Rozdział 2

Księga, która udostępnia wiedzę o Bogu

1, 2. Dlaczego potrzebujemy wskazówek od naszego Stwórcy?

SAM rozsądek podpowiada, że nasz miłościwy Stwórca zadbał o dostarczenie ludzkości księgi zawierającej rady i pouczenia. Czy nie przyznasz, że człowiek potrzebuje takiego przewodnictwa?

² Ponad 2500 lat temu pewien prorok i historyk napisał: „Nie w mocy człowieka leży kierować swoimi krokami, gdy idzie” (Jeremiasza 10:23, BT). Chyba nigdy nie było to tak oczywiste, jak obecnie. Dlatego historyk William H. McNeill powiedział: „Dzieje człowieka na tej planecie to niemal nieskończony ciąg kryzysów burzących ustalony porządek społeczny”.

3, 4. (a) Jak powinniśmy się zapatrywać na studiowanie Biblii? (b) W jaki sposób zapoznamy się z tą Księgą?

³ Biblia w pełni zaspokaja naszą potrzebę mądrego kierownictwa. Co prawda, gdy ktoś przegląda tę Księgę po raz pierwszy, może się poczuć trochę zagubiony. Jest ona dość obszerna, a niektóre jej fragmenty niełatwo zrozumieć. Gdyby jednak trafiły do twych rąk jakieś dokumenty wyjaśniające, jak wejść w posiadanie cennego spadku, czy nie dołożyłbyś starań, by je uważnie przestudiować? A gdyby coś trudno było pojąć, czy nie szukałbyś pomocy u kogoś doświadczonego w takich sprawach? Dlaczego nie postąpić podobnie z Biblią? (Dzieje 17:11). Chodzi  przecież o coś cenniejszego niż materialne dziedzictwo. Jak to już wiemy z poprzedniego rozdziału, poznawanie Boga może prowadzić do życia wiecznego.

⁴ Zbadajmy więc Księgę, która udostępnia wiedzę o Bogu. Najpierw wyrobimy sobie ogólne wyobrażenie o Biblii. Później się zastanowimy, dlaczego wielu dobrze zorientowanych ludzi wierzy, iż jest ona natchnionym Słowem Bożym.

CO ZAWIERA BIBLIA

5. (a) Co opisano w Pismach Hebrajskich? (b) O czym mówią Pisma Greckie?

⁵ Biblia jest zbiorem 66 ksiąg podzielonych na dwie części, często nazywane Starym i Nowym Testamentem. Pierwsze 39 ksiąg biblijnych spisano głównie po hebrajsku, a pozostałe 27 — po grecku. W Pismach Hebrajskich — od 1 Mojżeszowej (nazywanej też Księgą Rodzaju) do Księgi Malachiasza — opisano stwarzanie oraz pierwsze 3500 lat dziejów ludzkości. Badając tę część Biblii, dowiadujemy się, jak Bóg postępował z Izraelem — od powstania tego narodu w XVI wieku p.n.e. aż do wieku V p.n.e. Pisma Greckie, od Ewangelii według Mateusza do Objawienia (Apokalipsy), koncentrują się na naukach i działalności Jezusa Chrystusa oraz jego uczniów w I wieku n.e.

6. Dlaczego powinno się studiować całą Biblię?

⁶ Niektórzy twierdzą, że „Stary Testament” jest przeznaczony dla Żydów, a „Nowy Testament” dla chrześcijan. Jednakże według Listu 2 do Tymoteusza 3:16 „całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne”. Dlatego prawidłowe studium Pisma Świętego musi obejmować całą Biblię. Zresztą obie jej części wzajemnie się uzupełniają i harmonijnie rozwijają wspólną myśl przewodnią.

7. Co jest myślą przewodnią Biblii?

⁷ Być może od lat chodzisz na nabożeństwa i słuchasz odczytywanych tam urywków Pisma Świętego. Może nawet sam czytałeś już niektóre jego fragmenty. Czy wiedziałeś,  że od Księgi 1 Mojżeszowej do Objawienia przewija się jeden wspólny wątek? A właśnie tak jest — cała Biblia jest osnuta wokół tego samego tematu. Jaki to temat? Otóż jej myślą przewodnią jest to, jak Bóg za pośrednictwem ustanowionego przez siebie Królestwa wykaże słuszność swego panowania nad ludzkością i doprowadzi do skutku swoje podyktowane miłością zamierzenie. Później się dowiemy, w jaki sposób Bóg je zrealizuje.

8. Co Biblia mówi o osobowości Boga?

⁸ Biblia nie tylko ukazuje zamierzenie Stwórcy, ale też przybliża nam Jego osobowość. Na przykład wyjawia, że Bóg żywi uczucia i że nie jest Mu obojętne, jak się zachowujemy (Psalm 78:40, 41; Przypowieści 27:11; Ezechiela 33:11). Psalm 103:8-14 (NW) oznajmia, iż Bóg jest „miłosierny i łaskawy, powolny do gniewu i obfitujący w miłościwą życzliwość”. Odnosi się do nas ze współczuciem, ‛pamiętając, że jesteśmy tylko prochem’ i że po śmierci  wracamy do prochu (1 Mojżeszowa 2:7; 3:19). Jakże wspaniałymi przymiotami się odznacza! Czy nie jest to Bóg, któremu chciałbyś oddawać cześć?

9. W jaki sposób Biblia ukazuje mierniki Boże i jak ich poznanie może nam przynieść pożytek?

⁹ Dzięki Biblii możemy dobrze poznać mierniki Boże. Niekiedy mają one formę praw. Częściej jednak zostały podane w postaci zasad, które przedstawiono na przykładach wziętych z życia. Dla naszego dobra Bóg dopilnował, by opisano pewne wydarzenia z historii starożytnych Izraelitów. Te szczere relacje pokazują, co daje działanie zgodne z wolą Bożą i jak przykre są następstwa chodzenia własnymi drogami (1 Królewska 5:4; 11:4-6; 2 Kronik 15:8-15). Czytanie o takich autentycznych wydarzeniach niewątpliwie porusza nasze serca. Wyobrażanie sobie opisanych sytuacji pozwala się wczuć w położenie ludzi, którzy się w nich znaleźli. Dzięki temu możemy odnosić pożytek z dobrych wzorców i unikać pułapek, w które wpadali grzesznicy. Trzeba jednak znaleźć odpowiedź na bardzo ważne pytanie: Skąd można mieć pewność, że informacje podane w Biblii naprawdę zostały natchnione przez Boga?

CZY BIBLII MOŻNA ZAUFAĆ?

10. (a) Dlaczego niektórzy sądzą, że Biblia to przeżytek? (b) Co List 2 do Tymoteusza 3:16, 17 mówi o Biblii?

¹⁰ Być może zauważyłeś, że sporo książek zawierających jakieś porady bardzo szybko traci na aktualności. A jak jest z Biblią? To bardzo stara Księga, gdyż jej ostatnie słowa napisano niemal 2000 lat temu. Dlatego niektórzy sądzą, że w dzisiejszych czasach jest już przeżytkiem. Jeśli jednak powstała z natchnienia Bożego, jej rady zawsze powinny być praktyczne — bez względu na upływ czasu. Pismo Święte winno stale być „pożyteczne do nauczania, do upominania, do prostowania, do karcenia w prawości, aby człowiek Boży był w pełni umiejętny, całkowicie wyposażony do wszelkiego dobrego dzieła” (2 Tymoteusza 3:16, 17).

11-13. Dlaczego można powiedzieć, że w naszych czasach Biblia ma praktyczną wartość?

 ¹¹ Uważne przeanalizowanie zasad biblijnych prowadzi do wniosku, że w dobie dzisiejszej są one równie aktualne, jak wtedy, gdy je spisano. Pismo Święte daje na przykład dowody głębokiej znajomości natury ludzkiej, a jego uwagi odnoszą się do każdego pokolenia. Wyraźnie to widać w Jezusowym Kazaniu na Górze, zapisanym w rozdziałach od 5 do 7 Ewangelii według Mateusza. Wywarło ono takie wrażenie na nieżyjącym już przywódcy Hindusów Mohandasie Gandhim, że podobno powiedział do pewnego dostojnika brytyjskiego: „Gdyby nasze kraje spotkały się na gruncie nauk, które Chrystus wyłożył w Kazaniu na Górze, zostałyby rozwiązane problemy nie tylko naszych krajów, ale całego świata”.

¹² Trudno się dziwić, że nauki Jezusa robią na ludziach wielkie wrażenie. W Kazaniu na Górze wskazał on drogę do prawdziwego szczęścia. Wyjaśnił, jak zażegnywać spory. Udzielił wskazówek, jak należy się modlić. Przedstawił najrozsądniejszy stosunek do potrzeb materialnych i podał Złotą Regułę, pozwalającą utrzymywać dobre stosunki z drugimi. W kazaniu tym ukazał też między innymi, jak rozpoznawać oszustów religijnych i jak zapewnić sobie bezpieczną przyszłość.

¹³ Zarówno w Kazaniu na Górze, jak i na pozostałych kartach Biblii wyraźnie powiedziano, co trzeba robić, a czego unikać, żeby poprawić swój los. Jej wskazówki są tak praktyczne, iż pewien pedagog oznajmił: „Mam wyższe wykształcenie i pracuję w poradni szkolnej, ale choć przeczytałem mnóstwo książek na temat zdrowia psychicznego i psychologii, to przekonałem się, że rady biblijne w takich sprawach, jak osiągnięcie szczęścia w małżeństwie, zapobieganie przestępczości wśród młodocianych oraz pozyskiwanie i podtrzymywanie przyjaźni, znacznie górują nad wszystkim, co czytałem lub o czym się uczyłem na  studiach”. Jednakże Biblia jest nie tylko praktyczna i aktualna, lecz także godna zaufania.

DOKŁADNA I RZETELNA

14. Co dowodzi, że Biblia jest dokładna pod względem naukowym?

¹⁴ Chociaż Biblia nie jest podręcznikiem naukowym, jej wypowiedzi są zgodne z nauką. Na przykład kiedy jeszcze większość ludzi wierzyła, iż Ziemia jest płaska, prorok Izajasz opisał ją jako „okrąg” (po hebrajsku: chug, co kojarzy się tu z „kulą”) (Izajasza 40:22). Pogląd, że Ziemia jest kulista, doczekał się szerszego uznania dopiero tysiące lat po czasach Izajasza. Poza tym ponad 3000 lat temu w Księdze Joba (Hioba) 26:7 wspomniano, że Bóg „ziemię zawiesza nad nicością”. Pewien biblista oznajmił: „Skąd Hiob znał prawdę potwierdzoną przez astronomię, że Ziemia bez żadnej widzialnej podpory jest zawieszona w pustce przestrzeni kosmicznej, to pytanie, na które niełatwo jest odpowiedzieć ludziom podającym w wątpliwość inspirację Pisma Świętego”.

15. Jak sposób opisywania wydarzeń umacnia zaufanie do Biblii?

¹⁵ Nasze zaufanie do tej wiekowej Księgi umacnia również sposób, w jaki relacjonuje ona bieg wydarzeń. W przeciwieństwie do mitów sytuacje opisane w Piśmie Świętym są powiązane z konkretnymi ludźmi i datami (1 Królewska 14:25; Izajasza 36:1; Łukasza 3:1, 2). Ponadto starożytni kronikarze prawie zawsze wyolbrzymiali zwycięstwa swych władców, a ukrywali ich porażki oraz błędy, tymczasem pisarze biblijni byli szczerzy i uczciwi — nawet gdy chodziło o ich własne poważne grzechy (4 Mojżeszowa 20:7-13; 2 Samuela 12:7-14; 24:10).

KSIĘGA PROROCZA

16. Co jest najsilniejszym dowodem Boskiego natchnienia Biblii?

¹⁶ Koronnym dowodem Boskiego natchnienia Biblii są spełnione proroctwa. Zawiera ona wiele proroczych zapowiedzi, które urzeczywistniły się w każdym szczególe.  Oczywiście zwykli ludzie nie mogliby podać takich proroctw. Czemu więc je przypisać? Sama Biblia wyjaśnia: „Proroctwo nigdy nie zostało przyniesione z woli człowieka, lecz ludzie mówili od Boga, uniesieni duchem świętym”, czyli czynną siłą Bożą (2 Piotra 1:21). Rozpatrzmy kilka przykładów.

17. Które proroctwa zapowiadały upadek Babilonu i jak się one spełniły?

¹⁷ Upadek Babilonu. Izajasz i Jeremiasz przepowiedzieli zdobycie Babilonu przez Medów i Persów. Zdumiewające proroctwo Izajasza spisano jakieś 200 lat przed upadkiem tego miasta! A oto kilka zapowiedzianych szczegółów, które obecnie są udokumentowanymi faktami historycznymi: osuszenie Eufratu przez skierowanie jego wód do sztucznego jeziora (Izajasza 44:27; Jeremiasza 50:38), lekkomyślne pozostawienie bez zabezpieczenia bram Babilonu wiodących do rzeki (Izajasza 45:1), zdobycie go przez władcę imieniem Cyrus (Izajasza 44:28).

18. Jak spełniło się proroctwo biblijne zapowiadające wzrastanie w potęgę i upadek „króla greckiego”?

¹⁸ Wzrastanie w potęgę i upadek „króla greckiego”. W jednej z wizji Daniel ujrzał, jak kozioł powalił barana i połamał mu oba rogi. Następnie złamał się wielki róg kozła, a na jego miejscu pojawiły się cztery inne (Daniela 8:1-8). Danielowi tak to wyjaśniono: „Baran z dwoma rogami, którego widziałeś, oznacza królów Medii i Persji. A kozioł, to król grecki, a wielki róg, który jest między jego oczami, to król pierwszy. A to, że został złamany, a cztery inne wyrosły zamiast niego, znaczy: Z jego narodu powstaną cztery królestwa, ale nie z taką mocą, jaką on miał” (Daniela 8:20-22). Zgodnie z tym proroctwem mniej więcej 200 lat później „król grecki”, Aleksander Wielki, pokonał dwuczłonowe mocarstwo medo-perskie. Po śmierci Aleksandra w roku 323 p.n.e. władzę objęło w końcu jego czterech wodzów. Jednakże żadne z ich królestw nie doszło do takiej potęgi, jak imperium Aleksandra.

19. Jakie proroctwa spełniły się na Jezusie Chrystusie?

 ¹⁹ Życie Jezusa Chrystusa. W Pismach Hebrajskich jest mnóstwo proroctw, które się spełniły przez narodziny, służbę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa. Na przykład przeszło 700 lat wcześniej Micheasz zapisał, że Mesjasz, czyli Chrystus, urodzi się w Betlejem (Micheasza 5:1; Łukasza 2:4-7). Współczesny Micheaszowi Izajasz przepowiedział, iż Mesjasz będzie bity i opluwany (Izajasza 50:6; Mateusza 26:67). Pięćset lat naprzód Zachariasz prorokował, że Mesjasz zostanie zdradzony za 30 srebrników (Zachariasza 11:12; Mateusza 26:15). Przeszło 1000 lat wcześniej Dawid przepowiedział okoliczności związane ze śmiercią Jezusa Mesjasza (Psalm 22:8, 9, 19; Mateusza 27:35, 39-43). A jakieś 500 lat naprzód w proroctwie Daniela ujawniono, kiedy pojawi się Mesjasz, jak długo będzie trwała jego służba i kiedy poniesie śmierć (Daniela 9:24-27). To tylko kilka z licznych proroctw,  które się spełniły na Jezusie Chrystusie. Nieco później uzyskasz o nim dużo więcej ciekawych informacji.

20. O czym powinno cię upewniać spełnienie się tylu proroctw biblijnych?

²⁰ Spełniło się także wiele innych proroctw biblijnych wypowiedzianych z ogromnym wyprzedzeniem. „Ale co to ma wspólnego z moim życiem?” — zapytasz. Jeżeli ktoś przez długie lata zawsze mówił ci prawdę, czy nagle przestaniesz mu wierzyć, gdy powie ci coś nowego? Na pewno nie. A przecież Bóg na kartach całej Biblii konsekwentnie mówi prawdę. Czy to nie powinno wzbudzać zaufania do zawartych w niej obietnic, na przykład do proroctw dotyczących przyszłego raju na ziemi? Mamy wszelkie podstawy, by nabrać przekonania, że ‛Bóg nie może kłamać’, jak napisał Paweł — uczeń Jezusa żyjący w I wieku (Tytusa 1:2). Ponadto gdy czytamy Pismo Święte i stosujemy się do jego rad, okazujemy mądrość niemożliwą do osiągnięcia w wyniku samodzielnych starań, gdyż Księga ta udostępnia wiedzę o Bogu, która prowadzi do życia wiecznego.

‛ROZWIJAJ GORĄCE PRAGNIENIE’ POZNAWANIA BOGA

21. Jak powinieneś postąpić, gdyby niektóre informacje pochodzące z Biblii nieco cię przytłoczyły?

²¹ Dzięki studiowaniu Biblii dowiesz się zapewne o sprawach, które dawniej przedstawiano ci inaczej. Może nawet stwierdzisz, że jakieś zwyczaje religijne, do których jesteś przywiązany, nie podobają się Bogu. Przekonasz się, iż Boże mierniki dobra i zła są znacznie wyższe niż normy przyjęte w tym rozpasanym świecie. Być może w pierwszej chwili cię to przytłoczy. Bądź jednak cierpliwy! Starannie badaj Pismo Święte, by coraz lepiej poznawać Boga. Przygotuj się na to, że jakaś rada biblijna może wymagać od ciebie skorygowania sposobu myślenia i postępowania.

22. Dlaczego studiujesz Biblię i jak możesz pomóc drugim to zrozumieć?

²² Krewni i przyjaciele mogą w dobrej wierze sprzeciwiać  się temu, że studiujesz Biblię, ale Jezus powiedział: „Co do każdego więc, kto przyzna się przed ludźmi do jedności ze mną, ja też przyznam się do jedności z nim — przed moim Ojcem, który jest w niebiosach; ale kto się mnie zaprze przed ludźmi, tego ja też na pewno się zaprę przed moim Ojcem, który jest w niebiosach” (Mateusza 10:32, 33). Niektórzy mogą się obawiać, że zwiążesz się z jakąś sektą albo że się staniesz fanatykiem. Ale przecież starasz się tylko dokładnie poznać Boga i podaną przez Niego prawdę (1 Tymoteusza 2:3, 4). Jeżeli chciałbyś pomóc drugim to zrozumieć, bądź rozsądny i unikaj sporów w rozmowach o tym, czego się dowiadujesz (Filipian 4:5). Pamiętaj, że niejeden może zostać ‛pozyskany bez słowa’, jeśli zobaczy, iż nabywanie wiedzy biblijnej naprawdę wychodzi na dobre (1 Piotra 3:1, 2).

23. Jak możesz ‛rozwijać gorące pragnienie’ poznawania Boga?

²³ Pismo Święte usilnie nas zachęca: „Jak nowo narodzone dzieciątka rozwińcie gorące pragnienie nie sfałszowanego mleka mającego związek ze słowem” (1 Piotra 2:2). Małe dziecko jest zależne od pokarmu dostarczanego przez matkę i domaga się zaspokajania tej potrzeby. My również jesteśmy zależni od wiedzy pochodzącej od Boga. ‛Rozwijaj gorące pragnienie’ Jego Słowa przez dalsze studiowanie. Postanów sobie, że będziesz codziennie czytać Biblię (Psalm 1:1-3). Dostąpisz dzięki temu wielu błogosławieństw, Psalm 19:12 mówi bowiem o prawach Bożych: „Wielka jest nagroda dla tych, którzy ich strzegą”.

SPRAWDŹ, CO JUŻ WIESZ

Pod jakimi względami Biblia przewyższa każdą inną książkę?

Dlaczego możesz zaufać Biblii?

Co cię przekonuje, że Biblia jest natchnionym Słowem Bożym?

[Pytania do studium]

[Ramka na stronie 14]

DOBRZE POZNAJ SWĄ BIBLIĘ

Poznanie Biblii wcale nie musi być trudne. Korzystanie ze spisu treści pomoże ci się zorientować, gdzie i w jakiej kolejności znajdują się poszczególne księgi.

Każda księga biblijna jest podzielona na rozdziały i wersety, co ułatwia szukanie. Rozdziały wprowadzono w XIII wieku, a obowiązującego dziś podziału Pism Greckich na wersety dokonał najprawdopodobniej pewien francuski drukarz żyjący w XVI wieku. Pierwsza kompletna Biblia z ponumerowanymi rozdziałami i wersetami ukazała się we Francji w roku 1553.

Kiedy powołujemy się w tej książce na Pismo Święte, pierwsza liczba wskazuje na rozdział, a druga — na werset. Na przykład „Przypowieści 2:5” znaczy: Księga Przypowieści, rozdział 2, werset 5. Jeśli będziesz odszukiwać wskazane wersety, szybko nabierzesz wprawy.

Najlepszym sposobem poznawania Biblii jest codzienne czytanie tej Księgi. Na początku może się to wydawać niełatwe. Jeżeli jednak przeczytasz dziennie od trzech do pięciu rozdziałów, zależnie od ich długości, w ciągu roku zapoznasz się z całą Biblią. Dlaczego nie zacząć jeszcze dzisiaj?

[Ramka na stronie 19]

BIBLIA — KSIĘGA NIE MAJĄCA SOBIE RÓWNEJ

• Pismo Święte jest „natchnione przez Boga” (2 Tymoteusza 3:16). Chociaż słowa zapisywali ludzie, ich myślami kierował Bóg, toteż Biblia naprawdę jest „słowem Bożym” (1 Tesaloniczan 2:13).

• Biblię spisywało przez 16 stuleci około 40 mężczyzn pochodzących z różnych środowisk. Niemniej stanowi ona harmonijną całość.

• Biblia przetrwała do naszych czasów mimo tak gwałtownych sprzeciwów, z jakimi nie spotkała się żadna inna książka. W średniowieczu za samo jej posiadanie palono ludzi na stosie.

• Biblia jest najbardziej rozpowszechnioną książką na świecie. Przetłumaczono ją — w całości lub częściowo — na ponad 2000 języków. Wydrukowano ją w miliardach egzemplarzy i chyba nie ma takiego zakątka ziemi, gdzie byłaby nieosiągalna.

• Najstarsza część Pisma Świętego pochodzi z XVI wieku p.n.e. Powstała przed pojawieniem się hinduskiej Rygwedy (ukończonej około 1300 roku p.n.e.), buddyjskiego kanonu zwanego Trójkoszem (V stulecie p.n.e.), muzułmańskiego Koranu (VII wiek n.e.) czy sintoistycznej księgi Nihongi (720 rok n.e.).

 [Całostronicowa ilustracja na stronie 20]