1924—اَج توں 100 سال پہلاں
جنوری 1924 دے بلیٹن a چ دَسیا گیا سی: ”سال دا شروع ہر بپتسمہیافتہ مسیحی لئی یہوواہ دی ہور زیادہ خدمت کرن دے موقعے تلاش کرن دا اِک چنگا وقت اے۔“ بعد چوں ایس سال دے دوران بائبل سٹوڈنٹس نے ایس مشورے تے دو طریقیاں نال عمل کیتا: اوہناں نے دلیری نال کم لیا تے نویں طریقیاں نال مُنادی کیتی۔
اوہناں نے اپنا ریڈیو سٹیشن بنایا
بیتایل دے بھراواں نُوں شہر نیویارک چ سٹیٹن جزیرے تے تنظیم دا ریڈیو سٹیشن ڈبلیوبیبیآر بناندے ہوئے اِک سال توں زیادہ عرصہ ہو گیا سی۔ اوہناں نے درخت کٹن توں بعد کم کرن والیاں لئی اِک وڈا گھر بنایا تے سامان رکھن لئی اِک علیٰحدہ عمارت بنائی۔ جدوں تعمیر دا کم مکمل ہو گیا تے بھراواں نے ریڈیو تے پروگرام شروع کرن لئی سامان کٹھا کرنا شروع کیتا۔ پر ایہدے چ کامیاب ہون لئی اوہناں نُوں ہور وی کئی رُکاوٹاں نُوں پار کرنا سی۔
ریڈیو سٹیشن لئی جیہڑے سب توں خاص اینٹینے دی لوڑ سی، اوہنوں لانا بڑا ای مشکل سی۔ ایس اینٹینے دی لمبائی 300 فٹ (91 میٹر) سی تے ایہنوں لکڑی دے دو ٹکڑیاں دے وچکار لٹکانا سی۔ لکڑی دے ایہہ دونویں ٹکڑے 200 فٹ (61 میٹر) اُچے سن۔ بھراواں دی پہلی کوشش ناکام ہو گئی۔ پر اوہناں نے یہوواہ تے بھروسا کیتا تے اخیر اوہ کامیاب ہو گئے۔ بھرا کیلون پروسر جنہے ایس کم چ حصہ لیا، اوہنے دَسیا: ”جے اَسی پہلی وار چ ای کامیاب ہو جاندے تے شاید سانوں لگدا کہ ایہہ ساڈی وجہ توں ای ہویا اے تے شاید اَسی کہندے: ”واہ اَسی تے کمال کر دِتا۔““ ایہدی بجائے بھراواں نے ایس کامیابی لئی یہوواہ دی وڈیائی کیتی۔ پر اوہناں دے سامنے حالے ہور وی مشکلاں سن۔
اوس ویلے ریڈیو دے ذریعے پروگرام چلان دا سلسلہ حالے نواں نواں شروع ہویا سی۔ ایس لئی ایہدا سامان اینی اسانی نال نئیں مِلدا سی۔ پر بھراواں نُوں اپنے علاقے توں ای اِک ایہو جیہا استمالشُدہ آلہ مِل گیا جنہوں کسے نے آپ بنایا سی۔ ایہدے علاوہ اوہناں نے اِک نواں مائیک خریدن دی بجائے اِک عام ٹیلیفون دا مائیک استمال کیتا۔ فیر فروری دے مہینے چ اِک رات اوہناں نے سوچیا کہ اوہ ایس سارے سامان نُوں چیک کرن گے۔ پر کوئی پروگرام نئیں سی جنہوں اوہ ریڈیو تے چلا کے چیک کر سکدے۔ ایس لئی بھراواں نے گیت گانے شروع کر دِتے۔ اوہناں وچوں اِک بھرا دا ناں ارنسٹ لو سی۔ اوہنے اوس رات بارے اِک بڑی مزاخیہ گل دَسی۔ اوہنے دَسیا کہ جدوں b دا فون آیا جیہڑے 25 کلومیڑ (15 میل) دُور بروکلن چ اوہناں دی آواز سُن رہے سن۔
اوہ گیت گا رہے سن تے اوہناں نُوں جج رتھرفورڈاوہناں نے بھراواں نُوں کہیا: ”رولا پانا بند کرو۔ اِنج لگ رہیا اے تُسی چیکاں مار رہے او۔“ بھرا تھوڑے شرمندہ ہوئے تے اوہناں نے فوراً پروگرام بند کر دِتا۔ پر اوہناں نُوں ایہہ ضرور پتہ چل گیا سی کہ ہُن اوہ اپنے ریڈیو چینل تے پہلا پروگرام چلان لئی تیار نیں۔
24 فروری 1924 نُوں ریڈیو تے ساڈا پہلا پروگرام چلایا گیا۔ اوہدے چ بھرا رتھرفورڈ نے اِک تقریر دِتی تے ایس ریڈیو سٹیشن نُوں اوس کم لئی مخصوص کیتا جیہڑا ساڈے بادشاہ یسوع نے سانوں دِتا اے۔ بھرا نے کہیا کہ ”ایس ریڈیو سٹیشن دا مقصد ایہہ وے کہ لوک بائبل توں ایہہ سمجھ سکن کہ اَسی کِنّے اہم دَور چ رہ رہے آں۔“
ریڈیو تے ساڈا پہلا پروگرام بڑا چنگا رہیا۔ اگلے 33 سال تک ساڈے ریڈیو سٹیشن ڈبلیوبیبیآر تے ساڈی تنظیم دے پروگرام چلدے رہے۔
اوہناں نے دلیری نال پادریاں دا پردہ فاش کیتا
جولائی 1924 چ امریکہ دی ریاست اوہائیو دے شہر کولمبس چ ساڈی اِک کنونشن ہوئی۔ ایس کنونشن تے پوری دُنیا توں بائبل سٹوڈنٹس آئے۔ اوہناں نے عربی، انگریزی، فرانسیسی، جرمن، یونانی، ہنگیرین، اطالوی، لتھوانین، پولش، روسی، سکینڈینیویا دِیاں زباناں تے یوکرینی زبان چ تقریراں سُنیاں۔ پروگرام دے کجھ حصے ریڈیو تے وی چلائے گئے تے شہر دے اِک اخبار نُوں کہیا گیا کہ اوہ کنونشن دے ہر دن بارے رپورٹ چھاپے۔
24 جولائی جمعرات والے دن کنونشن تے آن والے 5 ہزار توں زیادہ بھین بھراواں نے کولمبس چ مُنادی کیتی۔ اوہناں نے تقریباً 30 ہزار کتاباں لوکاں نُوں پڑھن لئی دِتیاں تے ہزاراں لوکاں نُوں بائبل کورس کرانا شروع کیتا۔ رسالے ”دی واچٹاور“ چ ایس دن نُوں ”کنونشن دا سب توں زیادہ خوشی والا دن“ کہیا گیا۔
جمعہ 25 جولائی نُوں بھرا رتھرفورڈ نے اپنی اِک تقریر چ ساریاں سامنے ایس انداز چ اِک پرچہ پڑھیا جیویں ایہہ کوئی قانونی بیان ہوئے۔ بھرا نے کہیا: ”سیاسی تے مذہبی رہنما تے کاروباری لوک مُجرم نیں کیونکہ اوہ لوکاں نُوں خدا دی بادشاہی بارے سکھن توں روک رہے نیں۔“ بھرا نے ایہہ وی پڑھیا: ”ایہہ لوک ایس لئی وی غلط نیں کیونکہ ایہہ لیگ آف نیشنز دی حمایت کر رہے نیں تے ایہہ دعویٰ کر رہے نیں کہ خدا ایس تنظیم دے ذریعے زمین تے حکمرانی کر رہیا اے۔“ بائبل سٹوڈنٹس نُوں لوکاں تک ایہہ پیغام پونچان لئی دلیری دی لوڑ سی۔
بعد چوں رسالے ”دی واچٹاور“ چ دَسیا گیا کہ ایس کنونشن دا بھین بھراواں تے کِنّاں گُوڑھا اثر ہویا۔ ایہدے چ لکھیا سی: ”کولمبس چ ہون والی کنونشن دی وجہ توں بھین بھراواں دا ایمان بوہت مضبوط ہویا تے اوہناں نُوں دلیری مِلی تاکہ اوہ مخالفت دے باوجود لوکاں نُوں گواہی دے سکن۔“ بھرا لیو کلاؤس وی ایس کنونشن تے گیا سی۔ اوہنے دَسیا: ”کنونشن توں بعد ساڈے اندر اِک نواں جوش بھر گیا سی تے اَسی اوہ پیغام اپنے علاقے دے لوکاں نُوں وی سُنانا چاہنے ساں۔“
اکتوبر دے مہینے چ بائبل سٹوڈنٹس نے اوس پرچے دِیاں لکھاں کاپیاں لوکاں چ ونڈیاں جدے چ بھرا رتھرفورڈ نے پادریاں دا پردہ فاش کیتا سی۔ اِک واری اِنج ہویا کہ ریاست اوکلاہوما دے اِک چھوٹے جہے شہر چ بھین بھرا ایہہ پرچے وَنڈ رہے سن تے بھرا فرینک جانسن دُوجے بھین بھراواں توں 20 منٹ پہلاں ای فارغ ہو گیا۔ اوہدے لئی باہر کھلو کے اِنتظار کرنا خطرناک سی کیونکہ کجھ لوک اوہدے مُنادی کرن دی وجہ توں بڑے غصے چ سن تے اوہنوں لبھ رہے سن۔ بھرا فرینک نے سوچیا کہ کیوں نہ اوہ کول ای اِک چرچ چ چھپ جاوے۔ اوہنے ویکھیا کہ چرچ چ کوئی نئیں اے۔ ایس لئی اوہنے پرچے دی اِک اِک کاپی ہر سیٹ تے پادری دی بائبل چ رکھ دِتی۔ اوہ چھیتی چھیتی چرچ توں باہر وی نکل گیا۔ فیر وی اوہدے کول ہور وقت سی ایس لئی اوہ دو ہور چرچاں چ گیا تے اوتھے وی اوہنے اِنج ای کیتا۔
فیر بھرا فرینک چھیتی چھیتی اوس جگہ گیا جتھوں بھین بھراواں نے اوہنوں لینا سی۔ اوہ پٹرول پمپ تے چھپ گیا تاکہ اوہ ویکھ سکے کہ کِتے اوہ لوک آ تے نئیں گئے جیہڑے اوہدا پچھا کر رہے سن۔ اوہ بندے گڈی تے سن تے اوہ بھرا دے کولوں ای لنگھے پر اوہناں نے بھرا نُوں نئیں ویکھیا۔ جیویں ای اوہ لوک اوتھوں گئے تے دُوجے بھین بھرا جیہڑے نیڑے دے علاقے چ مُنادی کر رہے سن، بھرا فرینک نُوں لین آ گئے۔
اوہناں وچوں اِک بھرا نے ایہہ دَسیا: ”جدوں اَسی اوس علاقے توں جا رہے ساں تے اَسی تِن چرچاں دے کولوں لنگھے۔ ہر چرچ دے سامنے تقریباً 50 کُو لوک کھلوتے سن۔ کجھ اوہ پرچہ پڑھ رہے سن تے کجھ اوہنوں پادری نُوں وکھا رہے سن۔ اَسی مشکل نال ای بچے۔ پر اَسی یہوواہ دا شکر کیتا کہ اوہنے ساڈی مدد کیتی کہ اَسی لوکاں نُوں ایہہ پیغام وی پونچائیے تے پھڑے وی نہ جائیے۔“
بائبل سٹوڈنٹس نے دُوجے مُلکاں چ وی دلیری نال مُنادی کیتی
بائبل سٹوڈنٹس نے دُوجے مُلکاں چ وی دلیری نال گواہی دِتی۔ شمالی فرانس چ بھرا جوزف کریٹ نے کان چ کم کرن والے ایہو جہے لوکاں نُوں گواہی دِتی جیہڑے پولینڈ توں آئے سن۔ اوہنے اِک تقریر دینی سی جدا عنوان سی: ”چھیتی ای مُردے زندہ ہو جان گے۔“ بھین بھراواں نے ایس تقریر دے دعوتنامے لوکاں چ ونڈے۔ علاقے دے پادری نے اوہناں نُوں اوس تقریر نُوں سُنن توں منع کیتا۔ پر اوہدی ایس گل دا اُلٹا اثر ہویا۔ 5 ہزار توں زیادہ لوک اوس تقریر نُوں سُنن لئی آئے تے اوہناں چ اوہ پادری وی شامل سی۔ بھرا جوزف نے اوس پادری نُوں دعوت دِتی کہ اوہ ساریاں سامنے اپنے عقیدیاں دی وضاحت کرے پر اوہنے اِنکار کر دِتا۔ تقریر توں بعد بھرا جوزف نے لوکاں نُوں کتاباں تے رسالے دِتے کیونکہ اوہنے ویکھیا سی کہ اوہ خدا دے کلام نُوں سکھن لئی ترس رہے سن۔—عاموس 8:11۔
بھرا کلوڈی براؤن نے افریقہ دے ملک گولڈ کوسٹ جاکے بادشاہی دی خوشخبری سُنائی۔ ایس ملک نُوں ہُن گھانا کہیا جاندا اے۔ بھرا دِیاں تقریراں نالے کتاباں تے رسالیاں دا لوکاں تے ایناں گُوڑھا اثر ہویا کہ بوہت سارے لوکاں نے فوراً خدا دے کلام دِیاں سچائیاں نُوں قبول کر لیا۔ بھرا جان بلینک سن اوہدوں دوائیاں بارے تلیم حاصل کر رہیا سی جدوں اوہنے بھرا کلوڈی براؤن دی تقریر سُنی۔ بھرا جان چھیتی ای ایہہ سمجھ گیا کہ ایہی سچائی اے۔ اوہنے کہیا: ”بائبل چوں سچائی جان کے میری خوشی دی کوئی اِنتہا نئیں سی تے مَیں ایہدے بارے اپنے کالج چ وی دُوجیاں نُوں دَسن لگ پیا۔“
بھرا جان ایہہ چنگی طرحاں سمجھ گیا سی کہ تثلیث دا عقیدہ بائبل دے مطابق نئیں اے۔ ایس لئی اوہ اِک دن چرچ گیا تے پادری کولوں تثلیث بارے
سوال پچھیا۔ اوہ پادری بڑے غصے چ آ گیا تے چیخ کے اوہنوں کہیا: ”تُوں مسیحی نئیں ایں، تُوں شیطان دا ساتھی ایں۔ نکل جا ایتھوں۔“جدوں بھرا جان گھر گیا تے اوہنے پادری نُوں خط لکھیا تے کہیا کہ اوہ لوکاں دے سامنے تثلیث دے عقیدے دی وضاحت کرے۔ خط دے جواب چ پادری نے اوہنوں کہیا کہ اوہ کالج دے پرنسپل کول جائے۔ جدوں اوہ پرنسپل کول گیا تے پرنسپل نے اوہنوں پچھیا کہ ”کیہہ تُوں واقعی پادری نُوں خط لکھیا اے؟“
بھرا جان نے کہیا: ”ہاں جی مَیں لکھیا سی۔“
پرنسپل نے بھرا نُوں کہیا کہ ہُن اوہ دُبارہ اِک خط لکھ کے پادری کولوں معافی منگے۔ ایس لئی بھرا جان نے خط چ ایہہ لکھیا:
”جناب، میرے پرنسپل نے مینوں کہیا اے کہ مَیں خط لکھ کے تواڈے کولوں معافی منگاں۔ مَیں معافی منگن لئی تیار آں پر پہلے توانوں ایہہ مننا پووے گا کہ تُسی لوکاں نُوں جیہڑی تلیم دیندے او، اوہ جھوٹھی اے۔“
پرنسپل نے بڑے حیران ہو کے بھرا نُوں پچھیا: ”جان، کیہہ تُوں واقعی ایہہ لکھنا چاہنا ایں؟“
بھرا نے کہیا: ”ہاں جی سر، مَیں تے ایہی لکھ سکنا واں۔“
پرنسپل نے اوہنوں کہیا: ”تینوں کالج توں کڈھ دِتا جائے گا۔ تُوں ایہہ سوچ وی کیویں لیا کہ تُوں سرکاری چرچ دے پادری دے خلاف بولیں گا تے ایس کالج چ وی رہویں گا؟“
بھرا نے جواب دِتا: ”پر سر، جدوں تُسی سانوں پڑھا رہے ہوندے او تے سانوں کوئی گل نئیں سمجھ آندی تے اَسی تواڈے کولوں سوال پچھنے آں نا؟“
پرنسپل نے کہیا: ”ہاں تُسی پچھدے او۔“
فیر بھرا نے کہیا: ”تے سر، مَیں وی تے اِنج ای کیتا اے۔ اوہ پادری سانوں بائبل توں تلیم دے رہیا سی تے مَیں اوہدے کولوں اِک سوال پچھیا سی۔ جے اوہ میرے سوال دا جواب نئیں دے سکیا تے ایہدے چ مینوں معافی منگن دی کیہہ لوڑ اے؟“
بھرا جان نُوں نہ تے کالج توں کڈھیا گیا تے نہ ای اوہنوں معافی لئی خط لکھنا پیا۔
بائبل سٹوڈنٹس ہور کم کرن لئی تیار سن
پورے سال چ ہون والے کم بارے رسالے ”دی واچٹاور“ چ ایہہ دَسیا گیا سی: ”اَسی وی اوہی گل کہہ سکنے آں جیہڑی داؤد نے کہی: تُوں مینوں جنگ لڑن لئی طاقت دَویں گا۔ (زبور 18:39) ایس سال چ جو کجھ ہویا، اوہدے توں ساڈا بڑا حوصلہ ودھیا اے کیونکہ اَسی ویکھیا اے کہ یہوواہ اپنا کم کران لئی ساڈی مدد کیویں کر رہیا اے۔ اوہدے بندے خوشی نال بادشاہی دی خوشخبری سُنا رہے نیں۔“
ایس سال دے آخر تے بھراواں نے سوچیا کہ اوہ اِک ہور ریڈیو سٹیشن بنان گے۔ ایہنوں شکاگو چ بنان لئی کم شروع کیتا گیا۔ ایس نویں ریڈیو سٹیشن دا ناں ”ورڈ“ رکھیا گیا جدا مطلب اے کلام۔ ایس سٹیشن لئی بھراواں نے ہور وی ودھیا سامان استمال کیتا تاکہ بادشاہی دا پیغام کئی سو میل دُور، ایتھوں تک کے کینیڈا وی پونچ سکے۔
1925 چ یہوواہ نے اپنے کلام دی روشنی نُوں ہور زیادہ چمکایا۔ ایس لئی اوس سال چ بائبل سٹوڈنٹس نے مُکاشفہ 12 باب چ لکھیاں گلاں نُوں ہور چنگی طرحاں سمجھ لیا۔ کجھ لوکاں نُوں ایہہ نوِیں وضاحت پسند نئیں آئی ایس لئی اوہناں نے یہوواہ دی خدمت کرنی چھڈ دِتی۔ پر بوہت سارے بھین بھرا ایس بارے جان کے بڑے خوش سن کہ اسمان تے کیہڑے واقعے ہوئے نیں تے اوہناں دا زمین تے یہوواہ دے بندیاں تے کیہہ اثر ہویا اے۔