Starożytny prorok ogłasza aktualne orędzie
ROZDZIAŁ PIERWSZY
Starożytny prorok ogłasza aktualne orędzie
1, 2. (a) Jaka smutna sytuacja panuje w dzisiejszym świecie? (b) Jak pewien amerykański senator wyraził zaniepokojenie degeneracją społeczeństwa?
KTO dziś nie tęskni do uwolnienia od kłopotów nękających ludzkość? Ale jakże często nasze pragnienia pozostają niespełnione! Marzymy o pokoju, a trapią nas wojny. Cenimy prawo i porządek, a nie możemy powstrzymać rosnącej fali rabunków, gwałtów i morderstw. Chcemy ufać innym, lecz dla bezpieczeństwa musimy zamykać drzwi na klucz. Kochamy nasze dzieci i staramy się wpajać im zdrowe zasady, nieraz jednak patrzymy bezradni, jak ulegają szkodliwemu wpływowi rówieśników.
2 Zapewne przyznamy rację Hiobowi, który oświadczył, że krótkie życie człowieka ‛jest przesycone niepokojem’ (Hioba 14:1). Dzieje się tak szczególnie w obecnych czasach, kiedy to społeczeństwo degeneruje się na niespotykaną skalę. Pewien amerykański senator zauważył: „Zimna wojna się skończyła, ale co godne ubolewania, sytuacja światowa sprzyja teraz mściwym i barbarzyńskim konfliktom na tle narodowościowym, plemiennym i religijnym. (...) Tak dalece osłabiliśmy autorytet naszych norm moralnych, że znaczna część młodzieży czuje się zdezorientowana i zniechęcona i popada w ogromne tarapaty. Zbieramy żniwo zaniedbań ze strony rodziców, jak również rozwodów, seksualnego wykorzystywania dzieci, ciąż nastolatek, przerywania nauki w szkole, narkomanii i przemocy panoszącej się na ulicach. To tak, jakby nasz dom przetrwał trzęsienie ziemi — bo w ten sposób można określić zimną wojnę — a teraz zjadają go termity”.
3. Szczególnie która księga biblijna budzi nadzieję na przyszłość?
3 Jednakże nie jesteśmy pozbawieni nadziei. Jakieś 2700 lat temu Bóg natchnął pewnego mieszkańca Bliskiego Wschodu do ogłoszenia szeregu proroctw, które przedstawiają dziś szczególną wartość. Zostały spisane w księdze biblijnej noszącej imię tego proroka — Izajasza. Kim on był i dlaczego możemy powiedzieć, że prorocze orędzie zanotowane prawie trzy tysiące lat temu jest obecnie światłem dla całej ludzkości?
Prawy w burzliwych czasach
4. Kim był Izajasz i kiedy usługiwał jako prorok Jehowy?
4 W pierwszym wersecie swej księgi Izajasz przedstawia się jako „syn Amoca” * i wyjaśnia, że był prorokiem Bożym „za dni Uzzjasza, Jotama, Achaza i Ezechiasza — królów Judy” (Izajasza 1:1). Znaczy to, że występował w roli proroka Bożego w Judzie przynajmniej 46 lat; zaczął działać najprawdopodobniej u schyłku rządów Uzzjasza, a więc około roku 778 p.n.e.
5, 6. Co można powiedzieć o życiu rodzinnym Izajasza i dlaczego?
5 W porównaniu z tym, co wiemy o niektórych innych prorokach, słabo znamy życie prywatne Izajasza. Wiadomo, że miał żonę, którą nazwał „prorokinią” (Izajasza 8:3). Zdaniem encyklopedystów McClintocka i Stronga określenie to dowodzi, iż życie małżeńskie Izajasza „nie tylko było zgodne z jego powołaniem, ale po prostu nierozerwalnie z nim splecione” (Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature). Być może małżonka Izajasza — podobnie jak niektóre inne bogobojne niewiasty w starożytnym Izraelu — otrzymała nawet odrębne zadanie prorockie (Sędziów 4:4; 2 Królów 22:14).
6 Izajasz z żoną dochowali się co najmniej dwóch synów, a ich imiona miały prorocze znaczenie. Pierworodny, Szear-Jaszub, razem z Izajaszem udał się do niegodziwego króla Achaza, by przekazać mu orędzie Boże (Izajasza 7:3). Widać wyraźnie, że Izajasz i jego żona dokładali starań, by ich życie rodzinne ogniskowało się wokół oddawania czci Bogu. Dali więc wspaniały przykład dzisiejszym małżeństwom.
7. Opisz warunki panujące w Judzie za czasów Izajasza.
7 Rodzina Izajasza żyła w burzliwym okresie dziejów Judy. Często dochodziło do niepokojów na tle politycznym, wymiar sprawiedliwości był skalany łapownictwem, a religijność społeczeństwa cechowała obłuda. Na wzgórzach wzniesiono mnóstwo ołtarzy poświęconych fałszywym bóstwom. Nawet niektórzy królowie popierali kulty pogańskie. Na przykład Achaz nie poprzestał na tolerowaniu bałwochwalstwa wśród swych poddanych, lecz osobiście się w nie zaangażował — własne potomstwo „przeprowadził przez ogień”, składając rytualną ofiarę kananejskiemu bogu Molochowi (2 Królów 16:3, 4; 2 Kronik 28:3, 4). * A wszystko to działo się wśród ludu związanego przymierzem z Jehową! (Wyjścia 19:5-8).
8. (a) Jaki przykład dali królowie Uzzjasz i Jotam i czy lud poszedł za ich wzorem? (b) Jak Izajasz okazał odwagę wśród buntowniczego narodu?
8 Co godne pochwały, niektórzy rodacy Izajasza — w tym kilku władców — starali się umacniać prawdziwe wielbienie Boga. Należał do nich król Uzzjasz, który czynił „to, co prostolinijne w oczach Jehowy”. Mimo to za jego panowania lud „składał ofiary i sprawiał, że wznosił się dym ofiarny na wyżynach” (2 Królów 15:3, 4). Także król Jotam czynił „to, co słuszne w oczach Jehowy”. Niestety, „lud wciąż jeszcze postępował zgubnie” (2 Kronik 27:2). Przez sporą część służby Izajasza Juda była w opłakanym stanie duchowym i moralnym. Ogólnie biorąc, lud nie reagował na pozytywny wpływ królów. Rzecz zrozumiała, że przekazywanie orędzia od Boga tak krnąbrnemu narodowi nie miało być łatwym zadaniem. Ale gdy Jehowa zapytał: „Kogo poślę i kto nam pójdzie?”, Izajasz bez wahania rzekł: „Oto jestem! Mnie poślij” (Izajasza 6:8).
Orędzie o wybawieniu
9. Co oznacza imię Izajasz i jaki ma to związek z tematem księgi tego proroka?
9 Imię Izajasz znaczy „wybawienie przez Jehowę” — i taki w zasadzie jest temat orędzia tego proroka. Wprawdzie niektóre jego przepowiednie są wyrokami, ale wątek wybawienia zaznacza się bardzo wyraźnie. Izajasz wielokrotnie ogłaszał, że w ustalonym czasie Jehowa wyswobodzi Izraelitów z Babilonu oraz pozwoli ich ostatkowi wrócić na Syjon i doprowadzić kraj do dawnej świetności. Przywilej wypowiadania i spisywania proroctw o odrodzeniu ukochanej Jerozolimy niewątpliwie ogromnie radował Izajasza!
10, 11. (a) Dlaczego obecnie Księga Izajasza budzi nasze zainteresowanie? (b) Jak Księga Izajasza kieruje uwagę na Mesjasza?
Daniela 9:25; Jana 12:41). Imię Jezus („Jehowa jest wybawieniem”) z pewnością więc nieprzypadkowo kryje w sobie tę samą myśl co imię Izajasz.
10 Ale co te orędzia o wykonaniu wyroków i o wybawieniu mają wspólnego z nami? Na szczęście Izajasz nie prorokował jedynie dla dwuplemiennego królestwa Judy. Przeciwnie, głosił orędzia o wyjątkowym znaczeniu za naszych dni. Nakreślił cudowny obraz niezwykłych błogosławieństw, jakie Królestwo Boże wkrótce zaprowadzi na ziemi. W związku z tym duża część jego księgi koncentruje się na osobie przepowiedzianego Mesjasza, który miał panować jako Król w Królestwie Bożym (11 Oczywiście Jezus urodził się dopiero jakieś siedem stuleci po czasach Izajasza. Ale proroctwa mesjańskie zawarte w Księdze Izajasza są tak szczegółowe i dokładne, iż robią wrażenie relacji z ziemskiego życia Jezusa sporządzonej przez naocznego świadka. W pewnym źródle wspomniano, że ze względu na to Księgę Izajasza nazywa się nieraz „Piątą Ewangelią”. Nie dziwi zatem okoliczność, że gdy Jezus i apostołowie chcieli pomóc innym rozpoznać Mesjasza, najczęściej spośród tekstów biblijnych cytowali właśnie tę księgę.
12. Dlaczego pragniemy starannie przeanalizować Księgę Izajasza?
12 Izajasz porywająco opisuje „nowe niebiosa i nową ziemię”, kiedy to „król będzie panował dla prawości”, a książęta dla sprawiedliwości (Izajasza 32:1, 2; 65:17, 18; 2 Piotra 3:13). Księga Izajasza ukazuje więc krzepiącą nadzieję na Królestwo Boże, w którym władzę królewską ma sprawować Mesjasz, Jezus Chrystus. Jakże mocno nas to zachęca, by każdego dnia radośnie oczekiwać wybawienia zgotowanego nam przez Jehowę! (Izajasza 25:9; 40:28-31). Dlatego starannie przeanalizujmy bezcenne orędzie zawarte w Księdze Izajasza. Ogromnie umocni to nasze zaufanie do obietnic Bożych. Pomoże nam też nabrać jeszcze większego przekonania, że Jehowa naprawdę jest Bogiem naszego wybawienia.
[Przypisy]
^ ak. 4 Ojca Izajasza, Amoca, nie należy mylić z Amosem, który napisał księgę biblijną nazwaną od jego imienia, a prorokował na początku panowania Uzzjasza.
^ ak. 7 Według niektórych opinii sformułowanie ‛przeprowadzenie przez ogień’ może się odnosić do ceremonii oczyszczenia. Niemniej kontekst wskazuje, iż chodzi tu raczej o literalną ofiarę. Nie ulega wątpliwości, że zarówno Kananejczycy, jak i odstępczy Izraelici składali ofiary z dzieci (Powtórzonego Prawa 12:31; Psalm 106:37, 38).
[Pytania do studium]
[Ramka i ilustracja na stronie 7]
Kim był Izajasz?
ZNACZENIE IMIENIA: „Wybawienie przez Jehowę”
RODZINA: Żona, przynajmniej dwóch synów
MIEJSCE ZAMIESZKANIA: Jerozolima
LATA SŁUŻBY: Nie krócej niż 46 lat — mniej więcej od roku 778 p.n.e. co najmniej do roku 732 p.n.e.
ÓWCZEŚNI KRÓLOWIE JUDY: Uzzjasz (Azariasz), Jotam, Achaz, Ezechiasz
ÓWCZEŚNI PROROCY: Micheasz, Ozeasz, Oded
[Ilustracja na stronie 6]
Izajasz i jego żona dokładali starań, by ich życie rodzinne ogniskowało się wokół oddawania czci Bogu