Przejdź do zawartości

Przejdź do spisu treści

Czy o tym wiedziałeś?

Czy o tym wiedziałeś?

Co miał na myśli Jezus, mówiąc do Saula: „Trudno ci wierzgać przeciw ościeniom”? (Dzieje 26:14)

W czasach biblijnych rolnicy używali ościenia do kierowania zwierzętami pociągowymi w trakcie orki. Narzędzie to miało postać zaostrzonego kija o długości około 2,5 metra. Jeden koniec był zaopatrzony w metalowy szpikulec. Gdy zwierzę napierało na oścień, sprawiało sobie ból. Do drugiego końca kija przymocowywano łopatkę służącą do czyszczenia lemiesza z błota, gliny lub roślin.

Niekiedy ościenie wykorzystywano jako broń. Izraelski sędzia i wojownik Szamgar „ościeniem bydlęcym” zabił 600 Filistynów (Sędziów 3:31).

Biblia wspomina też o ościeniach w sensie przenośnym. Na przykład król Salomon napisał, że „słowa mędrców są jak ościenie” — pobudzają do podjęcia właściwej decyzji (Kaznodziei 12:11).

Zmartwychwstały Jezus Chrystus użył podobnego obrazu słownego. Saulowi, prześladowcy chrześcijan, powiedział, aby przestał „wierzgać przeciw ościeniom”. Owa metafora przywołuje na myśl krnąbrne zwierzę stawiające opór swojemu właścicielowi. Saul wziął sobie do serca radę Jezusa i zmienił swe postępowanie, a później został apostołem Pawłem.

Jak Żydzi w I wieku n.e. odmierzali czas w nocy?

W I wieku Żydzi w pogodny dzień mogli odmierzać czas za pomocą zegara słonecznego. Ale gdy słońce zachodziło za chmury lub gdy zapadał zmrok, używali klepsydry, czyli zegara wodnego. Takim przyrządem posługiwali się także starożytni Egipcjanie, Grecy, Persowie i Rzymianie.

Według dzieła The Jewish Encyclopedia zarówno w Misznie, jak i w Talmudzie klepsydra występuje „pod wieloma nazwami, prawdopodobnie w celu rozróżnienia licznych kształtów i typów. Ale wszystkie nazwy odnoszą się do tego samego: do powolnego przeciekania wody — dosłownie do wykradania jej — kropla po kropli; takie jest też znaczenie greckiego słowa ‚klepsydra’”.

Jak działała klepsydra? Woda przez dziurkę przesączała się z jednego naczynia do drugiego. Dzięki temu można było zmierzyć upływający czas, sprawdzając poziom wody w górnym lub dolnym naczyniu, co ułatwiała umieszczona na nich niekiedy skala.

Z takich zegarów korzystali rzymscy żołnierze do wyznaczania straży nocnych. Zmianę straży oznajmiano dźwiękiem trąby. Osoby będące w zasięgu dźwięku wiedziały, kiedy rozpoczynała się i kończyła każda z czterech straży nocnych (Marka 13:35).