Dnia 1 kwietnia 2021 roku w Moskwie odbyła się konferencja prasowa w związku z 70. rocznicą „Operacji północ”, czyli masowej deportacji na Syberię prawie 10 000 Świadków Jehowy. W 1951 roku wywieziono ich pociągami z sześciu republik radzieckich. Na konferencji wystąpiło sześć osób, w tym uczeni i specjaliści w zakresie obrony praw człowieka, którzy potem odpowiadali na pytania dziennikarzy. Mówcy nie tylko opowiedzieli o przebiegu „Operacji północ”, ale nawiązywali też do obecnych prześladowań Świadków Jehowy w Rosji. Cała konferencja była na żywo transmitowana przez internet.

Wystąpił na niej między innymi Jarosław Siwulski, przedstawiciel Europejskiego Stowarzyszenia Świadków Jehowy, którego rodzina została wysiedlona w czasie „Operacji północ”. Dokładnie opisał, jak w nieludzkich warunkach transportowano Świadków na Syberię. Powiedział też: „Na podstawie materiałów archiwalnych udało się ustalić, że deportowano 9793 Świadków Jehowy i członków ich rodzin. Liczba ta obejmuje również osoby, które w trakcie podróży umarły lub się urodziły”.

Z kolei rosyjski religioznawca Siergiej Iwanienko mówił, jaką rolę w „Operacji północ” odegrała sowiecka propaganda i jak propaganda wpływa na obecne prześladowania Świadków w Rosji. Iwanienko przedstawił gruntowny przegląd faktów, podkreślając przy tym wytrwałość tej grupy religijnej: „Polityka surowych prześladowań Świadków Jehowy prowadzona w Federacji Rosyjskiej od 2017 roku jest bezcelowa. Potwierdza to ich niezłomna postawa zarówno w trakcie ‚Operacji północ’, jak i obecnie. Oni odważnie bronią swoich wierzeń. Wydaje się, że w interesie Rosji leży przywrócenie Świadkom statusu prawnego”.

Na konferencji wystąpił też kazachski religioznawca Artur Artemjew, autor zrewidowanej w 2020 roku publikacji, w której dokonał religijnej i socjologiczno-historycznej analizy na temat Świadków Jehowy w Kazachstanie. Zauważył, że żadne sowieckie metody — choćby najbardziej brutalne — nie doprowadziły do zniszczenia wspólnoty religijnej Świadków Jehowy ani nawet nie osłabiły ich gorliwości. Wręcz przeciwnie, w Kazachstanie w czasach sowieckich liczba Świadków Jehowy wzrosła. Podobnie wypowiedział się Walerij Borszczow, obrońca praw człowieka z Moskiewskiej Grupy Helsińskiej: „Prześladowania jedynie wzmacniają Świadków Jehowy. Władze powinny to zrozumieć”.

Walentin Gefter, członek Rady Ekspertów przy Rzeczniku Praw Obywatelskich w Rosji, omówił temat „Jak we współczesnej Rosji pojawili się więźniowie sumienia”. Świadkowie Jehowy więzieni w tym kraju tak naprawdę nie są więźniami politycznymi, ale więźniami sumienia. Pan Gefter stwierdził: „Świadkowie Jehowy nie są wrogami państwa”. Dalej wyjaśnił, że ich wierzenia religijne skłaniają ich do zachowywania neutralności w sprawach politycznych. Dlatego władze niepotrzebnie i niesprawiedliwie pozbawiają Świadków wolności.

Ostatnim mówcą był Aleksander Wierchowski, członek Rady do spraw Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego i Praw Człowieka przy Prezydencie Rosji i dyrektor Centrum Analitycznego SOWA. To Centrum monitoruje i dokumentuje wszystkie przypadki niewłaściwego zastosowania ustawy o ekstremizmie, w tym te dotyczące Świadków Jehowy. Mówca dokonał analizy obecnych prześladowań w Rosji. Powiedział: „Czy te działania wycelowane w Świadków Jehowy kiedyś się skończą? To bardzo ważne pytanie, na które nie znamy odpowiedzi”. Jednak dyrektor Wierchowski jest przekonany, że prędzej czy później władze rosyjskie będą musiały zaprzestać prześladowań Świadków. Zaproponował władzom różne rozwiązania, jak dokonać korekty ustawy dotyczącej zwalczania działalności ekstremistycznej — tak żeby chroniła państwo przed prawdziwymi ekstremistami, a jednocześnie nie naruszała praw pokojowo nastawionych ludzi, takich jak Świadkowie Jehowy.

Po wystąpieniach dziennikarze mogli zadawać pytania dotyczące poruszonych kwestii.

Tego samego dnia podobna konferencja odbyła się w Kiszyniowie w Mołdawii. Została zorganizowana przez Instytut Historii Mołdawskiej Akademii Nauk, Uniwersytet im. Alecu Russa w Bielcach i Uniwersytet im. Bogdana Petriceicu Hasdeu w Kagule. Kolejną konferencję zaplanowano na 9 kwietnia na Ukrainie.