Rozdział 7

Czym były „małpoludy”?

1, 2. Kim, według zapewnień ewolucjonistów, byli nasi przodkowie?

JUŻ od wielu lat słyszy się niekiedy o znalezieniu szczątków kopalnych ludzi przypominających małpy. W literaturze naukowej roi się od tworzonych przez artystów wizerunków takich stworzeń. Czy chodzi tu może o ewolucyjne formy pośrednie między zwierzęciem a człowiekiem? Czy „małpoludy” są naszymi przodkami? Uczeni ewolucjoniści zapewniają, że tak. Dlatego często spotyka się sformułowania podobne do tytułu artykułu zamieszczonego w pewnym czasopiśmie naukowym: „Jak małpa stała się człowiekiem”.¹

² Co prawda niektórzy ewolucjoniści nie uważają za słuszne nazywanie tych domniemanych przodków człowieka „małpami człekokształtnymi”, ale ich koledzy nie są tak skrupulatni.² Stephen Jay Gould powiedział: „Ludzie (...) rozwinęli się z małpopodobnych przodków”.³ George Gaylord Simpson natomiast oświadczył: „Każdy, kto by zobaczył tego wspólnego przodka, niewątpliwie nazwałby go po prostu małpą człekokształtną albo zwyczajnie małpą. Ponieważ terminy małpa człekokształtna i małpa są wyrazami obiegowymi, więc przodkami człowieka były małpy człekokształtne albo małpy”.⁴

3. Dlaczego liczono na to, że zapis kopalny odegra istotną rolę przy ustalaniu przodków człowieka?

³ Dlaczego zapis kopalny odgrywa tak istotną rolę w zabiegach o udokumentowanie istnienia małpopodobnych  przodków rodzaju ludzkiego? Dlatego, że spośród form obecnie żyjących nic nie potwierdza słuszności takiego poglądu. Jak wykazano w rozdziale 6, pomiędzy ludźmi a zwierzętami z rodziną małp włącznie istnieje ogromna luka. Ponieważ w świecie istot żywych nie ma żadnego pośredniego ogniwa pomiędzy człowiekiem a małpą, więc liczono na to, że się je znajdzie wśród skamieniałości.

4. Dlaczego okoliczność, że teraz nie spotyka się „małpoludów”, jest z punktu widzenia ewolucjonisty co najmniej dziwna?

⁴ Jeśli na to spojrzeć z punktu widzenia ewolucjonisty, istnienie tak wyraźnej luki pomiędzy człowiekiem a małpą jest co najmniej dziwne. Według teorii ewolucji w miarę wspinania się po drabinie ewolucyjnej wzrastają szanse utrzymania się przy życiu. W takim razie dlaczego „niższa” rodzina małp istnieje do tej pory, nie ma natomiast ani jednej z domniemanych form pośrednich, które rzekomo były bardziej zaawansowane w rozwoju ewolucyjnym? Do tej pory żyją szympanse, goryle i orangutany, a nie ma żadnych „małpoludów”. Czyżby wyginęły wszystkie młodsze i podobno bardziej rozwinięte „ogniwa pośrednie” między stworzeniami podobnymi do małp a człowiekiem współczesnym, a pozostały niższe w rozwoju małpy człekokształtne?

Jak bogaty jest kopalny materiał dowodowy?

5. Jakie wrażenie mogą wywoływać wypowiedzi na temat istnienia kopalnych dowodów ewolucji człowieka?

⁵ Jeśli wziąć pod uwagę literaturę naukową, ekspozycje muzealne i audycje telewizyjne, to mogłoby się wydawać, że istnieje mnóstwo dowodów pochodzenia ludzi od stworzeń przypominających małpy. Czy to prawda? Na przykład jakie dowody kopalne były znane  za czasów Darwina? Czy to właśnie te dowody skłoniły go do sformułowania jego teorii?

6. (a) Czy dawniejsze teorie ewolucji człowieka były oparte na dowodach kopalnych? (b) Dlaczego teoria ewolucji przyjęła się pomimo braku konkretnych dowodów?

⁶ W periodyku The Bulletin of the Atomic Scientists czytamy: „Dawniejsze teorie ewolucji człowieka są doprawdy osobliwe, gdy się im bliżej przyjrzeć. David Pilbeam nazwał je ‛bezskamieniałościowymi’. Chodzi tu o takie teorie ewolucji człowieka, które wywoływały wrażenie, jakoby naprawdę istniały jakieś dowody kopalne, choć w rzeczywistości nie było ich wcale albo było ich tak mało, że nie mogły wywrzeć żadnego wpływu na teorię ewolucyjną. Tak więc ogniwo pośrednie pomiędzy rzekomo najbliższymi krewniakami człowieka a dawnymi skamieniałościami ludzkimi istniało tylko w wyobraźni dziewiętnastowiecznych uczonych”. O przyczynie takiego stanu rzeczy czytamy w tej publikacji naukowej: „Ludzie chcieli wierzyć w ewolucję, ewolucję człowieka, i to wpłynęło na rezultaty ich poczynań”.⁵

7-9. Jak bogaty jest zbiór dowodów kopalnych, które mają potwierdzać ewolucję człowieka?

⁷ Ile kopalnych dowodów istnienia „małpoludów” znaleziono w ciągu trwających ponad sto lat poszukiwań? Richard Leakey oświadczył: „Ludzie zajmujący się tymi sprawami mają tak mało dowodów, na których mogliby oprzeć swoje wnioski, że wnioski te muszą co jakiś czas rewidować”.⁶ W czasopiśmie New Scientist zamieszczono następujący komentarz: „Biorąc pod uwagę liczbę dowodów, na których są oparte badania skamieniałości ludzkich, trudno uznać tę dziedzinę badań za coś więcej niż za poddział paleontologii bądź antropologii (...) zbiór ten jest żenująco niekompletny, a okazy często są fragmentaryczne i nieprzekonujące”.⁷

⁸ Również w książce Origins (Pochodzenie) przyznano: „Gdy na ścieżce ewolucji zbliżamy się do człowieka, nasze kroki stają się bardzo niepewne. I znowu przyczyną tego jest ubóstwo dowodów kopalnych”.⁸ W czasopiśmie Science powiedziano na ten temat: „Na podstawowy dowód naukowy składa się żałosna garstka kości, z których mają być zrekonstruowane dzieje ewolucji człowieka. Jeden z antropologów przyrównał to zadanie  do próby odtworzenia fabuły powieści Wojna i pokój z 13 przypadkowo wybranych stronic”.⁹

⁹ Jak dalece małomówny jest zapis kopalny na temat „małpoludów”? Zwróćmy uwagę na następujące przykłady: Newsweek: „‛Wszystkie te skamieniałości można by ułożyć na jednym biurku’ — powiedziała Elwyn Simons z Duke University”.¹⁰ The New York Times: „Znane kopalne szczątki przodków człowieka zmieściłyby się na jednym stole bilardowym. Nie jest to najlepsza platforma, z której można by rzucić okiem w mglistą przeszłość ostatnich kilku milionów lat”.¹¹ Science Digest: „Warto zwrócić uwagę, że wszystkie dotąd nagromadzone materialne dowody ewolucji człowieka z powodzeniem zmieściłyby się w jednej trumnie i jeszcze zostałoby trochę miejsca! (...) Na przykład wydaje się, że żyjące dzisiaj małpy człekokształtne pojawiły się znikąd. Nie mają dnia wczorajszego, brak ich zapisu kopalnego. A rzeczywiste pochodzenie współczesnych ludzi — stworzeń o postawie wyprostowanej, nie owłosionych, wytwarzających narzędzia, mających duży mózg — jest, szczerze mówiąc, taką samą tajemnicą”.¹²

10. Na co wskazują dowody, jeśli chodzi o pojawienie się współczesnego człowieka?

¹⁰ Dzisiejsi ludzie, obdarzeni zdolnością myślenia, planowania, dokonywania wynalazków, korzystania z nagromadzonej wiedzy i posługiwania się trudnymi językami, pojawiają się w zapisie kopalnym nagle. S.J. Gould tak mówi w książce The Mismeasure of Man (Źle wymierzony człowiek): „Nie mamy żadnych dowodów na biologiczne zmiany rozmiarów czy struktury mózgu od czasu, gdy jakieś 50 000 lat temu w zapisie kopalnym pojawił się Homo sapiens”.¹³ Dlatego w książce  The Universe Within (Wszechświat w naszym wnętrzu) zadano pytanie: „Z jakiegoż to powodu ewolucja (...) jakby z dnia na dzień wydała na świat współczesnego człowieka z jego wyspecjalizowanym mózgiem?”¹⁴ Ewolucja nie ma na to odpowiedzi. A czy nie byłoby taką odpowiedzią stworzenie bardzo złożonej, odmiennej istoty żywej?

Gdzie są „brakujące ogniwa”?

11. Co według pewnej wypowiedzi jest w zapisie kopalnym „regułą”?

¹¹ Czy jednak uczeni nie znaleźli niezbędnych „ogniw” pomiędzy zwierzętami małpokształtnymi a człowiekiem? Gdy się bierze pod uwagę dowody, to odpowiedź musi być przecząca. W czasopiśmie Science Digest czytamy o „braku ogniwa, które mogłoby wyjaśnić stosunkowo nagłe pojawienie się człowieka współczesnego”.¹⁵ W Newsweek powiedziano: „Brakujące ogniwo między człowiekiem a małpami człekokształtnymi (...) jest jedynie najznamienitszym spośród całej plejady różnych złudnych stworów, bowiem w zapisie kopalnym brakujące ogniwa są regułą”.¹⁶

12. Do czego doprowadził brak ogniw pośrednich?

¹² Ponieważ nie ma brakujących ogniw, trzeba było na podstawie znikomych dowodów wymyślać „złudne stwory” i potem tak je traktować, jakby swego czasu rzeczywiście istniały. Tłumaczy to, skąd się wzięła sprzeczność, o której mowa w pewnym czasopiśmie naukowym: „Ludzie stopniowo rozwijali się ewolucyjnie ze swoich małpopodobnych przodków, a nie, jak twierdzą niektórzy uczeni, nagłymi skokami od jednej formy do drugiej. (...) Tymczasem słyszy się, że inni antropolodzy doszli do wręcz przeciwnych wniosków i to na podstawie tych samych danych”.¹⁷

13. Co wynikło z niemożności znalezienia „brakujących ogniw”?

¹³ Biorąc to pod uwagę, można lepiej zrozumieć wypowiedź znanego anatoma Solly’ego Zuckermana, który napisał: „Poszukiwania przysłowiowego ‛brakującego ogniwa’ w rozwoju człowieka, świętego Graala niezniszczalnej sekty anatomów i biologów, stały się pożywką dla spekulacji i mitów pleniących się dziś tak samo, jak 50 lub więcej lat temu”.¹⁸ Jego zdaniem nazbyt często lekceważono fakty i lansowano to, co akurat było popularne, wbrew dowodom, z których wynikało coś wręcz przeciwnego.

 „Drzewo genealogiczne” człowieka

14, 15. Jaki wpływ mają dowody na ewolucyjne drzewo genealogiczne człowieka?

¹⁴ W rezultacie często szkicowane „drzewo genealogiczne” domniemanej ewolucji człowieka z niższych zwierząt ciągle się zmienia. Na przykład Richard Leakey wypowiedział się o pewnym nowszym znalezisku kopalnym, że „burzy wyobrażenia, jakoby wszystkie dawniejsze szczątki kopalne dało się ułożyć w uporządkowanej kolejności zmian ewolucyjnych”.¹⁹ W artykule prasowym na temat tego znaleziska czytamy: „Każdą książkę z dziedziny antropologii, każdy artykuł o ewolucji człowieka, każdy rysunek drzewa genealogicznego człowieka wypadnie odłożyć do akt. Najwyraźniej są błędne”.²⁰

¹⁵ Teoretyczne drzewo genealogiczne ewolucji człowieka jest zaśmiecone skreśleniami dawniej uznawanych „ogniw”. W pewnym artykule wstępnym w The New York Times czytamy, że nauka o rozwoju ewolucyjnym „pozostawia tak szerokie pole do domysłów, iż teorie o pochodzeniu człowieka więcej mówią o swym autorze niż o samym przedmiocie (...) Wygląda na to, że gdy ktoś znajdzie nową czaszkę, zaraz przerysowuje drzewo genealogiczne człowieka, aby jego odkrycie znalazło się w prostej linii prowadzącej do człowieka, zaś czaszki wszystkich innych — na bocznych torach prowadzących donikąd”.²¹

16. Dlaczego dwóch uczonych pominęło w swej książce ewolucyjne drzewo genealogiczne?

¹⁶ W zamieszczonej w czasopiśmie Discover recenzji książki The Myths of Human Evolution (Mity o ewolucji człowieka), napisanej przez ewolucjonistów Nilesa Eldredge’a i Iana Tattersalla, czytamy, że ci autorzy nie podają żadnego ewolucyjnego drzewa genealogicznego. Dlaczego? Po zaznaczeniu, że „ogniw, które by tworzyły linię rodową gatunku ludzkiego, można się tylko domyślać”, w publikacji tej powiedziano: „Eldredge i Tattersall zapewniają, że poszukiwania przodków człowieka są daremne (...). Gdyby istniały jakieś dowody, to ich zdaniem ‛można by spokojnie oczekiwać, że w miarę znajdowania coraz to nowszych skamieniałości hominidów historia ewolucji człowieka będzie coraz jaśniejsza. Tymczasem jest wprost przeciwnie’”.

17, 18. (a) Jak można „znaleźć” coś, co w kołach ewolucjonistów uchodzi za „zaginione”? (b) Jak to potwierdza zapis kopalny?

 ¹⁷ Czasopismo Discover dochodzi do następującego wniosku: „Gatunki ludzkie, podobnie zresztą jak wszystkie inne gatunki, pozostaną swego rodzaju sierotami, jako że dane personalne ich rodziców zaginęły w pomroce wieków”.²² Być może „zaginęły” z ewolucjonistycznego punktu widzenia. Czyż jednak nasi rodzice nie zostali „znalezieni” w zapisie Księgi Rodzaju, i to takimi, jacy są w znanych znaleziskach kopalnych, to znaczy w całym tego słowa znaczeniu ludźmi, jakimi my jesteśmy?

¹⁸ Zapis kopalny wyraźnie rozgranicza pochodzenie małp człekokształtnych i ludzi. Właśnie dlatego nie ma kopalnych dowodów istnienia ogniw pośrednich między człowiekiem a zwierzętami małpokształtnymi. W rzeczywistości tych ogniw nigdy nie było.

Jak wyglądali?

19, 20. Na czym są oparte rysunki „małpoludów”?

¹⁹ Jeżeli jednak przodkowie człowieka nie przypominali z wyglądu małp, to dlaczego w publikacjach naukowych i w muzeach na całym świecie jest tyle malowideł i reprodukcji „małpoludów”? Na czym to jest oparte? Odpowiedź znajdujemy w The Biology of Race (Biologia rasy): „Ciało i owłosienie muszą być tworem wyobraźni tego, kto dokonuje takiej rekonstrukcji”. Dalej czytamy tam: „Kolor skóry; barwa, rodzaj i układ owłosienia; rysy twarzy, jej wyraz — te cechy każdego człowieka prehistorycznego są nam absolutnie nieznane”.²³

²⁰ Poza tym w czasopiśmie Science Digest powiedziano: „Lwia część koncepcji artystycznych opiera się nie tyle na dowodach, co na wyobraźni. (...) Artyści są zmuszeni tworzyć coś pośredniego między małpą a człowiekiem; im starszy ma być taki okaz, tym bardziej czyni się go podobnym do małpy”.²⁴ Poszukiwacz skamieniałości Donald Johanson przyznał: „Nikt nie może z całą pewnością powiedzieć, jak wyglądały wymarłe hominidy”.²⁵

21. Czym w gruncie rzeczy są podobizny „małpoludów”?

²¹ Jak wynika z czasopisma New Scientist, nie ma „wystarczających dowodów kopalnych, żeby dało się  wyprowadzić nasze teoretyzowanie ze sfery fantazji”.²⁶ Tak więc podobizny „małpoludów” są, jak przyznał pewien ewolucjonista, „po większej części czystą fikcją (...), zwyczajnym wymysłem”.²⁷ Dlatego Ivar Lissner mówi w książce Man, God and Magic (Człowiek, Bóg i magia): „Tak jak coraz lepiej pojmujemy, że człowiek prymitywny wcale nie musi być dzikusem, tak też musimy zrozumieć, że dawni ludzie z epoki lodowcowej nie byli brutalnymi bestiami ani półmałpami czy kretynami. Toteż wszelkie próby zrekonstruowania neandertalczyka czy nawet człowieka pekińskiego są niewymownie śmieszne”.²⁸

22. Jak wprowadzono w błąd wielu zwolenników teorii ewolucji?

²² Pragnienie znalezienia dowodów istnienia „małpoludów” popchnęło niektórych uczonych do najzwyklejszego oszustwa, jak to na przykład miało miejsce w roku 1912 w związku z człowiekiem z Piltdown. Przez mniej więcej 40 lat większość ewolucjonistów uznawała ten okaz za autentyczny. Ostatecznie w roku 1953 fałszerstwo zostało wykryte, gdy po zastosowaniu nowoczesnych metod badawczych okazało się, że po prostu zestawiono sztucznie postarzone kości ludzkie i małpie. Kiedy indziej naszkicowano i pokazano w prasie małpokształtne „brakujące ogniwo”. Później przyznano jednak, że ten „dowód” został spreparowany z jednego zęba należącego do wymarłego gatunku świń.²⁹

Czym były naprawdę?

23. Czym w rzeczywistości były niektóre znaleziska kopalne uchodzące za szczątki przodków człowieka?

²³ Jeżeli rekonstrukcje „małpoludów” są błędne, to czym były stworzenia, których skamieniałe kości znaleziono? Jednym z tych najstarszych ssaków, który rzekomo miał zapoczątkować rodowód człowieka, jest  niewielkie zwierzę przypominające gryzonia. Podobno żyło jakieś 70 milionów lat temu. Donald Johanson i Maitland Edey napisali w książce Lucy: The Beginnings of Humankind (Lucy: Początki rodzaju ludzkiego): „Były to owadożerne czworonogi zbliżone rozmiarami i kształtem do wiewiórki”.³⁰ Richard Leakey nazwał tego ssaka „szczuropodobnym naczelnym”.³¹ Czy jest jakiś przekonujący dowód na to, że te maleńkie zwierzątka były przodkami człowieka? Nie, nic poza spekulacjami opartymi na zwykłych urojeniach. Żadne pośrednie etapy nigdy ich nie łączyły z innymi zwierzętami. Pozostały tym, czym były: małymi ssakami przypominającymi gryzonie.

24. Do jakich problemów prowadzi uznanie Aegyptopithecusa za przodka człowieka?

²⁴ Następną pozycją na powszechnie uznawanej liście przodków — po luce, którą się ocenia na około 40 milionów lat — są skamieniałości znalezione w Egipcie i nazwane Aegyptopithecus (małpa egipska). Podobno stworzenie to żyło jakieś 30 milionów lat temu. W czasopismach, gazetach i książkach opatrzono ryciny przedstawiające to niewielkie stworzenie takimi nagłówkami: „Małpokształtne stworzenie było naszym przodkiem” (Time)³², „Małpokształtne afrykańskie naczelne nazwano wspólnym przodkiem człowieka i małp człekokształtnych” (The New York Times)³³. „Aegyptopithecus jest przodkiem zarówno naszego gatunku, jak też żyjących obecnie człekokształtnych” (Origins [Pochodzenie]).³⁴ A gdzie są brakujące ogniwa pomiędzy nim, a poprzedzającym je gryzoniem? Gdzie są ogniwa łączące je z następnym stworzeniem w ewolucyjnej linii rodowej? Do tej pory żadnych nie znaleziono.

Wzlot i upadek „małpoludów”

25, 26. (a) Co przypisywano ramapitekowi? (b) Na jakim materiale kopalnym oparto się przy jego rekonstrukcji, żeby go upodobnić do „małpoluda”?

²⁵ Po kolejnej gigantycznej luce w zapisie kopalnym przedstawiono następnego kopalnego stwora jako pierwszą małpę człekokształtną. Ocenia się, że żyła jakieś 14 milionów lat temu i nazwano ją Ramapithecus — małpa człekokształtna Ramy (Rama to mityczny książę indyjski). Jej szczątki kopalne znaleziono w Indiach  jakieś pół wieku temu. Z tych skamieniałości skonstruowano małpokształtne stworzenie o wyprostowanej postawie, chodzące na dwóch kończynach. W książce Origins czytamy o nim: „Według dzisiejszego stanu wiedzy jest to pierwszy przedstawiciel rodu ludzkiego”.³⁵

²⁶ Na podstawie jakiego materiału kopalnego wysnuto taki wniosek? We wspomnianej książce powiedziano: „Dowody dotyczące Ramapithecusa są godne uwagi, chociaż — ściśle biorąc — żałośnie skąpe: fragmenty górnej i dolnej szczęki oraz zęby”.³⁶ Czy te „dowody” są na tyle „godne uwagi”, żeby pozwalały zrekonstruować wyprostowanego „małpoluda”, przodka człowieka? A jednak to najzupełniej hipotetyczne stworzenie zostało przedstawione przez rysowników jako „małpolud” i znalazło się w literaturze ewolucyjnej — wyłącznie na podstawie fragmentów szczęk i paru zębów! Niemniej, jak czytamy w The New York Times, przez całe dziesięciolecia ramapitek „zasiadał najspokojniej w świecie u samej podstawy genealogicznego drzewa człowieka”.³⁷

27. Czym się okazał Ramapithecus w świetle późniejszych znalezisk?

²⁷ Ale to już się skończyło. Ostatnie, pełniejsze znaleziska kopalne ujawniły, że ramapitek bardzo przypomina dzisiejszą rodzinę małp człekokształtnych. Dlatego w New Scientist znalazło się oświadczenie: „Ramapithecus nie mógł zapoczątkować rodowodu człowieka”.³⁸ Po opublikowaniu tego stwierdzenia w czasopiśmie naukowym Natural History zadano następujące pytanie: „Jak to się stało, że Ramapithecus  (...), zrekonstruowany wyłącznie na podstawie paru zębów i szczęk — bez miednicy, kości kończyn lub czaszki — mógł się chyłkiem wcisnąć do procesji idącej w kierunku człowieka?”³⁹ Oczywiście trzeba było bardzo chcieć, żeby takiemu materiałowi kopalnemu przypisać wymowę, jakiej wcale nie miał.

28, 29. Co mówiono o australopiteku?

²⁸ Kolejna ogromna luka istnieje pomiędzy tym stworzeniem a następnym, umieszczonym na liście „małpoludzich” przodków. Nazywa się Australopithecus — małpa południowa. Jego szczątki kopalne znaleziono po raz pierwszy w Afryce Południowej w latach dwudziestych naszego wieku. Miał tak jak małpy małą czaszkę, potężne szczęki, a na ilustracjach przedstawia się go jako chodzącego na dwóch nogach, przygarbionego, owłosionego i podobnego z wyglądu do małpy. Według niektórych ocen miał się pojawić około 3 do 4 milionów lat temu. Z czasem prawie wszyscy ewolucjoniści uznali go za przodka człowieka.

²⁹ Na przykład w książce The Social Contract (Kontrakt społeczny) powiedziano: „Z wyjątkiem jednego lub dwóch wszyscy badacze w tej dziedzinie są zgodni, że Australopithecinae (...) są rzeczywistymi przodkami człowieka”.⁴⁰ W The New York Times czytamy: „Właśnie Australopithecus (...) ostatecznie przekształcił się w Homo sapiens, to znaczy człowieka współczesnego”.⁴¹ W książce Man, Time, and Fossils (Ludzie, czasy i skamieniałości) Ruth Moore twierdzi: „Wszystko przemawia za tym, że ludzie w końcu znaleźli swych przez długi czas nieznanych, dawnych przodków”. Następnie dodaje z naciskiem: „Dowody są przytłaczające (...) nareszcie znalazło się to brakujące ogniwo”.⁴²

30, 31. Jakie wnioski co do australopiteka nasuwają późniejsze dowody?

³⁰ Kiedy dowody na coś są kruche albo nie ma ich w ogóle lub są oparte na zwyczajnym oszustwie, to prędzej czy później takie twierdzenie upada. Tak już bywało z wieloma rzekomymi „małpoludami”.

³¹ Nie inaczej było z australopitekiem. W trakcie dokładniejszych badań okazało się, że jego czaszka „różniła się od ludzkich jeszcze pod innymi względami poza mniejszą pojemnością”.⁴³ Anatom S. Zuckermann napisał: „W porównaniu z czaszkami ludzkimi i małpimi czaszka Australopithecinae jest uderzająco małpia,  a nie ludzka. Sugerowanie czegoś wręcz przeciwnego można by przyrównać do zapewniania, że czarne jest białe”.⁴⁴ Poza tym dodał jeszcze: „Nasze znaleziska nie pozostawiają chyba żadnej wątpliwości, że (...) Australopithecus nie przypomina Homo sapiens, tylko żyjące obecnie małpy oraz małpy człekokształtne”.⁴⁵ Również Donald Johanson powiedział: „Australopiteki nie były ludźmi”.⁴⁶ Podobnie Richard Leakey uważał za „nieprawdopodobne, aby nasi bezpośredni przodkowie byli ewolucyjnymi potomkami Australopithecinae”.⁴⁷

32. Za co by uznano takie stworzenia, gdyby żyły dzisiaj?

³² Gdyby dziś znaleziono żywe Australopithecinae, to trafiłyby one wraz z innymi małpami do ogrodów zoologicznych. Nikt nie nazywałby ich „małpoludami”. To samo można powiedzieć o innych kopalnych „kuzynach”, którzy ich przypominają, na przykład o mniejszej odmianie Australopithecinae zwanej „Lucy”. Robert Jastrow powiedział o niej: „Ściśle rzecz biorąc, ten mózg nie był zbyt duży; była to jedna trzecia mózgu ludzkiego”.⁴⁸ Najwidoczniej była to także tylko „małpa człekokształtna”. Według czasopisma New Scientist czaszka „Lucy” była „bardzo podobna do szympansiej”.⁴⁹

33. Która odmiana kopalna mogła należeć albo nie należeć do rodzaju ludzkiego?

³³ Inną odmianę kopalną nazwano Homo erectus — człowiek wyprostowany. Wielkość i kształt jego mózgu  mieszczą się w niższym przedziale danych o człowieku współczesnym. Również w Encyclopædia Britannica czytamy, że „odkrytych do tej pory kości jego kończyn nie da się odróżnić od kości H[omo] sapiens”.⁵⁰ Nie ma jednak pewności co do tego, czy był on człowiekiem. Jeśli tak, to była to jedynie jakaś wymarła gałąź rodzaju ludzkiego.

Rodzina człowiecza

34. Jak się zmieniały wyobrażenia o neandertalczykach?

³⁴ Neandertalczyk (nazwany tak od Neandertalu w Niemczech, gdzie po raz pierwszy znaleziono jego szczątki kopalne) niewątpliwie był człowiekiem. Początkowo przedstawiano go na ilustracjach jako osobnika zgarbionego, o tępym wyrazie twarzy, owłosionego i podobnego do małpy. Dzisiaj wiadomo, że ta błędna rekonstrukcja oparta była na skamieniałym szkielecie znacznie zdeformowanym wskutek choroby. Od tego czasu znaleziono wiele szczątków kopalnych neandertalczyków, które potwierdzają, że nie różnili się oni zbytnio od ludzi współczesnych. Fred Hoyle napisał w książce Ice (Lód): „Brak dowodów na to, żeby neandertalczyk ustępował nam pod jakimkolwiek względem”.⁵¹ W rezultacie ostatnio neandertalczycy mają na rysunkach wygląd bardziej współczesny.

35. Kim byli kromaniończycy?

³⁵ Innym typem kopalnym, często spotykanym w literaturze naukowej, jest człowiek z Cro-Magnon. Został tak nazwany od miejsca pierwszego znalezienia jego kości w południowej Francji. Przedstawiciele tego typu „byli wprost nie do odróżnienia od dzisiejszych ludzi, tak iż nawet najwięksi sceptycy musieli przyznać, że są to ludzie”, czytamy w książce Lucy.⁵²

36. Co mówią fakty, jeśli chodzi o szczątki kopalne dawnych stworzeń małpokształtnych i człekokształtnych?

³⁶ Nie ulega więc wątpliwości, że wiara w „małpoludy” nie ma podstaw. Wszystkie cechy człowieka świadczą o tym, że został stworzony — oddzielnie i niezależnie od każdego zwierzęcia. Ludzie rozmnażają się tylko w obrębie swego gatunku. Tak jest dzisiaj i tak było w przeszłości. Wszelkie małpokształtne stworzenia, które żyły dawniej, były po prostu małpami człekokształtnymi albo małpami, a nie ludźmi. Szczątki  kopalne dawnych ludzi, którzy niewiele się różnili od człowieka współczesnego, świadczą jedynie o różnorodności w granicach rodzaju ludzkiego, tak jak i dziś żyją obok siebie rozmaici ludzie. Na przykład szkielety ludzi, którzy mieli dwa metry wzrostu, różnią się kształtem i rozmiarami od szkieletów Pigmejów. Wszyscy należą jednak do tego samego „rodzaju” ludzkiego, a nie do „rodzaju” zwierzęcego.

A co z datowaniem?

37. Od jak dawna, według chronologii biblijnej, istnieje rodzaj ludzki?

³⁷ Chronologia biblijna wskazuje, że od stworzenia człowieka upłynęło około 6000 lat. Dlaczego więc od czasu znalezienia szczątków kopalnych uznanych za ludzkie mówi się zazwyczaj o okresach znacznie dłuższych?

38. Czy sprzeczność między chronologią biblijną a datami określanymi na podstawie rozpadu radioaktywnego stanowi dowód, że Biblia się myli?

³⁸ Zanim się odrzuci chronologię biblijną, należałoby wziąć pod uwagę okoliczność, że niektórzy uczeni poddali ostrej krytyce metody datowania promieniotwórczego, stosowane przy oznaczaniu wieku szczątków kopalnych i skał. W pewnym czasopiśmie naukowym przedstawiono wyniki badań świadczące o tym, że „daty określone na podstawie rozpadu radioaktywnego mogą być błędne, przy czym nie chodzi tu o kilka lat, lecz o całe rzędy wielkości”. Powiedziano tam: „Zamiast chodzić po ziemi od 3,6 miliona lat, człowiek żyje na niej być może zaledwie kilka tysięcy lat”.⁵³

39. Czy zawsze można polegać na „zegarze archeologicznym”?

³⁹ Weźmy na przykład „zegar archeologiczny”. Ten sposób datowania na podstawie oznaczenia zawartości izotopu węgla uczeni na całym świecie udoskonalali przez ponad 20 lat. Zdobył powszechny aplauz jako metoda precyzyjnego datowania przedmiotów pochodzących z zamierzchłej przeszłości. Jednakże potem w Uppsali (Szwecja) odbyła się światowa konferencja, podczas której wymienili swoje spostrzeżenia specjaliści w dziedzinie radiochemii, archeologii i geologii. W sprawozdaniu z tej konferencji powiedziano, że podstawowe założenia, na których opierano dokonywanie pomiarów, okazały się w mniejszym lub większym  stopniu zawodne. Na przykład stwierdzono, że tempo tworzenia się radiowęgla w atmosferze nie było w przeszłości zawsze jednakowe i że przy datowaniu przedmiotów pochodzących gdzieś z roku 2000 p.n.e. albo jeszcze starszych metoda ta jest niepewna.⁵⁴

40. Jak przekazy historyczne potwierdzają chronologię biblijną, jeśli chodzi o wiek rodzaju ludzkiego?

⁴⁰ Pamiętajmy, że całkowicie wiarogodne dowody działalności człowieka na Ziemi liczą tylko tysiące lat, a nie miliony. Na przykład w książce The Fate of the Earth (Los Ziemi) czytamy: „Dopiero sześć czy siedem tysięcy lat temu (...) pojawiła się cywilizacja, która umożliwiła zbudowanie świata ludzkiego”.⁵⁵ W książce The Last Two Million Years (Ostatnie dwa miliony lat) znajdujemy następującą wypowiedź: „W Starym Świecie większość decydujących etapów rewolucji agrarnej  przypada na lata między rokiem 10 000 p.n.e. a 5000 p.n.e.” Dalej powiedziano tam: „Dopiero od 5000 lat człowiek pozostawia po sobie słowo pisane”.⁵⁶ Okoliczność, że według zapisu kopalnego człowiek współczesny pojawił się na Ziemi nagle i że wiarogodne przekazy historyczne są — jak się powszechnie przyznaje — świeżej daty, harmonizuje z chronologią biblijną.

41. Jak pewien pionier w dziedzinie datowania radiowęglowego ocenił metody określania dat „prehistorycznych”?

⁴¹ W związku z tym warto zwrócić uwagę na zamieszczoną w czasopiśmie Science wypowiedź laureata nagrody Nobla, fizyka jądrowego W.F. Libby’ego, jednego z pionierów datowania radiowęglowego: „Prace badawcze nad udoskonalaniem techniki datowania prowadzono w dwóch etapach — datowania próbek pochodzących z czasów historycznych i prehistorycznych. Obaj z Arnoldem [współpracownikiem] przeżyliśmy pierwszy szok, gdy nasi doradcy poinformowali nas, że historia sięga wstecz nie dalej jak 5000 lat. (...) Ciągle czyta się przecież, że ta czy inna kultura albo ta czy inna miejscowość odkryta przez archeologów liczy 20 000 lat. Dowiedzieliśmy się nagle, że te liczby, te dane o wieku, nie są należycie udokumentowane”.⁵⁷

42. Jak pewien pisarz angielski wypowiedział się na temat różnicy między argumentami ewolucjonistów a biblijną relacją o stwarzaniu?

⁴² W recenzji pewnej książki angielski pisarz Malcolm Muggeridge wypowiedział się na temat braku dowodów, które by popierały ewolucję. Zaznaczył, że mimo to nieskrępowanie puszcza się wodze fantazji, po czym oświadczył: „Trzeba przyznać, że biblijna relacja o stwarzaniu jest w porównaniu z tym rzeczowa i ma co najmniej tę zaletę, iż jest całkowicie zgodna z naszą wiedzą o ludziach i ich postępowaniu”. Powiedział, że bezzasadne twierdzenia o milionach lat ewolucji człowieka „i o szaleńczych skokach od czaszki do czaszki musi uznać za czystą fantazję każdy, kto nie dał się omamić tym mitem [o ewolucji]”. Muggeridge doszedł do następującego wniosku: „Potomność zapewne będzie zdumiona i — mam nadzieję — setnie się ubawi tym, że tak niedbałe i nieprzekonujące teoretyzowanie tak łatwo opanowało dwudziestowieczne umysły oraz znalazło tak powszechne i niefrasobliwe zastosowanie”.⁵⁸

[Pytania do studium]

[Napis na stronie 84]

Dlaczego „niższa” rodzina małp człekokształtnych oraz małp istnieje do tej pory, a nie ma ani jednego „wyższego” od nich „małpoluda”?

[Napis na stronie 85]

Podstawy dawniejszych teorii ewolucji człowieka istniały „tylko w wyobraźni dziewiętnastowiecznych uczonych”

[Napis na stronie 85]

„Na podstawowy dowód naukowy składa się żałosna garstka kości”

[Napis na stronie 87]

„Poszukiwania przysłowiowego ‛brakującego ogniwa’ (...) stały się pożywką dla spekulacji i mitów”

[Napis na stronie 88]

„Każdy rysunek drzewa genealogicznego człowieka wypadnie odłożyć do akt”

[Napis na stronie 90]

Nie ma „wystarczających dowodów kopalnych, żeby dało się wyprowadzić nasze teoretyzowanie ze sfery fantazji”

[Napis na stronie 93]

„Ramapithecus nie mógł zapoczątkować rodowodu człowieka”

[Napis na stronie 95]

„Brak dowodów na to, żeby neandertalczyk ustępował nam pod jakimkolwiek względem”

[Napis na stronie 98]

„Potomność zapewne będzie zdumiona (...) że tak niedbałe i nieprzekonujące teoretyzowanie tak łatwo opanowało dwudziestowieczne umysły”

[Ramka i ilustracje na stronie 94]

Swego czasu australopiteka uważano za przodka człowieka — za „brakujące ogniwo”. Obecnie niektórzy uczeni przyznają, że jego czaszka jest „uderzająco małpia, a nie ludzka”

[Ilustracje]

czaszka australopiteka

czaszka szympansa

czaszka ludzka

[Ilustracja na stronie 84]

Ponieważ w świecie istot żywych nie ma żadnego pośredniego ogniwa pomiędzy człowiekiem a zwierzętami, więc liczono na to, że się je znajdzie wśród skamieniałości

[Ilustracja na stronie 86]

Ewolucjonista przyznaje: „Nie mamy żadnych dowodów na biologiczne zmiany rozmiarów czy struktury mózgu od czasu, gdy (...) w zapisie kopalnym pojawił się Homo sapiens”

[Ilustracja na stronie 89]

Na czym są oparte rysunki „małpoludów”? Ewolucjoniści odpowiadają: na „wyobraźni”, są „po większej części, czystą fikcją” i „zwyczajnym wymysłem”

[Ilustracje na stronie 91]

Podobny do ryjówki gryzoń jest uważany za przodka człowieka. Nie ma jednak żadnych dowodów kopalnych, potwierdzających takie pokrewieństwo

Mówi się, że to małpokształtne stworzenie jest jednym z naszych przodków. Nie ma dowodów kopalnych na poparcie tego twierdzenia

[Ilustracje na stronie 92]

Na podstawie samych zębów oraz fragmentów żuchwy i szczęki uznano ramapiteka za „pierwszego przedstawiciela rodu ludzkiego”. Później się okazało, że to nieprawda

[Ilustracja na stronie 96]

Tak jak w zapisie kopalnym, również dzisiaj istnieje wśród ludzi wielka różnorodność pod względem rozmiarów i kształtu kośćca. Wszyscy należą jednak do „rodzaju” ludzkiego

[Ilustracja na stronie 97]

Wszystkie cechy człowieka świadczą o tym, że został stworzony oddzielnie i niezależnie od małp człekokształtnych

[Ramka i ilustracja na stronie 90]

Człowieka z Piltdown przez 40 lat uważano za „brakujące ogniwo”, dopóki się nie wydało, że to było oszustwo. Fragmenty szczęki i uzębienia orangutana zestawiono z kawałkami czaszki ludzkiej

[Ilustracja]

[Patrz publikacja]

Ciemne strefy to fragmenty czaszki ludzkiej

Jasną strefę wykonano z gipsu

Ciemne strefy to fragmenty szczęki i uzębienia orangutana