مطالعے دا مضمون نمبر 51
یسوع مسیح دی آواز سُن دے رہوو
ایہہ میرا پیارا پُتر اے جدے توں میں خوش آں۔ ایہدی سنو۔—متی 17:5۔
گیت نمبر 119 (خوشی نال گاؤ): ایمان نال چلو
مضمون تے اِک نظر *
1، 2. (الف) یسوع مسیح دے تِن رسولاں نُوں کیہہ کرن دا حکم ملیا تے اوہناں نے کیہہ کیتا؟ (ب) ایس مضمون چ اَسی کیہڑی گل تے غور کراں گے؟
سن 32 عیسوی چ عیدِفسح دے بعد پطرس، یعقوب تے یوحنا نے اِک بڑی شاندار رُویا ویکھی۔جدوں اوہ یسوع مسیح نال اِک اُچے پہاڑ تے گئے جیہڑا کہ شاید کوہِحرمون دا حصہ سی تے اوہناں دے ویکھدے ای ویکھدے یسوع دی صورت بدل گئی تے اوہدا چہرہ سورج وانگوں چمکن لگ پیا تے اوہدے کپڑے روشنی وانگوں چٹے ہو گئے۔ (متی 17:1-4) ایس رُویا دے آخر چ اوہناں رسولاں نے یہوواہ نُوں ایہہ کہندے سنیا: ایہہ میرا پیارا پُتر اے جدے توں میں خوش آں۔ ایہدی سنو۔(متی 17:5) اوہناں رسولاں نے جیس طرحاں اپنی زندگی گزاری، اوہدے توں ثابت ہویا کہ اوہناں نے واقعی یسوع دی آواز سنی۔ سانوں وی اوہناں دی مثال تے عمل کرنا چاہی دا اے۔
2 پچھلے مضمون چ اَسی سکھیا سی کہ یسوع دی آواز سنن دا مطلب ایہہ وے کہ اَسی اوہ کم نہ کرئیے جنہاں توں اوہنے منع کیتا اے۔ ایس مضمون چ اَسی دو ایہو جہیاں گلاں تے غور کراں گے جنہاں نُوں کرن دا حکم یسوع مسیح نے سانوں دِتا اے۔
چھوٹے دروازے چوں داخل ہووو
3.متی 7:13، 14 دے مطابق سانوں کیہہ کرنا چاہی دا اے؟
3 متی 7:13، 14 نُوں پڑھو۔ غور کرو کہ یسوع مسیح نے دو دروازیاں دا ذکر کیتا جیہڑے دو فرق فرق رستیاں وَل لے جاندے نیں۔ اِک رستہ کُھلا اے تے اِک رستہ تنگ اے۔ ایہناں دو رستیاں دے علاوہ تیجا کوئی رستہ نئیں اے۔ ایہہ فیصلہ اَسی کرنا اے کہ اَسی کیہڑے رستے تے چلاں گے۔ ایہہ ساڈی زندگی دا اہم فیصلہ اے کیونکہ ایس فیصلے تے ساڈی زندگی ٹِکی ہوئی اے۔
4. دَسو کہ کُھلا رستہ کیہو جیہا اے؟
4 سانوں یاد رکھنا چاہی دا اے کہ ایہناں دو رستیاں چ فرق کیہہ اے۔ زیادہتر لوک کُھلے رستے تے چلدے نیں کیونکہ ایہدے تے سفر کرنا اسان اے۔ افسوس دی گل اے کہ بوہت سارے لوک ایس رستے تے ٹُرن والے لوکاں دے پچھے پچھے چلدے رہنا چاہندے نیں۔ اوہ ایہہ گل نئیں سمجھدے کہ ایہہ رستہ شیطان دا اے تے ایہدے تے چلن نال اوہناں نُوں صرف موت ای ملے گی۔—1-کُرنتھیوں 6:9، 10؛ 1-یوحنا 5:19۔
5. تنگ رستے نُوں لبھن تے ایہدے تے چلن لئی کجھ لوکاں نے کیہہ کیتا؟
5 کُھلے رستے دے علاوہ اِک تنگ رستہ وی اے۔ یسوع مسیح نے دَسیا کہ ایس رستے نُوں گھٹ ای لوک لبھ سکن گے۔ پر کیوں؟ دلچسپی دی گل اے کہ اگلی ایت چ یسوع مسیح نے اپنے پیروکاراں نُوں جھوٹھے نبیاں توں خبردار کیتا۔ (متی 7:15) اَج دُنیا چ ہزاراں مذہب نیں جنہاں وچوں زیادہتر ایہہ دعویٰ کردے نیں کہ اوہ سچی تلیم دیندے نیں۔اینے زیادہ مذہب ہون دی وجہ توں لکھاں لوک اُلجھن چ پے ہوئے نیں تے اوہ اوس رستے نُوں لبھن دی کوشش ای نئیں کردے جیہڑا زندگی وَل لجاندا اے۔ پر ایس رستے نُوں لبھیا جا سکدا اے۔ یسوع مسیح نے کہیا: جے تُسی میریاں گلاں تے عمل کردے رہوو گے تے تُسی واقعی میرے شاگرد ہووو گے تے تُسی سچائی نُوں جان جاؤ گے تے سچائی توانوں آزاد کر دے گی۔ (یوحنا 8:31، 32) ایہہ بڑی خوشی دی گل اے کہ تُسی اوہ کم نئیں کیتا جیہڑے زیادہتر لوک کردے نیں سگوں تُسی سچائی نُوں لبھیا۔ تُسی خدا دے کلام دا گہرائی نال مطالعیا کیتا تاکہ تُسی ایہہ جان سکو کہ خدا تواڈے توں کیہہ چاہندا اے تے تُسی یسوع دی تلیم نُوں سُنیا۔تُسی سکھیا کہ یہوواہ تواڈے توں ایہہ توقع کردا اے کہ تُسی جھوٹھی مذہبی تلیم نُوں رّد کرو تے ایہو جہے تہوار منانا چھڈ دیو جنہاں دا تعلق جھوٹھے مذہب نال اے۔ تُسی ایہہ وی سکھیا کہ جدوں تُسی یہوواہ نُوں خوش کرن لئی اپنی زندگی چ تبدیلیاں کرو گے تے ایہہ اسان نئیں ہوئے گا۔ (متی 10:34-36) پر فیر وی تُسی اِنج کرن چ ہمت نئیں ہاری کیونکہ تُسی اپنے اسمانی باپ نُوں پیار کردے او تے اوہنوں خوش کرنا چاہندے او۔ ذرا سوچو کہ یہوواہ ایہہ ویکھ کے کِنّاں خوش ہوندا ہوئے گا۔—امثال 27:11۔
تنگ رستے تے چلدے رہن لئی اَسی کیہہ کر سکنے آں؟
یہوواہ دِیاں ہدیتاں تے اوہدے معیاراں دی مدد نال سانوں تنگ رستے تے ٹردے رہن چ مدد ملے گی۔ (پیراگراف نمبر 6-8 نُوں ویکھو) *
6. زبور 119:9، 10، 45، 133 دے مطابق کیہڑی چیز تنگ رستے تے چلدے رہن چ ساڈی مدد کر سکدی اے؟
6 جدوں اَسی تنگ رستے تے چلنا شروع کرنے آں تے کیہڑی چیز ایس رستے تے چلدے رہن چ ساڈی مدد کر سکدی اے؟ ذرا اِک مثال تے غور کرو۔ کجھ مُلکاں چ پہاڑاں دِیاں تنگ سڑکاں تے ریلنگ یعنی اِک باڑ لگی ہوندی اے تاکہ ڈرائیور گڈی چلاندے ویلے کنارے دے زیادہ نیڑے نہ چلا جائے۔ ظاہر اے کوئی وی ایہہ شکایت نئیں کرے گا کہ سڑک دے کنارے ایہہ ریلنگ کیوں لائی گئی اے کیونکہ ساریاں نُوں اپنی جان پیاری اے۔ بائبل چ لکھے یہوواہ دے معیار وی ریلنگ وانگوں نیں جیہڑے تنگ رستے تے ٹردے رہن چ ساڈی مدد کردے نیں۔—زبور 119:9، 10، 45، 133 نُوں پڑھو۔
7. نوجواناں نُوں تنگ رستے بارے کیہو جہی سوچ رکھنی چاہی دی اے؟
7 نوجوانو، کیہہ کدی کدار توانوں لگدا اے کہ یہوواہ دے معیار بوہت سخت نیں؟ شیطان چاہندا اے کہ تُسی ایہی سوچو۔ اوہ چاہندا اے کہ تُسی اپنا دھیان ایس گل تے رکھو کہ کھلے رستے تے ٹرن والے لوک کیہہ کر رہے نیں۔ اوہ ایہہ ایس لئی چاہندا اے کیونکہ اوہناں نُوں ویکھ کے توانوں ایہہ لگدا اے کہ اوہ بڑے مزے دی زندگی جی رہے نیں۔ اوہ توانوں ایہہ محسوس کرانا چاہندا اے کہ تُسی اینے مزے دی زندگی نئیں جی رہے جِنّے مزے دی زندگی تواڈے سکول چ پڑھن والے بچے یاں اوہ لوک جی رہے نیں جنہاں نُوں تُسی انٹرنیٹ تے ویکھدے او۔ اوہ چاہندا اے کہ تُسی ایہہ سوچو کہ یہوواہ دے معیار توانوں زندگی دا پورا مزہ لین توں روک رہے نیں۔ * پر یاد رکھو شیطان ایہہ نئیں چاہندا کہ جیہڑے لوک کھلے رستے تے چل رہے نیں، اوہ ایہہ ویکھن کہ ایہہ رستہ اوہناں نُوں کتھے لے کے جائے گا۔ پر یہوواہ نے آپ صاف صاف دَسیا اے کہ جے تُسی زندگی دے رستے تے ٹردے رہوو گے تے توانوں کیہڑیاں برکتاں مِلن گیاں۔—زبور37:29؛ یسعیاہ 35:5، 6؛ 65:21-23۔
8. نوجوان ایرک توں کیہہ سکھ سکدے نیں؟
8 ذرا ایرک ناں دے اِک نوجوان دی مثال تے غور کرو تے ویکھو کہ تُسی اوہدے کولوں کیہہ سکھ سکدے او۔ * اوہدی کلاس دے کجھ بچے اوہدے تے ایہہ دباؤ پا رہے سن کہ اوہ سیکس کرے۔ جدوں ایرک نے اوہناں بچیاں نُوں دَسیا کہ یہوواہ دے گواہ بائبل دے معیاراں مطابق چلدے نیں تے اوہدی کلاس دِیاں کجھ کُڑیاں نے ایہنوں چیلنج دے طور تے لیا تے اوہ اوہدے تے پہلے توں وی زیادہ دباؤ پان لگ پئیاں کہ اوہ اوہناں نال سیکس کرے۔ پر ایرک یہوواہ دے معیاراں تے قائم رہیا۔ ایرک نُوں صرف ایسے دباؤ دا سامنا نئیں سی۔ اوہ دَسدا اے: ”میرے استاداں نے میرے تے ایس گل دا بڑا دباؤ پایا کہ میں یونیورسٹی جاواں۔ اِنج لوکاں دی نظر چ میری عزت ودھے گی۔ جے میں اِنج نہ کیتا فیر نہ تے مینوں چنگی نوکری ملے گی تے نہ ای زندگی چ خوشیاں مِلن گیاں۔“ ایرک نے ایس دباؤ دا سامنا کیویں کیتا؟ اوہ کہندا اے: ”میں اپنی کلیسیا دے بھین بھراواں نال پکی دوستی کیتی۔ اوہ میرے لئی گھر دے جیاں وانگوں سن۔ میں بائبل دا وی ہور زیادہ مطالعیا کرنا شروع کر دِتا۔ جِنّی گہرائی نال میں بائبل دا مطالعیا کرنا ساں، اوناں ای ایس گل تے میرا یقین پکا ہوندا سی کہ ایہو ای سچائی اے۔ ایہدی وجہ توں میں یہوواہ دے وفادار رہن دے اپنے ارادے تے قائم رہیا۔“
9. جیہڑے لوک تنگ رستے تے چلدے رہنا چاہندے نیں،اوہناں نُوں کیہہ کرنا پئے گا؟
9 شیطان چاہندا اے کہ اَسی اوس رستے تے چلنا چھڈ دَئیے جیہڑا زندگی وَل لجاندا اے۔ اوہ چاہندا اے کہ زیادہتر لوکاں وانگوں اَسی وی کُھلے رستے تے چلنا شروع کر دیئے جیہڑا تباہی وَل لجاندا اے۔ (متی 7:13) پر جے اَسی تنگ رستے تے ٹردے رہنا چاہنے آں تے ایہہ بوہت ضروری اے کہ اَسی ایہنوں اِک محفوظ رستہ سمجھئے تے یسوع دی آواز سُن دے رہیے۔ آؤ،ہُن ویکھیے کہ یسوع نے سانوں ہور کیہڑا کم کرن دا حکم دِتا اے۔
اپنے بھرا نال صلح کر
10. متی 5:23، 24 چ یسوع مسیح نے سانوں کیہہ کرن لئی کہیا اے؟
10 متی 5:23، 24 نُوں پڑھو۔ ایہناں ایتاں چ یسوع مسیح نے اِک ایہو جہے موقعے دا ذکر کیتا جیہڑا یہودیاں لئی بڑا خاص ہوندا سی۔ ذرا تصور کرو کہ اِک بندہ ہیکل چ کھلوتا اے تے اوہ کاہن نُوں قربانی لئی جانور بس دین ای والا اے۔ پر فیر اچانک اوہنوں یاد آندا اے کہ اوہدی اپنے بھرا نال ناراضگی چل رہی اے۔ ایس صورت چ اوہنوں اپنا چڑھاوا قربانگاہ دے اَگے چھڈ دینا سی۔ پر کیوں؟ بھلا یہوواہ دے حضور قربانی پیش کرن توں زیادہ ضروری کم ہور کیہڑا ہو سکدا سی؟ ایس بارے یسوع مسیح نے صاف لفظاں چ کہیا: پہلے جا کے اپنے بھرا نال صلح کر۔
کیہہ تُسی یعقوب دی مثال تے عمل کرو گے جنہے بڑی خاکساری نال اپنے بھرا نال صلح کیتی؟ (پیراگراف نمبر 11، 12 نُوں ویکھو) *
11. دَسو کہ یعقوب نے اپنے بھرا نال صلح کرن لئی کیہہ کجھ کیتا؟
11 دُوجیاں نال صلح کرن بارے اَسی یعقوب دی زندگی دے اِک واقعے توں بوہت کجھ سکھ سکنے آں۔ یعقوب جیس ملک چ پیدا ہویا سی اوہنوں چھڈے ہوئے یعقوب نُوں تقریباً 20 سال ہو گئے سن۔ پر یہوواہ نے اپنے اِک فرشتے دے ذریعے اوہنوں کہیا کہ اوہ اپنے ملک واپس جائے۔ (پیدائش 31:11، 13، 38) پر اوتھے جان چ اِک مسئلہ سی۔ اوہدا وڈا بھرا عیسو اوہنوں جانوں مارنا چاہندا سی۔ (پیدائش 27:41) یعقوب ایس گل دی وجہ توں بوہت ڈریا ہویا تے پریشان سی کہ اوہدے بھرا دے دل چ حالے وی اوہدے لئی غصہ اے۔ (پیدائش 32:7) اوہنے اپنے بھرا نال صلح کرن لئی کیہہ کیتا؟ سب توں پہلاں تے اوہنے ایس معاملے بارے یہوواہ کولوں دلوں دُعا کیتی۔ فیر اوہنے اپنے بھرا لئی دل کھول کے تحفے بھیجے۔ (پیدائش 32:9-15) تے فیر آخر چ جدوں اوہ اپنے بھرا نال ملیا تے اوہنے اوہدی عزت کرن چ پہل کیتی۔ اوہ صرف اِک دو وار نئیں سگوں سَت وار اپنے بھرا دے سامنے زمین تک جھکیا۔ یعقوب نے خاکساری نال کم لیا تے اپنے بھرا لئی عزت وکھائی جدی وجہ توں اوہ اوہدے نال صلح کر سکیا۔— پیدائش 33:3، 4۔
12. اَسی یعقوب توں کیہہ سکھنے آں؟
12 یعقوب نے اپنے بھرا عیسو نال مِلن توں پہلاں جیہڑیاں تیاریاں کیتیاں تے جیس طریقے نال اوہ بعد چوں اوہدے نال ملیا، اوہدے توں اَسی بوہت کجھ سکھ سکنے آں۔ یعقوب نے خاکساری نال یہوواہ کولوں مدد لئی اِلتجا کیتی۔ ایہدے بعد اوہنے اپنی دُعا دے مطابق ایہو جہے قدم چُکے جنہاں توں ثابت ہویا کہ اوہ دلوں اپنے بھرا نال صلح کرنا چاہندا اے۔ جدوں اوہ عیسو نُوں ملیا تے اوہنے ایس گل تے بحث نئیں کیتی کہ کون صحی سی تے کون غلط۔ یعقوب تے بس اپنے بھرا نال صلح کرنا چاہندا سی۔اَسی یعقوب دی مثال تے کیویں عمل کر سکنے آں؟
صلح کرن لئی کیہہ کرئیے؟
13، 14. جے اَسی اپنے کسے بھین یاں بھرا دا دل دُکھایا اے تے سانوں کیہہ کرنا چاہی دا اے؟
13 جے اَسی زندگی وَل جان والے رستے تے ٹردے رہنا چاہنے آں تے سانوں اپنے بھین بھراواں نال صلح نال رہنا چاہی دا اے۔ (رومیوں 12:18) پر جے سانوں لگدا اےکہ اَسی اپنے کسے بھین یاں بھرا دا دل دُکھایا اے تے سانوں کیہہ کرنا چاہی دا اے؟ یعقوب وانگوں سانوں وی دلوں یہوواہ کولوں دُعا کرنی چاہی دی اے تے اوہدے کولوں درخاست کرنی چاہی دی اے کہ اپنے کسے بھین یاں بھرا نال صلح کرن لئی اَسی جیہڑیاں وی کوششاں کرنے آں، اوہ اوہناں چ برکت پائے۔
14 ایہدے علاوہ سانوں اپنا جائزہ لینا چاہی دا اے تے اپنے آپ کولوں پچھنا چاہی دا اے: کیہہ میں اپنی اَنخ نُوں اِک پاسے کر کے خاکساری نال اپنے بھرا کولوں معافی منگاں گا تے اوہدے نال صلح کراں گا؟جے میں اپنی بھین یاں بھرا نال صلح کرن چ پہل کراں گا تے یہوواہ تے یسوع مسیح نُوں کیہو جیہا لگے گا؟ ایہناں سوالاں تے غور کرن نال سانوں یسوع دی آواز سنن تے خاکساری نال اپنے بھرا نال صلح کرن دی ہلاشیری ملے گی۔ اِنج کرن نال اَسی یعقوب دی مثال تے عمل کر رہے ہوواں گے۔
15. اِفسیوں 4:2، 3 چ لکھے اصول تے عمل کرن نال اَسی اپنے کسے بھین یاں بھرا نال صلح کرن دے قابل کیویں ہنے آں؟
15 ذرا سوچو کہ جے یعقوب نے عیسو نال ایہہ بحث کیتی ہوندی کہ کون صحی سی تے کون غلط تے ایہدا کِنّاں فرق نتیجہ نکلدا۔ جدوں اَسی اپنے کسے بھین یاں بھرا نال صلح کرن جانے آں تے سانوں خاکسار بننا چاہی دا اے۔ (اِفسیوں 4:2، 3 نُوں پڑھو۔) امثال 18:19 چ لکھیا اے: رُسے ہوئے بھرا نُوں منانا اِک مضبوط شہر نُوں فتح کرن نالوں کِتے زیادہ مشکل اے تے جھگڑے قلعے دے جنگلیاں وانگوں ہوندے نیں۔ جدوں اَسی خاکساری نال اپنے کسے بھین یاں بھرا کولوں معافی منگ لینے آں تے اوہدے لئی ساڈے نال صلح کرنا اسان ہو جاندا اے۔
16. سانوں ہور کیس بارے سوچوچار کرنا چاہی دا اے تے کیوں؟
16 اپنے بھین یاں بھرا نال گل کرن توں پہلاں سانوں چنگی طرحاں سوچنا چاہی دا اے کہ اَسی اوہنوں کیہہ کہواں گے تے کیس طریقے نال کہواں گے۔ تے فیر جدوں اَسی اوہدے نال گل کرن لئی تیار ہو جانے آں تے ساڈا مقصد ایہہ ہونا چاہی دا اے کہ اَسی اوہدے دل چوں ناراضگی نُوں دَور کر دیئے۔ شروع شروع چ شاید اوہ کوئی ایہو جہی گل کہہ دَوے جیہڑی سانوں چنگی نہ لگے۔ ہو سکدا اے کہ تُسی غصے چ آ جاؤ تے اپنیاں صفائیاں دینا شروع کر دَوو۔ پر ذرا سوچو کہ کیہہ اِنج کرن نال تواڈے دونواں چ صلح ہو جائے گی؟ یاد رکھو ایہہ ثابت کرنا ضروری نئیں کہ کون صحی سی تے کون غلط سگوں اپنے بھین یاں بھرا نال صلح کرنا ضروری اے۔—1-کُرنتھیوں 6:7۔
17. تُسی بھرا گلبرٹ دی مثال توں کیہہ سکھ سکدے او؟
17 ذرا اِک بھرا دی مثال تے غور کرو جدا ناں گلبرٹ اے۔ اوہنوں صلح کرن لئی بڑی محنت کرنی پئی۔ اوہ دَسدا اے: ”میرے تے میری دھی چ بڑے مسئلے چل رہے سن۔ دو سالاں توں وی زیادہ عرصے تک میں پوری کوشش کیتی کہ جدوں وی میں اوہدے نال کسے مسئلے تے گل کراں تے سکون نال کراں تاکہ آپس چ ساڈا رشتہ وگڑ نہ جائے۔“ بھرا گلبرٹ نے ہور کیہہ کیتا؟ اوہنے دَسیا: ”ہر وار اوہدے نال گل کرن توں پہلاں میں دُعا کرنا ساں تے اپنے آپ نُوں ایہہ یاد دَوانا ساں کہ جے اوہ کوئی وی ایہو جہی گل کر دَوے جدے توں میرا دل دُکھے تے مینوں غصے چ نئیں آنا چاہی دا تے اوہنوں معاف کر دینا چاہی دا اے۔ میں سکھیا کہ مینوں اپنے آپ نُوں صحی ثابت کرن دی کوشش نئیں کرنی چاہی دی سگوں میری ذمےداری ایہہ وے کہ میں صلح نُوں قائم رکھن دی کوشش کراں۔“ ایہدا کیہہ نتیجہ نکلیا؟ بھرا گلبرٹ نے دَسیا: ”مینوں ایس گل دا دلی سکون اے کہ میرا اپنے سارے گھر والیاں نال چنگا رشتہ اے۔“
18، 19. جے اَسی کسے دا دل دُکھایا اے تے سانوں کیہہ ارادہ کرنا چاہی دا اے تے کیوں؟
18 جے توانوں لگدا اے کہ تُسی اپنے کسے ہم ایمان دا دل دُکھایا اے تے توانوں کیہہ کرنا چاہی دا اے؟ یسوع دی ہدیت تے عمل کردے ہوئیاں اوہدے نال صلح کرو۔ یہوواہ نال ایس معاملے بارے گل کرو تے اوہدی پاک روح تے بھروسا کرو جیہڑی اوس بھین یاں بھرا نال صلح کرن چ تواڈی مدد کرے گی۔ جے تُسی اِنج کرو گے تے تُسی خوش رہوو گے تے ایس گل دا ہور وی زیادہ ثبوت دے رہے ہووو گے کہ تُسی یسوع دی آواز سُن رہے او۔—متی 5:9۔
19 اَسی یہوواہ دے بڑے شکرگزار آں کہ اوہ سانوں کلیسیا دے سربراہ یسوع دے ذریعے ہدیتاں دیندا اے۔ (اِفسیوں 5:23) آؤ، ایہہ عزم کرئیے کہ اَسی یسوع دی گل سُن دے رہواں گے بالکل اُنج ای جیویں پطرس، یعقوب تے یوحنا نے سنی سی۔ (متی 17:5) اَسی ایس گل تے غور کیتا اے کہ اپنے ہمایماناں نال صلح کرن نال اَسی یسوع دی آواز کیویں سُن سکنے آں۔ یسوع دی آواز سنن تے زندگی وَل لجان والے رستے تے ٹردے رہن نال سانوں نہ صرف ہُن سگوں مستقبل چ وی ڈھیر ساریاں برکتاں مِلن گیاں۔
گیت نمبر 130 (خوشی نال گاؤ): دلوں معاف کرو
^ پیراگراف 5 یسوع مسیح نے سانوں چھوٹے دروازے توں لنگھن لئی کہیا جیہڑا سانوں زندگی دی راہ وَل لے کے جاندا اے۔اوہنے اپنے پیروکاراں نُوں ایہہ ہدیت وی دِتی کہ اوہ اپنے ہمایماناں نال صلح نال رہن۔ ایس مضمون چ اَسی ویکھاں گے کہ یسوع مسیح دی ایس ہدیت تے عمل کردے ویلے سانوں کنہاں مشکلاں دا سامنا ہو سکدا اے تے اَسی ایہناں نال کیویں نبڑ سکنے آں۔
^ پیراگراف 7 کتاب”نوجواناں دے 10 سوال تے ایہناں دے جواب“ چوں سوال نمبر 6 ”میں اپنے ساتھیاں دے دباؤ دا سامنا کیویں کر سکنا واں؟“ نُوں ویکھو نالے وائٹ بورڈ فلماں چوں”دوستاں دے دباؤ توں بچن لئی ودھیا مشورے“ نُوں وی ویکھو۔ (ویب سائٹ تے حصہ ”بائبل دی تلیم“ چ ”نوجواناں لئی“ تے جاؤ۔)
^ پیراگراف 8 ایس مضمون چ کجھ ناں بدل دِتے گئے نیں۔
^ پیراگراف 56 تصویر دی وضاحت: جے اَسی اوس تنگ رستے تے ٹردے رہواں گے جدے کنارے تے خدا نے حفاظت لئی ریلنگ لائی ہوئی اے تے اَسی گندیاں تصویراں یاں فلماں ویکھن ،بھیڑے لوکاں نال دوستی کرن تے اعلیٰ تلیم نُوں پہلا درجہ دین دے خطرے توں بچ جانواں گے۔
^ پیراگراف 58 تصویر دی وضاحت: یعقوب اپنے بھرا عیسو نال صلح کرن لئی اوہدے سامنے وار وار جھکیا۔
