Lekcja 24

Kierowanie uwagi na Biblię

1, 2. Dlaczego powinniśmy kierować swych słuchaczy do Biblii?

¹ W służbie kaznodziejskiej pragniemy kierować uwagę każdego na Słowo Boże, Biblię. W tej Księdze jest zawarta dobra nowina, którą głosimy, i chcielibyśmy, aby ludzie zrozumieli, że to, co mówimy, nie pochodzi od nas, tylko od Boga. Ludzie miłujący Boga mają zaufanie do Biblii. Kiedy się z niej czyta, słuchają i biorą sobie do serca podane w niej rady. O wiele większe wrażenie robi jednak na nich samodzielne odczytywanie wersetów z własnej Biblii. A zatem w służbie polowej, skoro tylko pozwalają na to okoliczności, dobrze jest zachęcać ludzi do przyniesienia własnej Biblii i wspólnego odszukiwania wersetów. Tak samo gdy na zebraniach zborowych zachęca się wszystkich do posługiwania się Biblią, nowi łatwiej uświadamiają sobie, że nasze wierzenia są oparte na tej Księdze, a wszyscy osiągają pożytek z dodatkowego bodźca w postaci wrażeń wzrokowych.

² Dlatego o wiele łatwiej osiągniesz cel przemówienia, gdy twoi słuchacze w miarę możności będą śledzić we własnej Biblii wersety, które odczytujesz. Może się to jednak udać tylko wtedy, gdy ich do tego odpowiednio zachęcisz. O to właśnie chodzi w rubryce „Słuchacze zachęceni do używania Biblii” na twoim formularzu „Porad do przemówień”.

3, 4. Jak można skutecznie wykonać to zadanie?

³ Przez proponowanie. Jednym z najlepszych sposobów jest bezpośrednie proponowanie słuchaczom, żeby korzystali z Biblii; taką metodę często się stosuje. Czasami uda ci się osiągnąć taki sam skutek, gdy przed odczytaniem wersetu powiesz tylko, gdzie można go znaleźć; na przykład: „Czytając teraz 2 Tymoteusza 3:1-5, zechciejmy pomyśleć o tym, co się dzieje w naszym najbliższym otoczeniu”. Gdy potem przystępujesz do odczytania wersetu, powinieneś się rozejrzeć, czy słuchacze zareagowali na zachętę. Najczęściej oni również zaczną odszukiwać podany werset.

⁴ Sam mówca decyduje o tym, które teksty należałoby w danym wypadku uwypuklić przez zaproponowanie słuchaczom, żeby je odszukali. Obserwuj słuchaczy. Interesuj się, czy cię rozumieją. Gdybyś nawet z jakichś powodów musiał czytać z manuskryptu, często będziesz mógł postarać się o to, żeby kluczowe wersety słuchacze odszukiwali w swoich Bibliach.

5, 6. Wyjaśnij, dlaczego dobrze jest dać słuchaczom czas na znalezienie wersetu, który chcemy odczytać.

 ⁵ Przez danie czasu na znalezienie wersetu. Nie wystarczy powiedzieć, gdzie dany werset jest zapisany. Jeżeli go odczytujesz i zaraz przechodzisz do następnego, zanim słuchacze zdążą go znaleźć, to w końcu się zniechęcą i przestaną szukać. Obserwuj słuchaczy i odczytuj werset dopiero wtedy, gdy większość go odnajdzie.

⁶ Na ogół dobrze jest wcześniej zapowiedzieć przewidziany do odczytania werset, żeby potem nie tracić cennego czasu na częste dłuższe pauzy ani na niepotrzebne wtrącenia, kiedy słuchacze szukają wersetu. Stosowna pauza jest tu jednak na miejscu. Z drugiej strony, jeżeli zapowiesz werset wcześniej, w trakcie wprowadzania go, to musisz liczyć się z tym, że niektórzy nie będą wtedy zbyt uważnie śledzić twoich wywodów. W takim wypadku przed podaniem wersetu trzeba przedstawić poprzedzające go argumentacje.

**********

7-18. Jakie są metody skutecznego wprowadzania wersetów biblijnych?

⁷ Przytaczane w przemówieniu wersety biblijne stanowią zwykle jego najważniejsze części składowe. Wokół nich ogniskują się argumenty. Od skuteczności zastosowania tych tekstów zależy więc rola, jaką odegrają w przemówieniu. A zatem istniejąca w twoim formularzu „Porad do przemówień” rubryka „Właściwe wprowadzenie wersetów biblijnych” bezwarunkowo zasługuje na uwzględnienie.

⁸ Są najrozmaitsze sposoby wprowadzania, odczytywania i zastosowania wersetów biblijnych. Czasami na przykład wprowadzanie tekstu nie tylko stanowi zapowiedź odczytania go, lecz zarazem wskazuje na jego zastosowanie, tak iż samym odczytaniem uwypukla się jedynie lub kończy wcześniejsze wywody. Z drugiej strony niektóre teksty odczytuje się bez żadnego wprowadzenia, na przykład na samym początku przemówienia.

⁹ Jeżeli chcesz się nauczyć skutecznego wprowadzania wersetów biblijnych, to przyglądaj się, jak to robią doświadczeni mówcy. Staraj się zaobserwować różne sposoby wprowadzania cytatów z Biblii. Zastanów się, jak dalece są skuteczne. W trakcie przygotowywania własnego przemówienia pomyśl, jaką rolę ma odegrać dany tekst, zwłaszcza gdy ma to być kluczowy werset w którymś punkcie głównym. Zaplanuj starannie sposób wprowadzenia go, żeby go zastosować jak najskuteczniej. Oto kilka propozycji:

¹⁰ Pytanie. Pytania wymagają odpowiedzi. Pobudzają do myślenia. Niech odpowiedzi udzieli tekst lub jego zastosowanie.  Gdy na przykład mówisz o transfuzji krwi, możesz po zwróceniu uwagi na zakaz podany w Pismach Hebrajskich wprowadzić Dzieje Apostolskie 15:28, 29. Werset ten można wprowadzić następującym pytaniem: „Czy jednak ten zakaz obowiązuje chrześcijan? Zwróćmy uwagę na miarodajną decyzję powziętą pod wpływem ducha świętego przez ciało kierownicze pierwszego zboru”.

¹¹ Twierdzenie lub zasada, którą ma poprzeć wprowadzany werset. Na przykład w przemówieniu na temat przestępczości mógłbyś powiedzieć: „Nawet dobór towarzystwa wywiera ogromny wpływ na naszą postawę wobec dobra i zła”. Następnie, na poparcie tego twierdzenia, możesz odczytać słowa Pawła z 1 Koryntian 15:33.

¹² Powołanie się na autorytet Biblii. Szczególnie w związku z wersetami pomocniczymi mógłbyś po prostu powiedzieć: „Zwróćmy uwagę, co w tej sprawie ma do powiedzenia Słowo Boże”. To wystarczy, żeby wywołać nastrój oczekiwania na odczytanie wersetu, i stanowi uzasadniony powód przytoczenia go.

¹³ Problem. W przemówieniu na temat „piekła” mógłbyś powiedzieć: „Gdyby człowiek miał cierpieć wieczne męki w ogniu piekielnym, wtedy musiałby po śmierci coś wiedzieć. Zobaczmy jednak, co jest powiedziane w Kaznodziei 9:5, 10”.

¹⁴ Wybór jednej z wielu możliwości. Gdyby bezpośrednie pytanie albo postawienie problemu miało dla określonego grona słuchaczy stanowić zbyt wielką trudność, wtedy przedstaw kilka możliwości i niech odpowiedzi udzieli werset biblijny oraz jego zastosowanie. W rozmowie z katolikiem możesz pokazać, do kogo należy się modlić, powołując się na Mateusza 6:9. Bezpośrednie pytanie albo postawienie problemu mogłoby w tym wypadku skierować myśli twojego rozmówcy w fałszywym kierunku; można by więc powiedzieć: „Niektórzy mówią, że powinniśmy się modlić do Marii, inni, że do jakiegoś ‛świętego’, a jeszcze inni, że tylko do Boga. Tymczasem Jezus powiedział...”

¹⁵ Tło historyczne. Jeżeli w przemówieniu na temat okupu zamierzasz przytoczyć Hebrajczyków 9:12 (NW) na dowód, że Jezus przez złożenie w ofierze własnej krwi „uzyskał dla nas wieczne wyzwolenie”, to możesz dojść do wniosku, że przed odczytaniem tego tekstu warto podać krótki opis „miejsca świętego” w przybytku, wyobrażającego według objaśnienia Pawła miejsce, do którego wstąpił Jezus.

 ¹⁶ Kontekst. Wprowadzenie tekstu biblijnego często ułatwiają objaśniające go wersety sąsiednie. Gdybyś na przykład przytaczał Łukasza 20:25 (BT), żeby wykazać, co to znaczy ‛oddawać Cezarowi to, co do Cezara należy’, mógłbyś uznać za słuszne wyjaśnić na podstawie informacji zawartej w kontekście, że Jezus użył tu monety z napisem Cezara.

¹⁷ Kombinacja. Oczywiście są też możliwe, a często nawet pożyteczne, kombinacje tych metod.

¹⁸ Wprowadzenie wersetu biblijnego powinno wywołać taki nastrój oczekiwania, żeby go wysłuchano z największą uwagą i żeby przy tym zastanowiono się nad przyczyną, dla której go użyłeś.

19, 20. Jak można ustalić, czy został wywołany nastrój oczekiwania na cytowany werset?

¹⁹ Wywołanie nastroju oczekiwania na werset biblijny. Skąd można wiedzieć, kiedy został wywołany nastrój oczekiwania na cytat z Biblii? Przede wszystkim świadczy o tym zachowanie się słuchaczy, a poza tym sam sposób wprowadzania tekstu. Gdyby bez odczytania wprowadzonego wersetu słuchacze niejako „zawiśli w powietrzu” albo gdybyś pozostawił bez odpowiedzi pytanie, które padło we wprowadzeniu, wtedy możesz być pewny, że obudziłeś zainteresowanie do tekstu. Oczywiście wprowadzenie musi być zgodne z tematem oraz z wprowadzanym cytatem. I albo sam tekst, albo podane bezpośrednio po nim zastosowanie musi zawierać odpowiedź na pytanie, które we wprowadzeniu pozostawiono bez odpowiedzi.

²⁰ Wprowadzenie tekstu można przyrównać do zadęcia w róg przed ogłoszeniem proklamacji. Herold nie przybywa po to, żeby dać cały koncert. Donośny dźwięk rogu kieruje raczej całe zainteresowanie i uwagę na proklamację. Wprowadzony w ten sposób wybrany przez ciebie werset zostanie wysłuchany z wielkim zadowoleniem i pożytkiem.

21. Dlaczego powinniśmy zwracać uwagę na powód przytoczenia wersetu?

²¹ Zwrócenie uwagi na powód przytoczenia wersetu. Co prawda wprowadzenie tekstu może pozostawić bez odpowiedzi jakieś pytanie, powinno jednak zawierać przynajmniej uzasadnienie, dlaczego ten tekst jest stosowny i zasługuje na szczególną uwagę. Na przykład możesz zaplanować, że w dyskusji na temat ziemi jako wiecznotrwałej ojczyzny człowieka przytoczysz Objawienie 21:3, 4. Nawiązując do poprzednich rozważań, mógłbyś powiedzieć: „Przy czytaniu następnego tekstu biblijnego, Objawienia 21:3, 4, proszę zwrócić uwagę, gdzie stanie przybytek Boży, kiedy już nie będzie cierpień ani śmierci”. Nie tylko wywołasz nastrój oczekiwania przez wstrzymanie się z odpowiedzią, której ma udzielić dopiero sam werset, ale skierujesz  przy tym uwagę na istotną część swego cytatu, którą po odczytaniu go możesz z łatwością wykorzystać w swej argumentacji. Kierując w ten sposób uwagę na konkretną treść cytatu biblijnego, podkreślasz znaczenie Słowa Bożego.

POWTÓRKA: