Co się dzieje z moim ciałem?
ROZDZIAŁ 6
Co się dzieje z moim ciałem?
„Bardzo szybko mnie wyciągnęło. Chociaż cieszyłem się, że przybywa mi centymetrów, łapały mnie bolesne skurcze w nogach i stopach. Były nie do zniesienia!” (Paweł).
„Choć zdajesz sobie sprawę ze zmian zachodzących w twoim ciele, masz nadzieję, że inni ich nie zauważają. Ale pewnego dnia ktoś w dobrej wierze powie coś o twoich kobiecych kształtach, a ty najchętniej zapadłabyś się pod ziemię!” (Chanelle).
CZY wasza rodzina zmieniła kiedyś miejsce zamieszkania? Przeprowadzka to prawdziwe wyzwanie. Trzeba zostawić znajome otoczenie — dom, szkołę i przyjaciół. Aklimatyzacja w nowym środowisku zajmuje trochę czasu.
Okres dojrzewania płciowego, czyli pokwitanie,
słusznie nazywa się wiekiem przejściowym. Zmiany, które wtedy zachodzą, można przyrównać do przeprowadzki w zupełnie nowe miejsce. Ekscytujące? Oczywiście! Jednak stojąc na progu dorosłości, możesz doznawać mieszanych uczuć i mieć trudności z przystosowaniem się do nowej sytuacji. Co dzieje się w tym ciekawym, ale burzliwym okresie?Dla dziewcząt
Dojrzewanie to czas radykalnych zmian. Niektóre z nich zauważysz dość szybko. Na przykład twój organizm zaczyna produkować hormony, które są odpowiedzialne za pojawienie się owłosienia w okolicy narządów płciowych. Poza tym powiększają ci się piersi, biodra, uda i pośladki. Twoje ciało powoli nabiera kobiecych kształtów. I nie ma w tym nic niepokojącego — to znak, że się normalnie rozwijasz. Twój organizm przygotowuje się do tego, żebyś w przyszłości mogła zostać matką.
W okresie pokwitania pojawia się pierwsza miesiączka. To przełomowa chwila, ale jeżeli nie będziesz na nią przygotowana, może wywołać duży stres. Samanta wspomina: „Byłam całkowicie zaskoczona. Miałam wrażenie, że jestem brudna. Pod prysznicem szorowałam się bez pamięci i myślałam sobie: ‚To obrzydliwe!’. Świadomość, że
przez następne lata co miesiąc będę miała okres, po prostu mnie przerażała!”.Jak już wspomnieliśmy, pojawienie się miesiączki to dowód, że twój organizm przystosowuje się do wydawania na świat dzieci. Choć miną jeszcze lata, zanim będziesz naprawdę gotowa do roli matki, powoli stajesz się kobietą. Na początku jednak możesz doznawać wielu niepokojących emocji. „Najgorsza była huśtawka nastrojów” — opowiada Kelli. „W ciągu dnia mogłam być cała w skowronkach, a wieczorem płakałam jak bóbr. Nie wiedziałam, co się ze mną dzieje”.
Jeżeli właśnie tak się teraz czujesz, uzbrój się w cierpliwość. Stopniowo nauczysz się radzić sobie z takimi emocjami. Dwudziestoletnia Aneta mówi: „W końcu zaakceptowałam to, że w ten sposób staję się kobietą i że Jehowa powierzył mi dar rodzenia dzieci. Mija trochę czasu, zanim to wszystko poukładasz sobie w głowie, a niektórym dziewczynom przychodzi to wyjątkowo ciężko. Ale w końcu przyzwyczajasz się do tych zmian”.
Czy zauważyłaś u siebie któreś ze wspomnianych powyżej oznak dojrzewania? Jeśli masz w związku z nimi jakieś pytania, zapisz je tutaj.
․․․․․
Dla chłopców
Wygląd chłopców w okresie dorastania również bardzo się zmienia. Ponieważ skóra szybko się przetłuszcza, wyskakują *. „Gdy nagle cały jesteś w krostach, po prostu się załamujesz” — mówi 18-letni Matt. „Musisz toczyć z nimi bezlitosną walkę. I nie wiesz, czy kiedyś się ich pozbędziesz, czy nie będą zrażać do ciebie ludzi i czy nie zostaną ci ślady”.
ci pryszcze i wągryAle są też pozytywne zmiany. Może zauważyłeś, że stajesz się wyższy, silniejszy i szerszy w ramionach. Na nogach, klatce piersiowej, twarzy i pod pachami pojawia się owłosienie. Skoro już o tym mowa, jego bujność wcale nie jest wskaźnikiem męskości; to po prostu cecha dziedziczna.
Ponieważ poszczególne części ciała rosną w różnym tempie, możesz mieć problemy z koordynacją ruchów. „Poruszałem się jak żyrafa na wrotkach” — wspomina Dwayne. „Miałem wrażenie, że moje kończyny odbierają sygnały z mózgu z tygodniowym opóźnieniem!”
Kolejna zmiana to mutacja głosu, czyli stopniowe obniżanie się jego wysokości i skali. Przez jakiś czas tony pełne i głębokie mogą być przerywane cienkimi i piskliwymi, co bywa krępujące. Nie przejmuj się tym zbytnio.
W końcu twój głos nabierze czystego brzmienia. Naucz się śmiać z samego siebie, a łatwiej ci będzie to znosić.Ponieważ dojrzewasz płciowo, twoje narządy rozrodcze się powiększają i pojawia się wokół nich owłosienie. Zaczynają też wytwarzać spermę, czyli płynną wydzielinę zawierającą miliony mikroskopijnych plemników uwalnianych podczas stosunku seksualnego. Plemnik może zapłodnić żeńską komórkę jajową, co daje początek nowemu życiu.
Część wytworzonej spermy ulega wchłonięciu, ale część może mimowolnie wypływać, gdy śpisz. Taki wytrysk nazywa się polucją i jest czymś najzupełniej naturalnym. Wspomina o nim nawet Biblia (Kapłańska 15:16, 17). Wytryski nasienia świadczą o tym, że twój układ rozrodczy się rozwija i stajesz się mężczyzną.
Czy zauważyłeś u siebie któreś z wymienionych powyżej oznak dojrzewania? Jeśli masz w związku z nimi jakieś pytania, zapisz je tutaj.
․․․․․
Jak radzić sobie z nowymi uczuciami
Dorastający chłopcy i dziewczęta zaczynają zwracać uwagę na płeć przeciwną. „Nagle uświadomiłem sobie, że wokół jest tyle ładnych dziewczyn” — opowiada Matt. „A ponieważ byłem zbyt młody, nie mogłem nic z tym zrobić i czułem się rozdarty”. W rozdziale 29 szczegółowo zajmiemy się tego rodzaju uczuciami, które towarzyszą dojrzewaniu. Musisz jednak zdawać sobie sprawę, jak ważne jest panowanie nad pragnieniami seksualnymi (Kolosan 3:5). Nawet jeśli wydaje ci się to trudne, możesz świadomie powstrzymywać się od ulegnięcia tym pragnieniom!
W okresie dorastania mogą cię ogarniać jeszcze inne uczucia. Wielu młodym dokucza na przykład kompleks niższości, samotność lub napady smutku. Jeżeli ty też masz takie problemy, porozmawiaj o nich z którymś z rodziców lub innym godnym zaufania dorosłym. Zapisz tu imię osoby, której mógłbyś się zwierzyć.
․․․․․
Najważniejszy rozwój
Gdy dojrzewasz, najważniejszy jest nie wzrost, kształty ciała i rysy twarzy, ale rozwój pod względem umysłowym, emocjonalnym, a przede wszystkim duchowym. Apostoł Paweł napisał: „Kiedy byłem niemowlęciem, mówiłem jak niemowlę, myślałem jak niemowlę, rozumowałem jak niemowlę; ale teraz, skoro stałem się mężczyzną, pozbyłem się cech niemowlęcia” (1 Koryntian 13:11). Z tych słów płynie oczywisty wniosek: Nie wystarczy wyglądać jak osoba dorosła. Musisz nauczyć się dojrzale postępować, mówić i myśleć. Nie daj się pochłonąć nadmiernej trosce o rozwój fizyczny kosztem dbania o swoje wnętrze!
Pamiętaj też, że Bóg „widzi, jakie jest serce” (1 Samuela 16:7). Z Biblii wynika, że choć król Saul był wysoki i przystojny, nie sprawdził się ani jako władca, ani jako człowiek (1 Samuela 9:2). Tymczasem Zacheusz, który był „małego wzrostu”, miał wewnętrzną siłę, by dokonać w swym życiu ogromnych zmian i zostać uczniem Jezusa (Łukasza 19:2-10). Piękne wnętrze ma bez wątpienia największą wartość.
Jedno jest pewne: Procesu dorastania nie można w bezpieczny sposób przyśpieszyć ani opóźnić. Niech więc zmiany zachodzące w twoim organizmie nie wywołują w tobie niechęci ani strachu. Oswój się z nimi i podchodź do nich z humorem. Dojrzewanie to naturalna kolej rzeczy i nie ty pierwszy przez nie przechodzisz. Z czasem ten burzliwy okres dobiegnie końca!
Czy masz problemy z zaakceptowaniem swojego odbicia w lustrze? Jak możesz wyrobić sobie zrównoważony stosunek do wyglądu zewnętrznego?
[Przypis]
^ ak. 15 Problem ten dotyczy także dziewcząt. Właściwa pielęgnacja cery zazwyczaj pomaga nad nim zapanować.
WERSET
„Będę cię sławił, gdyż uczyniony jestem w sposób napawający lękiem, zdumiewający” (Psalm 139:14).
WSKAZÓWKA
W miarę jak rozwijasz się fizycznie, unikaj prowokujących ubrań. Zawsze ubieraj się „ze skromnością i trzeźwością umysłu” (1 Tymoteusza 2:9).
CZY WIESZ, ŻE...?
Pierwsze oznaki dojrzewania mogą się pojawić już w wieku 8 lat albo dopiero po 14 roku życia. Wszystko to mieści się w granicach normy.
PLAN DZIAŁANIA!
W miarę jak dorastam, będę przede wszystkim pracować nad rozwinięciem następującego przymiotu: ․․․․․
Żeby wzrastać pod względem duchowym, będę: ․․․․․
Sprawy, o które zapytam rodziców: ․․․․․
ZASTANÓW SIĘ
● Dlaczego tak trudno jest zaakceptować zmiany, które w okresie dojrzewania zachodzą w sferze fizycznej i emocjonalnej?
● Które z tych zmian są dla ciebie najtrudniejsze?
● Dlaczego w okresie dojrzewania twoja miłość do Boga mogłaby osłabnąć i jak możesz temu zapobiec?
[Napis na stronie 61]
„Dorastanie to ciągła niepewność — nigdy nie wiesz, czym twoje ciało teraz cię zaskoczy. Ale z czasem oswajasz się z tymi zmianami i nawet zaczynasz je lubić” (Aneta).
[Ramka na stronach 63, 64]
Jak z rodzicami rozmawiać o seksie?
„Gdybym miała jakieś pytanie na temat seksu, za nic nie poszłabym z nim do rodziców” (Beth).
„Nie odważyłbym się poruszyć tego tematu” (Dennis).
Być może podzielasz odczucia Beth i Dennisa. Interesuje cię temat życia płciowego, ale twoi rodzice są ostatnimi osobami, z którymi byłbyś skłonny o tym porozmawiać! Powstrzymują cię różne obawy:
Co sobie o mnie pomyślą?
„Jeżeli zacznę pytać, staną się podejrzliwi” (Jessica).
„Chcą, żebyś na zawsze pozostał niewinnym dzieckiem, a w dniu, w którym skierujesz rozmowę na sprawy intymne, zaczynają inaczej na ciebie patrzeć” (Beth).
Jak zareagują?
„Obawiałabym się, że zanim powiem, o co mi chodzi, rodzice wyciągną pochopne wnioski i zaserwują mi długie kazanie” (Gloria).
„Moi rodzice nie potrafią ukrywać swych uczuć, więc bałabym się, że na ich twarzach odmaluje się rozczarowanie. Zresztą mój tata, słuchając mnie, pewnie od razu obmyślałby umoralniającą przemowę” (Pam).
A jeśli błędnie zinterpretują moje intencje?
„Mogą zareagować w sposób przewrażliwiony i zasypać cię pytaniami w rodzaju: ‚Czy spotkałaś się już z taką pokusą?’ lub ‚Czy miałaś już niemoralną propozycję?’. A ty pytasz z czystej ciekawości” (Lisa).
„Kiedy wspomnę o jakimś chłopaku, tata zawsze robi zmartwioną minę i zaraz zaczyna mnie uświadamiać. A ja myślę sobie: ‚Tato, ja tylko powiedziałam, że to fajny chłopak. Nie mówiłam nic o małżeństwie ani seksie!’” (Stacey).
Choć to może nieduża pociecha, rozmowa o seksie prawdopodobnie peszy twoich rodziców tak samo jak ciebie. Chyba właśnie tym można wytłumaczyć zaskakujący rezultat pewnego sondażu: 65 procent rodziców powiedziało, że rozmawia z dziećmi o seksie, ale potwierdziło to tylko 41 procent dzieci.
W każdym razie rodzice niekoniecznie muszą się palić do takich rozmów. Niewykluczone, że ich rodzice nie poruszali z nimi tych zagadnień. Dlatego nie stawiaj im zbyt wysoko poprzeczki. Może to ty zdobądź się na odwagę i podejmij temat — a wszyscy na tym skorzystacie. Ale jak to zrobić?
Jak zacząć
Rodzice mogą ci dużo powiedzieć o sprawach intymnych. Musisz tylko umiejętnie wciągnąć ich do rozmowy. Oto kilka sugestii:
1. Od razu wyraź swoje obawy. „Nie wiem, jak zacząć, bo jeszcze sobie pomyślisz, że...”
2. Następnie wyjaśnij tacie/mamie, dlaczego zwracasz się właśnie do niego/niej. „Mam sprawę, o której wolałbym porozmawiać z tobą niż z kimś innym”.
3. Potem powiedz, w czym rzecz. „Chodzi o to, że...”
4. Pod koniec zostaw sobie furtkę do kolejnych rozmów. „Czy możemy jeszcze kiedyś porozmawiać na te tematy?”
Nawet gdy wiesz, że rodzice się zgodzą, słysząc to bezpośrednio z ich ust, będziesz mieć więcej śmiałości, by w razie potrzeby znów podjąć temat. Wypróbuj powyższe wskazówki. Być może z czasem dojdziesz do takiego wniosku jak Trina, która ma teraz 24 lata: „Pamiętam, jak rozmawiałyśmy o tych sprawach z mamą — żałowałam, że w ogóle zaczęłyśmy ten temat. Ale teraz cieszę się, że mama była ze mną tak szczera i otwarta. Okazało się to dla mnie prawdziwą ochroną!”.
[Ilustracja na stronie 59]
Koniec dzieciństwa przypomina przeprowadzkę w nowe miejsce — ale z czasem się zaaklimatyzujesz