51

List do Kolosan

Pisarz: Paweł

Miejsce spisania: Rzym

Spisywanie ukończono: ok. 60—61 n.e.

1. Gdzie leżało miasteczko Kolosy?

 DWAJ mężczyźni zostawili za sobą Efez i ruszyli na wschód wzdłuż rzeki Meander (Menderes). Kiedy we Frygii dotarli do dopływu o nazwie Likos, skręcili na południowy wschód i powędrowali wzdłuż rzeki doliną otoczoną górami. Przed nimi rozpościerał się przepiękny widok: żyzne, zielone pastwiska z ogromnymi stadami owiec (podstawowym źródłem dochodów mieszkańców tego regionu była wełna). * Idąc doliną, wędrowcy minęli po prawej bogatą Laodyceę, siedzibę władz rzymskich w tym okręgu. Po lewej stronie, za rzeką, mogli ujrzeć Hierapolis, słynące ze świątyń i gorących źródeł. W obydwu tych miastach istniały zbory chrześcijan, podobnie jak w Kolosach, mniejszej miejscowości leżącej około 15 kilometrów dalej w głąb doliny.

2. (a) Kim byli dwaj wysłannicy Pawła skierowani do Kolosów? (b) Co wiadomo o zborze w Kolosach?

² Podróżnicy zmierzali właśnie do Kolosów. Obaj byli chrześcijanami. Przynajmniej jeden z nich dobrze znał te tereny, gdyż pochodził z Kolosów. Miał na imię Onezym i był niewolnikiem wracającym do swego pana, członka tamtejszego zboru. Towarzyszył mu Tychik, człowiek wolny. Obaj zostali wysłani przez apostoła Pawła i nieśli od niego list do „wiernych braci w jedności z Chrystusem, którzy są w Kolosach”. Według dostępnych wiadomości Paweł nigdy nie był w tym mieście. Tamtejszy zbór, składający się głównie z nie-Żydów, został założony  przypuszczalnie przez Epafrasa, który pilnie wśród nich pracował, a teraz przebywał z Pawłem w Rzymie (Kol. 1:2, 7; 4:12).

3. Czego dowiadujemy się z Listu do Kolosan o tym, gdzie i kiedy powstał oraz kto go napisał?

³ List ten napisał apostoł Paweł, o czym sam wspomina we wstępnych i końcowych słowach (1:1; 4:18). Z zakończenia wynika też, że był w tym czasie w więzieniu. Musi tu chodzić o pierwsze uwięzienie Pawła w Rzymie, w latach 59-61, kiedy to napisał szereg pokrzepiających listów. List do Kolosan został wysłany razem z Listem do Filemona (Kol. 4:7-9; Filem. 10, 23). Można też przypuszczać, że powstał jednocześnie z Listem do Efezjan, gdyż zawiera wiele takich samych myśli i zwrotów.

4. Co świadczy o autentyczności Listu do Kolosan?

⁴ Nie ma powodów powątpiewać w autentyczność Listu do Kolosan. Występuje on razem z innymi listami Pawła w papirusie Chestera Beatty’ego nr 2 (P⁴⁶), pochodzącym mniej więcej z roku 200 n.e., co dowodzi, iż pierwsi chrześcijanie uznawali go za dzieło Pawła. Jego prawdziwość potwierdzają te same dawne autorytety, które poświadczają autentyczność pozostałych listów Pawła.

5. (a) Co pobudziło Pawła do napisania do Kolosan? (b) Na co położono nacisk w tym liście?

⁵ Co pobudziło Pawła do napisania do Kolosan? Przede wszystkim wracał tam Onezym. Ponadto do Pawła niedawno przybył Epafras i jego relacja o sytuacji w Kolosach z pewnością była kolejnym powodem napisania listu (Kol. 1:7, 8; 4:12). Tamtejszemu zborowi chrześcijańskiemu groziło pewne niebezpieczeństwo. Ówczesne religie rozpadały się i ciągle tworzono nowe przez scalanie resztek starych. Niektórzy członkowie zboru mogli dostać się pod wpływ pogańskich filozofii propagujących ascetyzm, spirytyzm, bałwochwalstwo i zabobony, a także żydowskich tradycji nakazujących powstrzymywanie się od pewnych pokarmów i świętowanie w określone dni. Bez względu na to, o jaki problem chodziło, był na tyle poważny, że Epafras odbył długą podróż do Rzymu, by zobaczyć się z Pawłem. Jednakże z pokrzepiającego sprawozdania Epafrasa, który opowiedział o miłości i niezłomności Kolosan, wynikało, iż zbór jako całość nie był zagrożony. Wysłuchawszy tych wieści, Paweł przystąpił do zdecydowanej obrony dokładnego poznania i czystego wielbienia, pisząc list do zboru w Kolosach. Położył w nim nacisk na pochodzącą od Boga wyższość Chrystusa nad pogańską filozofią, oddawaniem czci aniołom i nad tradycją żydowską.

TREŚĆ LISTU DO KOLOSAN

6. (a) Jakie modlitwy zanosi Paweł za Kolosan? (b) Co Paweł mówi o pozycji Jezusa i jego służbie dla zboru?

⁶ Wierzcie w Chrystusa, Głowę zboru (1:1 do 2:12). Na wstępie Paweł przekazuje pozdrowienia od siebie i Tymoteusza, po czym wyraża wdzięczność za wiarę Kolosan w Chrystusa i za ich miłość. Dzięki temu, że Epafras głosił wśród nich dobrą nowinę, poznali niezasłużoną życzliwość Bożą. Odkąd Paweł usłyszał o nich, nie przestaje się modlić, żeby zostali napełnieni ‛dokładnym poznaniem woli Bożej we wszelkiej mądrości i w duchowym pojmowaniu, tak by chodzili w sposób godny Jehowy’ i by ‛w pełni wytrwali i z radością okazywali wielkoduszną cierpliwość’ (1:9-11). Ojciec wyzwolił ich do „królestwa swego umiłowanego Syna”, który jest obrazem niewidzialnego Boga; poprzez niego i dla niego wszystko zostało stworzone. On jest Głową zboru i pierworodnym z umarłych. Przez krew Jezusa Bóg uznał za dobre na nowo pojednać ze sobą wszystko, również dawniej obcych Kolosan, ‛oczywiście pod warunkiem, że trwają w wierze’ (1:13, 23).

7. Co głosi Paweł i w jakim celu?

⁷ Paweł raduje się, iż dopełnia cierpienia Chrystusa na rzecz zboru, którego został sługą. Chodziło o to, żeby w pełni głosił dla ich dobra słowo Boże dotyczące ‛świętej tajemnicy, której chwalebne bogactwo Bóg zechciał teraz oznajmić świętym’. Paweł wyjaśnia: ‛Jest nią Chrystus, którego rozgłaszamy, napominając i nauczając we wszelkiej mądrości, aby każdego człowieka stawić jako zupełnego w jedności z Chrystusem’ (1:26-28).

8. Dlaczego Paweł zmaga się dla dobra swych braci?

⁸ Paweł zmaga się dla dobra Kolosan, Laodycejczyków i innych chrześcijan, aby zostali pocieszeni i harmonijnie zespoleni w miłości ku ‛dokładnemu poznaniu świętej tajemnicy Bożej, mianowicie Chrystusa, w którym są starannie skryte wszelkie skarby mądrości i poznania’. Nie chce, żeby dali się komuś mamić przekonującymi argumentami, lecz powinni dalej chodzić w jedności z Chrystusem, „wkorzenieni i zbudowani w nim, i ustaleni w wierze”. Następnie udziela przestrogi: „Strzeżcie się: może się znaleźć ktoś, kto was uprowadzi jako swój łup przez filozofię i puste zwodzenie według tradycji ludzkiej” (2:2, 3, 7, 8).

9. Przed jaką formą wielbienia ostrzega Paweł i dlaczego Kolosanie nie powinni podporządkowywać się Prawu?

⁹ Stańcie się martwi dla uczynków ciała, lecz żywi dla Chrystusa (2:13 do 3:17). Chociaż byli martwi w swych wykroczeniach i w nieobrzezaniu, Bóg ożywił ich razem z Chrystusem, wymazując spisany ręcznie dokument Prawa, przeciwny Żydom. ‛Dlatego niech ich nikt nie osądza’ w odniesieniu do Prawa lub nakazanych w nim praktyk, będących tylko cieniem rzeczywistości, to jest Chrystusa. Poza tym jeśli umarli wraz z nim względem elementów świata, to dlaczego dalej podporządkowują się postanowieniom zgodnym z nakazami i naukami ludzi: „Nie ruszaj ani nie kosztuj, ani nie dotykaj”? Samowolnie ustanowiona forma oddawania czci,  obliczona na wywołanie efektu, oraz udawana pokora i surowe traktowanie ciała nie mają żadnej wartości w walce z cielesnymi pragnieniami (2:16, 21).

10. Jak można szukać tego, co w górze, i przyodziać się w nową osobowość?

¹⁰ Paweł radzi natomiast: „Szukajcie tego, co w górze, gdzie Chrystus zasiada po prawicy Boga. Wciąż skupiajcie umysły na tym, co w górze, a nie na tym, co na ziemi”. Można tego dokonać przez zrzucenie starej osobowości i przyobleczenie się w nową, która dzięki dokładnemu poznaniu nie pozwala czynić różnicy między Żydem a Grekiem, gdyż „Chrystus jest wszystkim i we wszystkich”. Oznacza to, że „jako wybrani Boży” mają się przyodziać w tkliwe uczucia: współczucie, życzliwość, uniżenie umysłu, łagodność i wielkoduszną cierpliwość. Apostoł oświadcza: „Jak Jehowa wspaniałomyślnie wam przebaczył, tak czyńcie i wy. A prócz tego wszystkiego przyodziejcie się w miłość, gdyż ona jest doskonałą więzią jedności”. Czy chodzi o słowo, czy o uczynek, wszystko należy czynić „w imię Pana Jezusa, dziękując przez niego Bogu, Ojcu” (3:1, 2, 11-14, 17).

11. (a) Jakich udzielono rad dotyczących rodziny i stosunków z innymi osobami? (b) Jakie pozdrowienia przekazano w zakończeniu?

¹¹ Stosunki z innymi (3:18 do 4:18). Jeśli chodzi o rodzinę, to żony powinny być podporządkowane mężom, a mężowie powinni miłować swe żony; dzieci mają być posłuszne rodzicom, ojcowie zaś niech nie rozjątrzają swych dzieci. Niewolnicy z bojaźni przed Jehową powinni być posłuszni swym panom, którzy z kolei mają oddawać swym niewolnikom to, co sprawiedliwe. Niech nikt nie ustaje w modlitwie i niech wszyscy postępują mądrze wobec tych na zewnątrz. Tychik i Onezym osobiście opowiedzą o sprawach Pawła i jego współpracowników dla Królestwa Bożego. Przesyłają oni Kolosanom pozdrowienia, a Paweł pozdrawia też braci z Laodycei i prosi, żeby wymienili między sobą listy, które wysyła. Własnoręcznie pisze końcowe pozdrowienia: „Dalej miejcie w pamięci moje więzy więzienne. Życzliwość niezasłużona niech będzie z wami” (4:18).

DLACZEGO POŻYTECZNY

12. Jakie ożywcze prawdy zawierał list Pawła do Kolosan i jaki pożytek odniósł z nich zbór?

¹² Możemy sobie wyobrazić, jak szybko rozeszła się wśród braci w Kolosach wieść o przybyciu dwóch współwyznawców z Rzymu. Ogromnie zaciekawieni, zebrali się — być może w domu Filemona — by wysłuchać listu Pawła (Filem. 2). Jakże ożywcze krył prawdy, objaśniając pozycję Chrystusa oraz kierując uwagę na potrzebę dokładnego poznania! Jakże wyraźnie ukazywał, ile warte są filozofie ludzkie oraz żydowskie tradycje, a sławił pokój i słowo Chrystusa! Dostarczył pokarmu dla umysłów i serc wszystkim członkom zboru — nadzorcom, mężom, żonom, ojcom, dzieciom, panom i niewolnikom. Z tych dobrych rad niewątpliwie skorzystali Filemon i Onezym, gdyż pierwszy znowu został panem, a drugi niewolnikiem. Wspaniałe wytyczne otrzymali też nadzorcy, którzy mieli kierować trzodę ku właściwej nauce. Słowa Pawła ogromnie pogłębiły docenianie Kolosan dla przywileju pracowania z całej duszy jak dla Jehowy. Udzielone im budujące rady co do uwolnienia się od zniewalających myśli i praktyk tego świata są przydatne również dzisiejszym zborom (Kol. 1:9-11, 17, 18; 2:8; 3:15, 16, 18-25; 4:1).

13. Do czego zachęca Paweł w związku z wdzięcznymi słowami, modlitwą i towarzystwem współchrześcijan?

¹³ Znakomitą radę dla chrześcijańskich kaznodziejów zawiera List do Kolosan 4:6: „Niech wasza wypowiedź zawsze będzie wdzięczna, przyprawiona solą, abyście wiedzieli, jak powinniście każdemu odpowiedzieć”. Wdzięczne słowa prawdy przyciągną ludzi szczerego serca, którzy odniosą z nich trwałe korzyści. Obfite błogosławieństwa od Jehowy przyniesie też modlitwa czujnego chrześcijanina, płynąca z głębi serca przepełnionego docenianiem: „Nie ustawajcie w modlitwie, pozostając w niej czujni z dziękczynieniem”. A ileż radości i duchowego orzeźwienia daje towarzystwo współchrześcijan! „Wciąż nauczajcie i napominajcie jedni drugich”, oznajmia Paweł, „śpiewając w swych sercach Jehowie” (4:2; 3:16). Podczas analizy Listu do Kolosan można natknąć się na wiele innych zdrowych, praktycznych pouczeń, cennych niczym klejnoty.

14. (a) Na jaką rzeczywistość kładzie nacisk List do Kolosan? (b) W jaki sposób list ten kieruje uwagę na nadzieję co do Królestwa?

¹⁴ O praktykach nakazanych w Prawie w liście tym powiedziano: „Te rzeczy są cieniem tego, co ma nadejść, ale rzeczywistość należy do Chrystusa” (2:17). Właśnie na tę rzeczywistość mającą związek z Chrystusem kładzie nacisk List do Kolosan. Często odwołuje się on do chwalebnej nadziei zachowanej w niebiosach dla tych, którzy pozostają w jedności z Chrystusem (1:5, 27; 3:4). Chrześcijanie tacy mogą okazywać szczególną wdzięczność za to, że Ojciec już ich wyzwolił spod władzy ciemności i przeniósł do „królestwa swego umiłowanego Syna”. W ten sposób stali się poddanymi Tego, który jest „obrazem niewidzialnego Boga, pierworodnym wszelkiego stworzenia; bo za jego pośrednictwem zostało stworzone wszystko inne w niebiosach i na ziemi, co widzialne i co niewidzialne — czy to trony, czy zwierzchnictwa, czy rządy, czy władze”. Jest On doskonale przygotowany do panowania w prawości w Królestwie Bożym. Dlatego Paweł radzi chrześcijanom namaszczonym duchem: „Jeżeli jednak zostaliście wskrzeszeni z Chrystusem, to szukajcie tego, co w górze, gdzie Chrystus zasiada po prawicy Boga” (1:12-16; 3:1).

[Przypis]

[Pytania do studium]