2 MARCA 2015
KIRGISTAN
Co będzie z wolnością religijną w Kirgistanie?
Kiedy 4 września 2014 roku Izba Konstytucyjna Sądu Najwyższego w Kirgistanie ogłosiła, że część prawa religijnego z roku 2008 jest niezgodna z konstytucją, wydawało się, że w kraju tym nastąpi znaczący postęp w dziedzinie wolności religijnej. Orzeczenie to otwiera drogę do prawnego uznania Świadków Jehowy na południu kraju a.
Mimo to Państwowa Komisja do spraw Wyznań dalej odmawia legalizacji Świadków w południowym Kirgistanie. Utrzymuje, że dopóki parlament nie zatwierdzi poprawek do prawa religijnego, ono nadal obowiązuje i dlatego nie ma podstaw, żeby uregulować status Świadków Jehowy. W rezultacie pokojowa działalność religijna, która jest prawnie uznana na północy, na południu podlega ograniczeniom wynikającym z uprzedzeń b.
Aresztowana za niezarejestrowaną działalność religijną
Dnia 30 czerwca 2014 roku w mieście Naryn w południowo-wschodnim Kirgistanie 46-letnia Żyldyz Żumaliewa w wolnym czasie rozmawiała z sąsiadami o swoich wierzeniach. Została aresztowana i skazana, ponieważ robiła to, będąc członkiem niezarejestrowanej lokalnie organizacji religijnej c. Odkąd Kirgistan uzyskał niepodległość, jest to pierwszy przypadek wszczęcia postępowania przeciw Świadkowi Jehowy za praktykowanie religii.
Żyldyz Żumaliewa odwołała się od wyroku i 5 sierpnia 2014 roku sąd okręgowy w Narynie rozpatrzył jej skargę. Sędziowie zadawali wiele pytań, starając się zrozumieć stanowisko Świadków Jehowy oraz ich wierzenia. Po rozważeniu dowodów sąd odroczył rozprawę do czasu wydania przez Izbę Konstytucyjną wspomnianego na wstępie orzeczenia.
Kiedy sąd powrócił do sprawy, stwierdził, że nie doszło do wykroczenia i że wszyscy obywatele mają konstytucyjne prawo do wyrażania swoich poglądów religijnych. Nawiązując do orzeczenia Izby Konstytucyjnej, przypomniał, że Świadkowie Jehowy zostali w Kirgistanie zarejestrowani, i anulował wyrok sądu pierwszej instancji. Jednak prokurator wniósł apelację, utrzymując, że orzeczenie Izby Konstytucyjnej nie dotyczy tego przestępstwa. Dnia 24 grudnia 2014 roku Sąd Najwyższy oddalił apelację, podtrzymując wyrok uniewinniający sądu okręgowego w Narynie. Tym samym potwierdził, że Żyldyz Żumaliewa ma prawo rozmawiać z innymi o swoich wierzeniach.
Sprawiedliwy wyrok mimo sfabrykowanych zarzutów
W 2013 roku na Oksanę Koriakinę i jej matkę Nadieżdę Siergienko nałożono areszt domowy pod zarzutem domniemanych przestępstw popełnionych w czasie rozmawiania z innymi o swojej wierze. Urzędnicy w Oszu posłużyli się sfabrykowanymi dowodami, by uzasadnić twierdzenie, że Świadkowie Jehowy prowadzą „nielegalną działalność religijną”. Utrzymywali, że skoro Świadkowie nie mają lokalnie zarejestrowanej organizacji, nie mogą publicznie głosić swoich wierzeń.
Dnia 7 października 2014 roku sąd pierwszej instancji w Oszu całkowicie uniewinnił obie kobiety. Jak stwierdzono w uzasadnieniu wyroku, śledczy popełnili szereg poważnych błędów i wnieśli oskarżenie przeciw Oksanie Koriakinie i Nadieżdzie Siergienko tylko dlatego, że są Świadkami Jehowy.
Prokurator zaskarżył ten wyrok, żądając jego uchylenia. Wnosił o to, by jeszcze raz przeprowadzono śledztwo w celu „naprawienia” błędów i by sprawa wróciła na wokandę. Kiedy sąd apelacyjny odrzucił ten wniosek, prokurator zwrócił się do Sądu Najwyższego, który ustalił termin rozprawy na 3 marca 2015 roku. Świadkowie Jehowy mają nadzieję, że Sąd Najwyższy stanie w obronie sprawiedliwości.
Czy Kirgistan ograniczy wolność, czy będzie ją chronił?
Jeden ze Świadków Jehowy, który był obecny na rozprawie Żyldyz Żumaliewej, powiedział: „Od roku 1998 urzędnicy w Narynie stwarzają nam problemy, ponieważ nie jesteśmy tutaj zarejestrowani. Mamy nadzieję, że dzięki orzeczeniom Sądu Najwyższego nareszcie uda się to zrobić”.
Świadkowie Jehowy wyczekują chwili, kiedy ich organizacja zostanie zarejestrowana w Narynie, Oszu i innych miejscowościach na południu Kirgistanu, dzięki czemu będą mogli bez przeszkód prowadzić swoją pokojową działalność. Gdy władze Kirgistanu zaczną respektować orzeczenia Sądu Najwyższego, obywatele będą się cieszyć jeszcze większą wolnością religijną.
a Więcej informacji o orzeczeniu z 4 września 2014 roku wydanym przez Izbę Konstytucyjną Sądu Najwyższego można znaleźć w artykule „Sąd Najwyższy Kirgistanu staje na straży swobód religijnych Świadków Jehowy”.
b Świadkowie Jehowy są zarejestrowani w Kirgistanie jako organizacja ogólnokrajowa, a dodatkowo uzyskali lokalne rejestracje na północy kraju. Jednak na południu wielokrotnie odmawiano im legalizacji.
c Artykuł 395(2) kodeksu administracyjnego Republiki Kirgiskiej zabrania łamania „zasad dotyczących organizowania i przebiegu spotkań, procesji i innych ceremonii religijnych”.