مطالعے دا مضمون نمبر 2
یسوع مسیح دے چھوٹے بھرا توں سکھو
خدا دے تے ساڈے مالک یسوع مسیح دے غلام یعقوب وَلّوں۔—یعقوب 1:1۔
گیت نمبر 119: ایمان نال چلو
مضمون تے اِک نظر *
1. یعقوب دی پرورش کیہو جہے گھرانے چ ہوئی؟
یسوع مسیح دے بھرا یعقوب دی پرورش اِک ایہو جہے گھرانے چ ہوئی جیہڑا یہوواہ دا وفادار سی۔ * یعقوب دے ماں پیو یعنی مریم تے یوسف یہوواہ خدا نُوں بوہت پیار کردے سن تے جی جان نال اوہدی خدمت کردے سن۔ ایہدے علاوہ اوہدا سب توں وڈا بھرا یسوع اوہ مسیح بنیا جدے آن دا وعدہ خدا نے کیتا سی۔ ایہو جہے خاندان دا حصہ ہونا یعقوب لئی واقعی بوہت وڈی برکت سی۔
یعقوب یسوع نال جمیاں پلیا ایس لئی اوہ اپنے وڈے بھرا نُوں چنگی طرحاں جان دا سی۔ (پیراگراف نمبر 2 نُوں ویکھو۔)
2. یعقوب کول کیہڑا خاص موقع سی؟
2 یعقوب اپنے وڈے بھرا کولوں بوہت کجھ سکھ سکدا سی۔ (متی 13:55) مثال لئی، یسوع کول خدا دے کلام دا ایناں زیادہ علم سی کہ جدوں اوہ 12 سال دا سی تے یروشلیم چ مذہبی استاد اوہدیاں گلاں سُن کے حیران ہو گئے۔ (لُوقا 2:46، 47) ہو سکدا اے کہ یعقوب نے یسوع نال ترکھاناں دا کم کیتا۔ جے اِنج سی تے ایہہ اوہدے لئی یسوع نُوں چنگی طرحاں جانن دا موقع سی۔ بھرا ناتھن نار اکثر ایہہ کہندے سن: ”جدوں تُسی کسے نال کم کردے او تے تُسی اوہنوں زیادہ چنگی طرحاں جان پاندے او۔“ * یعقوب نے ایہہ وی ویکھیا ہوئے گا کہ جیویں جیویں یسوع وڈا ہوندا گیا، اوہ دانشمند بن دا گیا۔ نالے انسان تے خدا دونویں اوہدے توں خوش سن۔ (لُوقا 2:52) ایہناں گلاں دی وجہ توں شاید اَسی سوچئے کہ یعقوب ای یسوع دا پہلا شاگرد سی، پر اِنج نئیں ہویا۔
3. جدوں یسوع نے زمین تے اپنی خدمت شروع کیتی تے کیہہ یعقوب اوہدا شاگرد بن گیا؟
3 جدوں یسوع زمین تے خدا دی خدمت کر رہیا سی تے اوس دوران یعقوب اوہدا شاگرد نئیں بنیا۔ (یوحنا 7:3-5) شاید یعقوب نُوں وی یسوع دے باقی رشتےداراں وانگوں لگدا سی کہ یسوع دا دماغ خراب ہو گیا اے۔ (مرقس 3:21) نالے بائبل چ ایہہ نئیں دَسیا گیا کہ جدوں یسوع نُوں سولی تے ماریا گیا تے یعقوب اپنی ماں مریم نال اوتھے سی۔—یوحنا 19:25-27۔
4. ایس مضمون چ اَسی کیہڑیاں گلاں تے غور کراں گے؟
4 بعد چ یعقوب یسوع مسیح تے ایمان لیایا۔ اوہ مسیحی کلیسیا چ بزرگ بنیا تے بھین بھرا اوہدی عزت کردے سن۔ ایس مضمون چ اَسی یعقوب توں دو گلاں سکھاں گے۔ (1) سانوں خاکسار کیوں رہنا چاہی دا اے تے (2) اَسی ماہر استاد کیویں بن سکنے آں۔
یعقوب وانگوں خاکسار رہوو
یعقوب نے اوہدوں خاکساری وکھائی جدوں یسوع مسیح مُردیاں چوں زندہ ہون توں بعد اوہنوں ملیا۔ اوہ مسیح تے ایمان لیا کے اوہدا اِک وفادار شاگرد بن گیا۔ (پیراگراف نمبر 5-7 نُوں ویکھو۔)
5. جدوں یسوع جی اُٹھن توں بعد یعقوب نُوں ملیا تے یعقوب نے کیہہ کیتا؟
5 یعقوب یسوع مسیح دا شاگرد کدوں بنیا؟ اوس وقت جدوں یسوع مُردیاں چوں جی اُٹھن توں بعد اوہنوں تے فیر سارے رسولاں نُوں ملیا۔ (1-کُرنتھیوں 15:7) ایس ملاقات نے یعقوب دی زندگی بدل دِتی۔ جدوں سارے رسول یروشلیم دے اِک گھر چ یسوع دے وعدے مطابق پاک روح مِلن دا اِنتظار کر رہے سن تے یعقوب وی اوہناں نال سی۔ (اعمال 1:13، 14) بعد چ یعقوب نُوں گورننگ باڈی دا ممبر بنن دا اعزاز ملیا۔ (اعمال 15:6، 13-22؛ گلتیوں 2:9) فیر 62 عیسوی توں کجھ عرصہ پہلاں یعقوب نے خدا دے الہام توں مسحشُدہ مسیحیاں نُوں اِک خط لکھیا۔ ایس خط توں اَج سانوں ساریاں نُوں وی بڑا فائدہ ہوندا اے، فیر بھانویں اَسی اسمان تے زندگی پان دی امید رکھدے ہوئیے یاں فیر زمین تے۔ (یعقوب 1:1) پہلی صدی دے اِک تریخدان دے مطابق یعقوب نُوں یہودیاں دے کاہناعظم حننیاہ دے حکم تے قتل کیتا گیا۔ یعقوب زمین تے اپنی زندگی دے آخر تک یہوواہ دا وفادار رہیا۔
6. یعقوب تے اوس وقت دے مذہبی رہنماواں چ کیہہ فرق سی؟
6 یعقوب خاکسار سی۔ اَسی ایہہ کیوں کہہ سکنے آں؟ ذرا غور کرو کہ یعقوب تے اوس وقت دے مذہبی رہنماواں چ کیہہ فرق سی۔ جدوں یعقوب نُوں ایس گل دا پکا ثبوت ملیا کہ یسوع خدا دا پُتر اے تے اوہنے خاکساری نال ایس سچائی نُوں قبول کیتا۔ پر یروشلیم دے وڈے کاہن یسوع تے ایمان نئیں لیائے بھانویں کہ اوہناں کول ٹھوس ثبوت سی کہ یسوع نے لعزر نُوں زندہ کیتا اے۔ ایہہ گل منن دی بجائے کہ یہوواہ نے ای یسوع نُوں گھلیا اے اوہناں نے یسوع تے لعزر نُوں جانوں مارن دی کوشش کیتی۔ (یوحنا 11:53؛ 12:9-11) بعد چ جدوں خدا نے یسوع مسیح نُوں مُردیاں چوں زندہ کیتا تے کاہناں نے لوکاں توں ایہہ سچائی چھپان دی سازش گھڑی۔ (متی 28:11-15) غرور دی وجہ توں اوہناں نے مسیح نُوں رد کر دِتا۔
7. سانوں غرور توں کیوں بچنا چاہی دا اے؟
7 اَسی کیہہ سکھنے آں؟ غرور توں بچو تے یہوواہ توں سکھن لئی ہمیشاں تیار رہوو۔ جیس طرحاں کسے بیماری دی وجہ توں دل صحی طرحاں کم نئیں کر پاندا۔ اوسے طرحاں غرور دی بیماری ساڈے دل نُوں سخت کر دیندی اے جدی وجہ توں ساڈے لئی یہوواہ دِیاں ہدیتاں تے چلنا مشکل ہو جاندا اے۔ یہودی مذہبی رہنما صاف صاف ویکھ سکدے سن کہ یہوواہ دی پاک روح یسوع دے نال اے تے اوہ خدا دا پُتر اے۔ (یوحنا 12:37-40) پر اوہ اینے مغرور سن کہ اوہناں نے ایہہ سچائی قبول نئیں کیتی۔ اوہناں دا غرور اِک بیماری توں وی زیادہ خطرناک ثابت ہویا کیونکہ ایہدی وجہ توں اوہ ہمیشاں دی زندگیگنوا بیٹھے۔ (متی 23:13، 33) ایس لئی ایہہ کِنّاں ضروری اے کہ اَسی اپنی سوچ تے شخصیت نُوں خدا دے کلام تے پاک روح دے مطابق ڈھالدے رہیے تاکہ اَسی صحی فیصلے کر سکئے۔ (یعقوب 3:17) یعقوب خاکسار سی ایس لئی اوہ یہوواہ کولوں سکھن لئی تیار سی۔ آؤ ہُن ویکھئے کہ خاکسار ہون دی وجہ توں یعقوب اِک ماہر استاد کیویں بنیا۔
یعقوب وانگوں اِک ماہر استاد بنو
8. اَسی اِک ماہر استاد کیویں بن سکنے آں؟
8 یعقوب بوہتا پڑھیا لکھیا نئیں سی۔ بےشک اوس زمانے دے مذہبی رہنما پطرس تے یوحنا وانگوں اوہنوں وی گھٹ پڑھیا لکھیا تے معمولی خیال کردے سن۔ (اعمال 4:13) پر یعقوب نے سکھیا کہ اوہ دُوجیاں نُوں چنگی طرحاں تلیم دین دے قابل کیویں بن سکدا اے۔ ایہہ گل اوس کتاب توں ظاہر ہوندی اے جیہڑی اوہنے لکھی۔ ہو سکدا اے کہ یعقوب وانگوں اَسی وی گھٹ پڑھے لکھے ہوئیے۔ پر یہوواہ دی پاک روح دی مدد تے اوہدی تنظیم وَلّوں مِلن والی تربیت دے ذریعے اَسی وی اِک ماہر استاد بن سکنے آں۔ آؤ ویکھئے کہ اوہ دُوجیاں نُوں کیویں تلیم دیندا سی تے اَسی اوہدے توں کیہہ سکھ سکنے آں۔
9. یعقوب دُوجیاں نُوں کیویں تلیم دیندا سی؟
9 یعقوب نے وڈے وڈے لفظ استمال نئیں کیتے تے اسان طریقے نال اپنی گل سمجھائی۔ ایس طرحاں لوک سمجھ گئے کہ اوہناں نُوں کیہہ کرنا چاہی دا اے تے اوہ سکھیاں ہوئیاں گلاں تے کیویں عمل کر سکدے نیں۔ مثال لئی، یعقوب نے بڑے اسان طریقے نال سمجھایا کہ مسیحیاں نُوں غصہ کیتے بغیر ناانصافیاں نُوں برداشت کرنا چاہی دا اے۔ اوہنے لکھیا: اَسی اوہناں لوکاں نُوں برکت والے سمجھنے آں جیہڑے ثابت قدم رہے نیں۔ تُسی ایوب دی ثابت قدمی بارے سُنیا اے تے ایہہ وی ویکھیا اے کہ یہوواہ نے اوہنوں اجر دِتا۔ ایس توں ظاہر ہوندا اے کہ یہوواہ بوہت ای شفیق تے رحیم اے۔ (یعقوب 5:11) غور کرو کہ یعقوب نے تلیم دیندے ویلے پاک کلام نُوں استمال کیتا۔ اوہنے خدا دے کلام دے ذریعے دَسیا کہ یہوواہ ہمیشاں اوہناں لوکاں نُوں اجر دیندا اے جیہڑے ایوب وانگوں اوہدے وفادار رہندے نیں۔ یعقوب نے ایہہ گل سمجھان لئی بڑے اسان لفظ تے سادہ طریقہ استمال کیتا۔ ایس طرحاں اوہنے لوکاں دا دھیان اپنے وَل نئیں سگوں یہوواہ وَل دَوایا۔
10. اَسی دُوجیاں نُوں یعقوب وانگوں تلیم کیویں دے سکنے آں؟
10 اَسی کیہہ سکھنے آں؟ دُوجیاں نُوں سکھاندے ویلے اسان لفظ استمال کرو تے خدا دے کلام چوں سکھاؤ۔ دُوجیاں نُوں تلیم دین دا مقصد ایہہ نئیں کہ اَسی اوہناں نُوں وکھائیے کہ ساڈے کول کِنّاں علم اے۔ سگوں اَسی اوہناں نُوں دَسنا چاہنے آں کہ یہوواہ کول کِنّاں علم اے تے اوہ اوہناں دی کِنّی فکر کردا اے۔ (رومیوں 11:33) ایس لئی ایہہ بوہت ضروری اے کہ تلیم دیندے ویلے اَسی ہمیشاں خدا دا کلام استمال کرئیے۔ مثال لئی، سانوں بائبل کورس کرن والے نُوں ایہہ نئیں کہنا چاہی دا کہ جے اَسی اوہدی تھاں ہوندے تے اَسی کیہہ کردے۔ ایہدی بجائے سانوں بائبل چوں کوئی مثال دینی چاہی دی اے تاکہ اوہ سمجھ سکے کہ کسے معاملے بارے یہوواہ دی کیہہ سوچ اے تے اوہدے فیصلے بارے اوہ کیہو جیہا محسوس کرے گا۔ فیر اوہدے دل چ یہوواہ نُوں خوش کرن دی خواہش پیدا ہوئے گی نہ کے سانوں۔
11. یعقوب دے زمانے چ کجھ مسیحیاں چ کیہڑیاں کمیاں کمزوریاں سن تے یعقوب نے اوہناں نُوں کیہہ نصیحت کیتی؟ (یعقوب 5:13-15)
11 یعقوب دُوجیاں دے حالات سمجھدا سی۔ یعقوب دے خط توں پتہ چلدا اے کہ اوہ جان دا سی کہ بھین بھراواں چ کیہڑیاں کمیاں کمزوریاں نیں۔ اوہنے اوہناں نُوں صاف صاف دَسیا کہ ایہناں تے قابو پان لئی اوہناں نُوں کیہہ کرنا چاہی دا اے۔ مثال لئی، کجھ مسیحی پاک کلام دِیاں گلاں تے عمل کرن چ سستی کر رہے سن۔ (یعقوب 1:22) کجھ امیر تے غریب لوکاں چ فرق کر رہے سن۔ (یعقوب 2:1-3) نالے کجھ اپنی زبان نُوں قابو چ نئیں رکھ رہے سن۔ (یعقوب 3:8-10) ایہہ معمولی گلاں نئیں سن پر یعقوب نے ایہہ نئیں سوچیا کہ ایہہ بھین بھرا اپنے آپ نُوں کدی وی نئیں بدل سکدے۔ اوہنے اوہناں نُوں بڑے پیار نال پر صاف صاف دَسیا کہ اوہناں نُوں کیہہ کرنا چاہی دا اے۔ جیہڑے مسیحیاں دا یہوواہ نال رشتہ کمزور ہو گیا سی یعقوب نے اوہناں نُوں نصیحت کیتی کہ اوہ کلیسیا دے بزرگاں کولوں وی مدد لین۔—یعقوب 5:13-15 نُوں پڑھو۔
12. اَسی اپنے طالبعلم بارے صحی سوچ کیویں رکھ سکنے آں؟
12 اَسی کیہہ سکھنے آں؟ لوکاں دے حالاتاں نُوں سمجھو تے اوہناں بارے صحی نظریہ رکھو۔ بائبل کورس کرن والے بوہت سارے لوکاں نُوں شاید پاک کلام دِیاں گلاں تے عمل کرنا مشکل لگے۔ (یعقوب 4:1-4) اوہناں نُوں بھیڑیاں عادتاں چھڈن تے مسیح ورگیاں خوبیاں پیدا کرن چ وقت لگ سکدا اے۔ یعقوب وانگوں سانوں اوہناں نُوں کھل کے دَسنا چاہی دا اے کہ اوہناں نُوں کیہڑیاں تبدیلیاں کرن دی ضرورت اے، تے ایہہ نہ سوچو کہ اوہ ایہہ تبدیلیاں کدی نئیں کر سکدے۔ نالے ایہہ بھروسا رکھو کہ یہوواہ خاکسار لوکاں نُوں طاقت دَوے گا تاکہ اوہ اپنے آپ نُوں بدل کے اوہدے دوست بن سکن۔—یعقوب 4:10۔
13. یعقوب دا اپنے بارے کیہہ نظریہ سی؟
13 یعقوب نے اپنے بارے صحی نظریہ رکھیا۔ بھانویں اوہ یسوع دا بھرا سی تے اوہدے کول کجھ خاص ذمےداریاں سن پر فیر وی اوہنے اپنے آپ نُوں دُوجیاں نالوں وڈا نئیں سمجھیا۔ اوہنے اپنے ہمایماناں نُوں میرے عزیز بھرا کہیا۔ (یعقوب 1:16، 19؛ 2:5) اوہنے ایہہ ظاہر کر ن دی کوشش نئیں کیتی کہ اوہ کدی غلطی نئیں کردا۔ ایہدی بجائے اوہنے ایہہ کہیا: اَسی سارے وار وار غلطیاں کرنے آں۔ اِنج اوہنے قبول کیتا کہ دُوجیاں وانگوں اوہ وی عیبدار اے۔—یعقوب 3:2 نُوں پڑھو۔
14. سانوں ایہہ کیوں مننا چاہی دا اے کہ اَسی ساڈے کولوں غلطیاں ہوندیاں نیں؟
14 اَسی کیہہ سکھنے آں؟ اَسی سارے غلطیاں کرنے آں۔ سانوں ایہہ نئیں سوچنا چاہی دا کہ اَسی اوہناں لوکاں توں بہتر آں جنہاں نُوں اَسی پاک کلام دی تلیم دینے آں۔ جے اَسی ایہہ ظاہر کراں گے کہ اَسی کوئی غلطی نئیں کردے تے بائبل کورس کرن والا ہمت ہار کے ایہہ سوچ سکدا اے کہ اوہدے لئی خدا دی مرضی تے چلنا ممکن نئیں اے۔ پر جے اَسی اوہنوں دَساں گے کہ سانوں وی کدی کدی خدا دے حکماں تے عمل کرنا مشکل لگدا اے تے یہوواہ نے کسے مسئلے تے قابو پان چ ساڈی مدد کیویں کیتی تے اوہ سمجھ جائے گا کہ اوہ وی خدا دی خدمت کرن دے لائق بن سکدا اے۔
یعقوب نے سادہ، اسانی نال سمجھ آن والیاں تے دل تے اثر کرن والیاں مثالاں دِتیاں۔ (پیراگراف نمبر 15، 16 نُوں ویکھو۔) *
15. یعقوب نے کیہو جہیاں مثالاں دِتیاں؟ (یعقوب 3:2-6، 10-12)
15 یعقوب نے ایہو جہیاں مثالاں دِتیاں جنہاں دا لوکاں دے دل تے گہرا اثر ہویا۔ ایہہ سچ اے کہ پاک روح نے اوہدی مدد کیتی پر اوہنے مثالاں دے کے تلیم دین بارے اپنے وڈے بھرا یسوع توں وی بوہت کجھ سکھیا ہوئے گا۔ یعقوب نے اپنے خط چ سادہ مثالاں دِتیاں جدی وجہ توں لوک اسانی نال سمجھ گئے کہ ایہناں دا مطلب کیہہ اے تے اوہناں نُوں کیہہ کرنا چاہی دا اے۔—یعقوب 3:2-6، 10-12 نُوں پڑھو۔
16. سانوں کیہو جہیاں مثالاں دینیاں چاہی دِیاں نیں تے کیوں؟
16 اَسی کیہہ سکھنے آں؟ ایہو جہیاں مثالاں دَوو جنہاں دا لوکاں دے دل تے گہرا اثر ہووے۔ جدوں اَسی اثردار مثالاں دینے آں تے لوک ساڈی گل سمجھن دے نال نال اپنے ذہن چ ایہدی تصویر وی بنا پاندے نیں۔ اِنج اوہ بائبل دِیاں اہم سچائیاں نُوں یاد رکھ پاندے نیں۔ یسوع مسیح زبردست مثالاں دیندا سی تے یعقوب نے اوہدے توں سکھ کے ودھیا مثالاں دِتیاں۔ آؤ یعقوب دی اِک مثال تے غور کر کے ویکھئے کہ ایہہ اینی اثردار کیوں سی۔
17. یعقوب 1:22-25 چ دِتی مثال اینی زبردست کیوں اے؟
17 یعقوب 1:22-25 نُوں پڑھو۔ شیشے دی مثال اثردار سی کیونکہ لوک ایہنوں اسانی نال سمجھ سکدے سن۔ یعقوب ایہہ سمجھانا چاہندا سی کہ خدا دے کلام توں فائدہ حاصل کرن لئی ایہنوں پڑھنا کافی نئیں سگوں سانوں ایہدیاں گلاں تے عمل وی کرنا چاہی دا اے۔ جے اِک شیشے چ ویکھ کے کسے نُوں پتہ چلدا اے کہ اوہنوں اپنا حُلیہ ٹھیک کرنا چاہی دا اے پر اوہ اِنج نئیں کردا تے ایہہ بےوقوفی ہوئے گی۔ اوسے طرحاں جے کوئی خدا دا کلام پڑھدا اے تے اوہ ویکھدا اے کہ اوہنوں اپنی شخصیت چ کوئی تبدیلی کرن دی ضرورت اے پر اوہ اِنج نئیں کردا تے فیر اوہنوں بائبل پڑ ھن دا کوئی فائدہ نئیں ہوئے گا۔
18. مثالاں دیندے ویلے سانوں کیہڑیاں تِن گلاں تے عمل کرنا چاہی دا اے؟
18 کوئی مثال دیندے وقت یعقوب وانگوں ایہناں تناں گلاں تے عمل کرو۔ (1) اوس نقطے مطابق مثال دَوو جدے تے تُسی گل کر رہے او۔ (2) اوہناں چیزاں یاں اوہناں گلاں بارے مثال دَوو جنہاں توں لوک واقف ہون۔ (3) لوکاں نُوں مثال دا مطلب اسانی نال سمجھ آنا چاہی دا اے تاکہ اوہناں نُوں پتہ ہووے کہ اوہناں نُوں کیہہ کرنا چاہی دا اے۔ جے تواڈے ذہن چ کوئی ایہو جہی مثال نئیں آندی جیہڑی لوکاں نُوں اسانی نال سمجھ آئے گی تے فیر تنظیم دِیاں کتاباں یاں ویڈیوز چوں کوئی مثال لبھو۔ یاد رکھو کہ مثالاں اِک مائیک وانگوں نیں۔ جیویں مائیک دے ذریعے دُوجیاں نُوں ساڈی آواز صحی تے صاف صاف سنائی دیندی اے، اوسے طرحاں اَسی مثالاں دے ذریعے دُوجیاں نُوں اپنی گل صاف صاف تے اسان طریقے نال سمجھا سکنے آں۔ ایس لئی ہر نقطے نُوں نئیں سگوں صرف اہم گلاں نُوں سمجھان لئی مثالاں دَوو۔ اَسی ایس وجہ توں اِک ماہر استاد نئیں بننا چاہندے کہ اَسی دُوجیاں دا دھیان اپنے وَل کھچ سکئے۔ سگوں ساڈا مقصد ایہہ وے کہ زیادہ توں زیادہ لوک یہوواہ دے خاندان دا حصہ بن سکن۔
19. اَسی اپنے مسیحی بھین بھراواں لئی محبت کیویں ظاہر کر سکنے آں؟
19 یعقوب نُوں اپنے وڈے بھرا یسوع مسیح توں سکھن دا خاص موقع ملیا۔ بھانویں کہ سانوں ایہہ خاص موقع نئیں ملیا پر سانوں اپنے مسیحی بھین بھراواں نال مل کے یہوواہ دی خدمت کرن دا اعزاز ملیا اے۔ اَسی ایس وڈے خاندان چ ہر اِک نُوں دلوں پیار کرنے آں تے اوہناں لئی ایہہ پیار ظاہر کرن لئی اَسی اوہناں نال وقت گزارنے آں، اوہناں توں سکھنے آں تے اوہناں نال مل کے مُنادی کردے تے تلیم دینے آں۔ جے اَسی یعقوب ورگی سوچ، چالچلن تے تلیم دین دے طریقے اپناواں گے تے اَسی اپنے اسمانی باپ یہوواہ دی وڈیائی کراں گے تے اوہدے دوست بنن چ نیک دل لوکاں دی مدد کر سکاں گے۔
گیت نمبر 115: خدا دے صبر لئی قدر وکھاؤ
^ یعقوب یسوع دا چھوٹا بھرا سی ایس لئی اوہ خدا دے بےعیب پُتر نُوں بوہت چنگی طرحاں جان دا سی۔ یعقوب اوہناں بھراواں چوں اِک سی جنہاں نے پہلی صدی عیسوی چ مسیحی کلیسیا دی پیشوائی کیتی۔ ایس مضمون چ اَسی ویکھاں گے کہ اَسی یسوع دے ایس بھرا دی زندگی تے تلیم توں کیہہ سکھ سکنے آں۔
^ ایس مضمون چ یعقوب نُوں یسوع دا بھرا کہیا گیا اے پر اصل چ اوہ یسوع دا متریا بھرا سی تے بےشک اوہنے ای یعقوب دا خط لکھیا جیہڑا ہُن بائبل دا حصہ اے۔
^ بھرا ناتھن نار گورننگ باڈی دے اِک ممبر سن۔ زمین تے اوہناں دی زندگی 1977 چ ختم ہوئی۔
^ تصویردی وضاحت: یعقوب نے اَگ دی مثال دے کے سمجھایا کہ جے اَسی اپنی زبان دا صحی استمال نئیں کردے تے ایہدے توں کِنّاں نقصان ہو سکدا اے۔ لوک ایس مثال نُوں اسانی نال سمجھ سکدے سن۔
