Reʼ taqeh akʼunbʼees reʼ nimaq chik taqeh wilik pan kiqʼabʼ ruchaʼjaljiik i kituut kajaaw. Reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor chi reʼ taqeh kinimanik reh i Dios i rukʼul chi ne inkikoj pan ruman «chi peet i rikʼaxariik taqeh haʼwach keh jeʼ woʼ riyeʼariik tzʼaaq jilobʼaal riij reh taqeh kituut kajaaw ruʼuum reʼ wilih imponik chuwach i Dios» (1 Timoteo 5:4, RLLH). Noq reʼ taqeh akʼunbʼees inkichaʼjeej i kituut kajaaw, inkinimaaj i kʼuhbʼaal iruqʼor i Santo Laj Huuj chi inkiyeew ruloqʼil i kituut kajaaw (Efesios 6:2, 3).

 Reʼ Santo Laj Huuj maʼ iruqʼor taqeh chi manlik nikʼwach ruchaʼjaljiik i qatuut qajaaw naqabʼanam noq nim chik i kihabʼul. Xa reʼ laʼ iruqʼor qeh chajariik xkibʼan juʼjun taqeh i winaq eh ixoq reh najtir. Iruyeew woʼ kinaʼojbʼal taqeh i inkichaʼjeej jenoʼ kʼachareel i nim chik ruhabʼul.

•  ¿Nikʼwach xkichaʼjeej i kituut kajaaw juʼjun taqeh rajkamanoom i Dios reh najtir?

•  ¿Ahaʼ wilik taqeh naʼojbʼal iruyeew i Santo Laj Huuj?

•  ¿Iruqʼor na i Santo Laj Huuj chi reʼ taqeh akʼunbʼees nakichaʼjeem i kituut kajaaw pan kipaat?

 Reh reh wach xkibʼan, ruukʼ iruyeew naq riibʼ chupaam taqeh qʼijil reʼ reʼ.

•   Reʼ José, maʼ kʼacharik ta naq irubʼan ruukʼ i Jacob noq xmamrik. Eh noq xuyeew riibʼ rutobʼjiik i rajaaw, xutaqʼaaj rukʼamariik reh chi ne naq inooj patineel maʼ najt ta ruukʼ. Reʼ José xubʼan chi reʼ Jacob ne inwihʼik ruwaʼ ruhaaʼ eh jenaj yeʼaabʼ ahaʼ wiiʼ suq naq ne inwihʼik (Génesis 45:9-11; 47:11, 12).

•   Reʼ Rut, xooj patineel pan rutinamiit i rutuut i rubʼahiil eh kow xkamanik reh ruchaʼjaljiik (Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23).

•   Reʼ Jesús, noq kʼisiin naq chik maʼ inkimik, xusikʼ ajwach ne inchaʼjinik reh i rutuut María, ruum chi kamnaq naq chik i rubʼahiil (Juan 19:26, 27). a

 Ruchaʼjaljiik i qatuut qajaaw ne irubʼan chi ne qojqʼuhtik pan qatiʼjolal eh pan qakapebʼaal. Re Santo Laj Huuj iruyeew juʼjun qanaʼojbʼal reh qatoobʼjiik ruukʼ i wilih.

•   Chayeew kiloqʼil atuut awajaaw.

   Reʼ iruqʼor i Santo Laj Huuj: «Chayeew riloqʼil taq atuut awajaaw» (Éxodo 20:12, RLLH).

   Nikʼwach rukojariik pan qakʼachariik i wilih. Chakanaaʼ chi reʼ atuut awajaaw ne inkichih eh ne inkiqʼor nikʼwach inkaaj chi ne kichaʼjaljik. Hat oq chaqʼlaam kuukʼ eh chatobʼeej taqeh ruukʼ i ne tichol rubʼanariik. Chabʼan i wilih ruukʼ chaqʼlamiil eh loqʼil.

•   Chareq chi riij inkikʼraaj eh chakuy kimahk.

   Reʼ iruqʼor i Santo Laj Huuj: «Awach i wilik runaʼojbʼal, maʼ jumehqʼiil ta nchalik rukʼaah. Reʼ i naa ruyeʼwiik runimaal wach reʼ chi naa rukuyum ransil i naa rubʼaan reh» (Proverbios 19:11).

   Nikʼwach rukojariik pan qakʼachariiik i wilih. Mareh reʼ inkiqʼor atuut awajaaw ne irutiʼbʼisaj akʼux oon mareh maʼ inkikʼuhtaaj ta chi inkityooxeej i nabʼan chi kiij. Mi jeʼ reʼ, chakapaaj chi riij i wilih: «¿Nikʼwach naq ne inwikʼraaj wiibʼ mi maʼxta naq chik ne kinchol rubʼan? ¿Mi ne naq inchalik nukʼaah?». Mi inakoj awiibʼ pan kiyeʼaabʼ eh inakuy kimahk maʼ ne ta inimnbʼik wach i kʼaxkilal.

•   Chapahqaaj anaʼojbʼal.

   Reʼ iruqʼor i Santo Laj Huuj: «Awach i maʼ rupahqaaj ta runaʼojbʼal maʼ i nelik ta korik taqe i rubʼan. Eh wilaʼ raaj chi naa reliik korik, koruman chi naa rukojariik runaʼojbʼal» (Proverbios 15:22).

   Nikʼwach rukojariik pan akʼachariik i wilih. Chapahqaaj nikʼwach rutoobʼjiik taqeh atuut awajaaw naʼabʼanam ruukʼ i yabʼilaal wilik keh. Chapahqaaj mi wilik jenaj yeʼaabʼ ahaʼ wiiʼ ne kitoobʼjiik. Tiqʼoroq kuukʼ i kʼahchiʼ chik kichaʼjeem i kituut kajaaw. Mi wilik taqeh awaas oo achaaq, tiqʼorok kuukʼ reh chi ne taq inatoobʼeej awiibʼ chi ruchaʼjaljik taq atuut awajaaw.

•   Maʼ akʼam i ihq wilih chawutkeel.

   Reʼ iruqʼor i Santo Laj Huuj: «Reʼ taqe i maʼ nimaq ta kiwach kuukʼ i keh wilik i holohik laj naʼojbʼal» (Proverbios 11:2).

   Nikʼwach rukojariik pan akʼachariik i wilih. Chanabʼeej jarubʼ ne inabʼan rubʼaan. Chi qunchelaal lahtzʼ qawach eh qojqʼuhtik eh maʼ ne ta inqabʼan rubʼaan chunchel i inqaaj qabʼanam chi kiij i qatuut qajaaw. Mi reʼ ruchaʼjaljiik atuut awajaaw tiruqʼuhtisaj, chaqʼor keh afamilia chi ne tikitobʼeej oon chapahqaaj atoʼbʼaal reh jenoʼ aj eqʼomaneel.

•   Chakʼax awiibʼ.

   Reʼ iruqʼor i Santo Laj Huuj: «Maʼ awach ta jinoʼq neerixowaaj wach i rutiʼjolal chi ribʼil riibʼ i rukʼax laʼ i rukʼuxlaaj chi korik» (Efesios 5:29).

   Nikʼwach rukojariik pan akʼachariik i wilih. Atoobʼ ta aajwaal wach chi ne inachaʼjeej taqeh atuut awajaaw, ko ruman chi ne inakʼax awiibʼ i hat. Eh mi hat kaxaaro ko ruman chi ne inachaʼjeej afamilia. Eh ko ruman woʼ chi ne inabʼan awaʼ chi korik, ne tihiʼlik eh ne tiwirik chi korik (Eclesiastés 4:6). Eh wilik pech ko ruman chi ne tiʼelik chi bʼehik. Jeʼ reʼ maʼ kʼaxik ta chaweh ruchaʼjaljiik taqeh atuut awajaaw eh suq akʼux pan akapebʼaal eh pan atiʼjolaal.

 Reʼ Santo Laj Huuj maʼ inqʼorik ta chi manlik chi riij i wilih. Wilik taqeh familia inkikanaaʼ chi reʼ kituut kajaaw ne kikahnik pan kipaat. Xa reʼ laʼ, mareh ne imponik i qʼiij chi ne inkikapaaj chi maʼxta naq reet chi ne kichaʼjaljik pan jenoʼ yeʼaabʼ keh taqeh i nimaq chik kihabʼul. Maxta naq reet chi reʼ taqeh familia ne inkimol kiibʼ reh ruchihariik i maxta reet chi bʼanarik (Gálatas 6:4, 5).