Rozdział szósty

Odsłonięcie tajemnicy wielkiego drzewa

1. Co się przydarzyło królowi Nebukadneccarowi i jakie w związku z tym nasuwają się pytania?

JEHOWA pozwolił Nebukadneccarowi zostać władcą światowym. Jako król Babilonu, miał on wiele bogactw, suto zastawiony stół, wspaniały pałac — wszelkie dobra materialne, których zapragnął. Nagle jednak doznał upokorzenia. Popadł w obłęd i zachowywał się jak zwierzę! Wypędzony ze swej monarszej rezydencji i pozbawiony królewskich dań, żył na polach i jadał trawę niczym byk. Jak doszło do tego nieszczęścia? I dlaczego powinno to nas interesować? (Porównaj Hioba 12:17-19; Kaznodziei 6:1, 2).

KRÓL WYSŁAWIA NAJWYŻSZEGO

2, 3. Czego król Babilonu życzył swym poddanym i jak się zapatrywał na Boga Najwyższego?

² Wkrótce po odzyskaniu pełni władz umysłowych Nebukadneccar rozesłał po swym królestwie godną uwagi relację o tym, co się stało. Jehowa natchnął proroka Daniela, by sporządził dokładny opis tych wydarzeń. Zaczyna się on następująco: „Król Nebukadneccar do wszystkich ludów, grup narodowościowych i języków, które mieszkają na całej ziemi: Niech pokój wasz się pomnoży. Uznałem za stosowne oznajmić o znakach i dziwach, których względem mnie dokonał Bóg Najwyższy. Jakże wspaniałe są jego znaki i jak potężne jego dziwy! Królestwo jego jest królestwem po czas niezmierzony, a jego panowanie trwa przez pokolenie za pokoleniem” (Daniela 4:1-3).

 ³ Poddani Nebukadneccara ‛mieszkali na całej ziemi’ — jego imperium obejmowało większą część świata opisywanego w Biblii. O Bogu Daniela władca ten powiedział: „Królestwo jego jest królestwem po czas niezmierzony”. Jakże dobitnie słowa te rozsławiły wielkość Jehowy po całym obszarze imperium babilońskiego! Ponadto już drugi raz pokazano Nebukadneccarowi, że tylko Królestwo Boże jest wieczne, trwające „po czasy niezmierzone” (Daniela 2:44).

4. Od czego się zaczęły „znaki i dziwy”, których Jehowa dokonał wobec Nebukadneccara?

⁴ Jakich „znaków i dziwów” dokonał „Bóg Najwyższy”? Wszystko zaczęło się od zdarzenia, o którym sam król tak opowiadał: „Ja, Nebukadneccar, zażywałem spokoju w swoim domu i pomyślności w mym pałacu. Ujrzałem sen, który mnie zatrwożył, i gdy byłem na łożu, przeraziły mnie obrazy w myślach oraz wizje, które miałem w swej głowie” (Daniela 4:4, 5). Jak król Babilonu zareagował na ten niepokojący sen?

5. Co Nebukadneccar sądził o Danielu i dlaczego?

⁵ Nebukadneccar wezwał mędrców babilońskich i opowiedział, co mu się śniło. Oni jednak srodze go zawiedli. Nie potrafili wyjaśnić snu! W dalszej części relacji czytamy: „W końcu przyszedł przede mnie Daniel, którego imię stosownie do imienia mojego boga brzmi Belteszaccar i w którym jest duch świętych bogów; przy nim też powiedziałem, jaki był ten sen” (Daniela 4:6-8). Dworskie imię Daniela brzmiało Belteszaccar, a fałszywym bóstwem, które król nazwał ‛swoim bogiem’, mógł być Bel, Nebo lub Marduk. Jako politeista, Nebukadneccar uważał Daniela za człowieka, w którym przebywa „duch świętych bogów”. A ponieważ Daniel był prefektem wszystkich mędrców babilońskich, król nazwał go  „przełożonym kapłanów zajmujących się magią” (Daniela 2:48; 4:9; porównaj Daniela 1:20). Oczywiście wierny Daniel nigdy nie porzucił wielbienia Jehowy, by zajmować się magią (Kapłańska 19:26; Powtórzonego Prawa 18:10-12).

OGROMNE DRZEWO

6, 7. Jak byś opisał sen Nebukadneccara?

⁶ Jakiż to przerażający sen przyśnił się królowi babilońskiemu? Nebukadneccar tak go relacjonował: „Będąc na swym łożu, oglądałem wizje, które miałem w swej głowie: Oto drzewo pośrodku ziemi, a wysokość jego ogromna. Drzewo wyrosło i stało się potężne, a wysokość jego dosięgła niebios i było je widać aż po kraniec całej ziemi. Listowie miało piękne, a owoc obfity, i był na nim pokarm dla wszystkich. Pod nim szukała cienia zwierzyna polna, a na jego konarach mieszkały ptaki niebios, i żywiło się z niego wszelkie ciało” (Daniela 4:10-12). Podobno Nebukadneccarowi tak się podobały wielkie cedry libańskie, że specjalnie się wybrał je zobaczyć, a następnie kazał sprowadzić niektóre z nich do Babilonu jako budulec. Nigdy wcześniej jednak nie widział niczego, co by przypominało drzewo z jego snu. Zajmowało ono wyróżnioną pozycję „pośrodku ziemi”, można je było dostrzec z każdego miejsca na świecie, a wydawało tyle owocu, że dostarczało pokarmu wszelkiemu ciału.

⁷ Ale sen na tym się nie skończył; Nebukadneccar dodał: „Widziałem jeszcze na swoim łożu w wizjach, które miałem w swej głowie, a oto czuwający, święty, zstępował z niebios. Wołał głośno i tak mówił: ‚Zrąbcie to drzewo i odetnijcie jego konary. Otrząśnijcie jego listowie i rozrzućcie jego owoce. Niech ucieknie spod niego zwierzyna i ptaki z jego konarów. Jednakże pień z korzeniami zostawcie w ziemi — z obręczą żelazną i miedzianą —  pośród trawy polnej; i niech go zwilża rosa z niebios, a niech ma udział ze zwierzyną pośród roślinności ziemi’” (Daniela 4:13-15).

8. Kogo przedstawiono w roli „czuwającego”?

⁸ Babilończycy mieli własne poglądy religijne na temat dobrych i niegodziwych stworzeń duchowych. Cóż to jednak za „czuwający”, czyli strażnik, zstępował z nieba? Nazwano go „świętym”, był to zatem prawy anioł reprezentujący Boga (porównaj Psalm 103:20, 21). Pomyśl tylko, jakie pytania musiały nurtować Nebukadneccara! Po co ścinać takie drzewo? Cóż za pożytek z pnia, którego wzrost uniemożliwiają okowy z żelaza i miedzi? I jakiemu celowi miałby służyć zwykły pniak?

9. Co rzekł „czuwający” i jakie pytania to nasuwa?

⁹ Nebukadneccar zapewne całkiem osłupiał, gdy usłyszał dalsze słowa „czuwającego”: „Niech się odmieni jego serce ludzkie i niech mu będzie dane serce zwierzęce, i niech nad nim przeminie siedem czasów. Rzecz ta jest z postanowienia czuwających i z wypowiedzi świętych to życzenie — w tym celu, by żyjący poznali, że Najwyższy jest Władcą w królestwie ludzkim i że je daje, komu chce, a ustanawia nad nim choćby najuniżeńszego z ludzi” (Daniela 4:16, 17). Przecież w pniu drzewa nie bije ludzkie serce. A ponadto jak można dać pniakowi serce zwierzęce? Czego dotyczy wzmianka o „siedmiu czasach”? I co to wszystko ma wspólnego ze sprawowaniem władzy w „królestwie ludzkim”? Nebukadneccar niewątpliwie pragnął się tego dowiedzieć.

ZŁA WIADOMOŚĆ DLA KRÓLA

10. (a) Co w Piśmie Świętym mogą symbolizować drzewa? (b) Co wyobrażało to wielkie drzewo?

¹⁰ Zapoznawszy się z treścią snu, Daniel na chwilę się zdumiał, a potem zatrwożył. Ponaglany przez  Nebukadneccara, prorok zaczął wyjaśniać: „Panie mój, oby ten sen odnosił się do tych, którzy cię nienawidzą, a jego wyjaśnienie do twoich wrogów. Drzewo, które widziałeś, które wyrosło i stało się potężne (...) — to jesteś ty, królu, ponieważ wyrosłeś i stałeś się potężny, wspaniałość zaś twoja rozrosła się i sięgnęła niebios, a twe panowanie krańca ziemi” (Daniela 4:18-22). W Piśmie Świętym drzewa mogą symbolizować pojedyncze osoby, władców i całe królestwa (Psalm 1:3; Jeremiasza 17:7, 8; Ezechiela, rozdział 31). Nebukadneccar, podobnie jak ogromne drzewo z jego snu, ‛wyrósł i stał się potężny’ jako głowa mocarstwa światowego. Jednakże to wielkie drzewo przedstawia ‛panowanie sięgające krańca ziemi’ i obejmujące całe królestwo ludzkie. Symbolizuje zatem wszechświatowe zwierzchnictwo Jehowy, zwłaszcza w odniesieniu do ziemi (Daniela 4:17).

11. Jak w omawianym śnie zapowiedziano królowi poniżającą zmianę?

¹¹ Nebukadneccara czekała poniżająca zmiana. Zapowiadając taki rozwój wypadków, Daniel oświadczył: „A że król widział, jak z niebios zstępował czuwający, święty, który też mówił: ‚Zrąbcie to drzewo i je zniszczcie. Ale jego pień z korzeniami zostawcie w ziemi, lecz z obręczą żelazną i miedzianą, pośród trawy polnej, i niech go zwilża rosa z niebios, a niech ma udział ze zwierzętami polnymi, aż nad nim przeminie siedem czasów’ — takie jest wyjaśnienie, królu, a to, co ma spotkać mego pana, króla, jest postanowieniem Najwyższego” (Daniela 4:23, 24). Przekazanie potężnemu królowi takiej wiadomości na pewno wymagało odwagi!

12. Co miało spotkać Nebukadneccara?

¹² Co spotka Nebukadneccara? Wyobraź sobie jego reakcję, gdy Daniel dodał: „Wypędzą cię spośród ludzi,  i zamieszkasz ze zwierzętami polnymi, i tak jak byki będziesz karmiony roślinnością; rosa z niebios będzie cię zwilżać i przeminie nad tobą siedem czasów, aż poznasz, że Najwyższy jest Władcą w królestwie ludzkim i że je daje, komu chce” (Daniela 4:25). Najwidoczniej Nebukadneccar zostanie ‛wypędzony spośród ludzi’ przez własnych dworzan. Czy zajmą się nim troskliwi pasterze? Nie, gdyż Bóg zarządził, że Nebukadneccar zamieszka „ze zwierzętami polnymi” i będzie się żywił roślinnością.

13. Jak sen o drzewie zapowiadał losy Nebukadneccara jako władcy światowego?

¹³ Omawiane drzewo zostało ścięte i podobnie Nebukadneccar miał być odcięty od władzy nad światem — ale tylko na pewien czas. Daniel wyjaśnił: „A że polecono zostawić pień z korzeniami drzewa, na pewno będziesz miał królestwo, gdy poznasz, że władzę sprawują niebiosa” (Daniela 4:26). Nebukadneccar widział we śnie, iż pień ściętego drzewa pozostawiono, choć skrępowano go okowami, by nie mógł rosnąć. Tak samo przetrwa „pień” króla babilońskiego, mimo że nie będzie się mógł rozrastać przez „siedem czasów”. Jego pozycja władcy światowego ma przypominać opasany pień drzewa. Pozostanie zarezerwowana, aż minie nad nią siedem czasów. Jehowa dopilnuje, by w tym okresie nikt nie zajął miejsca Nebukadneccara jako wyłącznego władcy Babilonu, chociaż rządy w jego imieniu mógł sprawować jego syn Ewil-Merodach.

14. Do czego Daniel usilnie zachęcał Nebukadneccara?

¹⁴ Ze względu na wszystko, co przepowiedziano Nebukadneccarowi, Daniel odważnie nalegał: „Przeto, królu, oby moja rada wydała ci się dobra, usuń też swe grzechy prawością, a swą przewinę okazywaniem miłosierdzia biednym. Może dojdzie do przedłużenia twej pomyślności” (Daniela 4:27). Jeżeli Nebukadneccar zaniecha  grzesznego postępowania, nacechowanego pychą i uciskiem, to jego losy mogą się potoczyć inaczej. Przecież jakieś dwa wieki wcześniej Jehowa wprawdzie zapowiedział, że wytraci mieszkańców stolicy Asyrii, Niniwy, ale tego nie uczynił, gdyż król oraz jego poddani zdobyli się na skruchę (Jonasza 3:4, 10; Łukasza 11:32). A jak postąpi dumny Nebukadneccar? Czy się zmieni?

PIERWSZE SPEŁNIENIE SIĘ SNU

15. (a) Jakie nastawienie w dalszym ciągu przejawiał Nebukadneccar? (b) Co wynika z różnych inskrypcji, jeśli chodzi o dokonania Nebukadneccara?

¹⁵ Nebukadneccar pozostał pyszny. Po dwunastu miesiącach od otrzymania snu o drzewie przechadzał się po dachu pałacu i chełpliwie mówił: „Czyż nie jest to Babilon Wielki, który ja siłą mej potęgi zbudowałem na dom królewski i ku dostojeństwu mego majestatu?” (Daniela 4:28-30). Założycielem Babilonu (Babel) był Nimrod, ale swą świetność miasto zawdzięczało Nebukadneccarowi (Rodzaju 10:8-10). Na jednej z inskrypcji klinowych przechwala się on: „Jam jest Nebukadneccar, król Babilonu, który odbudował Esangilę i Ezidę, syn Nabopolassara. (...) Wzmocniłem fortyfikacje Esangili i Babilonu i na wieki utwierdziłem imię mego panowania” (George A. Barton, Archaeology and the Bible, 1949, strony 478, 479). Inna inskrypcja wymienia około dwudziestu świątyń, które odnowił lub odbudował. Jak informuje The World Book Encyclopedia, „pod panowaniem Nebukadneccara stał się Babilon jednym z najwspanialszych miast świata starożytnego. W swoich kronikach władca ten rzadko wspomina kampanie militarne, opisuje natomiast przedsięwzięcia budowlane i swoją dbałość o bogów Babilonii. Nebukadneccar prawdopodobnie zbudował w Babilonie wiszące ogrody, jeden z siedmiu cudów świata starożytnego”.

16. Jakie upokorzenie czekało Nebukadneccara?

 ¹⁶ Mimo tych przechwałek dumny Nebukadneccar miał wkrótce zostać upokorzony. Natchnione sprawozdanie podaje: „Słowo to jeszcze było w ustach króla, gdy z niebios dobiegł głos: ‚Mówi się tobie, królu Nebukadneccarze: „Królestwo odeszło od ciebie i wypędza się ciebie spośród ludzi, i mieszkać będziesz ze zwierzętami polnymi. Tak jak byki będziesz karmiony roślinnością i przeminie nad tobą siedem czasów, aż poznasz, że Najwyższy jest Władcą w królestwie ludzkim i że je daje, komu chce”’” (Daniela 4:31, 32).

17. Co spotkało dumnego Nebukadneccara i w jakich warunkach wkrótce potem się znalazł?

¹⁷ Nebukadneccar natychmiast postradał zmysły. Wypędzony spośród ludzi, karmił się roślinnością „tak jak byki”. Gdy przebywał między zwierzętami polnymi, na pewno nie siedział sobie bezczynnie na trawie w jakiejś prawdziwie rajskiej okolicy, codziennie rozkoszując się orzeźwiającym wietrzykiem. Na terenie dzisiejszego Iraku, gdzie znajdują się ruiny Babilonu, w miesiącach letnich powietrze osiąga temperaturę 50°C, zimą zaś zdarzają się tam mrozy. Długie, nie czesane włosy Nebukadneccara, narażone na działanie żywiołów, zbiły się i wyglądały jak orle pióra, a jego nie obcinane paznokcie upodobniły się do ptasich pazurów (Daniela 4:33). Jakiegoż upokorzenia doznał ten dumny władca światowy!

18. Co w ciągu siedmiu czasów działo się z tronem babilońskim?

¹⁸ Wielkie drzewo ze snu Nebukadneccara ścięto, a jego pień opasano obręczami, by przez siedem czasów nie mogło rosnąć. Tak samo Nebukadneccar został ‛złożony z tronu swego królestwa’, gdy Jehowa poraził go obłędem (Daniela 5:20). Wówczas człowiecze serce tego króla niejako zamieniło się w serce byka. Bóg zachował jednak  Nebukadneccarowi jego tron, aż przeminęło siedem czasów. Obowiązki tymczasowej głowy państwa prawdopodobnie pełnił Ewil-Merodach, Daniel zaś był „władcą nad całą prowincją babilońską oraz naczelnym prefektem wszystkich mędrców babilońskich”. Trzej jego hebrajscy towarzysze w dalszym ciągu uczestniczyli w zarządzaniu sprawami tej prowincji (Daniela 1:11-19; 2:48, 49; 3:30). Cała czwórka wygnańców czekała, aż Nebukadneccar wróci na tron jako zdrowy na umyśle król, który pojął, że „Najwyższy jest Władcą w królestwie ludzkim i że je daje, komu chce”.

POWRÓT NEBUKADNECCARA

19. Co pojął król babiloński, gdy Jehowa przywrócił mu rozum?

¹⁹ Po upływie siedmiu czasów Jehowa przywrócił Nebukadneccarowi pełnię władz umysłowych. Wtedy król, uznając pozycję Boga Najwyższego, oświadczył: „Po upływie dni ja, Nebukadneccar, podniosłem oczy ku niebiosom i zaczęła mi wracać zdolność rozumienia; i błogosławiłem Najwyższego, wysławiałem też i wychwalałem Żyjącego po czas niezmierzony, gdyż panowanie jego to panowanie po czas niezmierzony i jego królestwo trwa przez pokolenie za pokoleniem. A wszyscy mieszkańcy ziemi są uważani po prostu za nic, on zaś według własnej woli postępuje pośród zastępu niebios i wśród mieszkańców ziemi. I nie ma nikogo, kto by mógł powstrzymać jego rękę albo mu powiedzieć: ‚Co czynisz?’” (Daniela 4:34, 35). A zatem Nebukadneccar rzeczywiście zrozumiał, że to Najwyższy jest suwerennym Władcą w królestwie ludzkim.

20, 21. (a) Pod jakim względem usunięcie metalowych obręczy opasujących pień drzewa odpowiadało temu, co spotkało Nebukadneccara? (b) Co przyznał Nebukadneccar i czy stał się przez to czcicielem Jehowy?

²⁰ Powrót Nebukadneccara na tron przypominał  usunięcie metalowych obręczy opasujących pień drzewa z jego snu. On sam tak o tym powiedział: „W tymże czasie zaczęła mi wracać zdolność rozumienia, a ku dostojeństwu mego królestwa począł mi wracać majestat i blask; i zaczęli mnie skwapliwie szukać wysocy urzędnicy królewscy oraz dygnitarze, i przywrócono mi moje królestwo, i dodano mi nadzwyczajnej wielkości” (Daniela 4:36). Nawet jeśli poprzednio niektórzy dworzanie patrzyli z pogardą na obłąkanego króla, teraz go ‛skwapliwie szukali’, prześcigając się w służalczości.

²¹ Jakże zdumiewających „znaków i dziwów” dokonał Bóg Najwyższy! Nie powinniśmy czuć się zaskoczeni tym, iż król Babilonu po odzyskaniu władzy powiedział: „Teraz ja, Nebukadneccar, wysławiam i wywyższam, i wychwalam Króla niebios, ponieważ wszystkie jego dzieła są prawdą, a jego drogi sprawiedliwością, i ponieważ potrafi upokorzyć tych, którzy chodzą w pysze” (Daniela 4:2, 37). Mimo tego oświadczenia Nebukadneccar nie został pochodzącym z pogan czcicielem Jehowy.

CZY ISTNIEJĄ DOWODY ŚWIECKIE?

22. Z jaką chorobą niektórzy utożsamiają obłęd Nebukadneccara, o czym jednak powinniśmy pamiętać, analizując przyczyny jego poniżenia?

²² Niektórzy utożsamiają obłęd Nebukadneccara z likantropią. Pewien słownik medyczny wyjaśnia: „LIKANTROPIA (...) od [lýkos], lupus — wilk; [ánthropos], homo — człowiek. Nazwano tak chorobę ludzi, którzy są przekonani, że się zmienili w zwierzę, i którzy naśladują wydawane przez nie dźwięki lub odgłosy, a także jego wygląd bądź zachowanie. Osoby takie zazwyczaj wyobrażają sobie, że się przemieniły w wilka, psa lub kota, a niekiedy nawet byka, jak to było w wypadku Nebukadneccara” (Dictionnaire des sciences médicales, par une société de  médicins et de chirurgiens, Paryż 1818, tom 29, strona 246). Objawy likantropii przypominają stan, w jakim się znalazł obłąkany Nebukadneccar. Ale jego zaburzenia umysłowe pojawiły się za sprawą Bożą, toteż nie można ich jednoznacznie utożsamiać z żadną znaną chorobą.

23. Jakie teksty pozabiblijne poświadczają obłęd Nebukadneccara?

²³ John E. Goldingay przytoczył kilka tekstów nawiązujących do obłędu i wyzdrowienia Nebukadneccara. Między innymi oświadczył: „Pewien niekompletny tekst klinowy zdaje się wspominać o jakichś zaburzeniach umysłowych u Nebukadneccara i prawdopodobnie również o opuszczeniu przez niego Babilonu”. Uczony ten cytuje także tekst o „babilońskim Hiobie” i wyjaśnia, iż „potwierdza on wzmianki o karach Bożych, o chorobie i upokorzeniu, o tym, że człowiek ten szukał wytłumaczenia przerażającego snu, został powalony jak drzewo i wypędzony, jadł trawę, stracił rozum, przypominał wołu, był skrapiany deszczem przez Marduka, niszczały mu paznokcie, rosły długie włosy, był w łańcuchach, ale potem wrócił do normalnego życia, za co wysławia tego boga”.

SIEDEM CZASÓW A MY

24. (a) Co symbolizowało wielkie drzewo z omawianego snu? (b) Co pozostawało skrępowane przez siedem czasów i jak do tego doszło?

²⁴ Nebukadneccar, ukazany jako wielkie drzewo, uosabiał władzę nad światem. Pamiętajmy jednak, że to drzewo przedstawiało władzę i zwierzchnictwo niezmiernie przewyższające pozycję króla Babilonu. Symbolizowało wszechświatowe zwierzchnictwo Jehowy, „Króla niebios”, zwłaszcza w odniesieniu do ziemi. Zanim doszło do zburzenia Jerozolimy przez Babilończyków, królestwo mające tam swą stolicę i rządzone przez Dawida oraz jego potomków, zasiadających na „tronie Jehowy”,  reprezentowało suwerenną władzę Boga w stosunku do ziemi (1 Kronik 29:23). W roku 607 p.n.e. Bóg sam posłużył się Nebukadneccarem do zniszczenia Jerozolimy, każąc niejako ściąć to zwierzchnictwo i opasać je obręczami. Sprawowanie władzy Bożej względem ziemi za pośrednictwem królestwa rządzonego przez przedstawicieli rodu Dawida zostało powstrzymane na siedem czasów. Jak długo miały one trwać? Kiedy się zaczęły i co wyznaczało ich kres?

25, 26. (a) Jak długo trwało „siedem czasów” w wypadku Nebukadneccara i dlaczego tak odpowiadasz? (b) Kiedy i jak zapowiedź o „siedmiu czasach” zaczęła się spełniać w szerszym zakresie?

²⁵ Obłąkanemu Nebukadneccarowi „włosy urosły (...) jak orle pióra, a paznokcie jak ptasie pazury” (Daniela 4:33). Musiało zatem minąć więcej niż siedem dni czy tygodni. Różne przekłady biblijne mówią o „siedmiu czasach”, o „wyznaczonych (określonych) czasach” lub po prostu o „okresach” (Daniela 4:16, 23, 25, 32). W pewnej starogreckiej wersji Septuaginty użyto wyrażenia „siedem lat”. Żydowski historyk Józef Flawiusz z I wieku n.e. użył sformułowania „siedem lat” (Dawne dzieje Izraela, księga dziesiąta, X, 6). Także niektórzy hebraiści uważają te „czasy” za „lata”. Określenie „siedem lat” występuje w An American Translation, Today’s English Version i w przekładzie Jamesa Moffatta.

²⁶ W wypadku Nebukadneccara „siedem czasów” najwyraźniej trwało siedem lat. W proroctwach rok ma średnio 360 dni, czyli 12 miesięcy księżycowych — każdy po 30 dni (porównaj Objawienie 12:6, 14). Tak więc „siedem czasów”, siedem lat, to 360 dni pomnożonych przez 7, razem 2520 dni. Ale co można powiedzieć o spełnieniu się jego snu w większym zakresie? Proroczych „siedem czasów” trwało znacznie dłużej niż 2520 dni. Wskazał na to  Jezus, mówiąc: „Jerozolima będzie deptana przez narody, aż się dopełnią wyznaczone czasy narodów” (Łukasza 21:24). Owo ‛deptanie’ rozpoczęło się w roku 607 p.n.e., gdy zburzono Jerozolimę i położono kres prototypowemu królestwu Bożemu w Judzie. A kiedy miało się zakończyć? W „czasach przywrócenia wszystkiego”, gdy Bóg znowu będzie sprawował zwierzchnictwo nad ziemią za pośrednictwem symbolicznej Jerozolimy, czyli swego Królestwa (Dzieje 3:21).

27. Jak byś wyjaśnił, dlaczego „siedem czasów”, biegnących od roku 607 p.n.e., nie skończyło się po 2520 literalnych dniach?

²⁷ Gdybyśmy odliczyli 2520 literalnych dni, biorąc za punkt wyjścia zburzenie Jerozolimy w roku 607 p.n.e., doszlibyśmy tylko do roku 600 p.n.e., który według Pisma Świętego nie miał żadnego szczególnego znaczenia. Nawet w roku 537, kiedy to uwolnieni Żydzi wrócili do Judy, na ziemi nie było reprezentowane zwierzchnictwo Jehowy. Zerubbabel — dziedzic tronu Dawida — nie został przecież królem, lecz zaledwie namiestnikiem perskiej prowincji Judy.

28. (a) Jaką regułę należy zastosować do 2520 dni stanowiących prorocze „siedem czasów”? (b) Jak długo trwało „siedem czasów”? Kiedy się zaczęły, a kiedy skończyły?

²⁸ Skoro „siedem czasów” ma znaczenie prorocze, musimy do tych 2520 dni zastosować biblijną regułę: „dzień za rok”. Podano ją w proroctwie dotyczącym oblężenia Jerozolimy przez Babilończyków (Ezechiela 4:6, 7; porównaj Liczb 14:34). „Siedem czasów” sprawowania władzy nad ziemią przez mocarstwa pogańskie bez ingerencji Królestwa Bożego miało zatem trwać 2520 lat. Okres ten rozpoczął się w siódmym miesiącu księżycowym (15 Tiszri) 607 roku p.n.e., kiedy doszło do spustoszenia Judy i Jerozolimy (2 Królów 25:8, 9, 25, 26). Od tego momentu do roku 1 p.n.e. upłynęło 606 lat. Pozostałe 1914 lat  biegło do roku 1914 n.e. A zatem „siedem czasów”, czyli 2520 lat, skończyło się nie później niż 15 Tiszri (4 lub 5 października) 1914 roku.

29. Kto jest „najuniżeńszym z ludzi” i co Jehowa uczynił, by osadzić go na tronie?

²⁹ W roku tym dopełniły się „wyznaczone czasy narodów” i Bóg przekazał władzę „najuniżeńszemu z ludzi”, Jezusowi Chrystusowi. Jego wrogowie tak bardzo nim gardzili, że doprowadzili do stracenia go na palu (Daniela 4:17). Aby ten mesjański Król mógł zasiąść na tronie, Jehowa zdjął symboliczne obręcze z żelaza i miedzi, opasujące „pień” Jego suwerennej władzy. Tym samym Bóg Najwyższy pozwolił, by z owego pnia wyrosła królewska „latorośl” — wyraz Boskiego zwierzchnictwa nad ziemią, sprawowanego przez niebiańskie Królestwo, w którym władzę dzierży największy Dziedzic Dawida, Jezus Chrystus (Izajasza 11:1, 2; Hioba 14:7-9; Ezechiela 21:27). Jakże wdzięczni jesteśmy Jehowie za tak pomyślny finał wydarzeń i za odsłonięcie tajemnicy wielkiego drzewa!

CZY ZAUWAŻYŁEŚ?

• Co symbolizowało wielkie drzewo ze snu Nebukadneccara?

• Co spotkało Nebukadneccara, gdy po raz pierwszy spełnił się jego sen o drzewie?

• Co przyznał Nebukadneccar, gdy ziścił się jego sen?

• Jak długo trwało „siedem czasów” w wypadku większego spełnienia się proroczego snu o drzewie? Kiedy się one zaczęły i kiedy skończyły?

[Pytania do studium]

 [Całostronicowa ilustracja na stronie 83]

 [Całostronicowa ilustracja na stronie 91]