8 Księga Rut
8
Księga Rut
Pisarz: Samuel
Miejsce spisania: Izrael
Spisywanie ukończono: ok. 1090 p.n.e.
Obejmuje okres: 11 lat rządów sędziów
1. (a) Dlaczego Księga Rut to coś więcej niż opowieść o miłości? (b) Jaką szczególną uwagę poświęcono Rut w Biblii?
TREŚCIĄ Księgi Rut jest wzruszający dramat, który przeradza się w przepiękną opowieść o miłości Boaza i Rut. Nie jest to jednak sielanka miłosna. Księga ta nie ma zabawiać czytelnika. Uwypukla zamierzenie Jehowy co do dziedzica Królestwa i sławi Jego lojalną życzliwość (Rut 1:8; 2:20; 3:10). O tym, jak daleko sięga miłość Jehowy, świadczy to, iż do grona przodków Jezusa Chrystusa wybrał On Moabitkę, która niegdyś była czcicielką pogańskiego boga Kemosza, lecz potem przyjęła religię prawdziwą. Rut jest jedną z czterech kobiet wymienionych z imienia w rodowodzie od Abrahama do Jezusa (Mat. 1:3, 5, 16). Jest też, obok Estery, jedną z dwóch kobiet, od których imienia zostały nazwane księgi biblijne.
2. Kiedy się rozegrały wydarzenia opisane w Księdze Rut oraz kto i kiedy ją napisał?
2 „Zdarzyło się w dniach, gdy sędziowie wymierzali sprawiedliwość...” — tak zaczyna się pasjonująca opowieść zawarta w Księdze Rut. Można z tego wywnioskować, że księga ta powstała później, za czasów królów izraelskich. Jednakże opisane w niej wydarzenia rozegrały się w okresie mniej więcej 11 lat urzędowania sędziów. Wprawdzie nie podano imienia pisarza, ale podobnie jak w wypadku Księgi Sędziów przypuszczalnie był nim Samuel — wybitny, wierny sługa Boży, który żył na początku okresu królów. Ponieważ z końcowych wersetów wynika, że Dawid był już wtedy znaną osobistością, księga ta zapewne została spisana około roku 1090 p.n.e. Samuel, który dobrze znał obietnicę Jehowy o „lwie” z plemienia Judy i którym Jehowa posłużył się do namaszczenia Dawida, członka tego plemienia, na króla w Izraelu, niewątpliwie był żywo zainteresowany spisaniem jego rodowodu (Rodz. 49:9, 10; 1 Sam. 16:1, 13; Rut 1:1; 2:4; 4:13, 18-22).
3. Jakie fakty potwierdzają kanoniczność Księgi Rut?
3 Kanoniczności Księgi Rut nigdy nie kwestionowano. Została ona wystarczająco potwierdzona, gdy w Ewangelii według Mateusza 1:5 pod natchnieniem Jehowy wymieniono Rut w rodowodzie Jezusa. Żydzi zawsze uznawali Księgę Rut za część kanonu hebrajskiego. Nic więc dziwnego, że w Zwojach znad Morza Martwego, odkrywanych od roku 1947, wśród innych ksiąg kanonicznych znaleziono również fragmenty tej księgi. Ponadto całkowicie harmonizuje ona z zamierzeniem Jehowy co do Królestwa i z wymaganiami Prawa Mojżeszowego. Chociaż Izraelitom zabroniono wstępować w związki małżeńskie z bałwochwalczymi Kananejczykami i Moabitami, nie wykluczało to jednak tych cudzoziemców, którzy jak Rut przyłączali się do czcicieli Jehowy. Księga Rut zawiera przykład drobiazgowego przestrzegania prawa o wykupie i o małżeństwie lewirackim (Powt. Pr. 7:1-4; 23:3, 4; 25:5-10).
TREŚĆ KSIĘGI RUT
4. Przed jaką decyzją staje Rut i o czym świadczy jej wybór, jeśli chodzi o jej formę wielbienia?
4 Rut postanawia zostać przy Noemi (1:1-22). Sprawozdanie zaczyna się od wzmianki o klęsce głodu nękającej Izraela. Elimelech, mieszkaniec Betlejem, wraz z żoną, Noemi, i dwoma synami, Machlonem i Kilionem, przeprawia się przez Jordan, aby na jakiś czas zamieszkać w ziemi moabskiej. Tam synowie biorą sobie za żony Moabitki: Orpę i Rut. Tragiczny los rozbija to grono rodzinne: najpierw umiera ojciec, a potem obaj synowie. Pozostają trzy bezdzietne, owdowiałe kobiety. Nie ma już żadnego potomka Elimelecha. Usłyszawszy, że Jehowa znowu zwrócił uwagę na swój lud i dał Izraelowi chleb, Noemi postanawia wrócić do rodzinnej Judy. Synowe wyruszają razem z nią. Noemi prosi je, aby zawróciły do Moabu, i błaga Jehowę, by okazał im lojalną życzliwość i dał im mężów należących do ich ludu. W końcu Orpa ‛wraca do swego ludu i do swoich bogów’, natomiast Rut, która wybrała wielbienie Jehowy i szczerze i mocno przy nim trwa, zostaje przy Noemi. Pięknie wyraża swą decyzję słowami: „Gdzie ty pójdziesz — ja pójdę, i gdzie ty zanocujesz — ja zanocuję. Twój lud będzie moim ludem, a twój Bóg — moim Bogiem. Gdzie ty umrzesz — ja umrę i tam zostanę pogrzebana. Niech mi Jehowa to uczyni i do tego doda, jeśli cokolwiek innego niż śmierć oddzieli mnie od ciebie” (1:15-17). Jednakże owdowiała i bezdzietna Noemi, której imię znaczy „moja rozkosz”, prosi, by ją nazywano Mara, co znaczy „gorzka”.
5. Jakimi zaletami odznacza się Rut i jak Boaz dodaje jej otuchy?
5 Rut zbiera pokłosie na polu Boaza (2:1-23). Po przybyciu do Betlejem Rut otrzymuje od Noemi pozwolenie na zbieranie kłosów podczas żniw jęczmienia. Dostrzega ją właściciel pola, Boaz, niemłody już człowiek będący bliskim krewnym jej teścia, Elimelecha. Chociaż prawo Boże upoważnia ją do zbierania pokłosia, Rut pokornie prosi o zgodę na pracę na tym polu (Kapł. 19:9, 10). Chętnie jej pozwolono, a Boaz zachęca, by zbierała pokłosie tylko na jego polu, z jego dziewczętami. Wspomina, że słyszał o jej lojalności wobec Noemi, i dodaje jej otuchy słowami: „Oby Jehowa nagrodził twoje postępowanie i obyś otrzymała pełną odpłatę od Jehowy, Boga Izraela, pod którego skrzydła przyszłaś się schronić” (Rut 2:12). Tego wieczora Rut hojnie dzieli się z Noemi owocami swej pracy i wyjaśnia, że powodzenie przy zbieraniu pokłosia zawdzięcza dobrej woli Boaza. Noemi widzi w tym rękę Jehowy, mówi bowiem: „Niech będzie błogosławiony przez Jehowę ten, który nie odstąpił od swojej lojalnej życzliwości wobec żywych i umarłych. (...) Mąż ten jest z nami spokrewniony. To jeden z naszych wykupicieli” (2:20). Tak, Boaz jest bliskim krewnym, mającym prawo wzbudzić Noemi potomstwo w imieniu zmarłego Elimelecha. Rut zbiera pokłosie na polu Boaza do samego końca żniw jęczmienia i pszenicy.
6. Jak Rut zabiega o małżeństwo przez wykupienie i jaką odpowiedź daje Boaz?
6 Boaz, jako wykupiciel, poślubia Rut (3:1 do 4:22). Sama Noemi jest już za stara, żeby móc wydać na świat potomstwo, mówi więc Rut, aby ją zastąpiła i zawarła związek małżeński z wykupicielem. W tak ważnym okresie właściciel ziemi zgodnie ze zwyczajem osobiście doglądał odwiewania zboża; czynność tę wykonywano wieczorem, chcąc po gorącym dniu wykorzystać podmuchy wiatru. Można się było spodziewać, że Boaz będzie spał na klepisku, i właśnie tam znajduje go Rut. Cicho podchodzi do niego, odkrywa mu stopy i kładzie się. O północy Boaz się budzi, a wtedy Rut przedstawia się i zgodnie ze zwyczajem obowiązującym kobiety, które pragną skorzystać z prawa do małżeństwa lewirackiego, prosi go, aby rozpostarł nad nią połę swej szaty. * Boaz oświadcza: „Bądź błogosławiona przez Jehowę, moja córko”, po czym chwali ją za to, że nie poszła za młodzieńcami, kierując się namiętnością lub chciwością. Rut, daleka od proponowania nieczystego współżycia, zaskarbia sobie opinię „wspaniałej niewiasty” (3:10, 11). Boaz mówi jej jednak, że jest jeszcze inny wykupiciel, bliżej spokrewniony niż on; rano się z nim naradzi. Rut leży u stóp Boaza aż do świtu. Potem mąż ten daje jej w prezencie trochę zboża i Rut wraca do Noemi, która z przejęciem dopytuje się o wynik spotkania.
7. Jakie działania podejmuje Boaz w związku z tym małżeństwem i jakiego błogosławieństwa w końcu dostępuje?
7 Rankiem Boaz idzie do bramy miejskiej, aby odszukać wspomnianego wykupiciela. Wziąwszy na świadków dziesięciu starszych miasta, daje najpierw temu najbliższemu krewnemu możliwość wykupienia wszystkiego, co należało do Elimelecha. Czy chce to uczynić? Człowiek ten natychmiast odpowiada twierdząco, spodziewa się bowiem powiększyć swój majątek. Kiedy się jednak dowiaduje, że musi zawrzeć małżeństwo lewirackie z Rut, zaczyna się obawiać o własne dziedzictwo, toteż zgodnie ze zwyczajem na znak odmowy zdejmuje swój sandał. W sprawozdaniu biblijnym człowiek ten pozostaje bezimienny, określony tylko w niechlubny sposób jako „taki a taki”. Wówczas w obecności tych samych świadków Boaz wykupuje Rut, aby wziąć ją za żonę. Czy kieruje się samolubnymi pobudkami? Nie, gdyż chodzi mu o to, „żeby imię zmarłego nie zostało zgładzone” (4:1, 10). Wszyscy obserwatorzy proszą Jehowę, by pobłogosławił ten podyktowany miłością krok, a On wysłuchuje ich w zdumiewający sposób! Rut rodzi niemłodemu Boazowi syna, którego piastunką zostaje Noemi. Dziecko jest zwane ‛synem Noemi’ i otrzymuje imię Obed (4:17).
8. Co jeszcze dowodzi, że pojawienie się obiecanego Potomka miało nastąpić dzięki kierownictwu Jehowy?
8 Końcowe wersety Księgi Rut podają rodowód od Pereca przez Boaza do Dawida. Niektórzy krytycy utrzymują, że w spisie nie umieszczono wszystkich pokoleń, ponieważ jest ich zbyt mało jak na tak długi czas. Czy mają rację? A może każdy z tych mężów został pobłogosławiony długowiecznością i miał syna dopiero w podeszłym wieku? Wniosek ten wydaje się słuszny, podkreśla bowiem fakt, iż przyjście obiecanego Potomka miało nastąpić dzięki kierownictwu i niezasłużonej życzliwości Jehowy, a nie dzięki naturalnym zdolnościom człowieka. Przy innych okazjach Jehowa w podobny sposób okazywał swoją moc, na przykład w związku z narodzinami Izaaka, Samuela i Jana Chrzciciela (Rodz. 21:1-5; 1 Sam. 1:1-20; Łuk. 1:5-24, 57-66).
DLACZEGO POŻYTECZNA
9. Pod jakimi względami główne postacie dramatu opisanego w Księdze Rut są dla nas pięknym przykładem?
9 To zachwycające sprawozdanie jest naprawdę pożyteczne, gdyż pomaga miłośnikom prawości utwierdzać się w wierze. Wszystkie główne postacie tego pasjonującego dramatu pokładały silną wiarę w Jehowie i ‛dzięki swej wierze otrzymały świadectwo’ (Hebr. 11:39). Stały się pięknym przykładem dla nas, żyjących w dobie dzisiejszej. Noemi dała dowody głębokiej ufności w lojalną życzliwość Jehowy (Rut 1:8; 2:20). Rut chętnie opuściła swój rodzinny kraj, aby wielbić Jehowę Boga; okazała się wierna i podporządkowana, a do tego pracowita. Boaz bardzo sobie cenił prawo Jehowy i pokornie godził się spełniać Jego wolę, a ponadto okazał miłość wiernej Noemi i pracowitej Rut, dzięki czemu skorzystał z przywileju zawarcia małżeństwa przez dokonanie wykupu.
10. Dlaczego Księga Rut powinna wzmocnić nasze zaufanie do obietnic dotyczących Królestwa?
10 Do instytucji małżeństwa, w tym wypadku małżeństwa przez wykupienie, odniesiono się w sposób przysparzający czci jej Twórcy. To Jehowa doprowadził do małżeństwa Boaza i Rut, On też je pobłogosławił stosownie do swej lojalnej życzliwości; posłużył się nim, by zapewnić ciągłość królewskiej linii rodowej Judy, prowadzącej do Dawida, a w końcu do Większego Dawida, Jezusa Chrystusa. Czujna troska Jehowy o to, by ów Dziedzic Królestwa pojawił się zgodnie z Jego prawami, powinna dodać nam otuchy i skłaniać nas do ufnego wyczekiwania spełnienia się wszystkich obietnic dotyczących Królestwa. Powinna nas pobudzać do pilnego udziału w nowożytnym dziele żniwnym i do pokładania ufności w doskonałej zapłacie od Jehowy, Boga Izraelitów duchowych, ‛pod którego skrzydła przyszliśmy się schronić’ i którego zamysł co do Królestwa tak wspaniale zmierza do całkowitego urzeczywistnienia (2:12). Księga Rut stanowi kolejne ważne ogniwo w kronice wydarzeń prowadzących do ustanowienia tego Królestwa!
[Przypis]
^ Wnikliwe poznawanie Pism, RUT.
[Pytania do studium]
