10

Księga 2 Samuela

Pisarze: Gad i Natan

Miejsce spisania: Izrael

Spisywanie ukończono: ok. 1040 p.n.e.

Obejmuje okres: 1077-ok. 1040 p.n.e.

1. Obrazem jakiej sytuacji rozpoczyna się Księga 2 Samuela i co jeszcze w niej opisano?

 KLĘSKA poniesiona pod Gilboa i najazdy dokonywane potem przez zwycięskich Filistynów pogrążyły naród izraelski w rozpaczy. Wodzowie i kwiat młodzieży Izraela legli martwi. Wtedy to czołową rolę w dziejach narodu zaczyna odgrywać młody „pomazaniec Jehowy” — Dawid, syn Jessego (2 Sam. 19:21). Tak się rozpoczyna Księga 2 Samuela, którą słusznie można by nazwać księgą Jehowy i Dawida. Obfituje ona w opisy najróżniejszych wydarzeń. Prowadzi nas od klęsk do szczytów tryumfu, od udręk skłóconego narodu do dobrobytu zjednoczonego królestwa, od młodzieńczego wigoru do mądrości podeszłego wieku. Znajdujemy tu wierny opis życia Dawida, który z całego serca starał się iść za Jehową. * Księga ta powinna skłonić każdego czytelnika do zbadania swego serca w celu zacieśnienia więzi ze Stwórcą i zaskarbienia sobie Jego uznania.

2. (a) Dlaczego księgę tę nazwano Księgą 2 Samuela? (b) Kim byli jej pisarze, co wiadomo o ich kwalifikacjach i tylko jakie informacje pragnęli oni zachować?

² Co ciekawe, w Księdze 2 Samuela nawet nie użyto imienia tego proroka. Najwidoczniej nazwano ją tak dlatego, że początkowo tworzyła z 1 Samuela jeden zwój, jedną całość. Prorocy Natan i Gad, którzy dokończyli Księgę 1 Samuela, spisali potem całą Księgę 2 Samuela (1 Kron. 29:29). Byli do tego dobrze przygotowani. Gad towarzyszył Dawidowi, gdy ten był w Izraelu człowiekiem wyjętym spod prawa, a pod koniec jego 40-letniego panowania ciągle jeszcze przebywał w najbliższym otoczeniu króla. To właśnie Gad powiadomił go o niezadowoleniu Jehowy z niemądrego kroku, jakim było policzenie Izraela (1 Sam. 22:5; 2 Sam. 24:1-25). Za życia Gada oraz po jego śmierci działał prorok Natan, bliski towarzysz Dawida. To on miał przywilej oznajmić, że Jehowa zawiera z Dawidem doniosłe przymierze co do wiecznotrwałego królestwa. On też odważnie i pod natchnieniem wytknął mu wielki grzech, którego się dopuścił z Batszebą, i zapowiedział karę za ten postępek (2 Sam. 7:1-17; 12:1-15). Tak więc do spisania natchnionych i pożytecznych wiadomości zawartych w Księdze 2 Samuela Jehowa posłużył się Natanem, którego imię znaczy „[Bóg] dał”, oraz Gadem, którego imię znaczy „pomyślność”. Ci skromni historycy nie starali się upamiętnić samych siebie, nie ma bowiem żadnej wzmianki o ich przodkach ani o ich życiu prywatnym. Pragnęli tylko zachować natchnione przez Boga sprawozdanie, by w przyszłości mogli z niego odnieść pożytek inni czciciele Jehowy.

3. Jaki okres obejmuje Księga 2 Samuela i kiedy zakończono jej spisywanie?

³ Księga 2 Samuela podejmuje dokładną biblijną relację historyczną tuż po śmierci Saula, pierwszego króla Izraela, i kontynuuje ją niemal do końca 40-letniego panowania Dawida. Obejmuje zatem okres od roku 1077 mniej więcej do roku 1040 p.n.e. Nie wspomina o śmierci Dawida, co dobitnie przemawia za tym, że napisano ją około roku 1040 p.n.e, na krótko przed jego śmiercią.

4. Z jakich powodów należy uznać Księgę 2 Samuela za część kanonu Biblii?

⁴ Księgę 2 Samuela należy uznać za część kanonu Biblii z tych samych powodów, co 1 Samuela. Jej autentyczność nie ulega wątpliwości. Widoczna w niej bezstronność i szczerość, nie pomijająca nawet grzechów i niedociągnięć króla Dawida, stanowi sama w sobie wymowny dowód pośredni.

5. Co przede wszystkim świadczy o natchnieniu tej księgi?

⁵ Jednakże autentyczność Księgi 2 Samuela najdobitniej poświadczają spełnione proroctwa, zwłaszcza te, które dotyczą zawartego z Dawidem przymierza co do Królestwa. Bóg obiecał Dawidowi: „A twój dom i twoje królestwo okażą się trwałe przed twoim obliczem po czas niezmierzony; twój tron utwierdzony zostanie po czas niezmierzony” (7:16). Jeszcze u schyłku królestwa judzkiego Jeremiasz potwierdził aktualność tej obietnicy danej domowi Dawida: „Tak bowiem rzekł Jehowa: ‚Co się tyczy Dawida, żaden mężczyzna nie zostanie odcięty od zasiadania na tronie domu Izraela’” (Jer. 33:17). Proroctwo to nie zawiodło, gdyż Biblia wyraźnie oznajmia, że Jehowa wywiódł od Judy „Jezusa Chrystusa, syna Dawida” (Mat. 1:1).

 TREŚĆ KSIĘGI 2 SAMUELA

6. Jak Dawid reaguje na wieść o śmierci Saula i Jonatana?

⁶ Wydarzenia z początków panowania Dawida (1:1 do 4:12). Po śmierci Saula na górze Gilboa pewien Amalekita ucieka z pola bitwy i śpieszy z tą wieścią do Dawida, który wtedy przebywa w Ciklag. Chcąc mu się przypodobać, podaje zmyśloną wiadomość, jakoby to on sam odebrał życie Saulowi. Zamiast pochwały otrzymuje wyrok śmierci, sam bowiem się osądził, oświadczając, iż zabił „pomazańca Jehowy” (1:16). Nowy król, Dawid, układa teraz pieśń żałobną „Łuk”, w której opłakuje śmierć Saula i Jonatana. Pieśń tę wieńczy wzruszającym wyrazem przepełniającej go miłości do Jonatana: „Jestem w udręce z powodu ciebie, mój bracie Jonatanie, byłeś mi bardzo miły. Twoja miłość była dla mnie cudowniejsza niż miłość kobiet. Jakże padli mocarze i wniwecz się obrócił oręż wojenny!” (1:17, 18, 26, 27).

7. Co jeszcze dzieje się w początkowym okresie panowania Dawida?

⁷ Pod kierownictwem Jehowy Dawid i jego ludzie udają się ze swymi domownikami do Hebronu na terytorium Judy. Tu w roku 1077 p.n.e. przybywają starsi z tego plemienia, by namaścić Dawida na swego króla. Jego najwybitniejszym stronnikiem staje się wódz Joab. Jednakże Abner, naczelny dowódca wojsk, namaszcza na króla innego pretendenta do władzy królewskiej nad narodem — Isz-Boszeta, syna Saula. Obie wrogie armie od czasu do czasu ścierają się ze sobą, a pewnego razu Abner zabija brata Joaba. W końcu Abner przechodzi do obozu Dawida. Przyprowadza do niego córkę Saula, Michal, za którą Dawid już dawno wniósł dar ślubny. Ale Joab korzysta z okazji i zabija Abnera, biorąc odwet za zgładzenie brata. Dawid jest tym bardzo przygnębiony i odżegnuje się od jakiejkolwiek odpowiedzialności za ten czyn. Wkrótce potem ginie sam Isz-Boszet, ‛gdy zażywa popołudniowego odpoczynku’ (4:5).

8. Jak Jehowa błogosławi panowaniu Dawida nad całym Izraelem?

⁸ Dawid królem w Jerozolimie (5:1 do 6:23). Chociaż Dawid już od siedmiu lat i sześciu miesięcy panuje w Judzie, teraz zostaje niekwestionowanym władcą, a przedstawiciele plemion namaszczają go na króla nad całym Izraelem. Jest to jego trzecie namaszczenie (rok 1070 p.n.e.). Jednym z pierwszych przedsięwzięć Dawida jako władcy całego królestwa jest odebranie twierdzy Syjon w Jerozolimie obwarowanym tam Jebusytom, których zaskoczył, wtargnąwszy przez tunel wodny. Następnie Dawid czyni Jerozolimę swoją stolicą. Dzięki błogosławieństwu Jehowy Zastępów Dawid rośnie w potęgę. Nawet Chiram, bogaty król Tyru, posyła mu cenne cedry oraz robotników do budowy domu królewskiego. Rodzina Dawida się powiększa, a Jehowa zapewnia powodzenie jego rządom. Dochodzi jeszcze do dwóch starć z wojowniczymi Filistynami. W pierwszym Jehowa rozbija przed Dawidem nieprzyjacielskie szeregi w Baal-Peracim i daje mu zwycięstwo. W drugim Jehowa dokonuje innego cudu: „odgłos marszu wśród wierzchołków krzewów baka” wskazuje, że Jehowa idzie przed Izraelem, aby rozgromić wojska filistyńskie (5:24). Jeszcze jedno świetne zwycięstwo wojsk Jehowy!

9. Opisz wydarzenia związane ze sprowadzeniem Arki do Jerozolimy.

⁹ Dawid bierze ze sobą 30 000 ludzi i rusza w drogę, aby z Baale-Judy (Kiriat-Jearim) sprowadzić do Jerozolimy Arkę Przymierza. Wiozą ją wśród donośnych odgłosów muzyki i wielkiej radości, gdy nagle wóz, na którym ją przewożą, przechyla się, a idący tuż obok Uzza wyciąga rękę, by podtrzymać świętą Arkę. „Wówczas Jehowa zapłonął gniewem na Uzzę i prawdziwy Bóg zabił go tam za ten postępek świadczący o braku szacunku” (6:7). Arka zostaje umieszczona w domu Obed-Edoma i przez najbliższe trzy miesiące Jehowa hojnie błogosławi jego domownikom. Po tym czasie Dawid zabiera Arkę i w odpowiedni sposób pokonuje z nią resztę drogi. Wśród radosnych okrzyków, muzyki i tańców sprowadza Arkę do swej stolicy. Daje wyraz wielkiej radości, tańcząc przed Jehową, ale nie podoba się to jego żonie Michal. Dawid stanowczo oświadcza: „Będę świętował przed Jehową” (6:21). Michal zaś do śmierci pozostaje bezdzietna. *

10. Na jakie przymierze i jaką obietnicę Jehowy zwrócono naszą uwagę?

¹⁰ Bóg zawiera z Dawidem przymierze (7:1-29). Dochodzimy teraz do jednego z najważniejszych wydarzeń w życiu Dawida. Ma ono bezpośredni związek z głównym tematem Biblii, mianowicie z uświęceniem imienia Jehowy przez Królestwo pod rządami obiecanego Potomka. Otóż Dawid zapragnął zbudować dom dla Arki Bożej. Ponieważ sam mieszka w pięknym domu z cedrów, wyjawia Natanowi, iż chciałby wznieść dom dla Arki Przymierza Jehowy. Wtedy Bóg za pośrednictwem Natana zapewnia Dawida o swej lojalnej życzliwości dla Izraela i zawiera z nim przymierze, które ma obowiązywać na zawsze. Niemniej domu dla imienia Jehowy nie zbuduje Dawid, lecz jego potomek. Ponadto Jehowa w dowód swej miłości obiecuje: „A twój dom i twoje królestwo okażą się trwałe przed twoim obliczem po czas niezmierzony; twój tron utwierdzony zostanie po czas niezmierzony” (7:16).

11. Jak Dawid wyraża w modlitwie swoją wdzięczność?

 ¹¹ Ujęty dobrocią Jehowy, wyrażoną w tym przymierzu co do Królestwa, Dawid okazuje wdzięczność za wszelkie przejawy lojalnej życzliwości Boga, mówiąc: „Jakiż to naród na ziemi jest podobny do twojego ludu, Izraela, który Bóg wykupił sobie jako lud i zapewnił sobie imię, i dokonał dla nich dzieł wielkich i napawających lękiem? (...) Ty zaś, Jehowo, stałeś się ich Bogiem” (7:23, 24). Żarliwie modli się o uświęcenie imienia Jehowy i o to, by dom Dawida był utwierdzony przed Jego obliczem.

12. Jakie wojny prowadzi Dawid i jak okazuje życzliwość domowi Saula?

¹² Dawid powiększa obszar Izraela (8:1 do 10:19). Jednakże Dawidowi nie jest dane rządzić w pokoju. Musi jeszcze toczyć wojny. Zadaje klęskę Filistynom, Moabitom, ludności Coby, Syryjczykom i Edomitom, rozszerzając terytorium Izraela do granic wyznaczonych przez Boga (2 Sam. 8:1-5, 13-15; Powt. Pr. 11:24). Następnie zwraca uwagę na domowników Saula, żeby pozostałym przy życiu okazać lojalną życzliwość przez wzgląd na Jonatana. Ciba, sługa Saula, wspomina o Mefiboszecie, utykającym na obie nogi synu Jonatana. Dawid natychmiast poleca przekazać Mefiboszetowi wszystkie dobra Saula, a Ciba wraz ze swymi sługami ma uprawiać jego ziemię i zaopatrywać jego dom w żywność. Natomiast sam Mefiboszet ma jadać przy stole Dawida.

13. Jakie kolejne zwycięstwa stanowią dowód, iż Jehowa jest z Dawidem?

¹³ Gdy umiera król Ammonu, Dawid wyprawia posłów do Chanuna, jego syna, by mu przekazali wyrazy lojalnej życzliwości. Jednakże doradcy Chanuna oskarżają Dawida, iż jego wysłannicy mieli przeszpiegować ziemię, toteż upokarzają ich i półnagich odsyłają z powrotem. Rozgniewany tą zniewagą Dawid wysyła wojsko pod dowództwem Joaba i każe mu wywrzeć pomstę. Joab rozdziela swe wojska i bez trudu zadaje klęskę Ammonitom oraz Syryjczykom, którzy przyszli im z pomocą. Syryjczycy przegrupowują swe siły, ale znowu zostają pobici przez wojska Jehowy pod dowództwem Dawida i tracą 700 powożących rydwanami oraz 40 000 jeźdźców. Dla Dawida jest to kolejny dowód łaski i błogosławieństwa Jehowy.

14. Jakich grzechów dopuszcza się Dawid w związku z Batszebą?

¹⁴ Dawid grzeszy przeciw Jehowie (11:1 do 12:31). Następnej wiosny Dawid znowu wysyła Joaba do Ammonu, żeby obległ Rabbę, sam natomiast pozostaje w Jerozolimie. Pewnego wieczoru z dachu swego domu dostrzega kąpiącą się piękną Batszebę, żonę Uriasza Hetyty. Sprowadza ją do siebie i współżyje z nią, wskutek czego Batszeba zachodzi w ciążę. Dawid usiłuje to zatuszować, wzywa więc spod Rabby Uriasza i każe mu iść odpocząć do domu. Uriasz nie chce jednak zaznawać przyjemności i współżyć z żoną, skoro Arka i wojsko „mieszkają w szałasach”. Zdesperowany Dawid odprawia Uriasza do Joaba z listem, w którym pisze: „Postawcie Uriasza na przedzie, gdzie się toczą najcięższe walki, i wycofajcie się zza niego, i niech zostanie ugodzony i umrze” (11:11, 15). W ten sposób Uriasz ginie. Gdy mija okres żałoby obchodzonej przez Batszebę, Dawid niezwłocznie zabiera ją do swego domu, gdzie zostaje jego żoną; z czasem rodzi się im syn.

15. Jak Natan ogłasza proroczy wyrok na Dawida?

¹⁵ Jehowie nie podoba się ten postępek Dawida. Dlatego posyła do niego proroka Natana z orędziem sędziowskim. Natan opowiada historię o bogaczu i biedaku. Pierwszy miał liczne stada, a drugi tylko jedną owieczkę, ulubienicę całej rodziny, która „stała się dla niego jakby córką”. Kiedy jednak bogacz chciał wyprawić ucztę, nie wziął owcy ze swoich stad, tylko owieczkę biedaka. Wysłuchawszy tej opowieści, Dawid woła oburzony: „Jako żyje Jehowa, mąż, który to czyni, zasługuje na śmierć!” Natan odpowiada: „Ty jesteś tym mężem!” (12:3, 5, 7). Następnie ogłasza proroczy wyrok, że żony Dawida zostaną publicznie zgwałcone przez innego mężczyznę, jego dom będą nękać wewnętrzne konflikty, a dziecko, które mu urodziła Batszeba, umrze.

16. (a) Co znaczą imiona drugiego syna Dawida i Batszeby? (b) Jak się kończy atak na Rabbę?

¹⁶ Dawid, przejęty szczerym żalem i skruchą, wyznaje: „Zgrzeszyłem przeciwko Jehowie” (12:13). Zgodnie ze słowem Jehowy potomek zrodzony z tego cudzołożnego związku umiera po siedmiodniowej chorobie. (Później Dawid ma z Batszebą drugiego syna. Dają mu na imię Salomon, od hebrajskiego słowa, które znaczy „pokój”. Ale Jehowa za pośrednictwem Natana każe go również nazwać Jedidiasz, czyli „umiłowany przez Jah”). Po tym wstrząsającym przeżyciu Dawid otrzymuje od Joaba wezwanie do Rabby, gdzie trwają przygotowania do ostatecznego ataku. Uzyskawszy kontrolę nad zasobami wody, Joab na znak szacunku pozostawia królowi zaszczyt zdobycia samego miasta.

17. Jakie kłopoty zaczynają trapić dom Dawida?

¹⁷ Problemy w domu Dawida (13:1 do 18:33). W rodzinie Dawida zaczynają się kłopoty. Amnon, jeden z jego synów, zapałał namiętnością do Tamar, siostry swego przyrodniego brata Absaloma. Amnon udaje chorego i prosi o przysłanie pięknej Tamar, żeby się nim opiekowała. Gwałci ją, a potem zaczyna czuć do niej wielką nienawiść, toteż w upokarzający sposób ją odprawia. Absalom planuje zemstę, czekając na odpowiednią chwilę. Mniej  więcej dwa lata później wydaje ucztę, na którą zaprasza Amnona i wszystkich innych synów królewskich. Gdy Amnon rozwesela winem swe serce, na rozkaz Absaloma zostaje znienacka zabity.

18. W wyniku jakiego fortelu Absalom powraca z wygnania?

¹⁸ W obawie przed gniewem króla Absalom ucieka do Geszuru, gdzie przez trzy lata mieszka jak wygnaniec. Tymczasem Joab, naczelny dowódca wojsk Dawida, zamierza doprowadzić do pojednania Dawida z Absalomem. Każe pewnej mądrej kobiecie z Tekoi przedstawić królowi zmyśloną sytuację, opisującą zemstę, wygnanie i karę. Król wydaje wyrok, a wtedy ona wyjawia prawdziwy powód swej wizyty: syn króla Absalom przebywa na wygnaniu w Geszurze. Dawid rozpoznaje, że wszystko to obmyślił Joab, ale zezwala na powrót syna do Jerozolimy. Jednakże dopiero po dwóch latach zgadza się spotkać z Absalomem twarzą w twarz.

19. Jaki spisek się ujawnia i z jakim skutkiem dla Dawida?

¹⁹ Mimo lojalnej życzliwości Dawida Absalom wkrótce potem knuje spisek, pragnąc zawładnąć tronem ojca. Absalom wyróżnia się urodą spośród wszystkich dzielnych mężów izraelskich, co jeszcze bardziej podsyca jego ambicję i dumę. Kiedy co roku strzyże głowę, jego bujne włosy ważą około 2,3 kilograma (2 Sam. 14:26, przypis w NW). Różnymi chytrymi manewrami zaczyna podbijać serca Izraelitów. W końcu spisek dojrzewa. Absalom, otrzymawszy od ojca zgodę na udanie się do Hebronu, ogłasza tam swój buntowniczy zamiar i wzywa całego Izraela do udzielenia mu poparcia w powstaniu przeciw Dawidowi. Gdy po stronie zbuntowanego syna gromadzi się mnóstwo ludzi, Dawid opuszcza Jerozolimę z nielicznymi lojalnymi zwolennikami, takimi jak Ittaj Gittyta, który oświadcza: „Jako żyje Jehowa i jako żyje mój pan, król — gdziekolwiek by się znalazł mój pan, król, czy to na śmierć, czy na życie, tam też znajdzie się twój sługa!” (15:21).

20, 21. (a) Co się dzieje podczas ucieczki Dawida i jak się spełnia proroctwo Natana? (b) Jak kończy życie zdrajca Achitofel?

²⁰ Podczas ucieczki z Jerozolimy Dawid dowiaduje się, że zdradził go Achitofel — jeden z jego najbardziej zaufanych doradców. Modli się więc: „Jehowo, proszę, obróć w głupstwo radę Achitofela!” (15:31). Lojalni wobec Dawida kapłani Cadok i Abiatar, a także Chuszaj Arkijczyk, zostają odesłani z powrotem do Jerozolimy; mają obserwować poczynania Absaloma i o nich informować. Tymczasem Dawid spotyka na pustkowiu Cibę, sługę Mefiboszeta, który oznajmia, że jego pan oczekuje teraz przywrócenia władzy królewskiej domowi Saula. Szimej z domu Saula przeklina przechodzącego Dawida i rzuca w niego kamieniami, ale ten powstrzymuje swych ludzi od wywarcia pomsty.

²¹ W Jerozolimie samozwaniec Absalom zgodnie z radą Achitofela współżyje z nałożnicami swego ojca „na oczach całego Izraela”. Tak spełnia się proroczy wyrok ogłoszony przez Natana (16:22; 12:11). Achitofel radzi też Absalomowi zebrać oddział w sile 12 000 ludzi i ścigać Dawida na pustkowiu. Natomiast Chuszaj, który zjednał sobie zaufanie Absaloma, udziela odmiennej rady. Zgodnie z modlitwą Dawida rada Achitofela zostaje odrzucona. Zawiedziony Achitofel — podobnie jak później Judasz — idzie do domu i się wiesza. Chuszaj po kryjomu donosi o planach Absaloma kapłanom Cadokowi i Abiatarowi, którzy z kolei informują Dawida, przebywającego na pustkowiu.

22. Jaki smutek kładzie się cieniem na tryumfie Dawida?

²² Dzięki temu Dawid może przeprawić się przez Jordan i wybrać miejsce bitwy w lesie koło Machanaim. Tu rozlokowuje swe oddziały; rozkazuje też delikatnie się obchodzić z Absalomem. Buntownicy ponoszą druzgocącą klęskę. Uciekając na mule przez gęsty las, Absalom zaczepia głową o dolne gałęzie wielkiego drzewa i zawisa w powietrzu. Tak zastaje go Joab, który następnie go zabija, jawnie lekceważąc rozkaz króla. Na wieść o śmierci syna Dawid pogrąża się w głębokim żalu, któremu daje wyraz w pełnych boleści słowach: „Synu mój, Absalomie, synu mój, synu mój, Absalomie! Obym to ja umarł zamiast ciebie, Absalomie, synu mój, synu mój!” (18:33).

23. Jakie wydarzenia towarzyszą powrotowi Dawida na tron królewski?

²³ Ostatnie wydarzenia z czasów panowania Dawida (19:1 do 24:25). Dawid dalej jest pogrążony w nieutulonym żalu, aż w końcu Joab nalega, żeby ponownie objął przysługujący mu tron królewski. Dawid odbiera mu dowództwo nad wojskami i na jego miejsce mianuje Amasę. Kiedy powraca, wita go lud, w tym również Szimej, któremu król daruje życie. Przychodzi także Mefiboszet, aby bronić swojej sprawy, i Dawid każe mu podzielić się dziedzictwem z Cibą. Cały Izrael i Juda znowu są zjednoczone pod panowaniem Dawida.

24. Co później się wydarzyło w związku z plemieniem Beniamina?

²⁴ Ale to jeszcze nie koniec kłopotów. Beniaminita imieniem Szeba ogłasza się królem i odciąga wielu od Dawida. Amasa, któremu Dawid każe zebrać ludzi i stłumić bunt, zostaje zdradziecko zamordowany przez Joaba. Następnie Joab obejmuje dowództwo nad armią i ściga Szebę aż do miasta Abel Bet-Maaka, które następnie oblega. Mieszkańcy tego miasta stosują się do rady pewnej mądrej niewiasty i zabijają Szebę, toteż Joab się wycofuje. Ponieważ Saul wymordował Gibeonitów i ich krew pozostaje nie pomszczona, Izrael nawiedza trzyletnia klęska głodu. Winę krwi zmazuje śmierć siedmiu  synów z domu Saula. Później, podczas kolejnej bitwy z Filistynami, Abiszaj — siostrzeniec Dawida — z ledwością ratuje mu życie. Ludzie zaklinają Dawida, żeby już nigdy nie szedł z nimi na wojnę, bo mógłby ‛zgasić lampę Izraela’ (21:17). Trzech jego mocarzy dokonuje potem niezwykłego wyczynu, kładąc trupem filistyńskich olbrzymów.

25. Co wyrażają zapisane dalej pieśni Dawida?

²⁵ W tym miejscu pisarz włącza do swej relacji pieśń Dawida dla Jehowy, odpowiadającą Psalmowi 18 i wyrażającą wdzięczność za wyzwolenie „z dłoni wszystkich jego nieprzyjaciół oraz z dłoni Saula”. Dawid oznajmia z radością: „Jehowa jest mą urwistą skałą i moją twierdzą, i Sprawcą mego ocalenia”, nazywa go również „Tym, który dla swego króla dokonuje wielkich aktów wybawienia i okazuje lojalną życzliwość swemu pomazańcowi, Dawidowi i jego potomstwu po czas niezmierzony” (22:1, 2, 51). Potem następuje ostatnia pieśń, w której Dawid wyznaje: „Mówił przeze mnie duch Jehowy i Jego słowo było na moim języku” (23:2).

26. Co powiedziano o mocarzach Dawida i jak król okazuje poszanowanie dla ich krwi?

²⁶ W dalszej części sprawozdania historycznego znajdujemy spis mocarzy Dawida; trzech z nich szczególnie się wyróżnia. Uczestniczą w pewnym zdarzeniu, które się rozgrywa w czasie, gdy w Betlejem, rodzinnym mieście Dawida, stacjonuje załoga filistyńska. Dawid wyraża gorące życzenie: „O, gdybym to mógł się napić wody z cysterny betlejemskiej, która jest przy bramie!” (23:15). Wówczas ci trzej mocarze przedzierają się do obozu filistyńskiego, nabierają wody z cysterny i przynoszą ją Dawidowi. Ale Dawid nie chce jej pić. Wylewa ją na ziemię, mówiąc: „Jest nie do pomyślenia, Jehowo, żebym to uczynił! Czyż mam pić krew mężów, którzy poszli z narażeniem swych dusz?” (23:17). Dla niego ta woda ma wartość krwi, którą przy tym narazili na niebezpieczeństwo. Następnie poznajemy 30 największych mocarzy z jego armii oraz ich bohaterskie czyny.

27. Jaki grzech popełnia jeszcze Dawid? Jak zostaje zatrzymana wywołana nim plaga?

²⁷ Na koniec Dawid dopuszcza się grzechu przez policzenie ludu. Błaga Boga o miłosierdzie, a On pozwala mu wybrać jedną z trzech kar: siedem lat głodu, trzy miesiące klęsk militarnych lub trzy dni zarazy w kraju. Dawid odpowiada: „Niechbyśmy, proszę, wpadli w rękę Jehowy, gdyż liczne są jego zmiłowania; lecz niech nie wpadnę w rękę człowieka” (24:14). W całym kraju wybucha zaraza, która zabija 70 000 ludzi, a ustaje dopiero wtedy, gdy zgodnie ze wskazówkami Jehowy, udzielonymi za pośrednictwem Gada, Dawid kupuje od Arawny klepisko, po czym składa na nim Jehowie ofiary całopalne i ofiary współuczestnictwa.

DLACZEGO POŻYTECZNA

28. Jakie dobitne przestrogi zawiera Księga 2 Samuela?

²⁸ W Księdze 2 Samuela można znaleźć mnóstwo informacji pożytecznych dla dzisiejszego czytelnika. Realistycznie i w najżywszych barwach odmalowano tu niemal każde ludzkie uczucie. Znajdujemy na przykład dobitne przestrogi przed zgubnymi skutkami wygórowanych ambicji oraz mściwości (3:27-30), przed grzesznym pożądaniem cudzego partnera małżeńskiego (11:2-4, 15-17; 12:9, 10), przed zdradzieckim postępowaniem (15:12, 31; 17:23), przed miłością opartą tylko na namiętności (13:10-15, 28, 29), przed pochopnym osądzaniem (16:3, 4; 19:25-30) oraz przed pogardzaniem czyimiś przejawami zbożnego oddania (6:20-23).

29. Jakie wspaniałe przykłady właściwego postępowania można znaleźć w Księdze 2 Samuela?

²⁹ Jednakże najwięcej pożytku z Księgi 2 Samuela można odnieść dzięki zważaniu na liczne pozytywne przykłady właściwego postępowania. Dawid jest wzorem pod względem wyłącznego oddania dla Boga (7:22), pokory wobec Niego (7:18), wywyższania imienia Jehowy (7:23, 26), właściwego nastawienia do przeciwności losu (15:25), okazywania szczerej skruchy za grzech (12:13), wiernego dotrzymywania obietnic (9:1, 7), zachowywania równowagi w próbach (16:11, 12), konsekwentnego polegania na Jehowie (5:12, 20) oraz głębokiego szacunku dla postanowień Jehowy i dla ludzi, których On powołał (1:11, 12). Nic dziwnego, że Dawida nazwano ‛mężem według serca Jehowy’! (1 Sam. 13:14).

30. Zastosowanie jakich zasad unaoczniono w tej księdze biblijnej?

³⁰ W Księdze 2 Samuela można też znaleźć przykłady zastosowania wielu zasad biblijnych. Oto niektóre z nich: zasada odpowiedzialności zbiorowej (2 Sam. 3:29; 24:11-15), dobre zamiary nie unieważniają wymagań Bożych (6:6, 7), w teokratycznym porządku Jehowy trzeba respektować zwierzchnictwo (12:28), krew należy uważać za świętą (23:17), wina krwi wymaga przebłagania (21:1-6, 9, 14), mądry może uchronić wielu od nieszczęścia (2 Sam. 20:21, 22; Kazn. 9:15), trzeba być lojalnym wobec organizacji Jehowy i jej przedstawicieli — „czy to na śmierć, czy na życie” (2 Sam. 15:18-22).

31. W jaki sposób Księga 2 Samuela wskazuje na Królestwo Boże i jak to potwierdzają Chrześcijańskie Pisma Greckie?

³¹ Ale co najważniejsze, Księga 2 Samuela w zachwycający sposób wskazuje na Królestwo, w którym z woli Boga ma panować „syn Dawida”, Jezus Chrystus (Mat. 1:1). Przysięgę, którą Jehowa złożył Dawidowi co do trwałości jego królestwa (2 Sam. 7:16), przytoczono w Dziejach Apostolskich 2:29-36 w odniesieniu do Jezusa. Jego też dotyczą prorocze słowa: „Ja stanę się dla niego  ojcem, a on stanie się dla mnie synem” (2 Sam. 7:14), co wynika z Listu do Hebrajczyków 1:5. Potwierdził to także Jehowa, mówiąc z nieba: „To jest mój Syn, umiłowany, którego darzę uznaniem” (Mat. 3:17; 17:5). I wreszcie na zawarte z Dawidem przymierze co do Królestwa powołał się Gabriel, wypowiadając do Marii słowa dotyczące Jezusa: „Ten będzie wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Jehowa Bóg da mu tron Dawida, jego ojca, i będzie on królował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca” (Łuk. 1:32, 33). Jakże fascynujące jest obserwowanie stopniowego spełniania się obietnicy co do Królewskiego Potomka!

[Przypisy]

[Pytania do studium]