Pochodzi od hebrajskiego słowa, które znaczy „odpoczywać; ustać; zaprzestać”. Jest to siódmy dzień żydowskiego tygodnia (od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę). Szabatem nazywano również inne świąteczne dni w roku oraz co siódmy i co 50 rok. W szabat nie wolno było wykonywać żadnej pracy oprócz obowiązków związanych ze służbą kapłańską w sanktuarium. Podczas roku szabatowego ziemia leżała odłogiem, a Izraelici nie zmuszali swoich rodaków do spłaty długów. Przepisy dotyczące szabatu podane w Prawie Mojżeszowym były rozsądne, ale przywódcy religijni stopniowo dodawali własne i w czasach Jezusa przestrzeganie ich stało się dla ludzi ciężarem (Wj 20:8; Kpł 25:4; Łk 13:14-16; Kol 2:16).