Rozdział dziewiąty

Potęga nadziei na zmartwychwstanie

1. Co czekałoby umarłych, gdyby nie było nadziei na zmartwychwstanie?

CZY straciłeś kogoś bliskiego? Gdyby nie nadzieja na zmartwychwstanie, nie mógłbyś oczekiwać, że go kiedykolwiek ujrzysz. Na zawsze pozostałby wśród umarłych, o których Biblia mówi: „Umarli nie są świadomi niczego (...), bo nie ma pracy ani snucia planów, ani poznania, ani mądrości w Szeolu [grobie] — w miejscu, do którego idziesz” (Kaznodziei 9:5, 10).

2. Jakie cudowne perspektywy otwierają się przed ludźmi dzięki zmartwychwstaniu?

² Jehowa miłosiernie postanowił wskrzesić niezliczone miliony ludzi i dać im wspaniałe widoki na życie wieczne. Możesz więc krzepić się nadzieją, iż pewnego dnia w Bożym nowym świecie znów spotkasz swych bliskich, którzy zapadli w sen śmierci (Marka 5:35, 41, 42; Dzieje 9:36-41).

3. (a) Dlaczego zmartwychwstanie ma doniosłe znaczenie w zamierzeniu Jehowy? (b) Zwłaszcza kiedy nadzieja zmartwychwstania jest dla nas źródłem siły?

³ Dzięki nadziei na zmartwychwstanie nie musimy chorobliwie bać się śmierci. Szatan wciąż próbuje udowodnić swe złośliwe oskarżenia, że „wszystko, co człowiek ma, da za swą duszę”. Ale nawet jeśli  Jehowa pozwoli mu posunąć się do ostateczności, lojalni słudzy Boży nie doznają trwałej szkody (Hioba 2:4). Jezus okazał się wierny aż do śmierci i dlatego został wskrzeszony przez Boga do życia w niebie. W rezultacie mógł przedstawić przed Jego tronem zbawczą wartość swego doskonałego życia ludzkiego. „Mała trzódka” współdziedziców Chrystusa będzie mogła po zmartwychwstaniu zjednoczyć się z nim w niebiańskim Królestwie (Łukasza 12:32). Inni natomiast oczekują wskrzeszenia do bezkresnego życia w raju na ziemi (Psalm 37:11, 29). Dla każdego chrześcijanina, który podczas prób staje oko w oko ze śmiercią, nadzieja na zmartwychwstanie jest źródłem siły „wykraczającej poza to, co normalne” (2 Koryntian 4:7).

Element fundamentu wiary

4. (a) Dlaczego zmartwychwstanie należy do ‛podstawowych nauk’? (b) Co sądzi o zmartwychwstaniu ogół ludzi?

⁴ Jak wspomniano w Liście do Hebrajczyków 6:1, 2, nauka o zmartwychwstaniu należy do ‛podstawowych nauk’. Stanowi część fundamentu wiary, bez którego nigdy nie moglibyśmy być dojrzałymi chrześcijanami (1 Koryntian 15:16-19). Ale biblijna nauka o zmartwychwstaniu na ogół jest ludziom obca. W większości tracą zainteresowanie sprawami duchowymi, toteż realne wydaje im się tylko obecne życie. Zabiegają więc głównie o przyjemności. Ponadto wyznawcy tradycyjnych religii — nie tylko chrześcijańskich — wierzą, że mają duszę nieśmiertelną. Tymczasem nie da się tego pogodzić z Biblią, bo gdyby  człowiek miał nieśmiertelną duszę, zmartwychwstanie byłoby zbyteczne. Próby połączenia obu tych koncepcji nie budzą w sercu nadziei, lecz jeszcze większą niepewność. Jak zatem pomóc szczerym osobom, które chciałyby poznać prawdę?

5. (a) Czego najpierw trzeba się dowiedzieć, by docenić naukę o zmartwychwstaniu? (b) Na podstawie których wersetów wyjaśniłbyś, czym jest dusza i jaki jest stan umarłych? (c) Co można zrobić, gdy ktoś używa przekładu Biblii zaciemniającego prawdę?

⁵ Zanim tacy ludzie docenią wspaniały dar zmartwychwstania, muszą najpierw dobrze zrozumieć, czym jest dusza i co się dzieje z umarłymi. Ktoś spragniony prawdy dochodzi czasem do właściwych wniosków po przeczytaniu zaledwie kilku wersetów (Rodzaju 2:7; Psalm 146:3, 4; Ezechiela 18:4). Jednak niektóre współczesne przekłady Biblii, niekiedy bardzo swobodne, zaciemniają prawdę o duszy. Dlatego nieraz trzeba przeanalizować wyrazy użyte w tekście oryginalnym.

6. Jak można komuś pomóc zrozumieć, czym jest dusza?

⁶ Szczególnie pomocny jest wtedy Przekład Nowego Świata, ponieważ konsekwentnie oddaje słowem „dusza” hebrajski wyraz néfesz oraz jego grecki odpowiednik psyché. W „Dodatkach” do tego przekładu wymieniono wiele wersetów, w których występują te słowa. Szereg tłumaczeń Biblii nie oddaje ich jednolicie i oprócz wyrazu „dusza” używa jeszcze innych, na przykład „stworzenie”, „istota”, „osoba” lub „życie”. „Moja néfesz” bywa tłumaczone na „ja”, a „twoja  néfesz” — na „ty”. Porównanie różnych wydań Biblii z Przekładem Nowego Świata uświadomi szczeremu człowiekowi, że omawiane słowa mogą się odnosić zarówno do ludzi, jak i do zwierząt. Nigdy jednak nie sugerują, że dusza jest czymś niewidzialnym i nieuchwytnym — czymś, co opuszcza ciało w chwili śmierci i dalej gdzieś żyje, zachowując świadomość.

7. Jak byś opisał na podstawie Biblii stan ludzi znajdujących się w Szeolu, czyli Hadesie, oraz w Gehennie?

⁷ Poza tym w Przekładzie Nowego Świata konsekwentnie użyto wyrazów „Szeol”, „Hades” i „Gehenna” jako transkrypcji hebrajskiego terminu szeʼòl oraz greckich słów háides i géenna. „Szeol” znaczy to samo, co „Hades” (Psalm 16:10; Dzieje 2:27). Biblia wyjaśnia, że określenia „Szeol” i „Hades” odnoszą się do wspólnego grobu ludzkości i mają związek ze śmiercią, nie z życiem (Psalm 89:48; Objawienie 20:13). Ponadto wskazuje, iż dzięki zmartwychwstaniu można się z tego grobu wydostać (Hioba 14:13; Dzieje 2:31). Natomiast z Gehenny nie da się powrócić do życia. Nigdzie też nie ma wzmianki o tym, by dusza wiodła tam świadomą egzystencję (Mateusza 10:28).

8. Jak właściwe zrozumienie kwestii zmartwychwstania może wpłynąć na czyjąś postawę i uczynki?

⁸ Po objaśnieniu tych kwestii warto pomóc rozmówcy dostrzec, jak wiele może zmartwychwstanie znaczyć dla niego samego. Zapewne będzie wdzięczny Jehowie za ten cudowny przejaw miłości. Radosna nadzieja na powitanie bliskich w Bożym nowym  świecie koi smutek osieroconych osób. Wszystko to pozwala też zrozumieć sens śmierci Jezusa Chrystusa. Jego zmartwychwstanie jest podstawowym elementem wiary i umożliwia powrót do życia innym, o czym dobrze wiedzieli chrześcijanie z I wieku. Dlatego gorliwie opowiadali bliźnim o wskrzeszeniu Jezusa i o związanej z tym nadziei. Również dziś każdy, kto ceni tę wspaniałą prawdę, chętnie przedstawia ją drugim (Dzieje 5:30-32; 10:42, 43).

Użycie ‛klucza Hadesu’

9. Z myślą o kim Jezus najpierw używa „kluczy śmierci i Hadesu”?

⁹ Wszyscy, którzy będą panować z Chrystusem w niebiańskim Królestwie, muszą w końcu umrzeć. Pamiętają jednak o jego zapewnieniu: „Byłem martwy, lecz oto żyję na wieki wieków i mam klucze śmierci i Hadesu” (Objawienie 1:18). O czym tu mówił? Nawiązywał do własnych doświadczeń. On również musiał umrzeć. Ale Jehowa nie pozostawił go w Hadesie. Trzeciego dnia osobiście wskrzesił go do życia duchowego i obdarzył nieśmiertelnością (Dzieje 2:32, 33; 10:40). Przekazał mu też „klucze śmierci i Hadesu”, by wyswobodził innych ze wspólnego grobu ludzkości i uwolnił ich od skutków grzechu Adama. Dzięki tym kluczom Jezus może więc przywracać życie swym wiernym naśladowcom. W pierwszej kolejności wskrzesza namaszczonych duchem członków swego zboru, dając im niezwykły dar, jaki sam otrzymał od Ojca — nieśmiertelne życie w niebie (Rzymian 6:5; Filipian 3:20, 21).

10. Kiedy się odbywa zmartwychwstanie wiernych pomazańców?

 ¹⁰ Kiedy chrześcijanie namaszczeni duchem mieli być wskrzeszani do życia w niebie? Biblia wskazuje, że zmartwychwstanie to jest już w toku. Apostoł Paweł wyjaśnił, iż nastąpi ono ‛podczas obecności Chrystusa’, która rozpoczęła się w roku 1914 (1 Koryntian 15:23). A zatem wierni pomazańcy, którzy kończą swój ziemski bieg w tym okresie, nie muszą pozostawać martwi do czasu powrotu Pana. W chwili śmierci od razu są wskrzeszani jako stworzenia duchowe — zostają „przemienieni, w jednym momencie, w mgnieniu oka”. Mogą być naprawdę szczęśliwi, bo ich dobre uczynki ‛idą wraz z nimi’! (1 Koryntian 15:51, 52; Objawienie 14:13).

11. Jakie jeszcze zmartwychwstanie ma nastąpić i kiedy się rozpocznie?

 ¹¹ Ale zmartwychwstanie obejmie nie tylko dziedziców Królestwa, mających żyć w niebie. Skoro ich wskrzeszenie nazwano w Księdze Objawienia 20:6 „pierwszym zmartwychwstaniem”, to musi po nim nastąpić jeszcze inne. Przed ludźmi, którzy z niego skorzystają, otworzy ono widoki na szczęśliwe, bezkresne życie w ziemskim raju. A kiedy się rozpocznie? Z Księgi Objawienia wynika, że po usunięciu „ziemi i nieba” — obecnego niegodziwego systemu rzeczy wraz z jego władcami. Kres tego starego świata jest już bardzo bliski. Potem, w czasie wyznaczonym przez Boga, zacznie się zmartwychwstanie do życia na ziemi (Objawienie 20:11, 12).

12. Kto będzie należał do wiernych sług Bożych wskrzeszonych do życia na ziemi i dlaczego oczekujemy tego z radością?

 ¹² Kto dostąpi tego zmartwychwstania? Między innymi oddani słudzy Jehowy z najdawniejszych czasów. Będą wśród nich mężczyźni i kobiety, którzy głęboko wierzyli w zmartwychwstanie i „nie przyjmowali uwolnienia na podstawie jakiegoś okupu”. Nie chcieli zatem wyrzec się swej lojalności wobec Boga, by uniknąć nagłej, przedwczesnej śmierci. Jakże wspaniale będzie poznać ich osobiście i bezpośrednio od nich usłyszeć szczegóły różnych wydarzeń opisanych w Biblii jedynie w zarysie! Wśród wskrzeszonych do życia na ziemi znajdą się takie osoby, jak: Abel, pierwszy wierny świadek na rzecz Jehowy; Henoch i Noe, nieustraszeni głosiciele ostrzeżeń Bożych sprzed potopu; Abraham i Sara, którzy gościli aniołów; Mojżesz, za pośrednictwem którego Bóg przy górze Synaj dał Prawo; odważni prorocy, na przykład Jeremiasz — naoczny świadek zagłady Jerozolimy w roku 607 p.n.e.; czy wreszcie Jan Chrzciciel, który słyszał, jak sam Bóg nazwał Jezusa swym Synem. Ponadto ożyje mnóstwo lojalnych mężczyzn i kobiet zmarłych już w dniach ostatnich obecnego złego systemu (Hebrajczyków 11:4-38; Mateusza 11:11).

13, 14. (a) Co się stanie z Hadesem i zmarłymi, którzy się w nim znajdują? (b) Kogo jeszcze obejmie to zmartwychwstanie i dlaczego?

¹³ Oprócz wiernych sług Bożych z czasem zmartwychwstaną również inni, aż w końcu wspólny grób ludzkości całkowicie opustoszeje. Jezus, posługując  się ‛kluczem Hadesu’, stopniowo uwolni z niego wszystkich umarłych. Wskazuje na to wizja dana apostołowi Janowi, który ujrzał, jak Hades „wrzucono do jeziora ognia” (Objawienie 20:14). Co to oznacza? Otóż unicestwienie Hadesu to w istocie zlikwidowanie grobu ludzkości. Nie pozostanie w nim ani jeden zmarły, gdyż Jezus wskrzesi nie tylko wszystkich lojalnych sług Jehowy, lecz okaże miłosierdzie także nieprawym. Słowo Boże zapewnia: „Nastąpi zmartwychwstanie zarówno prawych, jak i nieprawych” (Dzieje 24:15).

¹⁴ Żaden nieprawy nie powstanie z martwych jedynie po to, by zostać ponownie skazanym na śmierć. Pod panowaniem Królestwa Bożego, którego sprawiedliwe rządy obejmą całą ziemię, osoby takie będą pouczane, jak żyć zgodnie z zasadami Jehowy. We wspomnianej wizji ukazano otwarcie „zwoju życia”. Nieprawi mogą mieć nadzieję, że także ich imiona zostaną tam wpisane. Będą „sądzeni każdy z osobna — według swych uczynków” spełnianych już po zmartwychwstaniu (Objawienie 20:12, 13). A zatem — biorąc pod uwagę ostateczny rezultat — ich zmartwychwstanie może się okazać „zmartwychwstaniem życia”. Nie musi być „zmartwychwstaniem sądu [potępienia]” (Jana 5:28, 29).

15. (a) Kto nie zostanie wskrzeszony? (b) Jak powinna wpływać na nas znajomość prawdy o zmartwychwstaniu?

¹⁵ Nie oznacza to jednak, że zostanie wskrzeszony każdy umarły. Niektórzy popełnili niewybaczalne  grzechy i trafili nie do Hadesu, lecz do Gehenny, symbolizującej wieczną zagładę. Wśród nich znajdą się również osoby unicestwione w bliskim już „wielkim ucisku” (Mateusza 12:31, 32; 23:33; 24:21, 22; 25:41, 46; 2 Tesaloniczan 1:6-9). Chociaż więc Jehowa w swym ogromnym miłosierdziu uwolni zmarłych z Hadesu, nadzieja ta nie upoważnia nas do prowadzenia beztroskiego życia. Kto rozmyślnie odrzuca zwierzchnictwo Jehowy, nie może liczyć na zmartwychwstanie. Wiedząc o tym, dawajmy dowody, że wysoko cenimy niezasłużoną życzliwość Boga, i dostosowujmy swe życie do Jego woli.

Nadzieja na zmartwychwstanie źródłem siły

16. Jak możemy się krzepić nadzieją na zmartwychwstanie?

¹⁶ Silna wiara w zmartwychwstanie bardzo nas pokrzepia. Kiedy człowiek się starzeje, uświadamia sobie, że nie da się w nieskończoność odwlekać śmierci — bez względu na poziom opieki lekarskiej (Kaznodziei 8:8). Jeśli jednak lojalnie służymy Jehowie razem z Jego organizacją, możemy ufnie spoglądać w przyszłość. Wiemy, że w stosownym czasie Bóg przywróci nam życie. A będzie ono naprawdę wspaniałe! Apostoł Paweł nazwał je „rzeczywistym życiem” (1 Tymoteusza 6:19; Hebrajczyków 6:10-12).

17. Co nam pomaga lojalnie trwać przy Jehowie?

¹⁷ Poznanie nadziei na zmartwychwstanie oraz Boga, który je umożliwia, umacnia nas w wierze. Pozwala lojalnie przy Nim trwać, nawet gdy zaciekli prześladowcy chcą nas pozbawić życia. Strach przed nagłą  śmiercią od dawna jest narzędziem, za pomocą którego Szatan trzyma ludzi w niewoli. Ale Jezus nie odczuwał takiego lęku. Był wierny Jehowie do końca. Złożył okup, dzięki czemu również inni mogą być uwolnieni od tego rodzaju bojaźni (Hebrajczyków 2:14, 15).

18. Dzięki czemu słudzy Jehowy pozostają niezłomni?

¹⁸ Przez całe dzieje wiara w ofiarę Chrystusa i w zmartwychwstanie pomagała sługom Jehowy zachowywać niezłomną lojalność. W próbach dowodzili i wciąż dowodzą, że ‛nie miłują swych dusz’ bardziej niż Jehowę (Objawienie 12:11). Kierując się mądrością, nie odstępują od chrześcijańskich zasad dla ratowania obecnego życia (Łukasza 9:24, 25). Są przekonani, że jeśli poniosą śmierć z powodu lojalnego popierania zwierzchnictwa Jehowy, On ich nagrodzi i wskrzesi z martwych. Czy masz taką wiarę? Na pewno ją posiądziesz, jeżeli naprawdę kochasz Jehowę i z całego serca cenisz wspaniałą nadzieję na zmartwychwstanie.

Powtórka

• Co o duszy i stanie umarłych powinien wiedzieć każdy, kto pragnie zrozumieć naukę o zmartwychwstaniu?

• Kto zostanie wskrzeszony i jak wiedza o tym powinna na nas wpływać?

• Jak nadzieja na zmartwychwstanie dodaje nam sił?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronach 84, 85]

Jehowa obiecuje, że nastąpi zmartwychwstanie zarówno prawych, jak i nieprawych