Przejdź do zawartości

7 LIPCA 2015
KOREA POŁUDNIOWA

Czy sędziowie w Korei Południowej są gotowi stosować międzynarodowe standardy dotyczące odmowy pełnienia służby wojskowej?

Czy sędziowie w Korei Południowej są gotowi stosować międzynarodowe standardy dotyczące odmowy pełnienia służby wojskowej?

Południowokoreański Trybunał Konstytucyjny po raz kolejny rozpatrzy, czy władze mają konstytucyjne podstawy, by nie uznawać prawa do podyktowanej sumieniem odmowy pełnienia służby wojskowej a. Zaledwie cztery lata temu, w roku 2011, Trybunał orzekł, że przewidziane w ustawie o służbie wojskowej kary dla osób odmawiających wstąpienia do armii nie są sprzeczne z konstytucją. Taki sam wyrok został wydany w roku 2004.

Trybunał zdecydował się na niecodzienne posunięcie — ponownie przyjrzy się problemowi i 9 lipca 2015 roku rozpatrzy połączone sprawy trzech mężczyzn, którym sumienie nie pozwala odbyć służby wojskowej. Na poparcie poglądu, że należy szanować prawo do takiej odmowy, różne organizacje przedstawiły Trybunałowi swoje opinie (w trybie amicus curiae, czyli tak zwanego przyjaciela sądu). Ponieważ prawo do podyktowanej sumieniem odmowy pełnienia służby wojskowej jest obecnie powszechnie uznawane w prawie międzynarodowym, opór Korei Południowej przed wprowadzeniem zmian zaczął przykuwać uwagę świata.

Świat coraz uważniej się przygląda

Komitet Praw Człowieka ONZ wezwał Koreę Południową do zmian. Od roku 2006 wydał już pięć decyzji dotyczących przeszło 500 osób odmawiających pełnienia służby wojskowej ze względu na sumienie b i orzekł, że Korea Południowa musi podjąć działania legislacyjne w celu zagwarantowania prawa do takiej odmowy.

W artykule z 13 maja 2015 roku Amnesty International, organizacja z siedzibą w Londynie broniąca praw człowieka, w związku z Międzynarodowym Dniem Obdżektora zwróciła uwagę na sposób, w jaki Korea Południowa traktuje osoby odmawiające pełnienia służby wojskowej. Artykuł ten koncentrował się przede wszystkim na młodych Świadkach Jehowy w wieku poborowym i ich trudnej sytuacji wynikającej z ustawodawstwa tego kraju. W tym samym tygodniu w różnych mediach o zasięgu światowym, takich jak CNN i The Washington Post, ukazały się informacje o podyktowanej sumieniem odmowie wstąpienia do armii i o młodych Świadkach, którzy zajmują takie stanowisko.

Sędziowie stają przed wyzwaniem

Gdy któryś z południowokoreańskich Świadków Jehowy nie przyjmuje karty powołania, sąd zwykle uznaje go za winnego uchylania się od służby wojskowej. Jednak coraz częściej sędziowie czują się nieswojo, skazując pokojowo usposobionych młodych mężczyzn, których jedynym przestępstwem są głębokie przekonania religijne c. Na przykład przewodnicząca składu sędziowskiego Sądu Rejonowego w Suwon płakała podczas odczytywania wyroku wydanego na jednego ze Świadków, ponieważ w świetle obowiązującego prawa musiała uznać go za winnego.

12 maja 2015 roku sędzia Sądu Rejonowego w Kwangju wydał wyrok uniewinniający. Postąpił wbrew ustalonemu orzecznictwu, gdyż rozpatrując sprawę trzech Świadków Jehowy, przeżywał moralne rozterki i pragnął zainicjować zmiany. Powiedział: „Wszystko, co mogę dla was zrobić, to zapalić zapałkę i mieć nadzieję, że uda wam się rozniecić z tego wielki ogień”. Prokurator złożył apelację.

Siedmiu sędziów sądów rejonowych, zamiast skazać osoby odmawiające służenia w wojsku, przekazało sprawy do Trybunału Konstytucyjnego, chociaż w roku 2004 i 2011 orzekał już w tej kwestii. Sędziowie ci nie chcą skazywać na więzienie młodych ludzi, którzy po prostu słuchają głosu swojego sumienia. Na jednej z rozpraw sędzia Sądu Rejonowego Seul-Północ Young-hoon Kang powiedział, że karanie kogoś za podyktowaną sumieniem odmowę pełnienia służby wojskowej „oznacza pozbawienie go praw i jego tożsamości. Takie działania godzą w ludzką godność”.

Sędziowie zachęceni do „wywierania presji na sądy”

W grudniu 2014 roku koreańskie stowarzyszenie prawnicze (Korean Bar Association) zorganizowało konferencję poświęconą podyktowanej sumieniem odmowie pełnienia służby wojskowej. W trakcie kluczowego wystąpienia Su-an Cheon, zasiadająca kiedyś w Sądzie Najwyższym, oznajmiła, że decyzje Komitetu Praw Człowieka ONZ i rezolucje Rady Praw Człowieka ONZ, w których potępiono Koreę Południową, są „narodową hańbą”. Powiedziała, że „wysyłania do więzień setek młodych mężczyzn nie można niczym usprawiedliwić”, i zachęciła obecnych na konferencji sędziów i prawników do „wywierania presji na sądy”, by orzekały w zgodzie ze standardami międzynarodowymi.

Su-an Cheon zakończyła swoje przemówienie słowami: „Powinniśmy wprowadzić służbę alternatywną tak szybko, jak to możliwe. (...) Wprowadzenie jej byłoby kamieniem milowym w historii Korei i znaczącym osiągnięciem na rzecz praw człowieka za kadencji pierwszej [południowokoreańskiej] pani prezydent. Tylko w ten sposób zdołamy pozbyć się piętna kraju zacofanego pod względem respektowania praw człowieka”.

Czy Trybunał Konstytucyjny uwzględni standardy międzynarodowe?

Od dziesiątków lat tysiące Świadków Jehowy w Korei Południowej trafiało i nadal trafia do więzień, ponieważ w zgodzie z sumieniem trzyma się swoich przekonań. Niecierpliwie oczekują oni orzeczenia i zastanawiają się: Czy sędziowie Trybunału Konstytucyjnego są gotowi działać na rzecz osób odmawiających służby wojskowej z powodu sumienia? Czy Korea Południowa w kwestii poszanowania praw człowieka będzie postępować zgodnie ze standardami uznanymi na świecie?

a Korea Południowa nie uznaje prawa do podyktowanej sumieniem odmowy służby wojskowej. Przez minione 60 lat uwięziono tam ponad 18 000 Świadków Jehowy, którzy odmówili wstąpienia do armii z powodu głębokich przekonań religijnych. Aby zobaczyć listę Świadków więzionych obecnie w Korei Południowej, zajrzyj do artykułu „Więzieni za wiarę — Korea Południowa”.

b Sprawy nr 1321/2004 i 1322/2004, dok. ONZ CCPR/C/88/D/1321-1322/2004, 3 listopada 2006; sprawy nr 1593-1603/2007, dok. ONZ CCPR/C/98/D/1593-1603/2007, 23 marca 2010; sprawy nr 1642-1741/2007, dok. ONZ CCPR/C/101/D/1642-1741/2007, 24 marca 2011; sprawa nr 1786/2008, dok. ONZ CCPR/C/106/D/1786/2008, 25 października 2012; sprawa nr 2179/2012, dok. ONZ CCPR/C/112/D/2179/2012, 15 października 2014.