszkali w namiotach jako przybysze w obcej ziemi. Nie zawsze było im łatwo, jednak wytrwale radzili sobie z takimi utrapieniami jak głód albo zagrożenia ze strony okolicznych narodów (Rodz. 12:10; 14:14-16). Dzięki czemu im się to udawało? Biblia mówi, że Abraham „oczekiwał (...) miasta mającego rzeczywiste fundamenty, którego budowniczym i twórcą jest Bóg” (Hebr. 11:8-10). Oboje skupiali się na tym, co przed nimi, i nie pozwolili, by trudy życiowe ich przygniotły.

6. Jak możemy naśladować Hioba?

⁶ Na skrajne naciski został wystawiony Hiob. Wyobraź sobie, jak się czuł, gdy zdawało się, że całe jego życie legło w gruzach (Hioba 3:3, 11). Co gorsza, nie w pełni rozumiał, dlaczego to wszystko na niego spadło. Ale nigdy się nie poddał. Zachował nieskazitelność i nie stracił zaufania do Boga (odczytaj Hioba 27:5). Jest dla nas znakomitym wzorem!

7. Czego w służbie dla Boga doświadczył Paweł i jaka świadomość dodawała mu odwagi do kontynuowania działalności?

⁷ Pomyślmy też o apostole Pawle. Doświadczył ‛niebezpieczeństw w mieście, na pustkowiu i na morzu’. Mówił o ‛głodzie i pragnieniu, zimnie i nagości’. Wspomniał również, że ‛noc i dzień spędził na głębinie’, najwyraźniej w wyniku którejś z przeżytych katastrof morskich (2 Kor. 11:23-27). Zauważmy, jakiemu nastawieniu mimo tych przeciwności dał wyraz, gdy któregoś razu w służbie dla Jehowy otarł się o śmierć: „Stało się to, abyśmy nie ufali samym sobie, lecz Bogu, który wskrzesza umarłych. Z czegoś tak wielkiego jak śmierć on nas wyratował i wyratuje” (2 Kor. 1:8-10). Niewielu ludzi zniosło tak liczne udręki jak Paweł. Ale niejeden z nas może się utożsamić z jego odczuciami i czerpać pociechę z przykładu odwagi, który pozostawił.

8. Jak dzisiejsze trudności mogą na nas wpływać? Podaj przykład.

⁸ W dzisiejszym świecie pełnym tragedii, wyzwań i nacisków wiele osób jest przytłoczonych. Czują się tak nawet niektórzy chrześcijanie. Lani * wraz z mężem z radością pełniła służbę pełnoczasową w Australii. Opowiada, że gdy zdiagnozowano u niej raka piersi, wiadomość ta spadła na nią jak grom z jasnego nieba. Mówi: „Zabiegi medyczne sprawiły, że czułam się fatalnie i zupełnie straciłam poczucie własnej wartości”. Na domiar złego musiała dbać o męża, który przeszedł operację kręgosłupa. Co moglibyśmy zrobić, gdybyśmy znaleźli się w takiej sytuacji?

9, 10. (a) Na co nie możemy pozwolić Szatanowi? (b) Jak możemy pokazać, że uwzględniamy realistyczne przypomnienie z Dziejów Apostolskich 14:22?

⁹ Musimy pamiętać, że Szatan chciałby wykorzystać zgryzoty w celu podkopania naszej wiary. Nie możemy pozwolić, by w ten sposób ograbił nas z radości! Księga Przysłów 24:10 oznajmia: „Okazałeś się zniechęcony w dniu udręki? Twoja moc będzie znikoma”. Rozmyślanie o biblijnych przykładach — choćby takich, jak omówione wcześniej — pomoże nam zdobyć się na odwagę, gdy pojawią się przeciwności.

¹⁰ Powinniśmy także uwzględniać fakt, że nie zdołamy wyeliminować wszystkich problemów. W gruncie rzeczy się ich  spodziewamy (2 Tym. 3:12). W Dziejach Apostolskich 14:22 czytamy: „Do królestwa Bożego musimy wejść przez wiele ucisków”. Zamiast więc popadać w zniechęcenie, czy nie lepiej uznać je za sposobność do okazania odwagi opartej na wierze w to, że Bóg potrafi ci pomóc?

11. Jak nie dać się przytłoczyć przez życiowe przeciwności?

¹¹ Koniecznie skupiajmy się na sprawach pozytywnych. Słowo Boże mówi: „Serce radosne wywiera dobry wpływ na oblicze, lecz z powodu boleści serca duch jest przygnębiony” (Prz. 15:13). Badania medyczne już dawno wykazały, że pozytywne myślenie oddziałuje korzystnie na zdrowie. Liczni pacjenci, którym zamiast leku podawano placebo, doznawali ulgi, ponieważ po prostu wierzyli, że otrzymują lekarstwo. Ale znany jest też odwrotny efekt, zwany nocebo. Stan pacjentów pogarszał się, gdy mówiono im, że podawane środki wywołają negatywne skutki. Tak samo ciągłe zamartwianie się sytuacjami, których nie możemy zmienić, tylko nas zrujnuje. Co pocieszające, Jehowa nie podaje placebo. Nawet w krytycznych chwilach udziela nam prawdziwej pomocy — zachęca nas przez swoje Słowo, wspiera przez naszych współwyznawców oraz dodaje sił przez ducha świętego. Koncentrowanie się na tych rzeczach doda nam otuchy. A zatem nie roztrząsaj przykrych przeżyć, tylko podejmuj praktyczne kroki, by sobie z nimi radzić, i myśl o dodatnich stronach życia (Prz. 17:22).

12, 13. (a) Co pomaga sługom Bożym znosić skutki kataklizmów? Podaj przykład. (b) Jak w czasie nieszczęść staje się oczywiste, co jest w życiu najważniejsze?

¹² W ostatnich latach sporo krajów ucierpiało wskutek różnych kataklizmów. Co godne uwagi, wielu braci w tych miejscach wykazało niezwykły hart ducha. Rzecz jasna nie było to łatwe. Na początku roku 2010 w następstwie potężnego trzęsienia ziemi i tsunami w Chile niemało naszych współwyznawców straciło domy, dobytek, a niekiedy i źródła utrzymania. Mimo to nie upadli oni pod względem duchowym. Samuel, którego dom został kompletnie zniszczony, powiedział: „Nawet w tym wyjątkowo trudnym okresie moja żona i ja nie przestaliśmy chodzić na zebrania oraz głosić. Uważam, że właśnie dzięki tym zwyczajom nie poddaliśmy się rozpaczy”. Małżeństwo to, tak jak wiele innych osób, nie wraca ciągle myślami do owej tragedii i podąża naprzód w służbie dla Jehowy.

¹³ We wrześniu 2009 roku przeszło 80 procent stolicy Filipin, Manili, znalazło się pod wodą w wyniku ulewnych deszczów. Pewien zamożny człowiek, który poniósł dotkliwe straty, powiedział: „Powódź wszystko wyrównała, ściągając kłopoty i cierpienia tak samo na bogatych, jak i na biednych”. Przypomina to o roztropnej radzie Jezusa: „Gromadźcie sobie skarby w niebie, gdzie ani mól, ani rdza nie niszczy i gdzie złodzieje nie włamują się i nie kradną” (Mat. 6:20). Gdy czyjeś życie obraca się wokół rzeczy materialnych, które mogą przepaść w jednej chwili, często prowadzi to do rozczarowania. O ileż mądrzej jest postawić na pierwszym miejscu więź z Jehową, która może pozostać nietknięta bez względu na to, co się dzieje wokół! (Odczytaj Hebrajczyków 13:5, 6).

14. Jakie mamy powody, by przejawiać odwagę?

¹⁴ Jezus przyznał, że podczas jego obecności pojawią się udręki, ale powiedział też: „Nie bądźcie przerażeni” (Łuk. 21:9). Skoro nasz Król, Jezus Chrystus, oraz Stwórca wszechświata, Jehowa, zapewniają nam wsparcie, to mamy wszelkie  powody, by nie tracić ufności. Paweł zachęcał Tymoteusza słowami: „Bóg nie dał nam ducha tchórzostwa, lecz mocy i miłości, i trzeźwości umysłu” (2 Tym. 1:7).

15. Podaj przykłady osób żywiących niezachwianą ufność do Boga i wyjaśnij, jak możemy nabyć podobnej odwagi.

¹⁵ Przyjrzyjmy się paru wypowiedziom sług Bożych świadczącym o tym, że polegali na Bogu. Dawid rzekł: „Jehowa moją siłą i mą tarczą. Jemu zaufało moje serce i otrzymałem pomoc, tak iż serce me wielce się raduje” (Ps. 28:7). Paweł wyraził swą niezachwianą ufność następująco: „W tym wszystkim całkowicie zwyciężamy dzięki temu, który nas umiłował” (Rzym. 8:37). A Jezus krótko przed śmiercią powiedział coś, co stanowiło niezbity dowód jego silnej więzi z Bogiem: „Ja nie jestem sam, ponieważ ze mną jest Ojciec” (Jana 16:32). Co wyraźnie przebija z tych wypowiedzi? Niewzruszone zaufanie do Jehowy. Jeśli rozwijamy podobną ufność do Boga, doda nam ona odwagi w obliczu każdej napotkanej przeciwności (odczytaj Psalm 46:1-3).

16. Dlaczego studium Słowa Bożego jest bardzo ważne?

¹⁶ Chrześcijańska odwaga nie oznacza polegania na sobie. Jest raczej rezultatem poznawania Boga i opierania się na Nim. Takiej wiedzy nabywamy poprzez studium Jego spisanego Słowa, Biblii. Siostra cierpiąca na depresję wyjaśnia, co jej pomaga: „Szczególnie pokrzepiające fragmenty biblijne czytam wciąż na nowo”. A czy stosujemy się do postanowienia o cotygodniowym wielbieniu Boga w gronie rodziny? Dzięki wprowadzaniu w życie takich wskazówek zachowamy nastawienie psalmisty: „Jakże miłuję twoje prawo! Przez cały dzień się nim zajmuję” (Ps. 119:97).

17. (a) W jaki jeszcze sposób Jehowa pomaga nam patrzeć na życie z odwagą? (b) Podaj przykład opublikowanego życiorysu, który pomógł tobie.

¹⁷ Środkiem zapewnianym przez Jehowę są także oparte na Biblii publikacje, których treść wzmacnia nasze zaufanie do Niego. Wielu braci odnosi szczególny pożytek z życiorysów. Pewną siostrę w Azji, zmagającą się z dwubiegunowym zaburzeniem nastroju, zbudował życiorys byłego misjonarza, który nauczył się radzić sobie z tym schorzeniem. Napisała: „Artykuł ten pomógł mi zrozumieć moje własne problemy i obudził we mnie nadzieję”.

18. Dlaczego powinniśmy korzystać z daru modlitwy?

¹⁸ W każdej sytuacji może nam pomóc modlitwa. Apostoł Paweł tak podkreślił  jej wartość: „O nic się nie zamartwiajcie, ale we wszystkim niech wasze gorące prośby zostaną przedstawione Bogu w modlitwie i błaganiu wraz z dziękczynieniem; a pokój Boży, który przewyższa wszelką myśl, będzie strzegł waszych serc i władz umysłowych przez Chrystusa Jezusa” (Filip. 4:6, 7). Czy w pełni korzystamy z tej możliwości, by czerpać siły w czasie prób? Alex, brat z Wielkiej Brytanii, który od dawna zmaga się z depresją, powiedział: „Mówienie do Jehowy w modlitwie i słuchanie Go poprzez czytanie Jego Słowa utrzymuje mnie przy życiu”.

19. Jaki powinniśmy mieć stosunek do zebrań zborowych?

¹⁹ Kolejnym istotnym środkiem, który może nam pomóc, są nasze zebrania. Psalmista napisał: „Dusza moja tęskni, wręcz usycha z tęsknoty za dziedzińcami Jehowy” (Ps. 84:2). Czy odczuwamy to samo? Wspomniana już Lani wyjaśnia swój stosunek do zgromadzania się ze współwyznawcami: „Uczestniczenie w zebraniach nie było dla mnie jedynie opcją. Wiedziałam, że muszę na nie chodzić, jeśli oczekuję wsparcia od Jehowy”.

20. Jak pomaga nam zaangażowanie w dzieło głoszenia?

²⁰ Do zachowywania odwagi niezbędne jest też aktywne głoszenie o Królestwie (1 Tym. 4:16). Siostra z Australii, którą dotknęły liczne trudności, mówi: „Głoszenie było ostatnią rzeczą, na którą miałam ochotę, ale starszy poprosił, żebym z nim poszła. Więc tak zrobiłam. Jehowa najwyraźniej mnie wspierał; za każdym razem, gdy wyruszałam do służby, czułam się naprawdę szczęśliwa” (Prz. 16:20). Wiele osób przekonało się, że gdy pomagają innym budować wiarę w Jehowę, wzmacniają własną wiarę. Przestają się też skupiać na swoich problemach, a koncentrują się na rzeczach ważniejszych (Filip. 1:10, 11).

21. Czego możemy być pewni w związku z trudnościami, którym musimy stawić czoła?

²¹ Jehowa obficie dostarcza środków, dzięki którym zdołamy z odwagą stawić czoła obecnym przeciwnościom. Jeżeli z nich korzystamy oraz analizujemy i naśladujemy piękne przykłady odważnych sług Bożych, to zyskujemy pewność, że pomyślnie przejdziemy każdą próbę. Chociaż przed końcem tego systemu rzeczy może się wydarzyć jeszcze wiele nieszczęść, zgadzamy się z apostołem Pawłem: „Jesteśmy powaleni, ale nie zgładzeni. (...) Nie dajemy za wygraną” (2 Kor. 4:9, 16). Z pomocą Jehowy możemy znosić dzisiejsze przeciwności z odwagą (odczytaj 2 Koryntian 4:17, 18).