SIERRA LEONE I GWINEA
Tajne stowarzyszenia
NA TERENIE Afryki Zachodniej szeroko rozpowszechnione są tajne stowarzyszenia zrzeszające ludzi bez względu na ich pochodzenie etniczne, kulturę czy język. Chociaż organizacje te wpływają też na aktywność społeczną i polityczną oraz wykształcenie swych członków, to skupiają się głównie na działalności religijnej. Dwie największe z nich to Poro (dla mężczyzn) i Sande (dla kobiet) *. Stowarzyszenie Poro dąży na przykład do „sprawowania władzy nad duchami i zjednania sobie ich przychylności” (J. S. La Fontaine, Initiation, 1986).
Nowi członkowie Poro zgłębiają sekretną wiedzę oraz tajniki magii, a na ich ciałach robi się rytualne nacięcia. W Sande też uczy się obrzędów spirytystycznych i zwykle okalecza się żeńskie narządy płciowe, choć od praktyki tej w niektórych regionach już się odchodzi.
Inne tajne stowarzyszenia narzucają reguły dotyczące życia płciowego i używają magicznych specyfików, żeby leczyć z obłędu i różnych chorób. W czasie wojny domowej w Sierra Leone pewne tajne stowarzyszenie twierdziło, że jego członkowie są kuloodporni, co oczywiście okazało się kłamstwem.
Tym, którzy należą do tajnych stowarzyszeń, zabrania się wyjawiać sekretów i rytuałów niewtajemniczonym. Ci, którzy sprzeciwiają się prawom i zwyczajom takiej organizacji, ryzykują życie.
^ ak. 3 Na niektórych obszarach stowarzyszenie Sande jest znane jako Bondo.