Reʼ i David, reʼ wilik reh 23 haabʼ iruqʼor: «Noq xinkʼihik, jenaj kʼaxkilal xnukʼul, reʼ chi imponik naq chi nuwach taqeh wuuch winaq. Inukapaaj naq chi re wilih narikʼiik, xa reʼ laʼ maʼ inukanaaʼ ta rukapebʼjiik i wilih».

 Reʼ David ajnimaneel eh iraaj runimam i Dios. ¿Mi ne ta woʼ irubʼan rubʼanariik iraaj i Dios jenoʼ kʼachareel jeʼ rukabʼ i David? ¿Chajariik irukapaaj i Dios chi riij taqeh inkik’ax wach i kuch winaq i kuch ixoq?

•  ¿Chajariik iruqʼor i Santo Laj Huuj?

•  ¿Iraaj ta woʼ ruqʼorom i wilih...?

•  Xa re’ la’ ¿mi...?

 Noq inikʼik taqeh qʼiij eh chupaam juʼjun chi tinamit, reʼ inkikapaaj taqeh kʼachareel chi riij i taqeh ixoq winaq injaljik wach. Xa reʼ laʼ, reʼ hoj ajnimaneel maʼ inqabʼan ta chajariik inkibʼan taqeh kʼachareel. «Maʼ xata eeh neenqaqʼor keh» chuʼnchel, jeʼ rukabʼ iruqʼor pan Efesios 4:14. Reʼ inqakapaaj chi riij i inkik’ax wach i kuch winaq i kuch ixoq eh tokoom chik naʼojbʼal, irukʼam riibʼ ruukʼ i Santo Laj Huuj.

 Reʼ Santo Laj Huuj inqʼorik chi tʼanlik wach chi riij i ruk’axariik i quch winaq i quch ixoq. Qilow chajariik iruqʼor.

•  «Re’ i winaq ma’ naa ta ruyohkiik ruuk’ jino’q i winaq chi je’ rukab’ noq inwirik ruuk’ jino’q ixoq» (Levítico 18:22).

•  «Ruum aj re’, re’ Dios xuq’eb’ taqe chupaam i ruk’axariik wach i ch’uwa’ wach na’ojb’al wilik cho pan kánima. Eh k’ul xtohq’ik kia’nam i re’ ma’ re’ chikiwach korehtaal xkik’uhtaaj ruk’ixb’ilaal i kiti’jolal. Ruum aj re’, re’ Dios xuq’eb’ taqe chupaam i k’ixb’ilaal chi b’anarik. Je’ naa re’ wo’ re’ inki a’n i kehk’een xkikanaa’ rub’aan i kanamaj chikinaah. Ma’ nkaaj ta chik wirik kuuk’ i kib’ahiil, kuuk’ la’ chik i kuch ixoq inkaaj wirik» (Romanos 1:24, 26).

•  «¿Mi ma’ aweht’al taq re’ hat chi re’ taqe i ma’ korik ta wach kik’ux ma’ naa ta kokiik pa runimaal rajaawriik i Dios? Eh ni xata re’ i taqe aj k’oyomal, taqe i looq’en tiyoox, taqe inkich’uwareej wach kikaxaro, taqe i kimahkunik ruuk’ kuch winaq, naa kokiik ar. Eh ma’ jaruuj wo’ naa kokiik ar taqe ajileq’, taqe k’axal wach b’ehomal, taqe aj xohk’reel, taqe aj molol wach k’utaaj, taqe q’uchul chib’ih keh kas kichaaq’» (1 Corintios 6:9, 10).

 Pan korik, reʼ naʼojbʼal iruyeew i Dios, keh chuʼnchel. Atoobʼ ta reh reh wach irotowaaj i qatiʼjolaal, maʼ na ta qakanaam chi reʼ wilih ne irubʼan chi ne inqabʼan i maʼ imponik ta chuwach i Dios (Colosenses 3:5).

 ¿Chi reʼ i Santo Laj Huuj iruqʼor chi naqixowam taqeh i kiyohkik kuukʼ i kuch winaq?

 Maʼ chih ta. Reʼ Santo Laj Huuj iruk’uhtaaj laʼ qeh chi maʼ na ta qixowaam wach taqeh kʼachareel. Iruqʼor laʼ qeh chi naqasikʼim i wihʼik pan tuqkilal kuukʼ i tokoom, eh maʼ na ta qilom nikʼwach i kikʼachariik (Hebreos 12:14). Jeʼ reʼ noq, maʼ holohik ta chi ne inqakaqseʼlaaj, chi ne inqabʼaj eh chi ne inqixowaaj wach i kiyohkik i kuukʼ kuch winaq.

 ¿Mi iraaj ta woʼ ruqʼorom i wilih chi reʼ taqeh ajnimaneel maʼ imponik ta chi kiwach taqeh kuhbʼaal iruyeew q’ab’ chi re’ taqeh winaq ne inkibʼan kaxaro kuukʼ i kuch winaq?

 Reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor chi reʼ i Dios xuyeew pan kaxarohiil jenaj winaq ruukʼ jenaj ixoq (Mateo 19:4-6). Xa reʼ laʼ, reʼ hoj ajnimaneel maʼ inqaqʼor ta chi holohik oon maʼ holohik ta taqeh k’uhb’aal iruyeew q’ab’ chi re’ taqeh winaq ne inkib’an kaxaro kuukʼ i kuch winaq. Reʼ taqeh kʼuhb’aal inkehsaj chi riij chi jenoʼ winaq ne irubʼan kaxaro ruukʼ i ruch winaq, iruchop riibʼ ruukʼ i política. Reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor chi reʼ hoj maʼ na ta qaminim qiibʼ pan política (Juan 18:36).

 ¿Ne ta woʼ irubʼan chi ne irujal i runaʼojbʼal jenoʼ kʼachareel irubʼan i wilih?

 Hooʼ, ne irubʼan. Reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor chi reʼ taqeh ajnimaneel reh i peet siglo xkijal i kikʼachariik. Chupaam i huuj xutz’ihbʼaaj keh taqeh aj Corinto, reʼ apóstol Pablo xuqʼor chi reʼ taqeh i kimahkunik kuukʼ i kuch winaq maʼ na ta kokiik pan runimaal rajaawriik i Dios. Eh chi riij i reʼ xuqʼor: «Eh wilik woʼ naq taq chaxilak i hat i jeʼ reʼ i kinaʼojbʼal» (1 Corintios 6:11).

 ¿Mi iraaj ta woʼ ruqʼoroom chi reʼ xkikanaaʼ rubʼanariik taqeh wih’ik ruuk’ i kuuch winaq maʼ jaruuj chik xkotwaaj i wilih? Maʼ chih ta. Reʼ i ruqʼorbʼal i Dios iruqʼor: «Yu’naak, ak’ taq chik aak’achariik ruuk’ i holohik laj na’ojb’al i ruyee taq aweh i Dios» (Colosenses 3:10). Jeʼ reʼ noq, maʼ jaruuj naqakanaam rujalariik wach i qakʼachariik.

 Xa reʼ laʼ, ¿chajariik ne inkʼularik mi jenoʼ i iraaj runimam i Dios ko iraaj wih’ik ruukʼ i ruch winaq?

 Xa jeʼ rukabʼ irotowaaj jenoʼ kʼachareel, reʼ kʼachareel naruchihim mi narusachaam pan rukʼux i wilih oon narukanaam chi reʼ reʼ ne intaqʼanik chi naah. ¿Eh nikʼwach ne Iruqʼil riibʼ?. Reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor: «Ti k’acharoq taq je’ rukab’ iraaj i Santolaj Uxlab’al, reh chi ma’ nee ta chik taq i na a’n i yiib’ wach na’ojb’al inak’ax taq wach aati’jolal» (Gálatas 5:16).

 Mi inakoj rehtaal, reʼ texto maʼ iruqʼor ta chi reʼ i kʼachareel maʼ na ta chik rotwaam wihʼik ruukʼ i ruch winaq. Iruqʼor laʼ chi, mi inqil paam i Santo Laj Huuj eh inqabʼan qatiij, reʼ wilih ne iruyeew qansil reh chi maʼ ne ta inqabʼan i yiibʼ wach.

 Reʼ David i xojqʼorik chik chi riij xwihʼik reh i ansil wilih. Noq xuqʼor reh i rutuut rajaaw i kʼahchiʼ rukʼulum, reʼ reh xuq’or: «Xwikʼraaj chi xwehsaj jenaj ihqʼ wach nunaah. Mareh xnusuqkileej naq i nukʼijolal mi xinqʼorik ta naq kuukʼ noq ko majaaʼ inkʼularik i wilih».

 Eh suq qakʼux noq inqanimaj i naʼojbʼal iruyeew i Jehová. Ch’iklik pan qakʼux chi reʼ i «kʼuhbʼalinik i rubʼan i QaJaaw Dios korik wach». Iruyeew suqkiil i qanima eh mi inqanimaj naruyeem jenaj qakooch (Salmo 19:8, 11).