15 KWIETNIA 2015
GRUZJA
Specjalna kampania informacyjna w kwietniu
Dnia 1 kwietnia 2015 roku Świadkowie Jehowy rozpoczęli w Gruzji ogólnokrajową kampanię informacyjną skierowaną do policjantów, przedstawicieli władz lokalnych i prokuratorów. Jej celem jest zapoznanie ich z ważnym orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC) w sprawie Begheluri i inni przeciw Gruzji, dotyczącym pogwałcenia praw Świadków Jehowy. Urzędnicy są informowani o szczegółach sprawy, wydanym orzeczeniu oraz działalności religijnej prowadzonej przez tę społeczność.
Przyzwolenie na akty przemocy
W latach 1999-2003 zwolennicy pewnego byłego księdza gruzińskiego Kościoła prawosławnego atakowali i dotkliwie bili Świadków. Poszkodowani złożyli w organach ścigania w sumie 784 skargi, ale policjanci nie reagowali, a czasami nawet sami dopuszczali się wobec Świadków aktów przemocy. Żadna skarga nie przyniosła wymiernych rezultatów. Bezczynność władz ośmieliła sprawców do tego stopnia, że atakowali Świadków nawet w salach sądowych, podczas dużych spotkań religijnych i na ulicach.
Punkt zwrotny
W związku ze wspomnianymi napaściami Świadkowie Jehowy wnieśli dwie skargi do ETPC. W pierwszej sprawie Trybunał wydał orzeczenie w maju 2007 roku a, a w drugiej — Begheluri i inni przeciw Gruzji — w październiku 2014 roku. W obu rozstrzygnięciach ETPC obarczył Gruzję odpowiedzialnością za ataki, wykazując wyraźny związek między obojętnością władz a narastaniem przemocy. W uzasadnieniu orzeczenia w sprawie Begheluri napisano, że „władze Gruzji doprowadziły do sytuacji, w której sprawcy czuli się bezkarni i tym samym ośmieleni do dalszych ataków na Świadków Jehowy w całym kraju” b.
Co godne pochwały, dzień po ogłoszeniu tego uzasadnienia gruziński rząd wydał oświadczenie, w którym zobowiązał się do zapobiegania kolejnym aktom przemocy:
„Gruzja jest zdecydowana dokładać wszelkich starań, żeby strzec wolności myśli, sumienia i wyznania, a także ogólnie pojętych praw człowieka. Zapewni wszystkim obywatelom bezstronne traktowanie, a tych, którzy naruszają prawa drugich, będzie pociągać do odpowiedzialności. Nie pozwoli, by w przyszłości kiedykolwiek zapanowała atmosfera bezkarności, i nie będzie tolerować aktów przemocy”.
Poprawa sytuacji
Obecna sytuacja Świadków Jehowy w Gruzji diametralnie różni się od tej, w której znajdowali się jeszcze kilka lat temu. Mogą oni bez przeszkód praktykować swoją religię, a ich prawa są z reguły respektowane. Budują też miejsca wielbienia Boga i ostatnio rozbudowali tamtejsze Biuro Oddziału (ośrodek koordynujący działalność).
Jednak część urzędników niewiele wie o Świadkach Jehowy i ich wierzeniach oraz mogła nie słyszeć o rozstrzygnięciu w sprawie Begheluri ani o deklaracji rządu. Co więcej, dalej dochodzi do ataków na tle religijnym, a ich sprawcy pozostają bezkarni — w samym tylko 2014 roku odnotowano ponad 30 napaści. W związku z tą sytuacją Świadkowie wnieśli do ETPC kolejne skargi c.
Kwietniowa kampania zapewne przyczyni się do jeszcze ściślejszego przestrzegania praw człowieka w całej Gruzji. Świadkowie Jehowy są bardzo wdzięczni rządowi za to, że postanowił nie tolerować przemocy, i spodziewają się, że będzie nadal zdecydowany pociągać do odpowiedzialności wszystkich, którzy dopuszczają się przestępstw powodowanych nienawiścią religijną.
a Członkowie zboru Świadków Jehowy w Gldani i inni przeciw Gruzji, nr 71156/01, 3 maja 2007 roku.
b Begheluri i inni przeciw Gruzji, nr 28490/02, § 145, 7 października 2014 roku.
c Carcidze przeciw Gruzji, nr 18766/04, wniesiona 26 maja 2004 roku — przedstawiciele władz prześladowali poszkodowanych lub byli bierni wobec aktów przemocy; Biblaia i inni przeciw Gruzji, nr 37276/05, wniesiona 10 września 2005 roku — przedstawiciele władz prześladowali poszkodowanych lub byli bierni wobec aktów przemocy; Culukidze i inni przeciw Gruzji, nr 14797/11, wniesiona 27 stycznia 2011 roku — nie przeprowadzono odpowiedniego śledztwa ani nie postawiono w stan oskarżenia winnych 9 napaści motywowanych nienawiścią religijną.