1, 2. Jakie straty ponoszą dzisiaj ludzie i jak to na nich wpływa?

DZIECKO zgubiło albo popsuło zabawkę i zalewa się łzami. Płacze tak żałośnie, że aż serce się kraje. Ale po chwili się rozpromienia, bo mama czy tato oddaje mu ulubiony przedmiot. Dla rodziców odnalezienie lub naprawienie takiego drobiazgu to nic trudnego. Tymczasem uszczęśliwione dziecko nie może wyjść z podziwu. Odzyskało coś, co wydawało się stracone!

² Jehowa, najwspanialszy Ojciec, również ma moc odtwarzania tego, co Jego ziemskie dzieci mogą uznać za bezpowrotnie zaprzepaszczone. Oczywiście nie chodzi o zwykłe zabawki. W obecnych „krytycznych czasach trudnych do zniesienia” ponosimy znacznie poważniejsze straty (2 Tymoteusza 3:1-5). Ludziom nieustannie grozi utrata wielu cennych dla nich dóbr, takich jak dom i innego rodzaju mienie, praca czy zdrowie. Z niepokojem rozmyślamy także o degradacji środowiska naturalnego i co za tym idzie, o wymieraniu licznych gatunków. Ale nic nie rani nas równie dotkliwie jak śmierć kogoś bliskiego. Często nie możemy sobie wtedy poradzić z bezsilnością i poczuciem straty (2 Samuela 18:33).

3. Jaką krzepiącą zapowiedź zawarto w Dziejach Apostolskich 3:21 i jak Jehowa ją spełni?

³ Wiedza o odtwórczej mocy Jehowy może nas więc bardzo podnosić na duchu. Jak się przekonamy, istnieje ogromna różnorodność tego, co On potrafi odtworzyć i co rzeczywiście odtworzy dla dobra swych ziemskich dzieci. Z Biblii dowiadujemy się, że zamierzył ‛przywrócić wszystko’ (Dzieje 3:21). Posłuży się do tego mesjańskim Królestwem, w którym władzę sprawuje Jego Syn, Jezus Chrystus. Dowody wskazują, że zaczęło ono panować w niebie w roku 1914  (Mateusza 24:3-14). * Co więc zostanie ‛przywrócone’, czyli odtworzone? Rozważmy niektóre wspaniałe dokonania Jehowy w tej dziedzinie. Jedno z nich oglądamy już dzisiaj. Kolejnych wielkich dzieł możemy się spodziewać w przyszłości.

4, 5. Co spotkało lud Boży w roku 607 p.n.e. i jakie widoki na przyszłość mimo to otworzył przed nim Jehowa?

⁴ Jehowa przywrócił już między innymi czyste wielbienie. Aby lepiej zrozumieć, co to oznacza, przeanalizujmy krótko dzieje królestwa judzkiego. Dzięki temu dowiemy się, w jak niezwykły sposób Jehowa korzysta ze swej mocy odtwórczej (Rzymian 15:4).

⁵ Wyobraźmy sobie, co czuli wierni Żydzi w roku 607 p.n.e., gdy Jerozolima legła w gruzach. Zburzono ich ukochane miasto wraz z murami. Co gorsza, w ruiny obrócono również imponującą świątynię wzniesioną przez Salomona, jedyny na ziemi ośrodek czystego wielbienia Jehowy (Psalm 79:1). Niedobitków zabrano na wygnanie do Babilonu, a ich opustoszała ojczyzna stała się siedliskiem dzikich zwierząt (Jeremiasza 9:11). Z ludzkiego punktu widzenia mogło się wydawać, że wszystko przepadło (Psalm 137:1). Ale Jehowa, który dużo wcześniej zapowiedział tę zagładę, dał też podstawę do nadziei na przyszłe odrodzenie.

6-8. (a) Jaki temat wielokrotnie poruszali prorocy hebrajscy i jak te zapowiedzi spełniły się po raz pierwszy? (b) W jaki sposób wiele proroctw o odrodzeniu urzeczywistniło się na nowożytnym ludzie Bożym?

⁶ O odrodzeniu wielokrotnie wspominali hebrajscy prorocy. *  Za ich pośrednictwem Jehowa obiecał, że tamtejsze ziemie wrócą do dawnego stanu — znów będą żyzne, zamieszkane oraz strzeżone przed dzikimi zwierzętami i atakiem wrogów. Staną się prawdziwym rajem! (Izajasza 65:25; Ezechiela 34:25; 36:35). Przede wszystkim jednak miała nastąpić odnowa czystej religii i odbudowa świątyni (Micheasza 4:1-5). Proroctwa te budziły w żydowskich wygnańcach nadzieję, która pomogła im przetrwać 70-letnią niewolę w Babilonie.

⁷ Czas odrodzenia w końcu nadszedł. Oswobodzeni z Babilonu Żydzi wrócili do Jerozolimy i odbudowali świątynię Jehowy (Ezdrasza 1:1, 2). Dopóki oddawali Mu cześć w czysty sposób, On im błogosławił i zapewniał urodzaj i dobrobyt. Chronił ich przed nieprzyjaciółmi oraz dzikimi zwierzętami, które przez dziesięciolecia rozpanoszyły się w ich kraju. Na pewno bardzo się radowali, że Jehowa użył swej mocy odtwórczej dla ich dobra! Ale proroctwa o odrodzeniu spełniły się wtedy tylko wstępnie i w ograniczonej mierze. Na większą skalę miały się urzeczywistnić dopiero „pod koniec dni” — w naszych czasach, po objęciu tronu przez dawno obiecanego Dziedzica króla Dawida (Izajasza 2:2-4; 9:6, 7).

⁸ Kiedy w roku 1914 Jezus zaczął panować w niebiańskim Królestwie, szybko zatroszczył się o duchowe potrzeby wiernego ludu Bożego na ziemi. Podobnie jak w roku 537 p.n.e. perski zdobywca Cyrus oswobodził z Babilonu ostatek narodu żydowskiego, tak Jezus uwolnił ostatek Żydów duchowych — swych naśladowców — spod wpływów nowożytnego Babilonu, ogólnoświatowego imperium religii fałszywej (Rzymian 2:29; Objawienie 18:1-5). W roku 1919 czyste wielbienie Boga odzyskało w życiu prawdziwych chrześcijan właściwe miejsce (Malachiasza 3:1-5). Zaczęli je odtąd praktykować w oczyszczonej świątyni duchowej, powołanej  do istnienia przez Jehowę. Dlaczego ma to dla nas takie znaczenie?

9. Jak po czasach apostolskich kościoły chrześcijaństwa wypaczyły sposób wielbienia Boga i co Jehowa uczynił w dobie dzisiejszej?

⁹ Zbadajmy historię. Chrześcijanie w I wieku n.e. zaznawali licznych błogosławieństw duchowych. Niemniej Jezus i apostołowie zapowiadali, że religia prawdziwa zostanie skażona i zaniknie (Mateusza 13:24-30; Dzieje 20:29, 30). Po czasach apostolskich powstało tak zwane chrześcijaństwo. Jego duchowni przyjęli pogańskie nauki i zwyczaje. Praktycznie uniemożliwiali ludziom zbliżenie się do Boga, bo przedstawiali Go jako niepojętą Trójcę i uczyli wyznawać grzechy księżom oraz modlić się do Marii i różnych „świętych” zamiast do Jehowy. Jakie kroki poczynił On po stuleciach takiego odstępstwa? Przystąpił do działania i odbudował czystą religię, i to w świecie pełnym obłudy i bezbożności! Bez przesady można powiedzieć, że to odrodzenie duchowe należy do najważniejszych wydarzeń czasów nowożytnych.

10, 11. (a) Jakie dwa elementy składają się na raj duchowy i co to oznacza dla ciebie? (b) Jakiego rodzaju ludzi Jehowa zgromadza w raju duchowym i jakiego zaszczytu oni dostąpią?

¹⁰ Obecnie więc prawdziwi chrześcijanie rozkoszują się rajem duchowym. Co składa się na ten raj? Głównie dwa elementy. Pierwszym jest czysta forma oddawania czci Bogu, Jehowie. Pokazał On nam, jak wielbić Go w sposób wolny od kłamstw i wypaczeń. Zaopatruje nas też w pokarm duchowy. Dzięki temu możemy Go poznawać, zaskarbiać sobie Jego uznanie i nawiązać z Nim bliską więź (Jana 4:24). Drugi aspekt tego raju to ludzie. Jak zapowiedział Izajasz, Jehowa „pod koniec dni” uczy swych czcicieli podążania drogami pokoju. Sprawia, że nie toczymy między sobą wojen. Pomimo naszej niedoskonałości pomaga nam przyoblec  się w „nową osobowość”. Błogosławi naszym wysiłkom, dając nam swego świętego ducha, pod którego wpływem rozwijają się w nas piękne przymioty (Efezjan 4:22-24; Galatów 5:22, 23). Gdy poddajesz się jego oddziaływaniu, naprawdę stajesz się cząstką raju duchowego.

¹¹ Do tego raju Jehowa przyprowadza takich ludzi, jakich darzy miłością — ludzi kochających Jego samego, miłujących pokój oraz „świadomych swej potrzeby duchowej” (Mateusza 5:3). Osoby tego pokroju dostąpią zaszczytu oglądania na własne oczy jeszcze wspanialszego odrodzenia — odrodzenia ludzkości i całej ziemi.

12, 13. (a) Dlaczego proroctwa o odtworzeniu muszą się spełnić w jeszcze inny sposób? (b) Jaki zamiar co do ziemi wyjawił Jehowa w Edenie i dlaczego wzbudza to w nas nadzieję na przyszłość?

¹² Wiele proroctw o odtworzeniu najwyraźniej odnosi się nie tylko do odrodzenia duchowego. Na przykład Izajasz pisał, że chorzy, kulawi, ślepi i głusi będą kiedyś uzdrowieni i — co więcej — że ‛na zawsze zostanie pochłonięta’ śmierć (Izajasza 25:8; 35:1-7). W starożytnym Izraelu obietnice te nie urzeczywistniły się dosłownie. W dobie dzisiejszej również można oglądać jedynie ich duchowe spełnienie, ale mamy mocne podstawy, by wierzyć, że w przyszłości ziszczą się wszystkie w sposób literalny. Skąd o tym wiemy?

¹³ Już w Edenie Jehowa wyjawił swe zamierzenie co do naszej planety: chciał, żeby była zamieszkana przez szczęśliwą, zdrową i zjednoczoną rodzinę ludzką. Mężczyźnie i kobiecie powierzył opiekę nad ziemią i żyjącymi na niej stworzeniami — polecił im przekształcić ją całą w raj (Rodzaju 1:28). Bardzo to odbiega od dzisiejszego stanu rzeczy. Możemy być jednak pewni, że Jehowa nigdy nie pozwoli udaremnić swych zamysłów (Izajasza 55:10, 11). Ogólnoziemski raj bez wątpienia powstanie — dzięki Jezusowi, powołanemu przez Jehowę na tron w mesjańskim Królestwie (Łukasza 23:43).

14, 15. (a) Jak Jehowa ‛uczyni wszystko nowe’? (b) Jak będzie wyglądać życie w raju i czego najbardziej wyczekujesz?

 ¹⁴ Wyobraźmy sobie, że oglądamy ziemię całą zamienioną w raj! Jehowa tak mówi o tych czasach: „Oto czynię wszystko nowe” (Objawienie 21:5). Zastanówmy się, co to będzie oznaczać. Kiedy Jehowa użyje swej mocy niszczycielskiej, by unicestwić ten niegodziwy stary system, pozostaną tylko „nowe niebiosa i nowa ziemia”. A zatem nowy rząd w niebie zacznie sprawować władzę nad nowym społeczeństwem na ziemi, złożonym z osób miłujących Jehowę i wykonujących Jego wolę (2 Piotra 3:13). Skończy się działanie Szatana i demonów (Objawienie 20:3). Po raz pierwszy od tysięcy lat ludzkość zostanie uwolniona od tego szkodliwego, nikczemnego i deprawującego wpływu. Wszyscy bez wątpienia poczują niewysłowioną ulgę.

¹⁵ Nareszcie będziemy mogli troszczyć się o naszą zachwycającą planetę, tak jak to miało być od początku. Wykazuje ona naturalne zdolności regeneracyjne. Skażone jeziora i rzeki potrafią się same oczyścić, jeśli tylko usunie się źródło zanieczyszczeń. A krajobrazy zniszczone wojnami odzyskują dawne piękno, gdy walki ustają. Jakże przyjemnie będzie pracować, nie szkodząc ziemi, i pomagać przekształcać ją w park, ogólnoświatowy ogród Eden, pełen najrozmaitszych form życia! Człowiek przestanie bezmyślnie niszczyć florę i faunę — będzie żyć w harmonii z całym dziełem stwórczym na naszym globie. Nawet dzieci nie będą musiały obawiać się dzikich zwierząt (Izajasza 9:6, 7; 11:1-9).

16. Jakie odrodzenie czeka w raju każdego człowieka wiernego Bogu?

¹⁶ Poza tym każdy doświadczy odrodzenia na samym sobie. Ocalałych z Armagedonu czeka cudowne uzdrawianie na skalę ogólnoświatową. Dzięki mocy Bożej Jezus — podobnie jak to czynił wtedy, gdy przebywał na ziemi — przywróci niewidomym wzrok, głuchym słuch, a chromym i niedołężnym sprawność (Mateusza 15:30). Starcy odzyskają młodzieńcze siły, zdrowie i wigor (Hioba 33:25). Znikną  zmarszczki, wyprostują się kalekie ręce i nogi, ciało zaś znów nabierze jędrności. Wszystkim ludziom wiernym Bogu stopniowo przestaną dawać się we znaki skutki grzechu i niedoskonałości. Jakże będziemy dziękować Jehowie za to, że posłużył się swą niezwykłą mocą odtwórczą! A teraz zajmijmy się pewnym szczególnie wzruszającym aspektem tego pasjonującego okresu odnowy.

17, 18. (a) Za co Jezus zganił saduceuszy? (b) W jakich okolicznościach Eliasz poprosił Jehowę o wskrzeszenie kogoś z martwych?

¹⁷ W I wieku n.e. przywódcy religijni zwani saduceuszami nie wierzyli w zmartwychwstanie. Jezus ich za to zganił: „Jesteście w błędzie, gdyż nie znacie ani Pism, ani mocy Bożej” (Mateusza 22:29). Biblia rzeczywiście wyjawia, że Jehowa ma moc wskrzeszania umarłych. Czego się z niej dowiadujemy?

¹⁸ Przenieśmy się w epokę Eliasza. Pewna wdowa trzyma w ramionach bezwładne ciało swego jedynaka. Chłopiec nie żyje. Prorok Eliasz, który jakiś czas gościł u tej kobiety, musi być wstrząśnięty. Wcześniej pomógł uchronić jej dziecko od głodu. Na pewno przywiązał się do niego. Matka jest zrozpaczona. Syn był jedynym żywym wspomnieniem, jakie jej pozostało po zmarłym mężu. Liczyła, że zatroszczy się o nią, gdy będzie stara. Jest zdezorientowana i zaczyna się martwić, że została ukarana za jakiś dawny błąd. To jeszcze bardziej pogrąża ją w smutku. Eliasz nie może dłużej patrzeć na jej udrękę. Delikatnie bierze martwego chłopca z objęć matki, zanosi do swej izby i błaga Jehowę Boga, by przywrócił dziecku duszę, czyli życie (1 Królów 17:8-21).

19, 20. (a) Jak Abraham dowiódł swej wiary w moc odtwórczą Jehowy i jakie miał do tego podstawy? (b) Jak Jehowa nagrodził wiarę Eliasza?

¹⁹ Eliasz nie był pierwszą osobą, która wierzyła w zmartwychwstanie. Silne przeświadczenie o tym, że Jehowa  dysponuje taką mocą odtwórczą, już setki lat wcześniej żywił Abraham — i opierał się na mocnych podstawach. Kiedy miał 100 lat, a Sara 90, Jehowa dokonał cudu, by przywrócić im zanikłe zdolności rozrodcze i by Sara mogła urodzić syna (Rodzaju 17:17; 21:2, 3). Później, gdy chłopiec był już dorosły, Bóg polecił złożyć go w ofierze. Abraham dał wtedy dowód głębokiej wiary, uważał bowiem, że Jehowa potrafi wskrzesić jego ukochanego Izaaka (Hebrajczyków 11:17-19). Zapewne dlatego przed wejściem na górę, na której miał ofiarować syna, powiedział sługom, że wróci razem z nim (Rodzaju 22:5).

²⁰ Jehowa oszczędził Izaaka, więc nie musiał przywracać mu życia. Natomiast wspomniany przedtem syn wdowy był już martwy — ale nie na długo. Jehowa nagrodził wiarę proroka i wskrzesił dziecko. Eliasz oddał je matce, wypowiadając niezapomniane słowa: „Patrz, twój syn żyje”! (1 Królów 17:22-24).

21, 22. (a) Czego nas uczą opisane w Biblii przypadki wskrzeszania umarłych? (b) Kto i na jaką skalę przeprowadzi zmartwychwstanie w raju?

²¹ Jest to pierwsza opisana w Biblii sytuacja, w której Jehowa użył swej mocy do przywrócenia człowiekowi życia. Później umożliwił dokonywanie takich czynów również Elizeuszowi, Jezusowi, Piotrowi i Pawłowi. Oczywiście ludzie wskrzeszeni z martwych po jakimś czasie znowu umarli. Ale biblijne relacje o tych wydarzeniach dają nam przedsmak wspaniałej przyszłości.

²² W raju Jezus istotnie okaże się „zmartwychwstaniem i życiem” (Jana 11:25). Wskrzesi niezliczone miliony osób i da im sposobność życia wiecznego w ziemskim raju (Jana 5:28, 29). Wyobraźmy sobie, jak spotykają się serdeczni przyjaciele i krewni długo rozdzieleni przez śmierć, jak z nieopisaną radością padają sobie w ramiona! Cała  ludzkość będzie wtedy wysławiać Jehowę za Jego odtwórczą moc.

23. Jak Jehowa zademonstrował swą moc w najwspanialszy sposób i jak to umacnia naszą nadzieję na przyszłość?

²³ Jehowa dał niezawodną rękojmię, że takie nadzieje się ziszczą. Uczynił to, gdy zademonstrował swą moc w najwspanialszy sposób — gdy wskrzesił swego Syna, Jezusa, jako potężne stworzenie duchowe, podległe tylko Jemu. Powstały z martwych Jezus ukazał się setkom osób (1 Koryntian 15:5, 6). Dowody takie powinny wystarczyć nawet sceptykom. Jehowa naprawdę ma moc przywracania życia.

24. Dlaczego możemy być pewni, że Jehowa wskrzesi umarłych, i jaką nadzieję może mieć każdy z nas?

²⁴ Jehowa nie tylko ma moc wskrzeszania umarłych, lecz także pragnie to czynić. Wręcz tęskni do tego, jak powiedział w natchnieniu wierny Hiob (Hioba 14:15). Czyż to, że z miłości do ludzi jest gotów używać swej mocy odtwórczej, nie przyciąga cię do Niego? Pamiętaj jednak, że zmartwychwstanie to zaledwie jeden element ogromnego dzieła odtwarzania, którego Jehowa dokona w przyszłości. Zacieśniaj więc łączącą cię z Nim więź i stale pielęgnuj bezcenną nadzieję, że na własne oczy zobaczysz, jak będzie On ‛czynił wszystko nowe’ (Objawienie 21:5).