معلومات چھیتی وکھاؤ

مضموناں دی فہرست وکھاؤ

مطالعے دا مضمون نمبر 31

گیت نمبر 12 عظیم خدا یہوواہ

یہوواہ نے گُناہ‌گار انساناں نُوں بچان لئی کیہہ کیتا اے؟‏

یہوواہ نے گُناہ‌گار انساناں نُوں بچان لئی کیہہ کیتا اے؟‏

‏”‏خدا نُوں دُنیا نال اینی محبت اے کہ اوہنے اپنا اکلوتا پُتر دے دِتا۔“‏ —‏یوحنا 3:‏16‏۔‏

غور کرو:‏

ایس مضمون چ اَسی سکھاں گے کہ یہوواہ گُناہ دے خلاف لڑن چ ساڈی مدد کیویں کر رہیا اے تے اوہنے کیہڑا اِنتظام کیتا اے جدی وجہ توں اَسی گُناہ توں پاک ہو سکنے آں تے ہمیشاں دی زندگی پا سکنے آں۔‏

1، 2.‏ (‏الف)‏گُناہ کیہہ اے تے اَسی ایہدے خلاف لڑائی کیویں جت سکنے آں؟ ‏(‏”‏اِصطلاح دی وضاحت“‏ نُوں وی ویکھو۔)‏ (‏ب)‏اَسی ایس مضمون چ تے ایس شمارے دے دُوجے مضموناں چ کیہڑی گل تے غور کراں گے؟ (‏ایس شمارے چ ایہنوں وی ویکھو:‏ ‏”‏ایہہ رسالہ پڑھن والیاں لئی نوٹ‏۔“‏‏)‏

 کیہہ تُسی جاننا چاہندے او کہ یہوواہ خدا توانوں کِنّاں پیار کردا اے؟ ایہدے بارے جانن دا بہترین طریقہ ایہہ وے کہ تُسی غور کرو کہ خدا نے توانوں موت تے گُناہ توں بچان لئی کیہہ کیتا اے۔ گُناہ a ساڈا اِک بوہت وڈا دُشمن اے جنہوں اَسی آپ ہرا نئیں سکدے۔ اَسی سارے ہر روز گُناہ کرنے آں تے گُناہ دی وجہ توں ساڈے تے موت آندی اے۔ (‏رومیوں 5:‏12‏)‏ پر خوشی دی گل اے کہ یہوواہ دی مدد نال اَسی گُناہ دے خلاف لڑ سکنے آں تے جت وی سکنے آں۔‏

2 یہوواہ خدا 6 ہزار سال توں گُناہ دے خلاف لڑائی چ انساناں دی مدد کردا آیا اے کیونکہ اوہ ساڈے نال پیار کردا اے۔ اوہنے گُناہ دے خلاف لڑن چ ساڈی مدد کرن لئی بوہت کجھ کیتا اے۔ خدا نُوں پتہ اے کہ گُناہ دا انجام موت اے تے اوہ نئیں چاہندا کہ ساڈے تے موت آئے۔ اوہ چاہندا اے کہ اَسی ہمیشاں تک زندہ رہیے۔ (‏رومیوں 6:‏23‏)‏ اوہ توانوں وی ہمیشاں دی زندگی دینا چاہندا اے۔ ایس مضمون چ اَسی تِن سوالاں تے غور کراں گے:‏ (‏1)‏یہوواہ نے گُناہ‌گار انساناں نُوں کیہہ امید دِتی اے؟ (‏2)‏پرانے زمانے چ گُناہ‌گار انساناں نے یہوواہ دے نیڑے آن لئی کیہہ کیتا؟ (‏3)‏یسوع نے گُناہ‌گار انساناں نُوں بچان لئی کیہہ کیتا؟‏

یہوواہ نے گُناہ‌گار انساناں نُوں کیہہ امید دِتی اے؟‏

3.‏ آدم تے حوا گُناہ‌گار کیویں بن گئے؟‏

3 جدوں یہوواہ نے آدم تے حوا نُوں بنایا تے اوہ چاہندا سی کہ اوہ خوش رہن۔ اوہنے اوہناں نُوں اِک خوب‌صورت باغ چ رکھیا، شادی دے بندھن چ بنھیا تے اِک خاص ذمے‌داری وی دِتی۔ خدا نے اوہناں نُوں کہیا کہ اوہ پوری زمین نُوں عدن دے باغ وانگوں سوہنا بنا دین تے ایہنوں اپنی اولاد نال بھر دین۔ نالے خدا نے اوہناں نُوں اِک حکم دِتا جنہوں مننا مشکل نئیں سی۔ خدا نے اوہناں نُوں بڑے پیار نال دَسیا کہ جے اوہ اوہدا حکم توڑن گے تے جان‌بجھ کے اوہدے خلاف جان گے تے اوہ مر جان گے۔ سانوں پتہ اے کہ فیر کیہہ ہویا۔ اِک فرشتہ جیہڑا نہ تے خدا نُوں تے نہ ای انساناں نُوں پیار کردا سی، اوہنے آدم تے حوا نُوں گُناہ کرن دی ہلاشیری دِتی۔ آدم تے حوا اوہدیاں گلاں چ آ گئے۔ اوہناں نے اپنے پیار کرن والے اسمانی باپ تے بھروسا کرن دی بجائے گُناہ کیتا۔ اَسی جاننے آں کہ یہوواہ نے جو کہیا سی بالکل اُنج ای ہویا۔ اوہدوں توں ای اوہناں نُوں بڑھاپے تے بیماری دا سامنا کرنا پیا تے اخیر اوہ مر گئے۔—‏پیدائش 1:‏28، 29؛‏ 2:‏8، 9،‏ 16-‏18؛‏ 3:‏1-‏6،‏ 17-‏19،‏ 24؛‏ 5:‏5‏۔‏

4.‏ یہوواہ گُناہ توں نفرت کیوں کردا اے تے ایہدے خلاف لڑن چ ساڈی مدد کیوں کردا اے؟ (‏رومیوں 8:‏20، 21‏)‏

4 یہوواہ نے ایہہ واقعہ بائبل چ لکھوایا تاکہ اَسی ایہدے توں سبق حاصل کر سکئے۔ ایہدے توں سانوں پتہ چلدا اے کہ یہوواہ گُناہ توں اینی نفرت ایس لئی کردا اے کیونکہ ایہہ انساناں نُوں اوہدے توں دُور کردا اے تے موت وَل لے جاندا اے۔ (‏یسعیاہ 59:‏2‏)‏ ایسے لئی شیطان جیہڑا بُرائی تے بغاوت دی جڑ اے، انساناں نُوں گُناہ کرن تے اُکساندا اے۔ شیطان نے سوچیا ہوئے گا کہ اوہنے باغِ‌عدن چ ہون والے واقعے توں بڑی وڈی جت حاصل کر لئی اے۔ پر اوہ انساناں لئی خدا دے پیار دی گہرائی نُوں نئیں سمجھدا سی۔ یہوواہ نے اپنے اوس مقصد نُوں نئیں بدلیا سی جیہڑا اوہنے آدم تے حوا دی اولاد لئی ٹھہرایا سی۔ اوہ انساناں نال بڑا پیار کردا اے، ایس لئی اوہنے اوہناں نُوں فوراً ای امید دِتی۔ ‏(‏رومیوں 8:‏20، 21 نُوں پڑھو۔)‏ یہوواہ جان دا سی کہ آدم تے حوا دی اولاد چوں کجھ لوک اوہنوں پیار کرن گے تے گُناہ دے خلاف لڑن لئی اوہدے کولوں مدد منگن گے۔ انساناں دے باپ تے خالق دے طور تے یہوواہ نے فیصلہ کیتا کہ اوہ اوہناں نُوں اِک ایہو جہی راہ وکھائے گا جدے تے چل کے اوہ گُناہ توں آزاد ہو سکن گے تے اوہدے نیڑے آ سکن گے۔ پر یہوواہ نے ایہہ سب کجھ کیویں کیتا؟‏

5.‏ یہوواہ نے گُناہ‌گار انساناں نُوں امید دی پہلی کرن کدوں وکھائی؟ وضاحت کرو۔ (‏پیدائش 3:‏15‏)‏

5 پیدائش 3:‏15 نُوں پڑھو۔‏ امید دی پہلی کرن اوہدوں نظر آئی جدوں یہوواہ نے شیطان دے خلاف سزا سُنائی۔ خدا نے انساناں نُوں امید دین لئی اِک پیشین‌گوئی کیتی کہ اِک نسل آئے گی۔ اوہنے کہیا کہ ایہہ نسل شیطان دے سِر نُوں مِدے گی تے اوس ساری بُرائی نُوں ختم کرے گی جیہڑی شیطان نے باغِ‌عدن چ شروع کیتی سی۔ (‏1-‏یوحنا 3:‏8‏)‏ پر ایس مقصد نُوں پورا کرن لئی ایس نسل نُوں کجھ تکلیف وی چُکنی پئے گی۔ شیطان ایہدے تے حملہ کرے گا تے ایہنوں مار دَوے گا۔ ایس وجہ توں یہوواہ بوہت دُکھی ہوئے گا۔ پر ایس دُکھ دا انجام بوہت اچھا ہوئے گا کیونکہ بوہت سارے انسان گُناہ تے موت توں بچ جان گے۔‏

پرانے زمانے چ گُناہ‌گار انساناں نے یہوواہ دے نیڑے آن لئی کیہہ کیتا؟‏

6.‏ ہابل تے نوح ورگے وفادار انساناں نے یہوواہ دے نیڑے آن لئی کیہہ کیتا؟‏

6 باغِ‌عدن چ ہون والے واقعے توں بعد یہوواہ ہولی ہولی ایس گل نُوں ہور وی واضح کردا گیا کہ گُناہ‌گار انسان اوہدے نیڑے کیویں آ سکدے نیں۔ آدم تے حوا دا دُوجا پُتر ہابل اوہ پہلا انسان سی جنہے یہوواہ تے ایمان ظاہر کیتا۔ ہابل یہوواہ نُوں پیار کردا سی، اوہنوں خوش کرنا چاہندا سی تے اوہدے نیڑے رہنا چاہندا سی ایس لئی اوہنے یہوواہ دے حضور قربانی دِتی۔ ہابل اِک چرواہا سی ایس لئی اوہنے اپنے گلّے وچوں کجھ پہلوٹھے میمنے قربان کیتے۔ یہوواہ نُوں کیہو جیہا محسوس ہویا؟ اوہ ہابل توں تے اوہدے نذرانے توں خوش ہویا۔ (‏پیدائش 4:‏4‏)‏ کجھ ہور لوکاں نے وی یہوواہ لئی قربانیاں چڑھائیاں جیہڑے اوہنوں پیار کردے سن تے اوہدے تے بھروسا کردے سن جیویں کہ نوح۔ یہوواہ نے اوہناں دِیاں قربانیاں نُوں وی قبول کیتا۔ (‏پیدائش 8:‏20، 21‏)‏ اِنج یہوواہ نے ظاہر کیتا کہ گُناہ‌گار انسان اوہدے نیڑے آ سکدے نیں تے اوہدے دوست بن سکدے نیں۔‏ b

7.‏ اَسی ابراہام دی مثال توں کیہہ سکھنے آں؟‏

7 ابراہام اِک مضبوط ایمان والا بندہ سی۔ اِک دن یہوواہ نے ابراہام نُوں بڑا ای مشکل کم کرن لئی کہیا یعنی کہ اوہ اپنے پیارے پُتر اِضحاق نُوں اوہدے لئی قربان کر دَوے۔ ایہہ کم ابراہام دی سوچ توں وی زیادہ دُکھ دین والا سی۔ پر فیر وی اوہ خدا دا حکم منن لئی تیار ہو گیا۔ جدوں ابراہام اپنے پُتر نُوں قربان کرن ای والا سی تے خدا نے اوہنوں روک دِتا تے اِنج اوہنوں تکلیف توں بچا لیا۔ اَسی ابراہام دی مثال توں سکھنے آں کہ یہوواہ وی اپنے پیارے پُتر نُوں ساڈے لئی قربان کرن لئی تیار سی۔ ایہدے توں سانوں اندازہ ہوندا اے کہ یہوواہ انساناں نُوں کِنّاں زیادہ پیار کردا اے۔—‏پیدائش 22:‏1-‏18‏۔‏

8.‏ اِسرائیلی جیہڑیاں قربانیاں دیندے سن، اوہ کیہڑی خاص قربانی وَل اشارہ کردیاں سن؟ (‏احبار 4:‏27-‏29؛‏ 17:‏11‏)‏

8 کئی صدیاں بعد یہوواہ نے اِسرائیلیاں نُوں شریعت دِتی جدے چ اوہنے حکم دِتا کہ اوہ گُناہواں توں معافی حاصل کرن لئی قربانیاں دین۔ ‏(‏احبار 4:‏27-‏29؛‏ 17:‏11 نُوں پڑھو۔)‏ ایہہ قربانیاں اِک خاص قربانی وَل اشارہ کردیاں سن جیہڑی انساناں نُوں پوری طرحاں گُناہ توں بچا سکدی سی۔ خدا دے نبیاں نے پیشین‌گوئیاں دے ذریعے ایہہ دَسیا کہ جیس نسل دا وعدہ اوہنے کیتا سی، اوہنوں تکلیف تے موت سہنی پئے گی تے اوہنوں اِک میمنے وانگوں قربان کر دِتا جائے گا۔ (‏یسعیاہ 53:‏1-‏12‏)‏ اصل چ ایہہ نسل خدا دا اِکلوتا پُتر سی۔ یہوواہ نے سارے انساناں نُوں گُناہ تے موت توں بچان لئی اپنے پیارے پُتر نُوں قربان کر دِتا۔ ذرا سوچو کہ خدا تواڈے نال کِنّاں پیار کردا اے۔‏

یسوع نے گُناہ‌گار انساناں نُوں بچان لئی کیہہ کیتا؟‏

9.‏ یوحنا بپتسمہ دین والے نے یسوع بارے کیہہ کہیا؟ (‏عبرانیوں 9:‏22؛‏ 10:‏1-‏4،‏ 12‏)‏

9 پہلی صدی چ جدوں یوحنا بپتسمہ دین والے نے یسوع ناصری نُوں اپنے وَل آندیاں ویکھیا تے اوہنے پاک روح دی رہنمائی چ کہیا:‏”‏اوہ ویکھو، خدا دا میمنا جیہڑا دُنیا دے گُناہ دُور لے جاندا اے۔“‏ (‏یوحنا 1:‏29‏)‏ یوحنا دی ایس گل توں پتہ چلدا اے کہ یسوع ای اوہ نسل سی جدے آن دا وعدہ بڑے عرصے پہلاں کیتا گیا سی۔ یسوع نے اوہ قربانی دینی سی جدی نبیاں نے پیشین‌گوئی کیتی سی۔ ہُن گُناہ‌گار انساناں دی ایہہ امید ہور وی پکی ہو گئی سی کہ اوہ گُناہ دے خلاف لڑائی چ پوری طرحاں جت حاصل کر سکدے نیں۔‏‏—‏عبرانیوں 9:‏22؛‏ 10:‏1-‏4،‏ 12 نُوں پڑھو۔‏

10.‏ یسوع مسیح نے کیویں ظاہر کیتا کہ اوہ ”‏گُناہ‌گاراں نُوں بلا‌ن“‏ آیا اے؟‏

10 یسوع خاص طور تے اوہناں لوکاں تے دھیان دیندا سی جیہڑے گُناہ تھلے دَبے ہوئے سن۔ یسوع نے اوہناں نُوں دعوت دِتی کہ اوہ اوہدے شاگرد بنن۔ اوہ جان دا سی کہ گُناہ انساناں دِیاں ساریاں مصیبتاں دی جڑ اے۔ ایس لئی یسوع نے خاص طور تے اوہناں لوکاں دی مدد کیتی جنہاں نُوں بڑا گُناہ‌گار سمجھیا جاندا سی۔ ایہدے بارے یسوع مسیح نے اِک مثال دِتی تے کہیا:‏ ”‏تندرست لوکاں نُوں حکیم دی ضرورت نئیں ہوندی سگوں بیماراں نُوں ہوندی اے۔“‏ اوہنے ایہہ وی کہیا:‏ ”‏مَیں نیک لوکاں نُوں نئیں سگوں گُناہ‌گاراں نُوں بلا‌ن آیا واں۔“‏ (‏متی 9:‏12، 13‏)‏ اِک وار اِک عورت یسوع کول آئی تے اپنے اَتھروواں نال اوہدے پیر دھوتے۔ یسوع نے اوس عورت لئی ہمدردی وکھائی تے اوہدے گُناہ معاف کر دِتے۔ (‏لُوقا 7:‏37-‏50‏)‏ اِک ہور موقعے تے یسوع نے اِک سامری عورت نُوں بڑیاں خاص سچائیاں دَسیاں جد کہ اوہ جان دا سی کہ اوہ بدچلن عورت اے۔ (‏یوحنا 4:‏7،‏ 17-‏19،‏ 25، 26‏)‏ خدا نے یسوع نُوں موت نُوں وی ختم کرن دا اِختیار دِتا جیہڑی گُناہ دی وجہ توں آندی اے۔ ایسے لئی یسوع مُردیاں نُوں زندہ کر سکیا جنہاں چ بچے، عورتاں تے مرد شامل سن۔—‏متی 11:‏5‏۔‏

11.‏ اوہ لوک وی یسوع کول آن توں کیوں نئیں ڈردے سن جنہاں نے بوہت بھیڑے کم کیتے سن؟‏

11 ایہدے چ حیرانی دی کوئی گل نئیں کہ بوہت بھیڑے کم کرن والے لوک وی یسوع دے کول آن توں نئیں ڈردے سن۔ اوہ ایہو جہے لوکاں نال بڑے پیار تے رحم نال پیش آندا سی۔ ایس لئی لوکاں نُوں اوہدے کول آ کے بڑا سکون مِلدا سی۔ (‏لُوقا 15:‏1، 2‏)‏ یسوع ایہناں لوکاں دا حوصلہ ودھاندا سی تے ایہناں نُوں تسلی دیندا سی کیونکہ اوہ اوہدے تے ایمان لیائے سن۔ (‏لُوقا 19:‏1-‏10‏)‏ رحم ظاہر کرن دے معاملے چ یسوع بالکل اپنے باپ ورگا سی۔ (‏یوحنا 14:‏9‏)‏ اوہنے اپنی تلیم تے کماں توں ظاہر کیتا کہ اوہدا مہربان تے رحم‌دل باپ انساناں نُوں بوہت پیار کردا اے تے اوہناں دی مدد کرنا چاہندا اے تاکہ اوہ گُناہ دے خلاف اپنی لڑائی نُوں جت سکن۔ یسوع نے گُناہ‌گار لوکاں دی مدد کیتی تاکہ اوہناں دے دل چ ایہہ خواہش پیدا ہوئے کہ اوہ اپنی زندگی نُوں بدلن تے اوہدے پچھے پچھے چلن۔—‏لُوقا 5:‏27، 28‏۔‏

12.‏ یسوع نے اپنی موت بارے کیہہ دَسیا؟‏

12 یسوع نُوں پتہ سی کہ اوہنوں کیہہ کیہہ سہنا پووے گا۔ اوہنے کئی وار اپنے شاگرداں نُوں دَسیا سی کہ اوہنوں دھوکھے نال پھڑوایا جائے گا تے سُولی تے چڑھا دِتا جائے گا۔ (‏متی 17:‏22؛‏ 20:‏18، 19‏)‏ اوہ جان دا سی کہ اوہدی قربانی دی وجہ توں دُنیا دے گُناہ دُور ہو جان گے جیویں کہ یوحنا تے دُوجے نبیاں نے پیشین‌گوئی کیتی سی۔ یسوع نے ایہہ وی دَسیا کہ اوہ اپنی جان قربان کرن توں بعد بوہت سارے لوکاں نُوں اپنے وَل کِھچے گا۔ (‏یوحنا 12:‏32‏)‏ گُناہ‌گار انسان یسوع نُوں اپنا مالک سمجھ کے تے اوہدی مثال تے چل کے یہوواہ نُوں خوش کر سکدے سن تے اِنج اوہ گُناہ توں آزاد ہو سکدے سن۔ (‏رومیوں 6:‏14،‏ 18،‏ 22؛‏ یوحنا 8:‏32‏)‏ یسوع نے دلیری وکھائی تے اوہ دردناک موت سہن توں پچھے نئیں ہٹیا۔—‏یوحنا 10:‏17، 18‏۔‏

13.‏ یسوع نُوں کیہہ کجھ سہنا پیا تے ایہدے توں سانوں یہوواہ بارے کیہہ پتہ چلدا اے؟ (‏تصویر نُوں وی ویکھو۔)‏

13 یسوع نُوں دھوکھا دِتا گیا، پھڑوایا گیا، اوہدی بے‌عزتی کیتی گئی، اوہدے تے جھوٹھے اِلزام لائے گئے، سزا سُنائی گئی ایتھوں تک کہ اوہنوں بے‌رحمی نال ماریا کُٹیا گیا۔ سپاہیاں نے اوہدے ہتھاں پیراں چ کل ٹھوک کے اوہنوں سُولی تے ٹنگ دِتا۔ جدوں یسوع وفاداری نال ایہہ ساری تکلیف سہہ رہیا سی تے اوہدے باپ نُوں ایہہ سب ویکھ کے ہور وی زیادہ تکلیف ہوئی۔ اَسی سوچ وی نئیں سکدے کہ اوس ویلے یہوواہ خدا کیہو جیہا محسوس کر رہیا سی۔ اوہ اپنے پُتر نُوں ایس تکلیف توں بچا سکدا سی پر اوہنے اِنج نئیں کیتا۔ کیوں؟ محبت دی وجہ توں۔ ایس بارے یوحنا رسول نے لکھیا:‏ ”‏خدا نُوں دُنیا نال اینی محبت اے کہ اوہنے اپنا اکلوتا پُتر دے دِتا تاکہ جیہڑا وی اوہدے تے ایمان ظاہر کرے، اوہ ہلاک نہ ہوئے سگوں ہمیشاں دی زندگی پائے۔“‏—‏یوحنا 3:‏16‏۔‏

اپنے پُتر نُوں موت دے حوالے کرن نال یہوواہ نے بڑا دُکھ سہیا تاکہ اَسی گُناہ تے موت دی غلامی توں آزاد ہو جائیے۔ (‏پیراگراف نمبر 13 نُوں ویکھو۔)‏


14.‏ یسوع دی قربانی توں کیہہ ثابت ہوندا اے؟‏

14 یسوع دی قربانی ایس گل دا بڑا وڈا ثبوت اے کہ یہوواہ آدم تے حوا دی اولاد نال کِنّاں پیار کردا اے۔ ایہدے توں ثابت ہوندا اے کہ یہوواہ توانوں کِنّاں زیادہ پیار کردا اے۔ یہوواہ نے سانوں گُناہ تے موت توں بچان لئی جِنّی تکلیف سہی اے اَسی اوہدا اندازہ وی نئیں لا سکدے۔ (‏1-‏یوحنا 4:‏9، 10‏)‏ اوہ ساڈے وچوں ہر اِک دی مدد کرنا چاہندا اے تاکہ اَسی گُناہ دے خلاف نہ صرف لڑ سکئے سگوں جت وی سکئے۔‏

15.‏ یسوع دی قربانی توں فائدہ حاصل کرن لئی سانوں کیہہ کرنا چاہی دا اے؟‏

15 خدا دے اکلوتے پُتر دی قربانی ساڈے لئی اِک بوہت وڈی نعمت اے کیونکہ ایہدے ذریعے سانوں گُناہواں توں معافی مِلدی اے۔ پر خدا وَلّوں معافی حاصل کرن لئی سانوں کیہہ کرن دی لوڑ اے؟ یوحنا بپتسمہ دین والے نے تے بعد چ یسوع مسیح نے وی کہیا:‏ ”‏توبہ کرو کیونکہ اسمان دی بادشاہی نیڑے آ گئی اے۔“‏ (‏متی 3:‏1، 2؛‏ 4:‏17‏)‏ جے اَسی گُناہ دے خلاف لڑنا چاہنے آں تے اپنے شفیق باپ دے نیڑے جانا چاہنے آں تے فیر ضروری اے کہ اَسی اپنے گُناہواں توں توبہ کرئیے۔ پر توبہ کرن چ کیہہ کجھ شامل اے تے اِنج کرن نال اَسی گُناہ دے خلاف لڑن دے قابل کیویں ہُنے آں؟ اگلے مضمون چ اَسی ایہناں سوالاں دے جواب حاصل کراں گے۔‏

گیت نمبر 18 فدیے لئی احسان مند

a اِصطلاح دی وضاحت:‏ بائبل چ لفظ ‏”‏گُناہ“‏ نُوں دو طرحاں استمال کیتا گیا اے۔ کجھ ایتاں چ ایہدا مطلب ہوندا اے بھیڑے کم کرنا یاں خدا دے اصولاں دے خلاف جانا۔ پر کجھ ایتاں چ لفظ ”‏گُناہ“‏ ایس گل وَل اشارہ کردا اے کہ اَسی عیب‌دار آں تے سانوں گُناہ آدم کولوں ورثے چ مِلیا اے۔ گُناہ ساڈے چ وَسیا ہویا اے ایسے لئی اَسی سارے مرنے آں۔‏

b یہوواہ نے پرانے زمانے چ اپنے بندیاں دِیاں قربانیاں نُوں ایس لئی قبول کیتا کیونکہ اوہنوں پتہ سی کہ مستقبل چ یسوع مسیح اپنی جان قربان کر کے انساناں نُوں گُناہ تے موت توں نجات دَوائے گا۔—‏رومیوں 3:‏25‏۔‏