ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY

Nie szukaj pomocy w tym świecie

Izajasza 31:1-9

1, 2. (a) Dlaczego mieszkańcy Jerozolimy są przerażeni? (b) Jakie pytania nasuwa dramatyczna sytuacja Jerozolimy?

LUDNOŚĆ Jerozolimy jest przerażona — i ma ku temu powody! Wojska Asyrii, najpotężniejszego imperium tamtych czasów, zaatakowały ‛wszystkie warowne miasta Judy i zaczęły je zdobywać’. Teraz zagrażają stolicy (2 Królów 18:13, 17). Co uczyni król Ezechiasz oraz pozostali jej mieszkańcy?

² Ponieważ inne miasta w kraju już upadły, Ezechiasz wie, że Jerozolima nie zdoła się przeciwstawić ogromnym siłom asyryjskim. Poza tym Asyryjczycy słyną z bezprzykładnego okrucieństwa i wojowniczości. Ich armia budzi taką grozę, że przeciwnicy nieraz pierzchają bez walki! Gdzie mieszkańcy Jerozolimy mają szukać pomocy w tej zatrważającej sytuacji? Czy ktoś w ogóle potrafi się oprzeć nawale asyryjskiej? I jak lud Boży znalazł się w takim położeniu? Chcąc poznać odpowiedzi na te pytania, musimy przyjrzeć się postępowaniu Jehowy z Jego narodem we wcześniejszym okresie.

Odstępstwo w Izraelu

3, 4. (a) Kiedy i jak doszło do rozbicia Izraela na dwa królestwa? (b) Jaki zły początek Jeroboam dał północnemu, dziesięcioplemiennemu królestwu?

³ Od wyjścia Izraela z Egiptu do śmierci Salomona, syna Dawida — czyli w ciągu przeszło 500 lat — 12 plemion  izraelskich tworzyło zjednoczony naród. Kiedy umarł Salomon, Jeroboam podburzył 10 północnych plemion do buntu przeciw domowi Dawida, wskutek czego kraj podzielił się na dwa królestwa. Był rok 997 p.n.e.

⁴ Jeroboam został pierwszym królem północnego królestwa izraelskiego i sprowadził swych poddanych na drogę odstępstwa, gdyż kapłaństwo Aaronowe i prawowite wielbienie Jehowy zastąpił samozwańczym kapłaństwem oraz kultem cielców (1 Królów 12:25-33). W Jehowie budziło to obrzydzenie (Jeremiasza 32:30, 35). Z tych i innych powodów pozwolił On Asyrii podbić państwo izraelskie (2 Królów 15:29). Król Hoszea próbował zrzucić jarzmo asyryjskie, potajemnie prowadząc układy z Egiptem, lecz spisek został wykryty (2 Królów 17:4).

Izrael szuka schronienia w złym miejscu

5. Gdzie Izrael szuka pomocy?

⁵ Jehowa pragnie otrzeźwić Izraelitów. * Dlatego wysyła proroka Izajasza z następującym ostrzeżeniem: „Biada tym, którzy zstępują do Egiptu po pomoc, którzy polegają na koniach i którzy pokładają ufność w rydwanach wojennych, że są liczne, i w rumakach, że są bardzo potężne, lecz którzy nie patrzą na Świętego Izraela i nie szukają Jehowy” (Izajasza 31:1). To naprawdę tragiczne! Izraelici bardziej polegają na koniach i rydwanach wojennych niż na żywym Bogu, Jehowie. Ponieważ patrzą z czysto ludzkiego punktu widzenia, dostrzegają tylko, że Egipt ma liczne i silne rumaki. Uznają go więc za cennego sojusznika w walce z armią asyryjską. Niebawem przekonają się jednak, że sojusz z Egiptem nic im nie da.

6. Dlaczego zwrócenie się Izraela o pomoc do Egiptu świadczy o rażącym braku wiary w Jehowę?

 ⁶ Dzięki przymierzu Prawa zarówno Izraelici, jak i Judejczycy są związani bliską więzią z Jehową (Wyjścia 24:3-8; 1 Kronik 16:15-17). Kiedy Izrael zwraca się o pomoc do Egiptu, zdradza tym brak wiary w Jehowę oraz lekceważący stosunek do praw, które są częścią owego świętego przymierza. Dlaczego? Ponieważ na mocy tej umowy Jehowa przyrzekł członkom swego ludu ochronę, jeśli tylko będą oddani wyłącznie Jemu (Kapłańska 26:3-8). Zgodnie z tą obietnicą wielokrotnie okazał się dla nich „twierdzą w czasie udręki” (Psalm 37:39; 2 Kronik 14:2, 9-12; 17:3-5, 10). Co więcej, przez Mojżesza, pośrednika przymierza Prawa, zabronił przyszłym królom izraelskim pomnażać sobie konie (Powtórzonego Prawa 17:16). Przestrzeganiem tego przepisu władcy dawaliby dowód, że wyglądają pomocy od „Świętego Izraela”. Niestety, nie okazują takiej wiary.

7. Czego nowożytni chrześcijanie mogą się nauczyć z braku wiary w Izraelu?

⁷ Z wydarzeń tych wypływa nauka dla dzisiejszych chrześcijan. Izrael oczekiwał namacalnej pomocy z Egiptu, zamiast liczyć na znacznie potężniejsze wsparcie, jakiego może udzielić Jehowa. Podobnie dzisiaj chrześcijan może brać pokusa, by bardziej niż na Jehowę zdać się na doczesne środki zapewniające poczucie bezpieczeństwa — konta bankowe, pozycję społeczną, rozległe stosunki w świecie. To prawda, że chrześcijanie będący głowami rodzin poważnie traktują swój obowiązek troszczenia się o materialne potrzeby bliskich (1 Tymoteusza 5:8). Ale nie pokładają ufności w rzeczach materialnych. Ponadto wystrzegają się „wszelkiej zachłanności” (Łukasza 12:13-21). Jedynym „bezpiecznym wzniesieniem w czasach udręki” jest dla nich Jehowa Bóg (Psalm 9:9; 54:7).

8, 9. (a) Jakie skutki pociągną za sobą plany Izraela, choćby wydawały się rozsądne pod względem strategicznym, i dlaczego? (b) Czym różnią się przyrzeczenia ludzi od obietnic Jehowy?

 ⁸ Izajasz kpi teraz z izraelskich przywódców, którzy doprowadzili do zawarcia traktatu z Egiptem: „[Jehowa] jest mądry i sprowadzi nieszczęście, i swych słów nie cofa; i powstanie przeciwko domowi złoczyńców oraz przeciwko pomocy krzywdzicieli” (Izajasza 31:2). Ci dostojnicy zapewne uważają się za mądrych. Czyż jednak Stwórca całego wszechświata  nie przewyższa wszystkich swą mądrością? Ze strategicznego punktu widzenia izraelski plan otrzymania pomocy z Egiptu wydaje się słuszny. Ale w oczach Jehowy zawarcie takiego sojuszu jest równoznaczne z duchowym cudzołóstwem (Ezechiela 23:1-10). Izajasz zapowiada, że właśnie za to Jehowa „sprowadzi nieszczęście”.

⁹ Na zapewnieniach człowieka oraz na ochronie, jaką on ofiarowuje, często nie można polegać. Natomiast Jehowa nie musi ‛cofać swych słów’. Zawsze dotrzymuje swoich obietnic. Jego słowo ‛nie wraca do niego bezowocne’ (Izajasza 55:10, 11; 14:24).

10. Co spotka zarówno Egipt, jak i Izrael?

¹⁰ Czy Egipcjanie okażą się godnymi zaufania obrońcami Izraela? Nie. Izajasz oznajmia Izraelowi: „Egipcjanie są przecież ziemskimi ludźmi, a nie Bogiem, ich konie zaś są ciałem, a nie duchem. Gdy Jehowa wyciągnie rękę, wówczas ten, kto ofiaruje pomoc, potknie się, a ten, któremu się pomaga, upadnie i wszyscy oni jednocześnie poginą” (Izajasza 31:3). Zarówno pomagający (Egipt), jak i wspomagany (Izrael) potkną się, upadną i zginą, gdy Jehowa wyciągnie rękę, by za pośrednictwem Asyrii wykonać swój wyrok.

Upadek Samarii

11. Jakie grzechy ma na sumieniu Izrael i do czego to w końcu prowadzi?

¹¹ Powodowany miłosierdziem, Jehowa wielokrotnie wysyła proroków, żeby skłonić Izraelitów do okazania skruchy i wznowienia Jego czystego wielbienia (2 Królów 17:13). Oni jednak nie dość, że oddają cześć cielcom, to jeszcze uprawiają wróżbiarstwo, uczestniczą w wyuzdanym kulcie Baala i korzystają ze świętych pali i wyżyn. Co gorsza, ‛swoich synów oraz swe córki przeprowadzają przez ogień’, ofiarowując własne potomstwo demonicznym bóstwom (2 Królów 17:14-17; Psalm 106:36-39;  Amosa 2:8). Jehowa zamierza położyć kres niegodziwości szerzącej się w Izraelu, toteż zapowiada: „Samaria i jej król zostaną zmuszeni do milczenia, jak odłamana gałązka na powierzchni wód” (Ozeasza 10:1, 7). W roku 742 p.n.e. wojska asyryjskie przypuszczają atak na Samarię, stolicę Izraela. Po trzyletnim oblężeniu owo miasto pada i w 740 roku królestwo dziesięcioplemienne przestaje istnieć.

12. Jakie dzieło Jehowa nakazuje dziś wykonać i co czeka tych, którzy lekceważą Jego ostrzeżenie?

¹² W dobie dzisiejszej Jehowa zlecił prowadzenie na całym świecie dzieła głoszenia, chcąc ostrzec ludzi, „żeby wszyscy wszędzie okazali skruchę” (Dzieje 17:30; Mateusza 24:14). Osoby odrzucające Boskie środki wybawienia będą przypominać „odłamaną gałązkę” — podobnie jak odstępczy naród izraelski zostaną zniszczone. A ci, którzy ufają Jehowie, „posiądą ziemię i będą na niej przebywać na zawsze” (Psalm 37:29). Jakże mądre jest więc wystrzeganie się błędów popełnionych przez starożytne królestwo izraelskie! Wybawienia oczekujmy tylko od Jehowy.

Jehowa może wybawić

13, 14. Jakimi słowami Jehowa pociesza Syjon?

¹³ Parę kilometrów od południowych granic Izraela leży Jerozolima, stolica królestwa judzkiego. Jej mieszkańcy doskonale znają losy Samarii. Obecnie mają do czynienia z tym samym strasznym wrogiem, który unicestwił ich północnego sąsiada. Czy wyciągną wnioski z tego, co spotkało Samarię?

¹⁴ Izajasz wypowiada słowa, które niosą im pokrzepienie. Zapewnia ich, że Jehowa dalej miłuje sprzymierzony z Nim lud: „Oto bowiem, co rzekł do mnie Jehowa: ‚Jak lew, młody grzywiasty lew, wydaje pomruki nad swoją zdobyczą, gdy zwołano przeciwko niemu całą gromadę pasterzy, i pomimo ich głosu nie jest przerażony,  a pomimo ich wrzawy się nie kuli — tak samo Jehowa Zastępów zejdzie, by toczyć wojnę o górę Syjon i o jej wzgórze’” (Izajasza 31:4). Niczym młody lew stojący nad łupem, Jehowa będzie zazdrośnie strzegł swego świętego miasta, Syjonu. Żadne przechwałki i pogróżki żołnierzy asyryjskich ani wywoływany przez nich popłoch nie odwiodą Jehowy od Jego zamiarów.

15. Jak Jehowa okaże czułość i współczucie mieszkańcom Jerozolimy?

 ¹⁵ Zwróćmy uwagę, jaką czułość i współczucie Jehowa okaże ludności Jerozolimy: „Jak ptaki latające — tak właśnie Jehowa Zastępów będzie bronił Jerozolimy. Broniąc jej, na pewno ją wyzwoli. Oszczędzając ją, zapewni jej ocalenie” (Izajasza 31:5). Ptasia samiczka zawsze czujnie pilnuje swych młodych. Unosi się na skrzydłach nad gniazdem i bacznie wypatruje wszelkich oznak niebezpieczeństwa. W razie zbliżania się drapieżnika szybko zniża lot i broni piskląt. Równie serdecznie Jehowa będzie się opiekował mieszkańcami Jerozolimy w czasie inwazji asyryjskiej.

„Powróćcie”

16. (a) Jakie serdeczne wezwanie Jehowa kieruje do swego ludu? (b) Kiedy szczególnie uwidacznia się buntowniczość Judejczyków? Objaśnij to.

¹⁶ Jehowa przypomina teraz członkom swego ludu, że zgrzeszyli, i próbuje zawrócić ich ze złej drogi: „Powróćcie do Tego, przeciwko któremu synowie Izraela głęboko zabrnęli w swym buncie” (Izajasza 31:6). Zbuntowało się nie tylko dziesięcioplemienne królestwo izraelskie. Podobnie „głęboko zabrnęli w swym buncie” Judejczycy, także będący „synami Izraela”. Szczególnie uwidoczniło się to wkrótce po ogłoszeniu przez Izajasza proroczego orędzia, gdy tron objął syn Ezechiasza — Manasses. Według doniesienia biblijnego król ten „zwodził Judę i mieszkańców Jerozolimy, by postępowali gorzej niż narody, które Jehowa usunął” (2 Kronik 33:9). To wprost nie do pomyślenia! Jehowa zgładził pogańskie ludy za odrażające, plugawe zachowanie, tymczasem sprzymierzeni z Nim Judejczycy postępują jeszcze gorzej niż tamte narody.

17. Pod jakim względem dzisiejsza sytuacja przypomina okres rządów Manassesa w Judzie?

¹⁷ Sytuacja panująca w zaraniu XXI wieku pod wieloma  względami przypomina okres rządów Manassesa w Judzie. Świat jest coraz bardziej rozbity z powodu nienawiści religijnej, rasowej i narodowościowej. Miliony osób pada ofiarą okropnych morderstw, tortur, gwałtów i tak zwanych czystek etnicznych. Nie ulega wątpliwości, że jednostki i całe narody — zwłaszcza chrześcijańskie — ‛głęboko  zabrnęły w swym buncie’. Możemy jednak być pewni, że Jehowa nie pozwoli niegodziwości trwać wiecznie. Dlaczego? Przemawiają za tym wydarzenia, do których doszło w czasach Izajasza.

Ocalenie Jerozolimy

18. Przed czym rabszak ostrzega Ezechiasza?

¹⁸ Zasługę za zwycięstwo na polu bitwy królowie asyryjscy przypisywali swym bożyszczom. Jeden z tych władców, Asurbanipal, twierdził w swych pismach, że dzięki „Aszurowi, Belowi, Nebo, wielkim bogom, panom, którzy (zawsze) maszerują u (...) [jego] boku, (...) [pokonał] (doświadczonych) w boju wojowników (...) w ogromnej, otwartej walce” (James B. Pritchard, Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament). Gdy za dni Izajasza z królem Ezechiaszem rozmawia rabszak, przedstawiciel asyryjskiego monarchy Sancheriba, wyraża podobne przekonanie o udziale bogów w ludzkich wojnach. Ostrzega żydowskiego króla przed liczeniem na pomoc Jehowy i wskazuje, że bóstwa innych narodów nie zdołały ich obronić przed potężnymi wojskami asyryjskimi (2 Królów 18:33-35).

19. Jak Ezechiasz reaguje na drwiny rabszaka?

¹⁹ Jak reaguje na to Ezechiasz? Biblia donosi: „Gdy tylko król Ezechiasz to usłyszał, natychmiast rozdarł swe szaty i odziawszy się w wór, wszedł do domu Jehowy” (2 Królów 19:1). Uznaje więc, że tylko Jehowa może pomóc w tej strasznej sytuacji. Korzy się przed Nim i oczekuje od Niego rady.

20. Co Jehowa uczyni dla Judejczyków i czego powinni się z tego nauczyć?

²⁰ Jehowa udziela upragnionych wskazówek. Za pośrednictwem proroka Izajasza oznajmia: „W owym dniu bowiem każdy z nich porzuci swych nic niewartych bogów  ze srebra i swych nic niewartych bogów ze złota, których wam ku grzechowi uczyniły wasze ręce” (Izajasza 31:7). Kiedy Jehowa będzie walczył w obronie swego ludu, ukaże znikomość bóstw Sancheriba. Lekcję tę Judejczycy powinni wziąć sobie do serca. Chociaż król Ezechiasz jest wierny, to w ziemi judzkiej, podobnie jak w izraelskiej, roi się od bożków (Izajasza 2:5-8). Jeżeli mieszkańcy Judy chcą naprawić swe stosunki z Jehową, muszą okazać skruchę za grzechy i porzucić „nic niewartych bogów” (zobacz Wyjścia 34:14).

21. Jak Izajasz proroczo opisuje działania Jehowy wykonującego wyrok na Asyryjczykach?

²¹ Teraz Izajasz proroczo opisuje działania Jehowy wykonującego wyrok na groźnym wrogu Judy: „Asyryjczyk padnie od miecza — nie należącego do mężczyzny; i pożre go miecz — nie należący do ziemskiego człowieka. I będzie uciekał z powodu miecza, a jego młodzieńcom przyjdzie wykonywać pracę przymusową” (Izajasza 31:8). W rozstrzygającej chwili mieszkańcy Jerozolimy nie muszą nawet dobywać broni. Doborowych wojowników asyryjskich nie ‛pożera’ miecz człowieka, lecz Jehowy. Asyryjski król Sancherib zmuszony jest ‛uciekać z powodu miecza’. Wraca do swego kraju po utracie 185 000 żołnierzy, zabitych przez anioła Jehowy. Kiedy później kłania się swemu bogu Nisrochowi, ginie z rąk własnych synów (2 Królów 19:35-37).

22. Czego dzisiejsi chrześcijanie mogą się nauczyć z wydarzeń, w których uczestniczył Ezechiasz oraz armia asyryjska?

²² Ani Ezechiasz, ani nikt inny nie był w stanie przewidzieć, jak Jehowa obroni Jerozolimę przed armią asyryjską. Niemniej swym postępowaniem w krytycznym położeniu Ezechiasz dał znakomity przykład tym, którzy dzisiaj borykają się z przeciwnościami (2 Koryntian  4:16-18). Ze względu na złą sławę wojsk asyryjskich zagrażających Jerozolimie żywił uzasadnione obawy (2 Królów 19:3). Jednakże ufał Jehowie i zabiegał o Jego kierownictwo, a nie o pomoc człowieka. Dla Jerozolimy okazało się to wielkim błogosławieństwem. Obecnie warunki stresowe również mogą wywoływać u bogobojnych chrześcijan silne napięcie. W wielu okolicznościach lęk jest czymś zupełnie zrozumiałym. Ale jeśli ‛przerzucimy wszelką naszą troskę na Jehowę’, On się nami zaopiekuje (1 Piotra 5:7). Pomoże nam przezwyciężyć strach i doda sił do radzenia sobie z trudną sytuacją.

23. Dlaczego ostatecznie to nie Ezechiasz, lecz Sancherib odczuwa trwogę?

²³ Na koniec to nie Ezechiasz, lecz Sancherib odczuwa trwogę. Do kogo ma się zwrócić? Izajasz zapowiada: „‚Jego skała zginie po prostu z samej trwogi, a jego książęta przerażą się z powodu sygnału’ — brzmi wypowiedź Jehowy, którego światło jest na Syjonie i którego piec jest w Jerozolimie” (Izajasza 31:9). Sancheriba zawodzi jego „skała” — bóstwa, które uważał za swą ucieczkę. Niejako ‛giną one z samej trwogi’. Co gorsza, owemu władcy niewiele mogą pomóc jego książęta. Oni również są przerażeni.

24. Jaka oczywista nauka wypływa z tego, co spotkało Asyryjczyków?

²⁴ Wszyscy ewentualni przeciwnicy Boga mogą z tej części proroctwa Izajasza wysnuć oczywisty wniosek. Nie ma takiej broni, siły ani środków, które mogłyby udaremnić zamiary Jehowy (Izajasza 41:11, 12). Rozczarowanie czeka też każdego, kto się podaje za sługę Boga, lecz odwraca się od Niego i szuka oparcia w tym świecie. Wszyscy, którzy „nie patrzą na Świętego Izraela”, ujrzą, jak ‛on sprowadzi nieszczęście’ (Izajasza 31:1, 2). Jehowa Bóg istotnie jest jedyną prawdziwą i trwałą ostoją (Psalm 37:5).

[Przypis]

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 319]

Każdy, kto polega na rzeczach materialnych, dozna rozczarowania

[Ilustracja na stronie 322]

Jehowa będzie bronił świętego miasta niczym lew strzegący swego łupu

[Ilustracje na stronie 324]

Świat jest rozbity z powodu nienawiści religijnej, rasowej i narodowościowej

 [Ilustracja na stronie 326]

Ezechiasz udał się po pomoc do domu Jehowy