Dwudziestoletni Artur Awanesjan odbywa karę 30 miesięcy więzienia w kolonii karnej w Szuszi (Górski Karabach), mimo że wykazał gotowość do podjęcia alternatywnej służby cywilnej. Sądy wszystkich instancji w Górskim Karabachu odmówiły uznania fundamentalnego prawa do odmowy służby wojskowej ze względu na sumienie.

Artur Awanesjan, będący Świadkiem Jehowy, tak mówi o wyznawanych zasadach moralnych: „Sumienie nie pozwala mi odbyć służby wojskowej. Miłuję bliźnich i nie chcę brać do ręki broni ani nawet uczyć się wyrządzania drugim krzywdy”. Dodaje: „Nie usiłuję uchylać się od obowiązków obywatelskich. Poczyniłem kroki, żeby odbyć alternatywną służbę cywilną zamiast wojskowej, jednak nie uzyskałem na to pozwolenia”.

29 stycznia 2014 roku Artur Awanesjan otrzymał wezwanie do stawienia się w miejskiej komendanturze wojskowej w Askeranie. Następnego dnia złożył wniosek, w którym wyjaśnił powody swojej odmowy podjęcia służby wojskowej oraz wyraził gotowość do odbycia alternatywnej służby cywilnej. Wiedział, że Górski Karabach nie przewiduje takiej możliwości, toteż skontaktował się z prawnikiem, by uzyskać pomoc.

Ponieważ Artur Awanesjan ma obywatelstwo ormiańskie, jego adwokat spotkał się z urzędnikami nie tylko z Górskiego Karabachu, lecz także z Armenii. Wyglądało na to, że będzie mógł odbyć służbę zastępczą właśnie w tym kraju. W związku z tym przeniósł się do Armenii i 13 lutego 2014 roku złożył wniosek o alternatywną służbę cywilną w komendzie wojskowej w miejscowości Masis.

Niestety, Artur Awanesjan nigdy nie otrzymał żadnej odpowiedzi od ormiańskiej komisji do spraw służby zastępczej. 14 lipca 2014 roku został wezwany do stawienia się w komendzie głównej policji w Erywaniu, gdzie czekali na niego funkcjonariusze policji z Górskiego Karabachu. Został aresztowany i wbrew swojej woli przewieziony z Erywania z powrotem do Askeranu. De facto była to ekstradycja dokonana bez przesłuchania, bez nakazu sądowego i bez dopełnienia innych formalności.

14 lipca 2014 roku Artur Awanesjan, wówczas osiemnastoletni, spędził swoją pierwszą noc w więzieniu. Następnego dnia postawiono mu zarzuty, z których dowiedział się, że sąd pierwszej instancji w Górskim Karabachu już wcześniej wydał nakaz zatrzymania go i osadzenia w areszcie śledczym. Sąd podtrzymał to postanowienie i Artur Awanesjan trafił do kolonii karnej w Szuszi. Wszystkie wnioski o zwolnienie z aresztu zostały odrzucone.

30 września 2014 roku sędzia sądu pierwszej instancji w Górskim Karabachu, Spartak Grigorjan, skazał oskarżonego na karę 30 miesięcy pozbawienia wolności pod zarzutem uchylania się od służby wojskowej a. Artur Awanesjan zaskarżył tę decyzję, jednak zarówno Sąd Apelacyjny, jak i Sąd Najwyższy Górskiego Karabachu utrzymały wyrok w mocy. Artur Awanesjan pozostanie w miejscu odosobnienia do stycznia 2017 roku.

Shane Brady, jeden z prawników reprezentujących uwięzionego, mówi: „Artur Awanesjan został zatrzymany, osadzony w areszcie, oskarżony i skazany za swoje głębokie przekonania religijne. Pomimo niesprawiedliwego uwięzienia pozostaje zdecydowany przy nich obstawać”. Adwokat informuje, że władze więzienne pozwalają osadzonemu posiadać i czytać Biblię oraz pomoce do jej studiowania, a także zgadzają się na to, by odwiedzała go rodzina.

Po wyczerpaniu wszystkich możliwości prawnych w kraju Artur Awanesjan skierował skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC). Chociaż zostanie ona rozpatrzona prawdopodobnie jakiś czas po jego wyjściu na wolność, spodziewa się on pozytywnego rozstrzygnięcia, ponieważ ETPC wielokrotnie bronił prawa do podyktowanej sumieniem odmowy służby wojskowej. W sprawie Bajatjan przeciw Armenii Wielka Izba ETPC orzekła, że jest ono zagwarantowane na mocy prawa do wolności myśli, sumienia i religii. Kolejne wyroki ETPC podtrzymują to stanowisko b.

Dzięki orzeczeniom ETPC wzrosło poszanowanie fundamentalnego prawa do podyktowanej sumieniem odmowy służby wojskowej nawet podczas niepokojów społecznych i wojny. Na przykład w czerwcu 2015 roku ukraiński Wyższy Sąd Specjalistyczny potwierdził, że osobom odmawiającym pełnienia służby wojskowej ze względu na sumienie prawo do odbycia alternatywnej służby cywilnej przysługuje również w okresie mobilizacji.

Świadkowie Jehowy w Górskim Karabachu i na całym świecie mają nadzieję, że tamtejsze władze zaczną respektować fundamentalne prawo do podyktowanej sumieniem odmowy służby wojskowej. Czy rząd zagwarantuje pokojowo nastawionym młodym mężczyznom możliwość odbycia alternatywnej służby cywilnej, zamiast skazywać ich na więzienie? Uznanie tego podstawowego prawa oznaczałoby, że Górski Karabach dostosowuje się do europejskich standardów i okazuje należny szacunek wobec szczerych przekonań, którymi kierują się młodzi mężczyźni tacy jak Artur Awanesjan.