Czym były bramy miejskie, o których tak często wspomina Biblia?

▪ W czasach biblijnych większość miast otaczały mury obronne z bramami. W pobliżu tych bram zwykle znajdowały się duże place, na których ludzie mogli się spotykać, handlować lub dzielić nowinami. Przed bramami podawano rozmaite ważne ogłoszenia; często zabierali tam też głos prorocy (Jeremiasza 17:19, 20). W dziele The Land and the Book (Kraina i Księga) napisano: „Praktycznie każda transakcja była zawierana w bramie lub w jej pobliżu”. W starożytności bramy miejskie były ośrodkami życia publicznego.

Na przykład Abraham zakupił od Efrona pole z jaskinią na grobowiec rodzinny „na oczach synów Heta wśród wszystkich wchodzących do bramy jego miasta” (Rodzaju 23:7-18). Boaz poprosił starszych z Betlejem, aby usiedli w bramie i zgodnie z prawem dotyczącym małżeństw lewirackich zajęli się sprawą Rut i dziedzictwa po jej zmarłym mężu (Rut 4:1, 2). W bramach miejskich starsi występujący w roli sędziów wysłuchiwali stron, wydawali orzeczenia oraz ogłaszali wyroki (Powtórzonego Prawa 21:19).

Gdzie leżał Ofir, z którego według Biblii sprowadzano złoto najwyższej jakości?

▪ Pierwszą wzmiankę o „złocie z Ofiru”, utożsamianym z „czystym złotem”, zawiera Księga Hioba (Hioba 28:15, 16). Jakieś 600 lat po czasach Hioba król Dawid ofiarował „złoto z Ofiru” na budowę świątyni Jehowy w Jerozolimie. Z Ofiru ten cenny kruszec sprowadzał również jego syn Salomon (1 Kronik 29:3, 4; 1 Królów 9:28).

Według Pisma Świętego złoto z Ofiru transportowała flota okrętów Salomona, które zbudowano w Ecjon-Geber nad Morzem Czerwonym (1 Królów 9:26). Zdaniem biblistów Ecjon-Geber leżało na północnym krańcu wschodniej odnogi Morza Czerwonego, zwanej zatoką Akaba, w pobliżu dzisiejszego miasta Al-Akaba. Wypływające stamtąd statki mogły docierać do wszystkich zakątków Morza Czerwonego albo do bardziej odległych placówek handlowych na wybrzeżu Afryki lub Indii, gdzie mógł się znajdować biblijny Ofir. Inni jednak uważają, że Ofir leżał na Półwyspie Arabskim. W rejonie tym odkryto starożytne kopalnie złota, a istniejące tam złoża były eksploatowane nawet w czasach nowożytnych.

Niektórzy twierdzą, że wieści o kopalniach złota króla Salomona to tylko legendy, ale egiptolog Kenneth Kitchen napisał: „Ofir wcale nie jest mitem. Na glinianej skorupce pochodzącej prawdopodobnie z VIII wieku [p.n.e.] widnieje hebrajski napis: ‚Złoto z Ofiru do Bet-Choron, 30 sykli’. Ofir jest tak samo autentycznym źródłem złota jak występujące w tekstach egipskich określenia ‚złoto z Amau’, ‚złoto z Punt’ lub ‚złoto z Kusz’ — w każdym wypadku chodzi o kruszec pochodzący z konkretnego miejsca lub mający określoną jakość” (On the Reliability of the Old Testament).

[Ilustracja na stronie 15]

Abraham w bramie miejskiej dokonuje zakupu ziemi

[Ilustracja na stronie 15]

Gliniana skorupka z hebrajską inskrypcją zawierającą wzmiankę o Ofirze

[Prawa własności]

Collection of Israel Antiquities Authority, Photo © The Israel Museum, Jerusalem