Przejdź do zawartości

20 LISTOPADA 2020
UKRAINA

Korzystne dla Świadków Jehowy z Ukrainy orzeczenia ETPC

Korzystne dla Świadków Jehowy z Ukrainy orzeczenia ETPC

Trybunał uznał Ukrainę za winną zaniechań w zakresie karania sprawców przestępstw motywowanych nienawiścią religijną

Dnia 12 listopada 2020 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) wydał korzystne dla Świadków Jehowy orzeczenia w trzech sprawach: Zagubnia i Tabaczkowa przeciw Ukrainie, Migorianu i inni przeciw Ukrainie oraz Korniłowa przeciw Ukrainie. Skargi te zostały skierowane do Trybunału w 2014 i 2015 roku i dotyczyły sytuacji, w których władze nie ścigały karnie sprawców brutalnych ataków na Świadków Jehowy. ETPC uznał, że władze Ukrainy nie chroniły w dostatecznym stopniu praw naszych współwyznawców, i przyznał ofiarom odszkodowanie w wysokości 14 700 euro (ponad 65 000 złotych).

Zagubnia i Tabaczkowa przeciw Ukrainie: 20 kwietnia 2009 roku siostry Zagubnia i Tabaczkowa brały udział w służbie od domu do domu we wsi Nowi Młyny. Na ulicy spotkał je Mykoła Łysenko, duchowny miejscowego Kościoła prawosławnego, i brutalnie je pobił drewnianym kijem po głowie i plecach. Napastnik nigdy nie został ukarany, mimo iż sam się przyznał, że chciał „zastraszyć” siostry i „przerwać ich działalność”.

Migorianu i inni przeciw Ukrainie: Dnia 5 kwietnia 2012 roku dwudziestu jeden Świadków Jehowy i kilkoro ich gości zebrało się na uroczystości Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa, gdy motłoch na czele z miejscowym popem O. Greku przerwał spotkanie. Tłum wykrzykiwał nieprzyzwoite słowa i groził zebranym, w tym dzieciom i starszym kobietom.

Pop i jego wspólnicy posunęli się dalej — zaczęli bić braci, spalili samochód jednego z nich i wrzucili koktajl Mołotowa do domu, w którym spali Świadkowie. Po tym incydencie ofiary złożyły poparte dowodami doniesienie na policji. W niektórych wypadkach sprawcy zostali nagrani. Mimo to policja odmówiła uznania tych przestępstw za przemoc na tle religijnym i stwierdziła, że na nagraniach nie da się rozpoznać napastników. Pop ani jego wspólnicy nigdy nie zostali ukarani.

Korniłowa przeciw Ukrainie: Dnia 7 marca 2013 roku w miasteczku Nosówka siostry Korniłowa i Serdiuk zapraszały swoich sąsiadów na Pamiątkę śmierci Chrystusa. Pewien mężczyzna zaczął je obrzucać wulgaryzmami i je przeklinać. Następnie zaatakował je fizycznie — uderzył siostrę Korniłową w twarz, powodując wstrząśnienie mózgu. Siostra spędziła w szpitalu 11 dni. Policja odmówiła uznania, że ta napaść miała podłoże religijne, i stwierdziła, że siostra padła ofiarą „osobistej wrogiej niechęci”. Sąd wymierzył sprawcy symboliczną grzywnę.

Od lewej: siostra Tetiana Korniłowa, siostra Tetiana Zagubnia, siostra Maria Tabaczkowa i brat Wasyl Migorianu — czworo spośród wielu Świadków Jehowy będących ofiarami przestępstw popełnianych z nienawiści na Ukrainie w latach 2009-2013

Przedstawiciele ukraińskiego Biura Oddziału odbyli liczne spotkania z urzędnikami na szczeblu lokalnym, krajowym i międzynarodowym, na których omawiane były te zajścia. Po wyczerpaniu wszystkich możliwości bracia zaczęli w 2014 roku składać skargi do ETPC. Co ciekawe, rok wcześniej urzędnicy zaczęli dostrzegać przejawy nietolerancji religijnej na Ukrainie. W raporcie ukraińskiego Rzecznika Praw Człowieka z 2013 roku napisano: „Brak rzetelnych śledztw w wypadkach przestępstw, które mogły być motywowane nietolerancją, stwarza atmosferę bezkarności dla sprawców”. Podobnie w 2013 roku w swoim raporcie dotyczącym Ukrainy Komitet Praw Człowieka ONZ wyraził zaniepokojenie tym, że przestępstwa powodowane nienawiścią, w tym popełnione przeciwko Świadkom Jehowy, są na Ukrainie traktowane jako pomniejsze wykroczenia. Komitet zalecił władzom Ukrainy „wzmożenie wysiłków i zapewnienie, żeby w wypadku przestępstw popełnianych z nienawiści były prowadzone rzetelne śledztwa, sprawcy byli stawiani przed sądem (...), w razie uznania za winnych odpowiednio karani, a ofiarom wypłacono należne zadośćuczynienia”.

W ostatnich latach władze Ukrainy podjęły działania, żeby polepszyć sytuację. Chociaż Świadkowie Jehowy w tym kraju cieszą się wolnością religijną, mamy nadzieję, że te orzeczenia ETPC skłonią organy ścigania na Ukrainie i w innych krajach do lepszego chronienia swobód religijnych naszych współwyznawców. Wyczekujemy czasu, gdy Jehowa, którego ‛drogi są sprawiedliwe’, położy kres wszystkim prześladowaniom swoich czcicieli (Powtórzonego Prawa 32:4).