1-3. (a) Jak wielkiej udręki zaznawał Jezus w ogrodzie Getsemani i z jakiego powodu? (b) Co można powiedzieć o wytrwałości Jezusa i jakie nasuwają się w związku z tym pytania?

 W OSTATNICH godzinach swojego życia na ziemi Jezus przeżywa niezwykle ciężkie chwile. Jeszcze nigdy nie zaznał tak dotkliwej udręki psychicznej i emocjonalnej. Razem z apostołami przychodzi w pewne znajome miejsce — do ogrodu Getsemani. Często spędzał tu z nimi czas. Ale tej nocy szuka samotności. Zostawia swoich towarzyszy, a sam idzie w głąb ogrodu, pada na kolana i zaczyna się modlić. Modli się tak żarliwie i w takiej udręce, że jego pot zaczyna przypominać „krople krwi spadające na ziemię” (Łukasza 22:39-44).

² Dlaczego Jezus jest tak bardzo udręczony? Oczywiście wie, że ma przed sobą okropne męczarnie fizyczne, ale nie to go gnębi. Jest przejęty znacznie ważniejszymi sprawami. Myśli o imieniu swojego Ojca i o przyszłości rodzaju ludzkiego, która zależy teraz od tego, czy on pozostanie wierny. Rozumie zatem, jakie znaczenie będzie miała jego wytrwałość. Gdyby zawiódł, ściągnąłby wielką hańbę na imię Jehowy. Na szczęście Jezus spełnia pokładane w nim nadzieje i daje najwspanialszy na ziemi przykład wytrwałości. Jeszcze tego samego dnia, wydając ostatnie tchnienie, tryumfalnie woła: „Dokonało się!” (Jana 19:30).

³ Biblia wzywa nas, żebyśmy ‛wytrwale biegli, uważnie wpatrując się w Jezusa’ (Hebrajczyków 12:1-3). W związku z tym nasuwają się istotne pytania: W jakich sytuacjach Jezus przejawiał wytrwałość? Co mu w tym pomagało?  I jak możemy go naśladować? Zanim jednak omówimy te kwestie, zastanówmy się, co to jest wytrwałość.

 4, 5. (a) Co to jest wytrwałość? (b) Wyjaśnij na przykładzie, że wytrwać to coś więcej niż przetrzymać nieuniknione przeciwności.

⁴ Od czasu do czasu wszyscy ‛cierpimy z powodu najróżniejszych prób’ (1 Piotra 1:6). Ale czy samo przeżywanie jakiegoś nieszczęścia jest równoznaczne z przejawianiem wytrwałości? Nie. Grecki rzeczownik tłumaczony na „wytrwałość” oznacza „nieugiętość w obliczu trudności”. O słowie tym w pojęciu pisarzy biblijnych pewien znawca greki podaje: „Jest to stan umysłu, który umożliwia znoszenie czegoś nie tyle z rezygnacją, ile z płomienną nadzieją (...). Jest to przymiot, dzięki któremu człowiek stoi twarzą do wiatru. Jest to zaleta, która najcięższą próbę może przemienić w chwałę, gdyż ponad bólem dostrzega cel”.

⁵ A zatem wytrwać to coś więcej niż przetrzymać nieuniknione przeciwności. W sensie biblijnym wytrwałość w czasie prób wiąże się z niezłomnością, nadzieją i właściwym sposobem myślenia. Oto przykład: Dwóch ludzi siedzi w więzieniu w takich samych warunkach — ale z innych powodów. Pierwszy, pospolity przestępca, odbywa karę sfrustrowany i zrezygnowany. Drugi, prawdziwy chrześcijanin uwięziony za swoje przekonania religijne, nie poddaje się i ma pozytywne nastawienie, bo uznaje tę sytuację za okazję do udowodnienia siły swojej wiary. Jest wzorem wytrwałości, czego rzecz jasna nie można powiedzieć o wspomnianym kryminaliście (Jakuba 1:2-4).

 6. W jaki sposób uczymy się wytrwałości?

⁶ Wytrwałość jest niezbędna do wybawienia (Mateusza 24:13). Niestety, nie rodzimy się z tą cechą. Musimy ją w sobie rozwijać. W jaki sposób? List do Rzymian 5:3 wyjaśnia, że to „cierpienie rodzi wytrwałość”. Jeżeli więc  naprawdę chcemy nauczyć się wytrwałości, nie możemy lękliwie unikać wszelkich prób wiary. Musimy być gotowi stawiać im czoła. Gdy dzień po dniu napotykamy i przechodzimy zwycięsko większe i mniejsze próby, stajemy się wytrwali. Każde takie przeżycie dodaje nam sił do sprostania następnemu wyzwaniu. Oczywiście nie rozwijamy wytrwałości sami. Polegamy „na sile, której udziela Bóg” (1 Piotra 4:11). Aby nam pomóc zachowywać niezłomną postawę, Jehowa ofiarował nam coś wyjątkowego — wzór w osobie Jego Syna. Wobec tego zobaczmy, czego możemy się nauczyć z wytrwałości Jezusa.

 7, 8. Czego doświadczył Jezus u kresu swojego ziemskiego życia?

⁷ U kresu swojego życia Jezus spotkał się z najróżniejszymi przejawami okrucieństwa. Do psychicznych udręk, których zaznał ostatniej nocy, trzeba dodać jeszcze rozczarowanie i upokorzenia. Został przecież zdradzony przez jednego z najbliższych współpracowników, opuszczony przez najserdeczniejszych przyjaciół i bezprawnie osądzony. W trakcie tego procesu członkowie najwyższego sądu religijnego wyśmiewali go, opluwali i bili pięściami. On jednak przetrwał to wszystko ze spokojem, godnością i odwagą (Mateusza 26:46-49, 56, 59-68).

⁸ W ostatnich godzinach życia Jezus doświadczył straszliwych tortur fizycznych. Był na przykład biczowany, a chłosta ta — jak podano w znanym czasopiśmie medycznym — powodowała „głębokie, podłużne rany szarpane i znaczny upływ krwi”. W końcu wydano go na „powolną śmierć połączoną z niewyobrażalnym bólem i cierpieniem”. Pomyślmy, jakie przeżywał męczarnie, gdy przytwierdzano go do pala, wbijając mu w ręce i stopy wielkie gwoździe (Jana 19:1, 16-18). I jak dotkliwy ból go przeszył, gdy z chwilą podniesienia słupa cały ciężar jego ciała zawisł  na gwoździach, a pokaleczone plecy otarły się o drewno! A przecież przy tych wszystkich potwornych cierpieniach fizycznych doznawał jeszcze udręki opisanej na początku tego rozdziału.

 9. Z czym jest związane ‛wzięcie swojego pala męki’ i naśladowanie Jezusa?

⁹ W jakich próbach muszą wytrwać naśladowcy Chrystusa? On sam oświadczył: „Jeśli ktoś chce pójść za mną, niech (...) weźmie swój pal męki i stale mnie naśladuje” (Mateusza 16:24). Wyrażenie „pal męki” występuje tu w sensie symbolicznym — oznacza cierpienie, hańbę, a nawet śmierć. Naśladowanie Chrystusa nie jest więc łatwe. Ponieważ trzymamy się zasad chrześcijańskich, różnimy się od innych ludzi. Nie stanowimy części świata i w rezultacie świat nas nienawidzi (Jana 15:18-20; 1 Piotra 4:4). Mimo to jesteśmy gotowi ‛wziąć swój pal męki’ — pragniemy podążać za naszym Wzorodawcą, choćbyśmy mieli przez to cierpieć czy nawet umrzeć (2 Tymoteusza 3:12).

10-12. (a) Dlaczego ludzka niedoskonałość była dla Jezusa próbą wytrwałości? (b) Wymień przykładowe sytuacje, w których Jezus dowiódł wytrwałości.

¹⁰ Podczas swojej służby Jezus przechodził też inne próby, związane z niedoskonałością otaczających go osób. Pamiętajmy, że jako „mistrzowski wykonawca” współpracował z Jehową w stwarzaniu ziemi i jej mieszkańców (Przysłów 8:22-31). Znał więc Jego zamierzenie dotyczące ludzi. Wiedział, że mieli odzwierciedlać Boże przymioty i rozkoszować się życiem w doskonałym zdrowiu (Rodzaju 1:26-28). Kiedy przybył na ziemię jako człowiek i doświadczał ludzkich uczuć, ujrzał tragiczne skutki grzechu z innej perspektywy. Musiało go to ogromnie boleć, gdy na samym sobie odczuł, jak dalece ludzie różnią się od doskonałego Adama i doskonałej Ewy. Stanął wtedy przed próbą wytrwałości. Czy się zniechęcił i dał za wygraną, uznając, że  grzeszna ludzkość stoi już na straconej pozycji? Przeanalizujmy parę przykładów.

¹¹ Jezusa bardzo martwiła obojętność Żydów — tak bardzo, że któregoś razu doprowadziła go nawet do łez. Czy jednak ostudziła jego zapał lub powstrzymała go od głoszenia? Wcale nie. Jak czytamy, „codziennie nauczał w świątyni” (Łukasza 19:41-44, 47). Innym razem był „przejęty smutkiem” z powodu niewrażliwości serc faryzeuszy, którzy uważnie obserwowali, czy uzdrowi pewnego człowieka w szabat. Czy dał się zastraszyć tym zarozumiałym przeciwnikom? Oczywiście, że nie! Nie ugiął się i uleczył chorego — i to na samym środku synagogi! (Marka 3:1-5).

¹² Poza tym Jezusa wystawiały na próbę słabości jego najbliższych uczniów. Jak się dowiedzieliśmy z rozdziału 3, przywiązywali oni nadmierną wagę do swojej pozycji (Mateusza 20:20-24; Łukasza 9:46). Wielokrotnie otrzymywali  od Jezusa rady podkreślające znaczenie pokory (Mateusza 18:1-6; 20:25-28). Mieli jednak trudności z zastosowaniem się do tych wskazówek. Nawet ostatniego wspólnego wieczoru zaczęli się „gwałtownie sprzeczać, kto z nich jest najważniejszy”! (Łukasza 22:24). Czy Jezus spisał ich wtedy na straty? Nie. Jak zawsze uzbrojony w cierpliwość, zachował pozytywne nastawienie, niezmiennie dopatrując się w nich dobra. Wiedział, że w głębi serca kochają Jehowę i naprawdę pragną spełniać Jego wolę (Łukasza 22:25-27).

13. Jakie próby przechodzimy nieraz jako naśladowcy Jezusa?

¹³ Niewykluczone, że przechodzimy próby podobne do tych, na które wystawiony był Jezus. Na przykład spotykamy ludzi reagujących na dobrą nowinę o Królestwie obojętnie lub wręcz wrogo. Czy pozwolimy, by takie negatywne reakcje nas zniechęciły, czy też będziemy dalej gorliwie głosić? (Tytusa 2:14). Czasem próbą bywa również niedoskonałość naszych braci i sióstr. Czyjaś bezmyślna wypowiedź albo nierozważne zachowanie mogą zranić nasze uczucia (Przysłów 12:18). Czy stracimy przez to serce dla współwyznawców, czy też będziemy nadal znosić ich błędy i koncentrować się na ich dobrych stronach? (Kolosan 3:13).

14. Jakie dwie rzeczy pomagały Jezusowi zachowywać niezłomną postawę?

¹⁴ Co pomagało Jezusowi zachowywać niezłomną postawę mimo upokorzeń, rozczarowań oraz bólu? Podtrzymywały go dwie rzeczy. Po pierwsze, spoglądał ku górze — oczekiwał pomocy od „Boga, który udziela wytrwałości” (Rzymian 15:5). Po drugie, spoglądał przed siebie — wybiegał myślą w przyszłość, jaka miała stać się jego udziałem dzięki wytrwałości. Rozważmy kolejno te czynniki.

15, 16. (a) Skąd wiemy, że Jezus nie polegał na własnych siłach? (b) Jaką ufność miał Jezus i dlaczego?

 ¹⁵ Chociaż Jezus był doskonałym Synem Bożym, nie polegał na własnych siłach. Zwracał się o pomoc do swojego niebiańskiego Ojca. Apostoł Paweł napisał: „Chrystus (...) z głośnymi okrzykami i ze łzami zanosił błagania oraz gorące prośby do Tego, który mógł go wybawić od śmierci” (Hebrajczyków 5:7). Zauważmy, że Jezus zanosił nie tylko prośby, ale także błagania. Słowo to oznacza wyjątkowo żarliwe, płynące z głębi serca wołanie o pomoc. Liczba mnoga wskazuje, że Jezus błagał Jehowę więcej niż raz. I rzeczywiście, w ogrodzie Getsemani modlił się wielokrotnie i nadzwyczaj gorąco (Mateusza 26:36-44).

¹⁶ Jezus bezgranicznie ufał, że Jehowa zareaguje na jego błagania, bo wiedział, że On ‛wysłuchuje modlitw’ (Psalm 65:2). W czasie swojego przedludzkiego bytu przekonał się, że Ojciec odpowiada swoim lojalnym czcicielom, którzy się do Niego zwracają. Na przykład był naocznym świadkiem, jak w odpowiedzi na gorącą modlitwę Daniela Bóg wysłał z nieba anioła — i to jeszcze zanim prorok skończył się modlić (Daniela 9:20, 21). Czy więc teraz Ojciec mógłby nie zareagować, gdy Jego jednorodzony Syn otworzył przed Nim serce „z głośnymi okrzykami i ze łzami”? Jehowa wysłuchał błagań Jezusa i skierował do niego anioła, żeby dodał mu sił do przetrwania próby (Łukasza 22:43).

17. Dlaczego chcąc wytrwać, powinniśmy oczekiwać pomocy z nieba i jak możemy o nią zabiegać?

¹⁷ My również, chcąc wytrwać, musimy oczekiwać wsparcia z nieba — od Boga, który ‛nas umacnia’ (Filipian 4:13). Skoro doskonały Syn Jehowy odczuwał potrzebę proszenia Go o pomoc, tym bardziej my powinniśmy to robić! Być może tak jak Jezus będziemy musieli zanosić błagania wielokrotnie (Mateusza 7:7). Wprawdzie nie spodziewamy  się przybycia anioła, ale jednego możemy być pewni: Nasz kochający Bóg zareaguje na wołanie każdego lojalnego chrześcijanina, który „stale, dniem i nocą, zanosi błagania i modlitwy” (1 Tymoteusza 5:5). Bez względu na to, z jakimi przeciwnościami się zmagamy — czy chodzi o słabe zdrowie, śmierć bliskiej osoby, czy też o prześladowania ze strony wrogów — Jehowa wysłucha naszych żarliwych modlitw o mądrość, odwagę i siły potrzebne do wytrwania (2 Koryntian 4:7-11; Jakuba 1:5).

18. Jak Jezus wybiegał myślą naprzód, poza cierpienie?

¹⁸ Drugim czynnikiem, dzięki któremu Jezus wytrwał, było to, że nie skupiał uwagi na doznawanych cierpieniach, ale wybiegał myślą w przyszłość. Biblia mówi: „Dla radości, która go czekała, przetrwał on pal męki” (Hebrajczyków 12:2). Na przykładzie Jezusa widać, jaki związek zachodzi między nadzieją, radością i wytrwałością. Można to ująć następująco: Nadzieja rodzi radość, a radość rodzi wytrwałość (Rzymian 15:13; Kolosan 1:11). Jezus miał wspaniałe widoki na przyszłość. Wiedział, że swoją wiernością przyczyni się do uświęcenia imienia swojego Ojca i umożliwi Mu wykupienie ludzkości z niewoli grzechu i śmierci. Żywił też nadzieję, że będzie panował jako Król oraz  usługiwał w charakterze Arcykapłana, zapewniając posłusznym ludziom dalsze błogosławieństwa (Mateusza 20:28; Hebrajczyków 7:23-26). Dzięki koncentrowaniu się na tych widokach odczuwał bezmierną radość, a ona z kolei pomogła mu wytrwać.

19. Jak w obliczu prób wiary możemy dbać, żeby nadzieja i radość pomogły nam wytrwać?

¹⁹ Podobnie jak Jezus, my również musimy zabiegać o to, by nadzieja i radość pomogły nam wytrwać. „Radujcie się nadzieją” — zachęcił apostoł Paweł. Następnie dodał: „Wytrwale znoście ucisk” (Rzymian 12:12). Czy przechodzisz obecnie ciężką próbę wiary? W takim razie ze wszystkich sił staraj się wybiegać myślą w przyszłość. Nie zapominaj, że swoją wytrwałością przysporzysz chwały imieniu Jehowy. Nie pozwól, by drogocenna nadzieja na Królestwo Boże straciła dla ciebie swoją wyrazistość. Wyobrażaj sobie siebie w nadchodzącym raju i rozmyślaj o błogosławieństwach, jakich tam będziesz zaznawać. Oczekiwanie na realizację cudownych obietnic Jehowy — między innymi na uświęcenie Jego imienia, a także na usunięcie z ziemi zła, chorób i śmierci — napełni twoje serce radością, a radość ta może ci pomóc wytrwać, bez względu na to, co by cię jeszcze spotkało. W porównaniu z tym, co przyniesie urzeczywistnienie się nadziei związanych z Królestwem, wszelkie cierpienia w teraźniejszym świecie naprawdę są ‛chwilowe i lekkie’ (2 Koryntian 4:17).

20, 21. Czego Jehowa od nas wymaga, jeśli chodzi o wytrwałość, i co powinniśmy być zdecydowani robić?

²⁰ Jezus zdawał sobie sprawę, że chrześcijanie będą stawać przed poważnymi wyzwaniami, a co za tym idzie, będą potrzebowali wytrwałości (Jana 15:20). Był gotowy dać im przykład, wiedząc, że stanie się to dla nich zachętą (Jana  16:33). Ale przecież on był doskonały, a nam daleko do doskonałości. Czego zatem Jehowa od nas wymaga? Apostoł Piotr wyjaśnił: „Chrystus cierpiał za was, pozostawiając wam wzór, żebyście dokładnie podążali jego śladami” (1 Piotra 2:21). Postawa Jezusa w czasie prób jest dla nas „wzorem”, którego mamy się trzymać a. Liczne dowody jego wytrwałości można przyrównać do „śladów”, którymi powinniśmy podążać. Nie zdołamy nimi kroczyć w sposób doskonały, ale możemy to robić „dokładnie”.

²¹ Bądźmy więc zdecydowani podążać śladami Jezusa najlepiej, jak potrafimy. Nigdy nie zapominajmy, że im dokładniej go naśladujemy, tym lepiej jesteśmy przygotowani do wytrwania aż „do końca” — końca teraźniejszego starego świata albo końca naszego obecnego życia. Nie wiemy, co nastąpi najpierw, ale nie mamy wątpliwości: Za wytrwałość Jehowa będzie nam błogosławił przez całą wieczność (Mateusza 24:13).