ROZDZIAŁ ÓSMY

Jehowa Bóg przebywa w swej świętej świątyni

Izajasza 6:1-13

1, 2. (a) Kiedy prorok Izajasz ogląda w wizji świątynię? (b) Dlaczego król Uzzjasz stracił uznanie Jehowy?

„W ROKU śmierci króla Uzzjasza ujrzałem Jehowę, siedzącego na tronie wyniosłym i wywyższonym, a poły jego szat wypełniały świątynię” (Izajasza 6:1). Od tych słów proroka Izajasza zaczyna się 6 rozdział jego księgi. Jest rok 778 p.n.e.

² Większa część 52-letniego królowania Uzzjasza nad Judą była niezwykle udana. Czynił on „to, co słuszne w oczach Jehowy”, dzięki czemu Bóg wspierał jego przedsięwzięcia wojskowe, budowlane i rolnicze. Ale powodzenie doprowadziło go również do zguby. Jego serce w końcu tak zhardziało, „iż postąpił wiarołomnie wobec Jehowy, swego Boga, i wszedł do świątyni Jehowy, by palić kadzidło”. Za tę zuchwałość oraz za to, że się rozzłościł na kapłanów, którzy go zganili, umarł jako trędowaty (2 Kronik 26:3-22). Mniej więcej w tym czasie Izajasz rozpoczął służbę proroka.

3. (a) Czy Izajasz naprawdę widzi Jehowę? Objaśnij to. (b) Jaką scenę ogląda Izajasz i po co?

³ Nie wiemy, gdzie Izajasz ogląda owo widzenie. Z pewnością jednak to, co ukazuje się jego oczom, jest wizją, a nie rzeczywistym obrazem Wszechmocnego, bo „żaden człowiek nigdy nie widział Boga” (Jana 1:18; Wyjścia 33:20). Ale nawet w wizji ujrzenie Stwórcy, samego  Jehowy, jest przejmującym przeżyciem. Na wyniosłym tronie, symbolizującym Jego rolę wiekuistego Króla i Sędziego, siedzi Władca Wszechświata, od którego pochodzi wszelka prawowita władza! Poły Jego długich, fałdzistych szat wypełniają świątynię. Izajasz zostaje powołany na proroka, a więc ma sławić wielkość zwierzchniej władzy oraz sprawiedliwość Jehowy. W ramach przygotowań do tego zadania otrzymuje wizję Jego świętości.

4. (a) Dlaczego biblijne opisy Jehowy ujrzanego w wizji na pewno są symboliczne? (b) Czego można się dowiedzieć o Jehowie z wizji ukazanej Izajaszowi?

⁴ Izajasz nic nie mówi o wyglądzie Boga, czym różni się od Ezechiela, Daniela i Jana, którzy też relacjonowali — choć w rozmaity sposób — to, co w widzeniach ujrzeli w niebie (Ezechiela 1:26-28; Daniela 7:9, 10; Objawienie 4:2, 3). Trzeba jednak pamiętać o naturze i celu owych wizji. Nie ukazują one literalnej obecności Jehowy. Człowiek nie potrafi swym okiem dostrzec tego, co duchowe, ani umysłem — mającym przecież ograniczone możliwości — objąć dziedziny duchowej. Wizje pozwalają więc przekazać niezbędne wiadomości w sposób przystępny dla ludzi (porównaj Objawienie 1:1). W widzeniu danym Izajaszowi wygląd Boga nie odgrywa zasadniczej roli. Informuje ono Izajasza, że Jehowa przebywa w swej świętej świątyni i że sam jest święty, a Jego sądy są nieskazitelne.

Serafowie

5. (a) Kim są serafowie i co oznacza to określenie? (b) Dlaczego serafowie zakrywają swe oblicza i stopy?

⁵ A oto, co Izajasz mówi dalej: „Nad nim stali serafowie. Każdy z nich miał sześć skrzydeł. Dwoma zakrywał swe oblicze i dwoma zakrywał swe stopy, a na dwóch latał” (Izajasza 6:2). Szósty rozdział Księgi Izajasza to jedyne  miejsce w Biblii, w którym wspomniano o serafach. Najwyraźniej są to stworzenia duchowe pełniące służbę dla Jehowy, które cieszą się niezwykle zaszczytną pozycją i dużym szacunkiem, przebywają bowiem nieopodal Jego niebiańskiego tronu. Ale w przeciwieństwie do dumnego króla Uzzjasza piastują swe stanowiska z pokorą i skromnością. Ze względu na obecność niebiańskiego Pana jedną parą skrzydeł zakrywają swe oblicza, a przez uszanowanie dla świętego miejsca drugą parą zakrywają stopy. Ponieważ są blisko Władcy Wszechświata, tym bardziej usuwają się w cień, żeby nic nie ująć z chwały samego Boga. Określenie „serafowie” oznacza „ogniści” bądź „płonący”, co wskazuje na bijącą od nich jasność; oni jednak zasłaniają twarze przed jeszcze silniejszym blaskiem promieniującym od Jehowy i przed Jego chwałą.

6. Jakie miejsce w stosunku do Jehowy zajmują serafowie?

⁶ Trzeciej pary skrzydeł serafowie używają do latania i z pewnością do unoszenia się, ‛stania’, na swych miejscach (porównaj Powtórzonego Prawa 31:15). Na temat tych miejsc profesor Franz Delitzsch napisał: „Serafim w gruncie rzeczy nie wzbijali się ponad głowę Zasiadającego na tronie, lecz unosili się nad Jego szatą wypełniającą gmach” (Commentary on the Old Testament). Komentarz ten wydaje się logiczny. ‛Stoją nad’ Jehową nie w tym sensie, że Go przewyższają, lecz w tym, że Mu usługują — posłuszni i gotowi na każde skinienie.

7. (a) Jakie zadanie mają serafowie? (b) Dlaczego serafowie trzykrotnie ogłaszają świętość Boga?

⁷ Posłuchajmy teraz tych uprzywilejowanych serafów! „Wołał jeden do drugiego, mówiąc: ‚Święty, święty, święty jest Jehowa Zastępów. Cała ziemia pełna jest jego chwały’” (Izajasza 6:3). Mają więc za zadanie czuwać nad tym, by rozgłaszana była świętość Jehowy, a Jego chwała  uznawana w całym wszechświecie, którego częścią jest ziemia. Chwałę Boga można dostrzec we wszystkim, co stworzył, i wkrótce ujrzy ją każdy mieszkaniec naszego globu (Liczb 14:21; Psalm 19:1-3; Habakuka 2:14). Trzykrotne zawołanie „święty, święty, święty” nie dowodzi istnienia Trójcy. Jest to potrójne podkreślenie świętości Boga (porównaj Objawienie 4:8). Jehowa odznacza się nią w najwyższym stopniu.

8. Co się dzieje w rezultacie wołania serafów?

⁸ Chociaż nie wymieniono liczby serafów, mogą oni przebywać przy tronie grupami. W melodyjnej pieśni powtarzają jeden za drugim obwieszczenie o świętości i chwale Boga. Jakie są tego rezultaty? Zwróćmy uwagę na dalszą relację Izajasza: „Na głos wołającego zaczęły drżeć czopy progów i dom stopniowo napełnił się dymem” (Izajasza 6:4). W Biblii dym lub obłok często stanowi widoczny dowód obecności Boga (Wyjścia 19:18; 40:34, 35; 1 Królów 8:10, 11; Objawienie 15:5-8). Oznacza chwałę, do której my, ludzie, nie mamy przystępu.

Niegodny, lecz oczyszczony

9. (a) Jaki wpływ wywiera ta wizja na Izajasza? (b) Czym Izajasz wyraźnie się różni od króla Uzzjasza?

⁹ Ta wizja tronu Jehowy wywiera na Izajasza głęboki wpływ. Donosi on: „Powiedziałem: ‚Biada mi! Bo jestem wprost zmuszony do milczenia, gdyż jestem człowiekiem o nieczystych wargach i mieszkam pośród ludu o wargach nieczystych; bo oczy moje ujrzały Króla, Jehowę Zastępów!’” (Izajasza 6:5). Jakże mocno różni się Izajasz od króla Uzzjasza! Ten ostatni przywłaszczył sobie prawa namaszczonych kapłanów i świętokradczo wtargnął w świątyni do Miejsca Świętego. Wprawdzie zobaczył złote świeczniki, złoty ołtarz kadzielny oraz stoły na „chleb Obecności”, ale nie ujrzał oblicza Jehowy spoglądającego  na niego z aprobatą ani nie otrzymał żadnego wyjątkowego zadania (1 Królów 7:48-50, przypis w NW). Natomiast prorok Izajasz nie lekceważy kapłanów ani nie wdziera się do sanktuarium. Ogląda jednak w wizji Jehowę w Jego świętej świątyni i dostępuje zaszczytu, jakim jest otrzymanie misji bezpośrednio od Niego. Nawet serafowie nie ośmielają się wpatrywać w zasiadającego na tronie Pana owej świątyni, tymczasem Izajaszowi pozwolono w wizji patrzeć na „Króla, Jehowę Zastępów”.

10. Dlaczego wizja budzi w Izajaszu lęk?

¹⁰ Izajasz dostrzega kontrast między świętością Boga a własnym grzesznym stanem i czuje się rażąco nieczysty. Zdjęty strachem, dochodzi do wniosku, że musi umrzeć (Wyjścia 33:20). Słyszy, jak serafowie nieskalanymi wargami wysławiają Boga, a jego usta są nieczyste. Na domiar złego zbrukane są nieczystością warg ludu, wśród którego mieszka i którego mowy słucha. Jehowa jest święty, a Jego słudzy muszą odzwierciedlać ten przymiot  (1 Piotra 1:15, 16). Chociaż Izajasz został już wybrany do występowania w imieniu Boga, jest wstrząśnięty, gdy sobie uświadamia swą grzeszność i brak czystych warg, wymaganych od rzecznika Króla pełnego chwały i świętości. Jaka będzie reakcja nieba?

11. (a) Co robi jeden z serafów i czego jest to symbolem? (b) Jak rozważenie słów serafa skierowanych do Izajasza może nam pomóc, gdy czujemy się niegodni być sługami Bożymi?

¹¹ Zamiast usunąć skromnego Izajasza sprzed oblicza Jehowy, serafowie udzielają mu wsparcia. Jego sprawozdanie  brzmi: „Wtedy przyleciał do mnie jeden z serafów, a w jego ręku był rozżarzony węgielek, który on szczypcami wziął z ołtarza. I dotykając moich ust, rzekł: ‚Oto dotknęło to twoich warg i odeszła twa wina, dokonano też zadośćuczynienia za twój grzech’” (Izajasza 6:6, 7). W sensie symbolicznym ogień ma moc oczyszczania. Gdy więc seraf dotyka warg Izajasza rozżarzonym węglem ze świętego ognia płonącego na ołtarzu, jednocześnie zapewnia go, że za jego grzechy dokonano wystarczającego zadośćuczynienia, by mógł zyskać uznanie Boga i otrzymać od Niego zlecenie. Jakże to nas pokrzepia! My również jesteśmy grzeszni i niegodni przystępować do Boga. Możemy jednak zaskarbić sobie Jego łaskę, a także zbliżać się do Niego w modlitwie, gdyż zostaliśmy odkupieni ofiarą Jezusa (2 Koryntian 5:18, 21; 1 Jana 4:10).

12. Jaki ołtarz widzi Izajasz i jakie jest działanie ognia?

¹² O fakcie, że mamy do czynienia z wizją, przypomina nam wzmianka na temat „ołtarza” (porównaj Objawienie 8:3; 9:13). W świątyni jerozolimskiej były dwa ołtarze. Przy zasłonie oddzielającej Miejsce Najświętsze stał niewielki ołtarz kadzielny, a przed wejściem do sanktuarium — duży ołtarz ofiarny, na którym stale podtrzymywano ogień (Kapłańska 6:12, 13; 16:12, 13). Były to jednak ziemskie pierwowzory czegoś większego (Hebrajczyków 8:5; 9:23; 10:5-10). Kiedy król Salomon oddawał świątynię do użytku, całopalenie na ołtarzu strawił ogień z nieba (2 Kronik 7:1-3). A teraz ogień z prawdziwego, niebiańskiego ołtarza oczyszcza wargi Izajasza.

13. Jakie pytanie zadaje Jehowa i kogo ma na myśli, gdy mówi „nam”?

¹³ Posłuchajmy razem z Izajaszem: „Usłyszałem głos Jehowy, mówiący: ‚Kogo poślę i kto nam pójdzie?’ A ja  rzekłem: ‚Oto jestem! Mnie poślij’” (Izajasza 6:8). Pytanie zadane przez Jehowę bez wątpienia ma skłonić do odpowiedzi właśnie Izajasza, gdyż w wizji nie pojawia się żaden inny człowieczy prorok. Izajasz wyraźnie otrzymuje zaproszenie do zostania posłańcem Jehowy. Ale dlaczego Jehowa pyta: „Kto nam pójdzie?” Przechodząc z liczby pojedynczej („Kogo poślę?”) na mnogą („Kto nam pójdzie?”), Jehowa wskazuje, że jest przy Nim co najmniej jeszcze jedna osoba. Któż to taki? Czy nie jednorodzony Syn, który później stał się człowiekiem, Jezusem Chrystusem? Przecież do tego samego Syna Bóg rzekł: „Uczyńmy człowieka na nasz obraz” (Rodzaju 1:26; Przysłów 8:30, 31). Istotnie, na niebiańskich dziedzińcach towarzyszy Jehowie Jego jednorodzony Syn (Jana 1:14).

14. Jak Izajasz odpowiada na zaproszenie Jehowy i jaki daje nam przykład?

 ¹⁴ Izajasz się nie waha. Bez względu na to, jakie przyjdzie mu głosić orędzie, natychmiast odpowiada: „Oto jestem! Mnie poślij”. Nie pyta też, co zyska, podejmując się tej misji. Swą gotowością daje wspaniały przykład wszystkim dzisiejszym sługom Bożym, którym polecono rozgłaszać ‛dobrą nowinę o królestwie po całej zamieszkanej ziemi’ (Mateusza 24:14). Wzorem Izajasza wiernie wykonują oni przydzielone im zadanie i pomimo dość powszechnej obojętności dają „świadectwo wszystkim narodom”. I tak jak Izajasz śmiało podążają naprzód, bo wiedzą, że mają do tego upoważnienie najwyższej rangi.

Misja Izajasza

15, 16. (a) Co Izajasz ma powiedzieć „temu ludowi” i jak on zareaguje? (b) Czy reakcja ludu będzie spowodowana jakimś błędem Izajasza? Objaśnij to.

¹⁵ Jehowa przedstawia teraz w zarysie, co Izajasz ma mówić i z jakim to spotka się odzewem: „Idź i mów do tego ludu: ‚Wciąż słuchajcie, lecz nie rozumiejcie; i wciąż patrzcie, lecz nie poznawajcie’. Znieczul serce tego ludu i znieczul ich uszy, i posklejaj im oczy, żeby oczami nie widzieli i uszami nie słyszeli i żeby ich serce nie rozumiało, i żeby nie zawrócili i nie zapewnili sobie uzdrowienia” (Izajasza 6:9, 10). Czy to znaczy, że swą bezceremonialnością i brakiem taktu Izajasz ma odstręczać Żydów, a tym samym utrudniać im odnowienie dobrych stosunków z Jehową? W żadnym wypadku! Są to przecież członkowie jego ludu, z którym czuje się związany. Słowa Jehowy zapowiadają jedynie ich reakcję na orędzie, niezależną od tego, jak sumiennie Izajasz będzie wypełniał swe zadanie.

¹⁶ Wina leży po stronie ludu. Izajasz będzie wciąż przemawiał do swych rodaków, lecz ci nie przyjmą orędzia ani  nie nabiorą zrozumienia. Większość z nich okaże się krnąbrna i obojętna, jak gdyby byli całkowicie ślepi i głusi. Zwracając się do członków „tego ludu” wielokrotnie, Izajasz pozwoli im wykazać, iż wcale nie chcą niczego zrozumieć. Będą mogli dowieść, że odcinają się umysłem i sercem od jego orędzia — orędzia pochodzącego od Boga. Jakże podobnie postępują ludzie w dzisiejszych czasach! Bardzo wielu nie chce słuchać Świadków Jehowy, którzy rozgłaszają dobrą nowinę o ustanowieniu Królestwa Bożego.

17. Dlaczego Izajasz pyta: „Jak długo?”

¹⁷ Izajasz jest zaniepokojony: „Wtedy powiedziałem: ‚Jak długo, Jehowo?’ Wówczas rzekł: ‚Aż miasta obrócą się w ruiny, tak iż będą bez mieszkańca, domy zaś bez ziemskiego człowieka, a rola zrujnowana obróci się w pustkowie; i Jehowa daleko usunie ziemskich ludzi, a opustoszenie stanie się bardzo rozległe pośrodku kraju’” (Izajasza 6:11, 12). Izajaszowi pytającemu: „Jak długo?” nie chodzi o to, dokąd będzie musiał głosić zobojętniałym ludziom. Martwi się raczej o nich samych i pyta, jak długo potrwa ich żałosny stan duchowy oraz jak długo na ziemi będzie hańbione imię Jehowy (zobacz Psalm 74:9-11). A zatem jak długo będzie się ciągnąć ta niedorzeczna sytuacja?

18. Dokąd potrwa duchowa choroba ludu i czy Izajasz dożyje całkowitego spełnienia się tego proroctwa?

¹⁸ Niestety, z odpowiedzi Jehowy wynika, że choroba duchowa tego narodu nie przeminie, dopóki nie poniesie on wszystkich przewidzianych w przymierzu konsekwencji swego nieposłuszeństwa wobec Boga (Kapłańska 26:21-33; Powtórzonego Prawa 28:49-68). Państwo ulegnie zagładzie, ludność pójdzie na wygnanie, a ziemia zamieni się w pustkowie. Izajasz nie dożyje zburzenia Jerozolimy i świątyni przez wojska babilońskie w roku 607 p.n.e.,  chociaż będzie prorokował przeszło 40 lat, a więc jeszcze za panowania Ezechiasza, prawnuka króla Uzzjasza. Jednakże dochowa wierności, pełniąc swą misję aż do śmierci, która nastąpi ponad sto lat przed tą klęską narodową.

19. O czym Bóg zapewnia Izajasza, mimo że naród zostanie ścięty jak drzewo?

¹⁹ Zagłada, w wyniku której Juda „zrujnowana obróci się w pustkowie”, musi nadejść, ale sytuacja nie jest beznadziejna (2 Królów 25:1-26). Jehowa zaręcza Izajaszowi: „Jeszcze będzie w nim dziesiąta część i znowu będzie on czymś przeznaczonym na spalenie jak wielkie drzewo i jak okazałe drzewo, po których, gdy je ścięto, zostaje pień; jego pień będzie świętym potomstwem” (Izajasza 6:13). Pozostanie „dziesiąta część”, „święte potomstwo” — niczym pień okazałego drzewa, które ścięto. To zapewnienie bez wątpienia dodaje Izajaszowi otuchy. Wśród jego  ludu znajdzie się święty ostatek. Chociaż naród izraelski jak potężne drzewo zrąbane na opał niejednokrotnie doświadcza spalenia, jego zasadniczy pień przetrwa. Będzie dla Jehowy świętym potomstwem. W stosownym czasie drzewo jeszcze raz wypuści pędy i urośnie na nowo (porównaj Hioba 14:7-9; Daniela 4:26).

20. Jak po raz pierwszy spełniła się końcowa część omawianego proroctwa Izajasza?

²⁰ Czy słowa tego proroctwa się sprawdziły? Tak. Po 70 latach od spustoszenia ziemi judzkiej bogobojny ostatek wrócił z wygnania w Babilonie. Dźwignął z ruin świątynię i miasto oraz odbudował w kraju prawdziwe wielbienie Boga. Dzięki powrotowi Żydów do ofiarowanej im przez Boga ojczyzny owo proroctwo, które Jehowa przekazał Izajaszowi, mogło się spełnić po raz drugi. Jak miało do tego dojść? (Ezdrasza 1:1-4).

Inne spełnienia

21-23. (a) Na kim w I wieku n.e. spełniło się to proroctwo Izajasza i w jaki sposób? (b) Kim w I stuleciu było „święte potomstwo” i jak zostało zachowane przy życiu?

²¹ Misja proroka Izajasza wyobrażała pracę, którą jakieś 800 lat później miał podjąć Mesjasz, Jezus Chrystus  (Izajasza 8:18; 61:1, 2; Łukasza 4:16-21; Hebrajczyków 2:13, 14). Wprawdzie Jezus przewyższał Izajasza, lecz równie chętnie zgodził się przyjąć zlecenie swego niebiańskiego Ojca, któremu oznajmił: „Oto przychodzę, aby wykonywać wolę twoją” (Hebrajczyków 10:5-9; Psalm 40:6-8).

²² Jezus, podobnie jak Izajasz, rzetelnie wywiązywał się z otrzymanego zadania i spotkał się z taką samą reakcją ludzi. Żydzi za jego czasów wcale nie byli bardziej skłonni do przyjęcia orędzia niż ci, którym głosił Izajasz (Izajasza 1:4). Jezus miał zwyczaj posługiwać się w służbie kaznodziejskiej przykładami. W związku z tym uczniowie zapytali go: „Dlaczego do nich mówisz, używając przykładów?” Jezus odparł: „Wam dano zrozumieć święte tajemnice królestwa niebios, im zaś nie jest to dane. Właśnie dlatego mówię do nich, używając przykładów, gdyż patrząc, patrzą na próżno i słysząc, słyszą na próżno, i nie pojmują sensu; i spełnia się na nich proroctwo Izajasza, które mówi: ‚Słuchając, będziecie słyszeć, ale na pewno nie pojmiecie sensu; i patrząc, będziecie patrzeć, ale na pewno nie będziecie widzieć. Bo serce tego ludu stało się nieczułe i uszami swymi usłyszeli, nie reagując, i zamknęli swe oczy, żeby czasem nie widzieć swymi oczami i nie słyszeć swymi uszami, i nie pojąć sensu swymi sercami, i nie zawrócić, i żebym ich nie uzdrowił’” (Mateusza 13:10, 11, 13-15; Marka 4:10-12; Łukasza 8:9, 10).

²³ Cytując Izajasza, Jezus wykazał, że tamto proroctwo spełnia się za jego dni. Lud jako całość przejawiał te same skłonności serca, co Żydzi współcześni Izajaszowi. Z własnej woli był głuchy i ślepy na orędzie Jezusa, toteż podobnie dosięgła go zagłada (Mateusza 23:35-38; 24:1, 2). Nadeszła ona w roku 70 n.e., gdy wojska rzymskie  pod wodzą Tytusa zaatakowały Jerozolimę i zburzyły miasto oraz świątynię. Niektórzy jednak posłuchali Jezusa i zostali jego uczniami. Takich nazwał on szczęśliwymi (Mateusza 13:16-23, 51). Powiedział im, że gdy ujrzą „Jerozolimę otoczoną przez obozujące wojska”, mają ‛zacząć uciekać w góry’ (Łukasza 21:20-22). Dzięki temu ocalało „święte potomstwo”, które okazało wiarę i utworzyło duchowy naród, „Izrael Boży” (Galatów 6:16). *

24. Do czego Paweł odniósł proroctwo Izajasza i o czym to świadczy?

²⁴ Około roku 60 apostoł Paweł znalazł się w Rzymie, w areszcie domowym. Tam zwołał „przedniejszych Żydów” oraz inne osoby i dał im „dokładne świadectwo o królestwie Bożym”. Kiedy wielu z nich odrzuciło to orędzie, Paweł objaśnił, iż w ten sposób spełnia się proroctwo Izajasza (Dzieje 28:17-27; Izajasza 6:9, 10). A zatem również uczniowie Jezusa wykonywali zadanie porównywalne z misją Izajasza.

25. Co dostrzegają nowożytni świadkowie Boga i jak na to reagują?

²⁵ Obecnie Świadkowie Jehowy także dostrzegają, że Jehowa Bóg przebywa w swej świętej świątyni (Malachiasza 3:1). Za przykładem Izajasza mówią: „Oto jestem! Mnie poślij”. Gorliwie rozgłaszają ostrzegawcze orędzie o zbliżającym się końcu tego złego systemu rzeczy. Ale jak wspomniał Jezus, stosunkowo nieliczni otwierają swe oczy i uszy, by widzieć i słyszeć, i ujść z życiem (Mateusza 7:13, 14). Naprawdę szczęśliwi są ci, którzy sercem skłaniają się do słuchania i ‛zapewniają sobie uzdrowienie’! (Izajasza 6:8, 10).

[Przypis]

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 94]

„Oto jestem! Mnie poślij”

[Ilustracja na stronie 97]

„Aż miasta obrócą się w ruiny, tak iż będą bez mieszkańca”