60

List 1 Piotra

Pisarz: Piotr

Miejsce spisania: Babilon

Spisywanie ukończono: ok. 62—64 n.e.

1. Dlaczego chrześcijanie musieli przechodzić próby i dlaczego List 1 Piotra był na czasie?

 PIERWSI chrześcijanie szeroko rozgłaszali wspaniałe przymioty Boga, toteż dzieło Królestwa rozwijało się pomyślnie i nabierało rozmachu w całym cesarstwie rzymskim. Jednakże grupa tych gorliwych ludzi bywała źle rozumiana. Ich religia wzięła początek w Jerozolimie, wśród Żydów, mylono ją więc z politycznie zaangażowanymi żydowskimi fanatykami, których drażniło jarzmo rzymskie i którzy nieustannie przysparzali kłopotów miejscowym namiestnikom. Poza tym w odróżnieniu od innych chrześcijanie odmawiali składania ofiar cesarzowi oraz brania udziału w ówczesnych pogańskich ceremoniach religijnych. Wypowiadano się o nich niepochlebnie i musieli przechodzić liczne próby z powodu swej wiary. We właściwym czasie i z przezornością świadczącą o Boskim natchnieniu Piotr napisał swój pierwszy list, w którym zachęcał chrześcijan do niewzruszonego trwania i radził, jak mają postępować pod rządami Nerona, ówczesnego cesarza. List ten okazał się bardzo na czasie, ponieważ tuż potem wybuchły gwałtowne prześladowania.

2. Co dowodzi, że to Piotr napisał list nazwany od jego imienia, i do kogo był on skierowany?

² Już ze wstępnych słów tego listu wynika, że napisał go Piotr. Ponadto na Piotra jako na pisarza wskazują Ireneusz, Klemens Aleksandryjski, Orygenes i Tertulian, którzy cytują z tej księgi. * Jej autentyczność jest równie dobrze poświadczona jak w wypadku każdego innego natchnionego listu. Według Euzebiusza z księgi tej korzystali starsi kościoła — w tym czasie (ok. 260-ok. 340) jej autentyczność nie budziła żadnych wątpliwości. Na początku II stulecia nawiązywali do niej Ignacy, Hermas i Barnaba. * List 1 Piotra jest całkowicie zgodny z resztą natchnionych Pism i zawiera doniosłe orędzie skierowane do chrześcijan wywodzących się z Żydów i z nie-Żydów, „tymczasowych osiedleńców rozproszonych po Poncie, Galacji, Kapadocji, Azji i Bitynii” — regionach Azji Mniejszej (1 Piotra 1:1).

3. Co pomaga ustalić czas napisania Listu 1 Piotra?

³ Kiedy powstał ten list? Jego ton wskazuje, że chrześcijanie byli atakowani przez pogan lub nie nawróconych Żydów, lecz nie nadeszła jeszcze fala prześladowań wznieconych przez Nerona w roku 64. Piotr najwyraźniej napisał ów list tuż przed tymi wydarzeniami, przypuszczalnie między rokiem 62 a 64. Wniosek ten jest tym bardziej prawdopodobny, że Piotrowi wciąż towarzyszył Marek. Przebywał on z Pawłem w trakcie jego pierwszego uwięzienia w Rzymie (ok. 59-61), choć zamierzał wyruszyć do Azji Mniejszej, a podczas drugiego uwięzienia Pawła w tym mieście (ok. 65) miał znowu do niego przybyć (1 Piotra 5:13; Kol. 4:10; 2 Tym. 4:11). Między jednym a drugim pobytem w Rzymie Marek mógł znaleźć się z Piotrem w Babilonie.

4, 5. (a) Co zaprzecza twierdzeniu, że Piotr napisał swój pierwszy list w Rzymie? (b) Co wskazuje, że Piotr pisał z literalnego Babilonu?

 ⁴ Gdzie został napisany List 1 Piotra? Wprawdzie komentatorzy biblijni są zgodni co do autentyczności, kanoniczności, osoby pisarza i przypuszczalnej daty powstania tego listu, ale mają rozbieżne sądy o miejscu spisania. W myśl wypowiedzi samego Piotra był to Babilon (1 Piotra 5:13). Niektórzy jednak twierdzą, że chodziło o Rzym, a „Babilon” to kryptonim tego miasta. Niemniej dowody nie potwierdzają takiego poglądu. Biblia nigdzie nie sugeruje, że Rzym nazywano Babilonem. Ponieważ Piotr skierował swój list do osób mieszkających w literalnym Poncie, Galacji, Kapadocji, Azji i Bitynii, logika podpowiada, że również wzmianka o Babilonie odnosiła się do literalnego miejsca o tej nazwie (1:1). Piotr miał ważne powody, by przybyć do Babilonu. Powierzono mu ‛dobrą nowinę dla obrzezanych’, a w Babilonie osiedliło się sporo Żydów (Gal. 2:7-9). Encyclopaedia Judaica, opisując powstanie Talmudu Babilońskiego, wspomina o judaistycznych „wielkich akademiach Babilonu”, działających w naszej erze. *

⁵ Natchnione Pisma, łącznie z dwoma listami Piotra, nie zawierają żadnej wzmianki o jego podróży do Rzymu. Paweł pisze o swym pobycie w Rzymie, ale nigdzie nie wspomina przy tym, że przebywał tam Piotr. W Liście do Rzymian wymienia 35 imion, a 26 osób pozdrawia imiennie. Dlaczego więc brakuje wśród nich Piotra? Ponieważ jego tam wtedy nie było! (Rzym. 16:3-15). Swój pierwszy list najwyraźniej napisał on z literalnego miasta Babilon, leżącego na brzegach Eufratu w Mezopotamii.

TREŚĆ LISTU 1 PIOTRA

6. O jakiej nadziei pisze Piotr i na jakiej podstawie możliwe jest „nowe zrodzenie” do tej nadziei?

⁶ Nowe zrodzenie do żywej nadziei przez Chrystusa (1:1-25). We wstępie Piotr zwraca uwagę czytelników na „nowe zrodzenie do żywej nadziei” i na niewiędnące dziedzictwo zachowane dla nich w niebiosach. Bóg dał im je stosownie do swego miłosierdzia przez zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Dlatego „wybrani” wielce się radują, chociaż są zasmuceni rozmaitymi doświadczeniami, aby wypróbowana jakość ich wiary „mogła się okazać podstawą do sławy i chwały, i szacunku przy objawieniu Jezusa Chrystusa”. O to wybawienie wywiadywali się prorocy z dawnych czasów, a nawet aniołowie. Wybrani powinni więc przystosować swe umysły do działalności i oprzeć swą nadzieję na tej życzliwości niezasłużonej, stając się świętymi w całym swym postępowaniu. Czyż nie jest to słuszne, skoro zostali uwolnieni nie rzeczami zniszczalnymi, lecz „drogocenną krwią, podobną do krwi baranka nieskalanego i niesplamionego, mianowicie Chrystusową”? Ich „nowe zrodzenie” następuje przez słowo Jehowy — Boga, który żyje i trwa — pozostające na zawsze i oznajmione im jako dobra nowina (1:1, 3, 7, 19, 23).

7. (a) Jaką budowlę tworzą chrześcijanie i w jakim celu? (b) Jak chrześcijanie powinni postępować, będąc tymczasowymi osiedleńcami?

⁷ Trwanie w szlachetnym postępowaniu wśród narodów (2:1 do 3:22). Będąc żywymi kamieniami, chrześcijanie są budowani jako duchowy dom, żeby składać duchowe ofiary godne przyjęcia przez Boga za pośrednictwem Jezusa Chrystusa, fundamentowego kamienia narożnego, który dla nieposłusznych stał się kamieniem potknięcia. Okazujący wiarę stali się ‛królewskim kapłaństwem, narodem świętym, żeby szeroko oznajmili wspaniałe przymioty tego, który ich powołał z ciemności do swego zdumiewającego światła’. Ponieważ są tymczasowymi osiedleńcami wśród narodów, niech się powstrzymują od cielesnych pragnień i trwają w szlachetnym postępowaniu. Mają się podporządkować „wszelkiemu stworzeniu ludzkiemu” — czy to królowi, czy to jego namiestnikom. Powinni ‛szanować ludzi wszelkiego pokroju, miłować całą społeczność braci, Boga się bać, mieć szacunek dla króla’. Również słudzy niech będą podporządkowani swym właścicielom i zachowują czyste sumienie, godząc się na niesprawiedliwe traktowanie. Nawet Chrystus, mimo że był bez grzechu, znosił obelgi i cierpienia, pozostawiając „wzór”, by podążać dokładnie jego śladami (2:9, 13, 17, 21).

8. (a) Jakich zdrowych rad udzielono żonom i mężom? (b) Co jest niezbędne, żeby mieć dobre sumienie przed Bogiem?

⁸ Podporządkowane mają być też żony, które dzięki nieskalanie czystemu postępowaniu połączonemu z głębokim respektem mogą bez słowa pozyskać swych niewierzących mężów. Celem ich zabiegów nie powinna być zewnętrzna ozdoba, lecz — wzorem posłusznej Sary — „ukryta osoba serca w niezniszczalnej szacie cichego i łagodnego ducha, który ma wielką wartość w oczach Boga”. Mężowie mają szanować swe żony jako ‛naczynia słabsze’, będące „wraz z nimi dziedzicami niezasłużonej łaski życia”. Wszyscy chrześcijanie powinni darzyć się braterską miłością. „Kto chciałby miłować życie (...) niech się odwróci od złego, a czyni to, co dobre; niech szuka pokoju i do niego dąży. Bo oczy Jehowy są zwrócone ku ludziom prawym”. Niech nie boją się ludzi, lecz zawsze będą gotowi do obrony swej nadziei. Lepiej cierpieć  za czynienie dobra, jeśli jest to wolą Bożą, niż za wyrządzanie zła. „Bo nawet Chrystus raz na zawsze umarł za grzechy, prawy za nieprawych, aby was przywieść do Boga; uśmiercony został w ciele, ale ożywiony w duchu”. Noe ocalił siebie i swą rodzinę dzięki wierze, której dał wyraz, budując arkę. Podobnie ci, którzy na podstawie wiary w zmartwychwstałego Chrystusa oddają się Bogu, usymbolizowują swą wiarę chrztem i wytrwale spełniają wolę Bożą, dostępują wybawienia i uzyskują od Boga dobre sumienie (3:4, 7, 10-12, 18).

9. Jakie nastawienie umysłu powinni mieć chrześcijanie? Co nie może ich zniechęcać?

⁹ Chrześcijanie pomimo cierpień radują się spełnianiem woli Bożej (4:1 do 5:14). Chrześcijanie powinni mieć to samo nastawienie umysłu, co Chrystus, żyjąc tylko po to, by spełniać wolę Boga, a nie narodów, które mówią o nich obelżywie, gdyż chrześcijanie już nie biegną z nimi „do tego samego dołu rozwiązłości”. Ponieważ zbliżył się koniec wszystkiego, mają być trzeźwego umysłu, trwać w modlitwie i darzyć jedni drugich żarliwą miłością, czyniąc wszystko, żeby Bóg był otoczony chwałą. Nie powinni się dziwić, że przychodzą na nich doświadczenia, lecz radować się jako współuczestnicy cierpień Chrystusa. Niech jednak nikt nie cierpi jako złoczyńca. Sąd zaczyna się od domu Bożego, toteż niech „ci, którzy cierpią zgodnie z wolą Bożą, polecają swe dusze wiernemu Stwórcy, czyniąc to, co dobre” (4:4, 19).

10. Jakich rad udzielono starszym i młodszym mężczyznom i jakim krzepiącym zapewnieniem kończy się List 1 Piotra?

¹⁰ Starsi powinni paść trzodę Bożą chętnie, ochoczo. Jeżeli staną się przykładami dla trzody, zapewnią sobie niewiędnącą koronę podczas ujawnienia się Naczelnego Pasterza. Niech młodsi mężczyźni będą podporządkowani starszym i niech wszyscy odznaczają się uniżeniem umysłu, „ponieważ Bóg przeciwstawia się wyniosłym, lecz pokornych obdarza niezasłużoną życzliwością”. Powinni być stali w wierze i zachowywać czujność ze względu na „ryczącego lwa”, Diabła. Kończąc swe napomnienia, Piotr znowu wypowiada bardzo krzepiące słowa: „A gdy już przez krótką chwilę pocierpicie, Bóg wszelkiej życzliwości niezasłużonej, który was powołał do swej wiecznej chwały w jedności z Chrystusem, sam dokończy waszego szkolenia, utwierdzi was i umocni. Jemu potęga na wieki. Amen” (5:5, 8, 10, 11).

DLACZEGO POŻYTECZNY

11. Jak rady Piotra udzielone nadzorcom uwzględniają wskazówki Jezusa i Pawła?

¹¹ List 1 Piotra zawiera znakomite rady dla nadzorców. Piotr uwzględnia zalecenie Jezusa podane w Ewangelii według Jana 21:15-17 oraz słowa Pawła z Dziejów Apostolskich 20:25-35 i wykazuje, iż nadzorca ma wykonywać pracę pasterską bezinteresownie i ochoczo. Jest on podpasterzem, podporządkowanym „naczelnemu pasterzowi”, Jezusowi Chrystusowi, i ponosi przed nim odpowiedzialność za trzodę Bożą, o którą musi się troszczyć, będąc dla niej przykładem i okazując pokorę (5:2-4).

12. (a) Jakie względne podporządkowanie należy się władcom i właścicielom? (b) Jakich pouczeń udziela Piotr w sprawie podporządkowania się żon i zwierzchnictwa mężów? (c) Na jaki przymiot chrześcijański położono nacisk w całym liście?

¹² W liście tym Piotr nawiązuje do wielu innych aspektów chrześcijańskiego podporządkowania i udziela wybornych rad. W rozdziale 2, wersetach od 13 do 17 zaleca stosowne podporządkowanie się władcom, takim jak król czy namiestnicy. Ma to być jednak podporządkowanie względne — z uwagi na Pana, połączone z bojaźnią wobec Boga, którego chrześcijanie są niewolnikami. Słudzy domowi są wzywani do podporządkowania się właścicielom i zachowywania pogody ducha w cierpieniach „ze względu na sumienie wobec Boga”. Żonom udzielono bezcennych pouczeń dotyczących podporządkowania się mężom, również tym niewierzącym, oraz wykazano, że ich nieskalanie czyste, nacechowane respektem postępowanie „ma wielką wartość w oczach Boga” i może nawet pozyskać współmałżonków dla prawdy. W celu podkreślenia tej sprawy Piotr podaje jako przykład Sarę, wiernie podporządkowaną Abrahamowi (1 Piotra 2:17-20; 3:1-6; Rodz. 18:12). Z kolei mężowie powinni sprawować zwierzchnictwo, mając wzgląd na „naczynie słabsze”. W związku z tym tematem Piotr napomina jeszcze: „Podobnie wy, młodsi mężczyźni, bądźcie podporządkowani starszym”. Następnie uwypukla potrzebę pielęgnowania uniżenia umysłu, czyli pokory — chrześcijańskiego przymiotu, na który kładzie nacisk w całym swym liście (1 Piotra 3:7-9; 5:5-7; 2:21-25).

13. (a) Jak Piotr w swym liście jasno przedstawia cel powołania zboru chrześcijańskiego? (b) Na jakie radosne dziedzictwo Piotr kieruje uwagę i kto je otrzyma?

¹³ W czasie gdy na nowo zaczynają się zaciekłe prześladowania, Piotr udziela wspaniałej zachęty, toteż jego list ma niezwykłą wartość dla wszystkich, którzy obecnie stoją w obliczu podobnych prób. Zwróćmy uwagę, że Piotr przytacza słowa Jehowy z Pism Hebrajskich: „Macie być święci, ponieważ ja jestem święty” (1 Piotra 1:16; Kapł. 11:44). Potem znowu we fragmencie, w którym powołuje się na wiele innych natchnionych wersetów, wykazuje, iż zbór chrześcijański jest budowany jako duchowy dom z żywych  kamieni, wznoszony na fundamencie Chrystusa. W jakim celu? Piotr odpowiada: „Wy jesteście ‚rodem wybranym, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem na szczególną własność — żebyście szeroko oznajmili wspaniałe przymioty’ tego, który was powołał z ciemności do swego zdumiewającego światła” (1 Piotra 2:4-10; Izaj. 28:16; Ps. 118:22; Izaj. 8:14; Wyjścia 19:5, 6; Izaj. 43:21; Oz. 1:10; 2:23). Członkom tego właśnie „królewskiego kapłaństwa” — kapłaństwa obejmującego cały święty naród Boży — Piotr przedstawia obietnicę „dziedzictwa niezniszczalnego i nieskalanego, i niewiędnącego”, „niewiędnącej korony chwały”, „wiecznej chwały w jedności z Chrystusem”. Zostają więc gorąco zachęceni do dalszego radowania się, aby „mogli się radować, wręcz tryskać radością, podczas objawienia jego chwały” (1 Piotra 1:4; 5:4, 10; 4:13).

[Przypisy]

[Pytania do studium]