W Mołdawii, Rosji i na Ukrainie zorganizowano serię konferencji naukowych i prasowych w związku z 70. rocznicą „Operacji północ”. Chodzi o masową deportację 9793 Świadków Jehowy, których w 1951 roku wywieziono pociągami na Syberię.

Na niektórych z tych konferencji zachęcono obecnych do odwiedzenia strony internetowej 1951deport.org, dotyczącej „Operacji północ”. Stronę przygotowali Świadkowie Jehowy i jest ona dostępna w języku angielskim, rosyjskim i ukraińskim. Można na niej znaleźć wiele analiz i sprawozdań historycznych na temat tej deportacji.

Doktor Lidia Padureac z Uniwersytetu im. Alecu Russa w Bielcach stwierdziła: „Deportacja z 1951 roku została przeprowadzona po to, żeby ukarać Świadków, a tym samym zapobiec szerzeniu się ideologii innych niż komunizm”.

Doktor Nicolae Fustei, naukowiec z Instytutu Historii, podkreślił, że stało się wręcz odwrotnie: „‚Operacja północ’ nie przyniosła oczekiwanego skutku. (...) Organizacja Świadków Jehowy nie została zniszczona, a jej członkowie nie przestali głosić swoich wierzeń. Co więcej, zaczęli to robić z jeszcze większą odwagą”.

Prowadzący konferencję dr Virgiliu Birladeanu, naukowiec z Instytutu Historii, tak wypowiedział się na temat niezwykłej postawy przesiedlonych Świadków, z którymi przeprowadził wywiady: „Byłem pod wrażeniem optymizmu, który widziałem w ich oczach. Nie czuli rozgoryczenia z powodu tego, co musieli znieść w Związku Radzieckim”.

Brat Victor Dornicenco z Biura Oddziału w Mołdawii zauważył, że historia prześladowań w Rosji się powtarza: „To smutne, że nie wyciągnięto żadnych wniosków. Latem 2017 roku całkowicie bezpodstawnie zdelegalizowano Organizację Religijną Świadków Jehowy w Rosji. Mówimy tutaj o 175 000 osób, które zostały pozbawione podstawowych praw, takich jak prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania. A wszystko to z powodu uprzedzeń i fałszywych informacji na temat praktyk religijnych Świadków Jehowy”.

Jak informowaliśmy wcześniej, pięciu uczonych i specjalistów w zakresie obrony praw człowieka oraz Jarosław Siwulski, przedstawiciel Europejskiego Stowarzyszenia Świadków Jehowy, rozmawiali z mediami na temat „Operacji północ” i obecnych prześladowań Świadków Jehowy w Rosji. Cała konferencja była na żywo transmitowana przez internet w języku angielskim i rosyjskim.

Jak informowaliśmy wcześniej, konferencja była na żywo transmitowana przez internet tylko w języku rosyjskim.

Krótkie wystąpienia miało czternastu uczonych z sześciu krajów i brat Iwan Riher z Biura Oddziału na Ukrainie. Niektórzy naukowcy w ramach swoich badań przeprowadzili szczegółowe wywiady z osobami, które przeżyły deportację. Fragmenty tych wywiadów pokazano obecnym.

Doktor Tomasz Bugaj, historyk z Instytutu Nauk o Kulturze przy Uniwersytecie Śląskim w Polsce, powiedział: „Świadkowie Jehowy na Syberii musieli żyć i pracować w skrajnie trudnych warunkach. Ale to nie wpłynęło na zmianę ich przekonań czy wartości moralnych. Nigdy nawet nie myśleli o tym, żeby pójść na kompromis w zamian za lepszą pracę, jedzenie albo znośniejsze warunki życia”. Doktor Bugaj nazwał postawę Świadków „fenomenem”, bo nie utracili swojej tożsamości religijnej nawet w czasach reżimu komunistycznego.

Profesor Ludmyła Fyłypowycz, wiceprezes Ukraińskiego Stowarzyszenia Religioznawców, podkreśliła, że Świadkowie Jehowy na Ukrainie udostępniają obecnie literaturę biblijną w 36 językach. Wyjaśniła też, jak ich działalność przynosi korzyści nie tylko im, ale też reszcie społeczeństwa: „Świadkowie rozwiązują wiele problemów społecznych, z którymi zmagają się mieszkańcy Ukrainy”. Zauważyła na przykład, że docierają do osób z zaburzeniami widzenia i słuchu, żeby mogły one korzystać z edukacji biblijnej i czuć się wartościowymi członkami społeczeństwa.

Konferencja była na żywo transmitowana przez internet w języku angielskim, rosyjskim i ukraińskim.

Profesor Fyłypowycz powiedziała dziennikarzom: „Świadkowie Jehowy pokazali, jak dobrze przystosowują się do różnych okoliczności. Co więcej, wykorzystali niesprzyjające warunki, żeby szerzyć swoje wartości religijne. (...) W czasach sowieckich zyskali szacunek ludzi za to, że wiernie trzymali się swoich zasad”.

Profesor Ihor Kozłowski, prezes ukraińskiego Centrum Studiów Religioznawczych i Międzynarodowych Stosunków Religijnych, zauważył: „Żeby zrozumieć, kim jesteśmy, nie możemy zapomnieć o naszej przeszłości. (...) O deportacji Świadków Jehowy nie powinniśmy mówić tylko epizodycznie, ale należałoby włączyć ją w historię ogólną Ukrainy”. Dodał też: „Obowiązkiem religioznawców jest walka z mową nienawiści i kłamstwami skierowanymi przeciwko Świadkom Jehowy i innym wyznaniom”.

Konferencja była na żywo transmitowana przez internet w języku angielskim i ukraińskim.