1. Co możemy robić, żeby nasz sposób wielbienia podobał się Jehowie? Dlaczego jest to konieczne?

 JEZUS powiedział: „Prawdziwi czciciele Boga będą Go czcić duchem i prawdą, bo właśnie takich czcicieli Bóg szuka” (Jana 4:23; 6:44). Każdy z nas musi ‛wciąż się upewniać, co się podoba Panu’ (Efezjan 5:10). Nie zawsze jest to łatwe, bo Szatan próbuje nas oszukać. Chce, żebyśmy robili to, co nie podoba się Jehowie (Objawienie 12:9).

2. Co się wydarzyło niedaleko góry Synaj?

² Jak Szatan próbuje nas oszukać? Na przykład stara się zatrzeć różnicę między dobrem a złem. Pomyślmy, co się wydarzyło, kiedy naród izraelski obozował niedaleko góry Synaj. Mojżesz poszedł na górę, a Izraelici czekali na niego w obozie. W końcu zmęczyli się czekaniem i poprosili Aarona, żeby zrobił im bożka. Aaron wykonał ze złota posąg cielca. Wtedy ludzie urządzili święto. Tańczyli wokół cielca i mu się kłaniali. Uważali, że w ten sposób wielbią Jehowę. Chociaż nazwali to „świętem ku czci Jehowy”, Jemu  wcale się ono nie podobało. Uznał je za bałwochwalstwo i uśmiercił wielu Izraelitów (Wyjścia 32:1-6, 10, 28). Czego się z tego uczymy? Nie dajmy się oszukać. Biblia mówi: „Nie dotykajcie niczego nieczystego”. Oznacza to, że nie możemy mieć nic wspólnego z religią fałszywą. Powinniśmy pozwalać, żeby to Jehowa uczył nas, co jest dobre, a co złe (Izajasza 52:11; Ezechiela 44:23; Galatów 5:9).

3, 4. Dlaczego warto zbadać pochodzenie popularnych świąt i zwyczajów?

³ Kiedy Jezus był na ziemi, szkolił apostołów, żeby dawali przykład w wielbieniu Boga. A gdy Jezus umarł, apostołowie uczyli zasad Jehowy nowych uczniów. Ale po śmierci apostołów w zborze pojawili się fałszywi nauczyciele, którzy zaczęli rozpowszechniać błędne poglądy oraz pogańskie święta i zwyczaje. Zmieniali nawet nazwy takich świąt, żeby nadać im chrześcijański charakter (Dzieje 20:29, 30; 2 Tesaloniczan 2:7, 10; 2 Jana 6, 7). Wiele tych świąt jest popularnych również dzisiaj. Nadal propagują one fałszywe nauki, a nawet okultyzm (Objawienie 18:2-4, 23) *.

⁴ Dla wielu ludzi święta i uroczystości mają duże znaczenie. Ale gdy lepiej poznasz sposób myślenia Jehowy, być może zauważysz, że musisz zmienić podejście do niektórych z nich. Nawet jeśli nie będzie to łatwe, Jehowa na pewno ci pomoże. Omówimy teraz  pochodzenie kilku popularnych świąt i zwyczajów. Dzięki temu zrozumiemy, co Jehowa o nich myśli.

5. Jakie dowody wskazują, że Jezus nie urodził się 25 grudnia?

⁵ W wielu częściach świata ludzie obchodzą Boże Narodzenie 25 grudnia. Uważają, że właśnie wtedy urodził się Jezus. Ale Biblia nie podaje, w jakim to było dniu ani nawet miesiącu. Wskazuje tylko na porę roku. Łukasz napisał, że kiedy Jezus urodził się w Betlejem, pasterze „mieszkali pod gołym niebem i nocą strzegli swoich trzód” (Łukasza 2:8-11). W grudniu w tym rejonie jest zimno, pada deszcz, a czasami nawet śnieg. W takich warunkach pasterze nie mogliby nocą przebywać ze stadami pod gołym niebem. Co z tego wynika? Jezus nie urodził się w grudniu, tylko wtedy, gdy było w miarę ciepło. Zarówno Biblia, jak i źródła świeckie pozwalają wyciągnąć wniosek, że nastąpiło to na przełomie września i października.

6, 7. (a) Skąd się wzięły niektóre popularne zwyczaje związane z Bożym Narodzeniem? (b) Co powinno nas pobudzać do dawania?

⁶ Jakie jest więc pochodzenie Bożego Narodzenia? Wywodzi się ono z pogańskich świąt, takich jak rzymskie Saturnalia obchodzone ku czci Saturna, boga rolnictwa. W pewnej encyklopedii czytamy: „Wiele wesołych praktyk towarzyszących Bożemu Narodzeniu było wzorowanych na Saturnaliach, rzymskim święcie obchodzonym w połowie grudnia. Zapożyczono z niego na przykład wystawne ucztowanie, obdarowywanie  się prezentami i palenie świec” (The Encyclopedia Americana). 25 grudnia obchodzono też urodziny Mitry, perskiego boga słońca.

⁷ Jednak większość ludzi nie zastanawia się nad pogańskim pochodzeniem Bożego Narodzenia. Traktują to jako okazję, żeby spędzić czas z rodziną, zjeść coś dobrego i wymienić się prezentami. Oczywiście kochamy naszych bliskich, a Jehowa chce, żeby Jego słudzy dzielili się z innymi. Jak mówi 2 List do Koryntian  9:7, „Bóg kocha radosnego dawcę”. Ale nie chce, żebyśmy dawali coś innym tylko w określone dni. Słudzy Jehowy lubią spotykać się z rodziną i przyjaciółmi bez specjalnej okazji. Dają innym prezenty, nie oczekując niczego w zamian. Do dawania pobudza ich miłość (Łukasza 14:12-14).

8. Czy astrolodzy dali Jezusowi prezenty, kiedy był noworodkiem?

⁸ Dawanie prezentów z okazji Bożego Narodzenia często tłumaczy się tym, że kiedy urodził się Jezus, trzej królowie przynieśli mu do stajni prezenty. To prawda, że odwiedzili go pewni ludzie i podarowali mu różne rzeczy. W czasach biblijnych obdarowywanie kogoś ważnego było powszechnym zwyczajem (1 Królów 10:1, 2, 10, 13). Ale czy wiesz, że mężczyźni ci byli astrologami, czyli zajmowali się magią, i że nie służyli Jehowie? Biblia nie wspomina, ilu ich było ani jakie mieli imiona. Poza tym nie odwiedzili Jezusa w stajni tuż po urodzeniu, ale jakiś czas później, kiedy był już w domu (Mateusza 2:1, 2, 11). Co więcej, podróż ze Wschodu prawdopodobnie zajęła astrologom kilka miesięcy. Kiedy dotarli na miejsce, Jezus nie mógł być już noworodkiem.

9. O czyich urodzinach wspomina Biblia?

⁹ Dzień, w którym rodzi się dziecko, jest bardzo radosny (Psalm 127:3). Ale to nie znaczy, że powinniśmy obchodzić urodziny. Biblia wspomina tylko o dwóch osobach, które to robiły. Jedną był egipski faraon, a drugą król Herod Antypas (odczytaj Rodzaju 40:20-22; Marka 6:21-29). Żaden z nich nie służył  Jehowie. Biblia nic nie mówi o tym, żeby jakikolwiek sługa Jehowy obchodził urodziny.

10. Jaki pogląd na urodziny mieli pierwsi chrześcijanie?

¹⁰ W pewnym dziele czytamy, że pierwsi chrześcijanie „uważali świętowanie czyichkolwiek urodzin za obyczaj pogański” (The World Book Encyclopedia). Zwyczaj ten jest oparty na fałszywych wierzeniach. Na przykład starożytni Grecy wierzyli, że każdy człowiek rodzi się w dniu urodzin jakiegoś boga. Uważali, że jeśli będą obchodzić swoje urodziny, to ten bóg będzie ich chronił przez całe życie. Oprócz tego urodziny są związane z astrologią i horoskopami.

11. Co Jehowa myśli o hojności?

¹¹ Wielu ludzi uważa swoje urodziny za wyjątkowy dzień, w którym wręcza się im prezenty i składa życzenia. Ale możemy okazywać miłość bliskim przez cały rok, a nie tylko w jakimś określonym dniu. Jehowa chce, żebyśmy zawsze byli życzliwi i hojni (odczytaj Dzieje 20:35). Jesteśmy Mu wdzięczni za dar życia każdego dnia, a nie tylko w rocznicę naszego urodzenia (Psalm 8:3, 4; 36:9).

12. W jakim sensie dzień śmierci może być lepszy niż dzień narodzin?

¹² W Księdze Kaznodziei 7:1 powiedziano: „Dobra opinia jest lepsza niż wyborny olejek, a dzień śmierci jest lepszy niż dzień narodzin”. Jak to rozumieć? W dniu narodzin człowiek nie zrobił jeszcze nic dobrego ani złego. Ale jeśli poświęca życie na służenie Jehowie i pomaganie innym, to zdobywa „dobrą opinię”. Nawet gdyby umarł, Jehowa będzie o nim pamiętał (Hioba 14:14, 15). Słudzy Jehowy nie obchodzą  ani własnych urodzin, ani urodzin Jezusa. Jedyne święto, które Jezus kazał nam obchodzić, to Pamiątka jego śmierci (Łukasza 22:17-20; Hebrajczyków 1:3, 4).

13, 14. Skąd się wywodzą zwyczaje wielkanocne?

¹³ Wielu ludzi uważa, że w trakcie Wielkanocy świętuje się zmartwychwstanie Jezusa. Ale tak naprawdę  sporo zwyczajów wielkanocnych wywodzi się z pogańskiego kultu płodności. Na przykład w pewnym dziele napisano: „Do świąt wielkanocnych przeniknęły liczne pogańskie zwyczaje obchodzone dla uczczenia powrotu wiosny. Jajko jest symbolem odradzania się życia wczesną wiosną. (...) Zając to symbol pogański, który zawsze był wyobrażeniem płodności” (The Catholic Encyclopedia). Wyraźnie więc widać, że Wielkanoc nie ma nic wspólnego ze zmartwychwstaniem Jezusa.

¹⁴ Czy Jehowie podoba się to, że ludzie łączą zwyczaje pogańskie ze zmartwychwstaniem Jego Syna? Oczywiście, że nie (2 Koryntian 6:17, 18). Co więcej, Jehowa nigdy nie nakazał świętować zmartwychwstania Jezusa.

15. Skąd wywodzi się dzień Wszystkich Świętych, Zaduszki i Halloween?

¹⁵ W niektórych krajach, żeby uczcić „świętych” Kościoła, 1 listopada obchodzi się dzień Wszystkich Świętych. Wywodzi się on od starożytnych Celtów, którzy wierzyli, że w tym okresie duchy zmarłych wracają na ziemię. Od pogańskich celtyckich zwyczajów pochodzi również Halloween *. Jeśli chodzi o Zaduszki, przypadające na 2 listopada, w pewnym  słowniku czytamy, że wprowadzono je „w 993 [roku n.e.] jako święto zmarłych, aby zastąpić nim a[lbo] zaadaptować pogańskie uroczystości ku czci zmarłych” (W. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury). Do dziś przetrwały dawne praktyki, takie jak ofiarowywanie zmarłym jedzenia czy procesje na cmentarz. Obrzędy te są kontynuacją pogańskich wierzeń i zwyczajów, które budzą w Bogu odrazę.

16, 17. O czym powinni pamiętać chrześcijanie, kiedy planują ślub?

¹⁶ Ślub to bardzo radosne wydarzenie. Zwyczaje ślubne i weselne różnią się w zależności od kraju. Ludzie zazwyczaj nie zastanawiają się nad ich pochodzeniem, dlatego mogą nie wiedzieć, że niektóre z nich mają pogańskie korzenie. Ale chrześcijanie chcą mieć pewność, że ich ślub i wesele będą się podobać Jehowie. Jeśli zbadają pochodzenie związanych z tym zwyczajów, podejmą właściwe decyzje (Marka 10:6-9).

¹⁷ Ludzie wierzą, że niektóre zwyczaje przynoszą nowożeńcom szczęście (Izajasza 65:11). Na przykład w pewnych częściach świata obrzuca się państwa młodych ryżem albo czymś innym. Ma to zapewnić im płodność, szczęście, długie życie i ochronę przed złem. Ale chrześcijanie unikają wszelkich zwyczajów związanych z religią fałszywą lub przesądami (odczytaj 2 Koryntian 6:14-18).

18. Jakie jeszcze zasady biblijne odnoszą się do ślubu?

¹⁸ Nowożeńcy chcą, żeby ich ślub był radosnym i uroczystym wydarzeniem. Zależy im, żeby wszyscy  zaproszeni czuli się dobrze. Nikt nie powinien wygłaszać przemów, które byłyby nieżyczliwe, zawierałyby podteksty seksualne lub wyrażały brak szacunku wobec nowożeńców czy innych uczestników (Przysłów 26:18, 19; Łukasza 6:31; 10:27). Chrześcijański ślub nie jest też okazją do „przechwalania się posiadanymi rzeczami” (1 Jana 2:16). Jeśli planujesz ślub i wesele, zrób wszystko, żebyś mógł dobrze je wspominać. (Zobacz dodatek 28).

19, 20. Jakie jest pochodzenie toastów?

¹⁹ Na weselach i innych spotkaniach towarzyskich często wznosi się toasty. Osoba wygłaszająca toast składa życzenia, a goście podnoszą kieliszki. Co chrześcijanie myślą o tym zwyczaju?

²⁰ W pewnym dziele napisano, że toasty prawdopodobnie wywodzą się z pogańskich obrzędów, „podczas których składano bogom jakiś święty napój (...) w zamian za życzenie, modlitwę streszczającą się w słowach ‚Długiego życia!’ lub ‚Na zdrowie!’” (International Handbook on Alcohol and Culture). W starożytności ludzie mieli zwyczaj podnosić kielichy, żeby prosić bogów o błogosławieństwo. Ale błogosławieństwa Jehowy nie zyska się w ten sposób (Jana 14:6; 16:23).

21. Jakich jeszcze świąt i uroczystości powinni unikać chrześcijanie?

²¹ Kiedy musisz zdecydować, czy obchodzić jakieś święto lub uroczystość, pomyśl, jakie nastawienie  i zachowanie ono propaguje. Na przykład niektórym świętom i karnawałom towarzyszą zmysłowe tańce, duże ilości alkoholu, a nawet niemoralność. Takie święta i uroczystości często promują styl życia gejów i lesbijek albo zachęcają do nacjonalizmu. Gdybyśmy brali w nich udział, to czy nienawidzilibyśmy tego, czego nienawidzi Jehowa? (Psalm 1:1, 2; 97:10; 119:37).

22. Co pomoże chrześcijanom zdecydować, czy wziąć udział w jakimś święcie lub uroczystości?

²² Chrześcijanie powinni unikać wszelkich świąt i uroczystości, które obrażają Boga. Apostoł Paweł napisał: „Czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego robicie, wszystko róbcie na chwałę Bożą” (1 Koryntian 10:31; zobacz dodatek 29). Oczywiście nie wszystkie święta i uroczystości mają związek z niemoralnością, religią fałszywą lub nacjonalizmem. Jeśli nie są one sprzeczne z zasadami biblijnymi, każdy sam decyduje, czy wziąć w nich udział. Chcemy też brać pod uwagę to, jak nasza decyzja wpłynie na innych.

23, 24. Jak możesz wyjaśnić bliskim, dlaczego nie obchodzisz jakiegoś święta?

²³ Prawdopodobnie przestałeś już obchodzić święta i uroczystości, które obrażają Jehowę. Ale z tego powodu twoi bliscy, którzy nie są Świadkami Jehowy, mogą myśleć, że już ich nie kochasz i nie chcesz spędzać z nimi czasu. Być może uważają, że święta są  jedyną okazją, żeby spotkać się z rodziną. Co możesz zrobić? Na różne sposoby zapewniaj swoich bliskich, że ich kochasz i że są dla ciebie ważni (Przysłów 11:25; Kaznodziei 3:12, 13). Na przykład zapraszaj ich do siebie przy innych okazjach.

²⁴ A jeśli krewni chcieliby wiedzieć, dlaczego przestałeś obchodzić jakieś święto? Wyjaśnij im to, korzystając z informacji, które znajdziesz w naszych publikacjach albo w serwisie jw.org. Nie sprawiaj wrażenia, że chcesz postawić na swoim albo narzucić bliskim swoje zdanie. Pomóż im zrozumieć, że zbadałeś wiele faktów i podjąłeś osobistą decyzję. Mów spokojnie i niech twoje „słowa zawsze będą ujmujące, przyprawione solą” (Kolosan 4:6).

25, 26. Jak rodzice mogą pomóc dzieciom pokochać zasady Jehowy?

²⁵ To ważne, żebyśmy sami dobrze rozumieli, dlaczego nie obchodzimy jakiegoś święta (Hebrajczyków 5:14). Przede wszystkim chcemy podobać się Jehowie. Jeśli masz dzieci, poświęcaj czas, żeby pomóc im zrozumieć i pokochać zasady biblijne. Kiedy Jehowa stanie się dla nich kimś realnym, też będą chciały Mu się podobać (Izajasza 48:17, 18; 1 Piotra 3:15).

²⁶ Jehowa bardzo się cieszy, kiedy wielbimy Go w czysty sposób (Jana 4:23). Cieszy się też, kiedy zawsze staramy się być uczciwi. Ale wielu uważa, że nie da się być uczciwym w nieuczciwym świecie. Czy to prawda? Omówimy to w następnym rozdziale.