Rozdział dziesiąty

Któż zdoła się przeciwstawić Księciu książąt?

1, 2. Dlaczego wizja, którą Daniel otrzymał w trzecim roku panowania Belszaccara, ma dla nas doniosłe znaczenie?

OD ZBURZENIA jerozolimskiej świątyni Jehowy minęło 57 lat. Belszaccar i jego ojciec, Nabonid, wspólnie władają imperium babilońskim, trzecim mocarstwem światowym wymienianym w proroctwach biblijnych. * Prorok Boży Daniel przebywa na wygnaniu w Babilonie. „W trzecim roku panowania króla Belszaccara” otrzymuje od Jehowy wizję wyjawiającą różne szczegóły przywrócenia prawdziwego wielbienia (Daniela 8:1).

² Ta prorocza wizja wywarła ogromne wrażenie na Danielu, bardzo też ciekawi nas, żyjących w „czasie końca”. Anioł Gabriel oznajmia Danielowi: „Oto daję ci poznać, co się wydarzy pod koniec potępiania, ponieważ dotyczy ona wyznaczonego czasu końca” (Daniela 8:16, 17, 19, 27). Z żywym zainteresowaniem rozważmy więc, co Daniel zobaczył i jakie znaczenie ma to dziś dla nas.

BARAN Z DWOMA ROGAMI

3, 4. Jakie zwierzę ujrzał Daniel nad szlakiem wodnym i co ono symbolizuje?

³ „Zacząłem dostrzegać w wizji”, pisze Daniel, „i stało się, gdy widziałem: oto byłem na zamku w Suzie, który jest w prowincji Elam; i dostrzegłem w wizji, że się znalazłem nad szlakiem wodnym Ulaj” (Daniela 8:2). Nie  powiedziano dokładnie, czy Daniel fizycznie przebywał w Suzie, stolicy Elamu, leżącej jakieś 350 kilometrów na wschód od Babilonu, czy też znalazł się tam tylko w wizji.

⁴ Daniel opowiada dalej: „Kiedy podniosłem oczy, zobaczyłem, a oto przy szlaku wodnym stał baran mający dwa rogi” (Daniela 8:3a). Tożsamość owego barana nie pozostała dla Daniela tajemnicą. Anioł Gabriel wyjaśnił później: „Baran, którego ujrzałeś i który miał dwa rogi, wyobraża królów Medii i Persji” (Daniela 8:20). Medowie pochodzili z górzystego płaskowyżu na wschód od Asyrii, a Persowie początkowo wiedli głównie koczowniczy tryb życia w regionie położonym na północ od Zatoki Perskiej. W miarę rozrastania się imperium medo-perskiego jego mieszkańcy przejawiali jednak coraz większe zamiłowanie do luksusu.

5. Jak róg, który „wyrósł później”, przewyższył swego poprzednika?

⁵ „Oba rogi były wysokie”, relacjonuje Daniel, „ale jeden był wyższy od drugiego, a wyższy wyrósł później” (Daniela 8:3b). Wyższy róg, który pojawił się później, wyobraża Persów, drugi zaś przedstawia Medów. Początkowo właśnie Medowie zajmowali dominującą pozycję. Jednakże w roku 550 p.n.e. perski władca Cyrus odniósł łatwe zwycięstwo nad medyjskim królem Astiagesem. Cyrus połączył  zwyczaje i prawa obu ludów, zjednoczył ich królestwa i podbił nowe terytoria. Odtąd imperium to było mocarstwem dwuczłonowym.

BARAN BARDZO SIĘ PYSZNI

6, 7. Dlaczego ‛żadne z dzikich zwierząt nie mogło się oprzeć’ baranowi?

⁶ Kontynuując opis barana, Daniel mówi: „Widziałem, jak ów baran bódł ku zachodowi i ku północy, i ku południowi, i żadne z dzikich zwierząt nie mogło mu się oprzeć, nie było też nikogo, kto by wyzwolił z jego mocy. Postępował według własnej woli i bardzo się pysznił” (Daniela 8:4).

⁷ W poprzedniej wizji danej Danielowi ukazano Babilon pod postacią bestii wychodzącej z morza i podobnej do lwa z orlimi skrzydłami (Daniela 7:4, 17). Ta symboliczna bestia nie zdołała stawić czoła „baranowi” z kolejnej wizji. W roku 539 p.n.e. Babilon został zdobyty przez Cyrusa Wielkiego. Odtąd przez jakieś pół wieku „żadne z dzikich zwierząt”, czyli organizmów politycznych, nie potrafiło się przeciwstawić imperium medo-perskiemu — czwartej potędze światowej przedstawianej w proroctwach biblijnych.

8, 9. (a) Jak „ów baran bódł ku zachodowi i ku północy, i ku południowi”? (b) Co w Księdze Estery powiedziano o następcy króla perskiego Dariusza I?

⁸ Mocarstwo medo-perskie, nadciągające „ze wschodu słońca”, czyli z kierunku wschodniego, postępowało według własnej woli i ‛bodło ku zachodowi, ku północy i ku południowi’ (Izajasza 46:11). Król Kambyzes II, następca Cyrusa Wielkiego, podbił Egipt. Po nim władzę objął perski król Dariusz I, który w roku 513 p.n.e. wyruszył na zachód i przez cieśninę Bosfor natarł na europejską krainę Tracja, ze stolicą w Bizancjum (dzisiejszy Stambuł). W roku 508 p.n.e. podbił Trację, a w roku 496 podporządkował sobie Macedonię. Do czasów Dariusza medo-perski „baran” opanował więc już terytoria w trzech stronach świata: na  północy wtargnął do Babilonii i Asyrii, ruszył na zachód przez Azję Mniejszą, a na południu zajął Egipt.

⁹ Poświadczając wielkość imperium medo-perskiego, Biblia wspomina o następcy Dariusza, Kserksesie I, i nazywa go „Aswerusem, który królował od Indii po Etiopię nad stu dwudziestu siedmiu prowincjami” (Estery 1:1). Ale to ogromne państwo miało ulec innemu, a frapujące szczegóły, jakie w związku z tym wyjawiono w wizji Danielowi, powinny umocnić naszą wiarę w prorocze słowo Boże.

KOZIOŁ POKONUJE BARANA

10. Jakie zwierzę w wizji Daniela powaliło „barana”?

¹⁰ Wyobraźmy sobie, jak bardzo Daniel zdumiał się tym, co teraz zobaczył: „Ja zaś to rozważałem, a oto kozioł z kóz nadchodził od zachodu po powierzchni całej ziemi, nie dotykając ziemi. A ów kozioł miał okazały róg między oczami. I szedł aż do barana mającego dwa rogi, którego widziałem, jak stał przy szlaku wodnym; i popędził do niego w wielkiej złości. I zobaczyłem, jak dopadł barana i rozsrożył się na niego, i powalił barana, i złamał mu oba rogi, a baran nie miał już siły mu się opierać. Przewrócił go więc na ziemię i stratował, i nie było nikogo, kto by barana wyzwolił z jego mocy” (Daniela 8:5-7). Co to wszystko oznacza?

11. (a) Jak anioł Gabriel wyjaśnił znaczenie „włochatego kozła” i jego „wielkiego rogu”? (b) Kogo wyobrażał ten okazały róg?

¹¹ Podobnie jak niegdyś Daniel, nie musimy snuć domysłów co do sensu tej wizji. Anioł Gabriel wyjaśnia prorokowi: „Włochaty kozioł to król Grecji; a wielki róg, który był między jego oczami, to król pierwszy” (Daniela 8:21). W roku 336 p.n.e. zasiadł na tronie ostatni władca imperium perskiego, Dariusz III Kodomanus. W tym samym roku królem Macedonii został Aleksander Wielki. Jak wynika z historii, okazał się on przepowiedzianym pierwszym „królem Grecji”. W roku 334 p.n.e. wyruszył „od zachodu” i szybko posuwał się naprzód. Niemalże „nie dotykając ziemi”, podbijał kolejne krainy i w końcu powalił  „barana”. W ten sposób Grecja położyła kres blisko dwustuletniemu panowaniu Medo-Persji i stała się piątym mocarstwem światowym o doniosłym znaczeniu biblijnym. Cóż za zdumiewające spełnienie proroctwa Bożego!

12. Jak został „złamany” „wielki róg” symbolicznego kozła i jakie cztery inne wyrosły na jego miejscu?

¹² Jednakże potęga Aleksandra miała trwać krótko, w wizji bowiem wyjawiono jeszcze: „A ów kozioł z kóz pysznił się ponad wszelką miarę; ale gdy tylko stał się potężny, wielki róg został złamany i cztery okazałe zaczęły wyrastać w jego miejsce, ku czterem wiatrom niebios” (Daniela 8:8). Wyjaśniając powyższe proroctwo, Gabriel oznajmia: „To zaś, że został złamany, wskutek czego w końcu wyrosły na jego miejscu cztery: Z jego narodu powstaną cztery królestwa, lecz nie z jego mocą” (Daniela 8:22). Zapowiedź ta się spełniła, gdy Aleksander, będąc u szczytu zwycięskiej kariery, został niejako „złamany” — umarł w wieku zaledwie 32 lat. A jego ogromne imperium rozdzielili między siebie czterej jego wodzowie.

TAJEMNICZY MAŁY RÓG

13. Co wyrosło z jednego z czterech rogów i co czyniła ta odrośl?

¹³ Następna część wizji obejmuje ponad 2200 lat i jej spełnienie sięga aż do naszych czasów. Daniel pisze:  „A z jednego z nich [z tych czterech rogów] wyszedł inny róg, mały, i rósł coraz bardziej ku południowi i ku wschodowi oraz ku Ozdobie. I rósł aż do zastępu niebios, sprawiając tym, że część zastępu i część gwiazd spadła na ziemię, a on zaczął je tratować. I wywyższał się w pysze aż do Księcia zastępu, a temu odjęto ofiarę ustawiczną i powalono ustalone miejsce jego sanktuarium. I zastęp został w końcu wydany, razem z ofiarą ustawiczną, ze względu na występek; a on rzucał prawdę na ziemię i działał, i miał powodzenie” (Daniela 8:9-12).

14. Co anioł Gabriel oznajmił na temat poczynań symbolicznego małego rogu i jaki los mu zapowiedział?

¹⁴ Aby zrozumieć znaczenie powyższej wypowiedzi, musimy z uwagą wysłuchać słów anioła Bożego. Po wyjaśnieniu, iż z imperium Aleksandra wyrosną cztery królestwa, anioł Gabriel informuje: „Pod koniec ich królestwa, gdy występni dopełnią miary swych czynów, powstanie król o srogim obliczu i rozumiejący zagadkowe wypowiedzi. I moc jego stanie się potężna, lecz nie dzięki jego własnej mocy. I w zdumiewający sposób będzie przywodził do zguby, niewątpliwie też powiedzie mu się i będzie działał skutecznie. I doprowadzi do zguby potężnych oraz lud świętych. I stosownie do swej wnikliwości sprawi też, że zwodnicze działanie w jego ręce się powiedzie. I w sercu swoim będzie się bardzo pysznił, a w okresie wolnym od troski doprowadzi wielu do zguby. I powstanie przeciwko Księciu książąt, ale zostanie złamany bez udziału ręki” (Daniela 8:23-25).

15. Co anioł polecił Danielowi uczynić w związku z tą wizją?

¹⁵ „Ty jednak zachowaj tę wizję w tajemnicy”, poleca Danielowi anioł, „gdyż jest to jeszcze sprawa wielu dni” (Daniela 8:26). Ta część wizji nie miała się spełniać jeszcze przez „wiele dni”, a Danielowi kazano ‛zachować ją w tajemnicy’. Znaczenie tego, co ujrzał, najwidoczniej i dla niego pozostawało tajemnicą. Niemniej do naszych czasów  ów okres „wielu dni” z całą pewnością zdążył już minąć. Możemy więc zadać pytanie: Co wyjawiają dzieje świata, jeśli chodzi o spełnienie tej proroczej wizji?

MAŁY RÓG POTĘŻNIEJE

16. (a) Z którego symbolicznego rogu wyrósł mały róg? (b) Jak Rzym stał się szóstym mocarstwem światowym przepowiedzianym w Biblii, dlaczego jednak nie on był symbolicznym małym rogiem?

¹⁶ Jak poświadcza historia, mały róg wyrósł z jednego ze wspomnianych wcześniej czterech symbolicznych rogów — z wysuniętego najdalej na zachód hellenistycznego królestwa Kasandra, który sprawował władzę nad Macedonią i Grecją. Później wchłonęło je królestwo Lizymacha, panującego w Tracji i Azji Mniejszej. W II wieku p.n.e. te zachodnie rejony świata hellenistycznego zostały podbite przez Rzym. A do roku 30 p.n.e. Rzym zawładnął wszystkimi królestwami hellenistycznymi, stając się w ten sposób szóstym mocarstwem światowym wspomnianym w proroctwach biblijnych. Jednakże imperium rzymskie nie było odpowiednikiem małego rogu z wizji Daniela, nie przetrwało bowiem do „wyznaczonego czasu końca” (Daniela 8:19).

17. (a) Co łączyło Brytanię z cesarstwem rzymskim? (b) Jaki związek istnieje między imperium brytyjskim a hellenistycznym królestwem Macedonii i Grecji?

¹⁷ Co zatem mówi historia na temat tożsamości agresywnego „króla o srogim obliczu”? Północno-zachodnią odroślą cesarstwa rzymskiego była Brytania. Aż do początków V wieku n.e. na terenach dzisiejszej Wielkiej Brytanii znajdowały się prowincje rzymskie. Z czasem imperium to upadło, lecz wpływy kultury grecko-rzymskiej utrzymały się w Brytanii i w innych rejonach Europy podlegających niegdyś władzy Rzymu. Meksykański poeta i pisarz Octavio Paz, laureat Nagrody Nobla, oświadczył: „Po upadku cesarstwa rzymskiego jego miejsce zajął Kościół”. Następnie dodał: „Ojcowie Kościoła, a także późniejsi scholastycy,  przeszczepili filozofię grecką na grunt nauk chrześcijańskich”. A filozof i matematyk Bertrand Russell nadmienił: „U podłoża cywilizacji zachodniej, mającej rodowód grecki, leży tradycja filozoficzna i naukowa zrodzona dwa i pół tysiąca lat temu w Milecie [greckim mieście w Azji Mniejszej]”. Można zatem powiedzieć, że pod względem kulturowym imperium brytyjskie sięga korzeniami aż do hellenistycznego królestwa Macedonii i Grecji.

18. Co jest małym rogiem, który w „czasie końca” przeobraził się w „króla o srogim obliczu”? Wyjaśnij to szerzej.

¹⁸ Do roku 1763 imperium brytyjskie zdążyło już pokonać swych potężnych rywali — Hiszpanię i Francję. Niepodzielnie panując na morzach, występowało odtąd w roli siódmego mocarstwa światowego zapowiedzianego w proroctwach biblijnych. Mimo iż w roku 1776 trzynaście kolonii amerykańskich oderwało się i utworzyło Stany Zjednoczone Ameryki, imperium brytyjskie się rozrastało, aż objęło jedną czwartą powierzchni ziemi i czwartą część jej mieszkańców. Siódma potęga światowa wzmocniła się jeszcze bardziej, gdy Stany Zjednoczone podjęły współpracę z Wielką Brytanią, wskutek czego pojawiło się podwójne mocarstwo anglo-amerykańskie. Pod względem gospodarczym i militarnym rzeczywiście stało się ono „królem  o srogim obliczu”. A zatem małym rogiem, który w „czasie końca” przeobraził się w groźną potęgę polityczną, jest dwuczłonowe anglo-amerykańskie mocarstwo światowe.

19. O jakiej „Ozdobie” wspomniano w wizji?

¹⁹ Daniel widział, iż ów mały róg „rósł coraz bardziej” ku „Ozdobie” (Daniela 8:9). Ziemia Obiecana, którą Jehowa dał swemu wybranemu ludowi, była tak piękna, że nazwano ją „ozdobą wszystkich krain”, czyli całego świata (Ezechiela 20:6, 15). Prawdą jest, iż 9 grudnia 1917 roku wojska brytyjskie zajęły Jerozolimę, a w roku 1920 Liga Narodów przyznała Wielkiej Brytanii mandat nad Palestyną, utrzymany w mocy do 14 maja 1948 roku. Niemniej omawiana wizja ma znaczenie prorocze i zawiera wiele symboli. A wspomniana „Ozdoba” nie wyobraża Jerozolimy, lecz ziemski stan ludu, który za czasów siódmego mocarstwa światowego jest święty w oczach Bożych. Zobaczmy, jak potęga anglo-amerykańska usiłuje zagrozić tym świętym.

POWALENIE „MIEJSCA JEGO SANKTUARIUM”

20. Kto należy do „zastępu niebios” i „gwiazd”, które mały róg usiłuje powalić?

²⁰ Z opisu wizji dowiadujemy się, iż mały róg „rósł aż do zastępu niebios, sprawiając tym, że część zastępu i część gwiazd spadła na ziemię”. Jak wyjaśnił anioł, „zastępem niebios” oraz „gwiazdami”, które ten róg usiłuje powalić, jest „lud świętych” (Daniela 8:10, 24). Chodzi o chrześcijan namaszczonych duchem Bożym. Są oni objęci nowym przymierzem, ustanowionym na mocy przelanej krwi Jezusa Chrystusa, dzięki czemu utrzymują z Bogiem szczególne stosunki jako lud święty, oczyszczony i oddzielony do wyłącznej służby dla Niego (Hebrajczyków 10:10; 13:20). Ustanowiwszy ich dziedzicami mającymi wraz z Jego Synem posiąść niebiańskie dziedzictwo, Jehowa uważa ich za świętych (Efezjan 1:3, 11, 18-20). A zatem w wizji Daniela „zastęp niebios” przedstawia  ziemski ostatek 144 000 „świętych”, którzy będą panować w niebie u boku Baranka (Objawienie 14:1-5).

21. Kto zajmuje „święte miejsce”, które siódme mocarstwo światowe usiłuje spustoszyć?

²¹ Ta resztka grona 144 000 reprezentuje dziś na ziemi „Jerozolimę niebiańską” — Królestwo Boże przyrównane do miasta — oraz jej symboliczną świątynię (Hebrajczyków 12:22, 28; 13:14). W tym sensie zajmuje „święte miejsce”, które siódme mocarstwo światowe usiłuje stratować i spustoszyć (Daniela 8:13). Daniel nazwał też to święte miejsce ‛ustalonym miejscem sanktuarium’ Jehowy, oznajmił bowiem: „Odjęto [Jehowie] ofiarę ustawiczną i powalono ustalone miejsce jego sanktuarium. I zastęp został w końcu wydany, razem z ofiarą ustawiczną, ze względu na występek; a on rzucał prawdę na ziemię i działał, i miał powodzenie” (Daniela 8:11, 12). Jak te słowa się spełniły?

22. Jak w czasie II wojny światowej siódme mocarstwo dopuściło się rażącego „występku”?

²² Warto przypomnieć, co przeżywali Świadkowie Jehowy podczas II wojny światowej. Jakże srogie znosili prześladowania! Zaczęły się one w krajach rządzonych przez nazistów i faszystów. Wkrótce jednak doszło do ‛rzucania prawdy na ziemię’ w różnych częściach rozległego terytorium ‛małego rogu, którego moc stała się potężna’. Prawie we wszystkich krajach Brytyjskiej Wspólnoty Narodów wydano zakaz działalności „zastępu” głosicieli Królestwa i zabroniono im dzielenia się „dobrą nowiną” (Marka  13:10). Powołując mężczyzn do wojska, państwa te odmawiały kaznodziejom Świadków Jehowy prawa do zwolnienia, czym dowodziły braku poszanowania dla ich teokratycznej ordynacji na sług Bożych. Wierni czciciele Jehowy w USA byli atakowani przez motłoch i doznawali rozmaitych upokorzeń. Siódme mocarstwo światowe niejako próbowało zlikwidować ofiarę wysławiania, „owoc warg”, regularnie składany Jehowie przez Jego lud jako „ofiara ustawiczna”, stały element ich wielbienia (Hebrajczyków 13:15). Tym samym owo mocarstwo światowe dopuściło się „występku”, naruszyło bowiem obszar podlegający Bogu Najwyższemu — „ustalone miejsce jego sanktuarium”.

23. (a) Jak podczas II wojny światowej mocarstwo anglo-amerykańskie powstało „przeciwko Księciu książąt”? (b) Kto jest „Księciem książąt”?

²³ W czasie II wojny światowej mały róg prześladował „świętych” i tym samym wywyższał się w swej pysze „aż do Księcia zastępu”. A mówiąc słowami anioła Gabriela, powstał „przeciwko Księciu książąt” (Daniela 8:11, 25). Tytuł „Książę książąt” określa wyłącznie Jehowę Boga. Hebrajski wyraz sar, tłumaczony na „książę”, jest spokrewniony z czasownikiem, który znaczy „panować”. Odnosi się do syna króla lub innego władcy, ale może też oznaczać naczelnika lub zwierzchnika. Księga Daniela wspomina o innych anielskich książętach, na przykład o Michale. Zwierzchnikiem, Księciem wszystkich takich książąt jest Bóg (Daniela 10:13, 21; porównaj Psalm 83:18). Ale czy to w ogóle możliwe, by ktoś powstał przeciwko Jehowie, Księciu książąt?

„ŚWIĘTE MIEJSCE” DOPROWADZONE DO WŁAŚCIWEGO STANU

24. Jakie zapewnienie znajdujemy w Księdze Daniela 8:14?

²⁴ Nikt nie zdoła skutecznie przeciwstawić się Księciu książąt — nawet król o tak „srogim obliczu”, jakie ma anglo-amerykańskie mocarstwo światowe! Nie uda mu się  spustoszyć sanktuarium Bożego. Po upływie „dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków” — jak wyjaśnia anielski posłaniec — „święte miejsce zostanie doprowadzone do właściwego stanu”, inaczej mówiąc „odniesie zwycięstwo” (Daniela 8:13, 14, The New English Bible).

25. Jak długo miał trwać proroczy okres 2300 dni i z jakim wydarzeniem musi on mieć związek?

²⁵ Wspomniane 2300 dni to okres proroczy. W grę wchodzą więc prorocze lata, liczące po 360 dni (Objawienie 11:2, 3; 12:6, 14). Całość miała zatem trwać 6 lat, 4 miesiące i 20 dni. Kiedy biegł ten okres? W latach trzydziestych XX wieku lud Boży w różnych krajach doznawał coraz surowszych prześladowań. A podczas II wojny światowej zaczęto zajadle prześladować Świadków Jehowy mieszkających na obszarze dwuczłonowego mocarstwa anglo-amerykańskiego. Za co? Za to, że niezłomnie pozostawali „bardziej posłuszni Bogu jako władcy niż ludziom” (Dzieje 5:29). Tak więc owe 2300 dni musi mieć związek z tą wojną. * Ale co wiadomo o początku i końcu tego proroczego okresu?

26. (a) Najwcześniej odkąd można liczyć 2300 dni? (b) Kiedy upłynął ten okres?

²⁶ Skoro „święte miejsce” miało zostać „doprowadzone”, a właściwie przywrócone, do prawidłowego stanu, to 2300 dni musiało się zacząć we wcześniejszym okresie, gdy z Bożego punktu widzenia było ono jeszcze we „właściwym stanie”. Najwcześniejszą datą może być 1 czerwca 1938 roku, kiedy to na łamach Strażnicy (w wydaniu angielskim) opublikowano pierwszą część artykułu „Organizacja”. Druga część ukazała się w Strażnicy z 15 czerwca 1938 roku. Jeżeli policzymy 6 lat, 4 miesiące i 20 dni od 1 lub 15 czerwca 1938 roku, to okaże się, iż wspomniane 2300 dni  skończyło się 8 lub 22 października 1944 roku. W pierwszym dniu specjalnego zgromadzenia, które odbyło się 30 września i 1 października 1944 roku w Pittsburghu (stan Pensylwania, USA), prezes Towarzystwa Strażnica wygłosił przemówienie na temat „Dzisiejsze dostosowanie się do teokratycznych wytycznych”. Dnia 2 października na dorocznym zgromadzeniu członków Towarzystwa dokonano zmian w statucie, by w granicach obowiązującego prawa jak najściślej dostosować go do porządku teokratycznego. A gdy na łamach naszych publikacji podano lepsze zrozumienie wymagań biblijnych, wkrótce potem zbory Świadków Jehowy w pełniejszej mierze przyjęły teokratyczną strukturę organizacyjną.

27. Co świadczy o tym, że wskutek prześladowań, do jakich dochodziło w latach II wojny światowej, składanie „ofiary ustawicznej” było ograniczone?

²⁷ W roku 1939, podczas owych 2300 dni, wybuchła II wojna światowa, toteż składanie w sanktuarium Bożym „ofiary ustawicznej” stało się wskutek prześladowań bardzo utrudnione. W roku 1938 Towarzystwo Strażnica miało 39 oddziałów, powołanych do nadzorowania działalności Świadków Jehowy na całej ziemi, a w roku 1943 już tylko 21. Nieznaczne były też w tym okresie wojennym przyrosty liczby głosicieli Królestwa.

28, 29. (a) Co się wydarzyło w organizacji Jehowy pod koniec II wojny światowej? (b) Co można powiedzieć o podejmowanych przez wrogów zajadłych próbach spustoszenia i zniszczenia „świętego miejsca”?

²⁸ Jak już wspomnieliśmy, w ostatnich miesiącach wojny Świadkowie Jehowy jeszcze raz potwierdzili, iż są zdecydowani wywyższać zwierzchnictwo Boga przez służenie Mu w ramach organizacji teokratycznej. Właśnie dlatego w roku 1944 rozpoczęli reorganizację swej działalności i struktury zarządzania. Na przykład w Strażnicy (angielskiej) z 15 października 1944 roku rozwinięto temat „Zorganizowani do końcowego dzieła”. Te i inne artykuły z tamtego  okresu, omawiające zagadnienia służbowe, wskazują, że 2300 dni dobiegło kresu i że „święte miejsce” zostało ponownie doprowadzone do „właściwego stanu”.

²⁹ Podejmowane przez wrogów zajadłe próby spustoszenia i zniszczenia „świętego miejsca” całkowicie spaliły na panewce. „Święci”, którzy jeszcze pozostawali na ziemi, oraz ich towarzysze należący do „wielkiej rzeszy” odnieśli zwycięstwo (Objawienie 7:9). A sanktuarium, przywrócone do właściwego, teokratycznego stanu, po dziś dzień trwa w świętej służbie dla Jehowy.

30. Jaki los niebawem spotka „króla o srogim obliczu”?

³⁰ Mocarstwo anglo-amerykańskie w dalszym ciągu zajmuje swą pozycję. Anioł Gabriel zapowiedział jednak, iż ‛zostanie złamane bez udziału ręki’ (Daniela 8:25). Już wkrótce owo siódme mocarstwo światowe z proroctw biblijnych — „król o srogim obliczu” — ulegnie zmiażdżeniu, i to nie rękami ludzkimi, lecz nadludzką mocą, która się ujawni w Armagedonie (Daniela 2:44; Objawienie 16:14, 16). Jakże cieszy nas świadomość, iż zostanie wtedy wykazana prawowitość zwierzchnictwa Jehowy Boga, Księcia książąt!

[Przypisy]

CZY ZAUWAŻYŁEŚ?

• Co wyobraża:

„baran mający dwa rogi”?

„włochaty kozioł” i jego „wielki róg”?

pojawienie się czterech rogów w miejsce „wielkiego rogu”?

mały róg, który wyrósł z jednego z czterech rogów?

• Jak w czasie II wojny światowej mocarstwo anglo-amerykańskie usiłowało spustoszyć „święte miejsce” i czy zdołało tego dokonać?

[Pytania do studium]

[Mapa i ilustracja na stronie 166]

[Patrz publikacja]

Imperium medo-perskie

MACEDONIA

EGIPT

Memfis

ETIOPIA

Jerozolima

Babilon

Ekbatana

Suza

Persepolis

INDIE

[Mapa i ilustracja na stronie 169]

[Patrz publikacja]

Imperium greckie

MACEDONIA

EGIPT

Babilon

Indus

[Mapa na stronie 172]

[Patrz publikacja]

Imperium rzymskie

BRYTANIA

ITALIA

Rzym

Jerozolima

EGIPT

 [Całostronicowa ilustracja na stronie 164]

 [Ilustracje na stronie 174]

Niektórzy wybitni przedstawiciele anglo-amerykańskiego mocarstwa światowego:

1. Jerzy Waszyngton, pierwszy prezydent USA (1789-1797)

2. Brytyjska królowa Wiktoria (1837-1901)

3. Woodrow Wilson, prezydent USA (1913-1921)

4. David Lloyd George, premier Wielkiej Brytanii (1916-1922)

5. Winston Churchill, premier Wielkiej Brytanii (1940-1945, 1951-1955)

6. Franklin D. Roosevelt, prezydent USA (1933-1945)