„Post pomaga rozmyślać o sprawach duchowych i przypomina, iż rzeczy materialne nie są w życiu najważniejsze” (KATOLICZKA).

„Gdy się pości, łatwiej nawiązać duchową więź z Bogiem” (ŻYDOWSKI RABIN).

„W mojej religii post jest obowiązkiem, podstawowym sposobem na wyrażenie Bogu swego oddania i wdzięczności. Poszczę, bo kocham Boga” (BAHAISTKA).

POST praktykują wyznawcy wielu religii, między innymi buddyzmu, dżinizmu, hinduizmu, islamu i judaizmu. Sporo ludzi uważa, że powstrzymywanie się przez jakiś czas od jedzenia zbliża człowieka do Boga.

A co ty o tym sądzisz? Czy powinieneś pościć? Zobaczmy, co w tej sprawie ma do powiedzenia Słowo Boże, Biblia.

Posty w czasach biblijnych

W czasach biblijnych niektóre posty cieszyły się uznaniem Bożym. Ludzie zachowywali je z różnych powodów: żeby wyrazić wielki smutek lub skruchę za grzechy (1 Samuela 7:4-6), żeby błagać Boga o wskazówki albo o Jego przychylność (Sędziów 20:26-28; Łukasza 2:36, 37) bądź też żeby lepiej skupić się na rozmyślaniu (Mateusza 4:1, 2).

Ale w Biblii znajdujemy także wzmianki o postach, na które Bóg nie patrzył przychylnie. Na przykład król Saul pościł, zanim udał się po radę do medium spirytystycznego (Kapłańska 20:6; 1 Samuela 28:20). Posty ogłaszali niegodziwi ludzie, tacy jak Jezebel czy fanatycy pragnący zabić apostoła Pawła (1 Królów 21:7-12; Dzieje 23:12-14). Z regularnego poszczenia znani byli faryzeusze (Marka 2:18). Jednakże Jezus ich potępił i wykazał, że na Bogu nie robi to żadnego wrażenia (Mateusza 6:16; Łukasza 18:12). Jehowa nie zwracał też uwagi na posty Izraelitów, którzy postępowali niegodziwie i kierowali się złymi pobudkami (Jeremiasza 14:12).

 Przykłady te pokazują, że post sam w sobie nie zjednuje człowiekowi uznania Bożego. Z drugiej strony wielu prawdziwych sług Boga praktykowało post i zyskało Jego przychylność. Czy więc chrześcijanie powinni pościć?

Czy post jest wymagany od chrześcijan?

Prawo Mojżeszowe nakazywało Żydom „trapić swe dusze”, czyli pościć, raz do roku w Dniu Przebłagania (Kapłańska 16:29-31; Psalm 35:13). Był to jedyny post, który Jehowa polecił zachowywać swemu ludowi *. Żydzi podlegający Prawu stosowali się do tego polecenia. Ale chrześcijanie nie są zobowiązani do przestrzegania Prawa Mojżeszowego (Rzymian 10:4; Kolosan 2:14).

Co prawda Jezus pościł zgodnie z wymogami Prawa, ale nie był z tego powszechnie znany. Udzielił swym uczniom wskazówek, jak mają postępować, jeśli zdecydują się na post, ale nigdy im go nie nakazywał (Mateusza 6:16-18; 9:14). Dlaczego więc oznajmił, że uczniowie będą pościć po jego śmierci? (Mateusza 9:15). Nie był to żaden nakaz. Jezus po prostu wskazał, że gdy umrze, jego uczniowie głęboko się zasmucą i stracą chęć do jedzenia.

Biblia dwukrotnie wspomina o pierwszych chrześcijanach, którzy pościli. A zatem jeśli ktoś z właściwych pobudek postanawia przez jakiś czas powstrzymywać się od jedzenia, Bóg to aprobuje (Dzieje 13:2, 3; 14:23) *. Chrześcijanie nie mają obowiązku pościć. Jeśli jednak ktoś się na to decyduje, powinien wziąć pod uwagę pewne niebezpieczeństwa.

Zagrożenia

Jednym z niebezpieczeństw związanych z postem jest bezkrytyczne przekonanie o własnej prawości. Biblia ostrzega przed „udawaną pokorą” (Kolosan 2:20-23). Bogu bardzo się nie podoba taka postawa. Dobitnie zilustrował to Jezus w przypowieści o dumnym faryzeuszu, który z powodu regularnego poszczenia uważał się za lepszego od innych (Łukasza 18:9-14).

Błędem byłoby również upublicznianie odbywanego postu albo decydowanie się na post za czyjąś namową. Jezus powiedział, że poszczenie powinno być sprawą osobistą między daną osobą a Bogiem i że nie należy tego rozgłaszać (Mateusza 6:16-18).

Postu nie należy też traktować jako formy zadośćuczynienia za grzechy. Jeśli ma on zyskać aprobatę Boga, musi iść w parze z przestrzeganiem Jego praw (Izajasza 58:3-7). Podstawą do odpuszczenia  grzechów nie jest post, lecz szczera skrucha (Joela 2:12, 13). Biblia wyraźnie podkreśla, że przebaczenia dostępujemy dzięki niezasłużonej życzliwości Jehowy, której wyrazem jest ofiara Chrystusa. Nie można sobie na nie zasłużyć żadnymi uczynkami, w tym także postem (Rzymian 3:24, 27, 28; Galatów 2:16; Efezjan 2:8, 9).

Księga Izajasza 58:3 pomaga dostrzec kolejny powszechny błąd. Izraelici sugerowali, że Jehowa jest im coś winien za ich posty, jak gdyby wyświadczali Mu nimi jakąś przysługę. Pytali: „Czemuż pościliśmy, a ty nie widziałeś, i trapiliśmy swe dusze, a ty nie zważałeś?”. Podobnie dzisiaj wielu ludzi myśli, że skoro poszczą, to mogą oczekiwać, iż Bóg w zamian spełni ich prośby. Obyśmy nigdy nie naśladowali takiej pozbawionej szacunku, niebiblijnej postawy!

Jeszcze inni sądzą, że jeśli będą umartwiać swe ciało postem, chłostą albo czymś podobnym, to zasłużą na uznanie w oczach Boga. Ale Słowo Boże potępia taki pogląd, oznajmia bowiem, że czyny polegające na „surowym traktowaniu ciała (...) nie mają żadnej wartości w walce” ze złymi pragnieniami (Kolosan 2:20-23).

Zrównoważony pogląd

Poszczenie nie jest więc ani obowiązkiem, ani czymś złym. Jeśli unika się wspomnianych powyżej niebezpieczeństw, to w pewnych okolicznościach bywa korzystne. Nie stanowi jednak istoty prawdziwego wielbienia. Jehowa jest „szczęśliwym Bogiem” i pragnie, aby Jego słudzy też byli szczęśliwi (1 Tymoteusza 1:11). W swoim Słowie oznajmia: „Nie ma dla nich nic lepszego niż to, (...) by każdy człowiek jadł i pił, i widział dobro za cały swój trud. Jest to dar Boży” (Kaznodziei 3:12, 13).

Wielbienie Boga powinno nam sprawiać radość, a Biblia nigdzie nie łączy z nią postów. Ponadto jeśli powstrzymywanie się od jedzenia miałoby odbijać się na naszym zdrowiu lub pozbawiać nas sił do radosnego dzieła, które Stwórca powierzył prawdziwym chrześcijanom — do głoszenia dobrej nowiny o Królestwie — to mijałoby się z celem.

Bez względu na to, czy będziemy pościć, czy nie, musimy wystrzegać się osądzania drugich. Kwestia postów nie powinna wśród prawdziwych chrześcijan wywoływać sporów, gdyż „królestwo Boże nie oznacza jedzenia i picia, lecz prawość i pokój, i radość z duchem świętym” (Rzymian 14:17).

[Przypisy]

[Napis na stronie 28]

Poszczący faryzeusze popisywali się udawaną pokorą

[Napis na stronie 29]

„Królestwo Boże nie oznacza jedzenia i picia, lecz prawość i pokój, i radość”

[Ramka na stronie 29]

Co sądzić o Wielkim Poście?

Uważa się, że 40-dniowy Wielki Post upamiętnia 40-dniowy post Chrystusa. Niemniej Jezus nigdy nie nakazał swoim uczniom upamiętniać tego wydarzenia i nie ma żadnych dowodów na to, żeby oni tak robili. Pierwszą wiarogodną wzmiankę o 40-dniowym poście poprzedzającym Wielkanoc znajdujemy w listach Atanazego, datowanych na 330 rok n.e.

Jezus pościł po swoim chrzcie, a nie przed samą śmiercią, zatem obchodzenie Wielkiego Postu przed Wielkanocą może wydawać się dziwne. Jednakże poszczenie przez tyle dni w początkowym okresie roku było powszechnym zwyczajem wśród starożytnych Babilończyków, Egipcjan i Greków — i to najprawdopodobniej od nich został zapożyczony ów rzekomo chrześcijański zwyczaj.