Ir al contenido

Ir al índice

Ahmad Gharabli/AFP via Getty Images

¡NAʼLIK OQ AWACH!

¿Ne na irubʼan chi reʼ taqeh tinamit ne inkimol kiibʼ reh chi maʼ ne ta inkowbʼik i kʼaxkilal ruukʼ i teew jabʼ?—¿Chajariik iruqʼor i Santo Laj Huuj?

¿Ne na irubʼan chi reʼ taqeh tinamit ne inkimol kiibʼ reh chi maʼ ne ta inkowbʼik i kʼaxkilal ruukʼ i teew jabʼ?—¿Chajariik iruqʼor i Santo Laj Huuj?

 Reʼ domingo, 20 reh noviembre reh 2022, xkuxik i moloj iibʼ reh i molaabʼ Naciones Unidas chi riij i rutzʼaʼiil i qʼiij eh i rukowiil i jabʼ (COP27). Reʼ taqeh xiwihʼik pan moloj iibʼ wilih, xkikorsaj wach chi na naq kitobʼeem taqeh tinamit inkikʼul i kʼaxkilal ruum i kowlaj jabʼ oon i rutzʼaʼiil i qʼiij. Atoobʼ ta holohik xkibʼan, kʼih inkikapaaj chi reʼ wilih maʼ ne ta irukorsaj wach i kʼaxkilal.

  •   «Insuqbʼik nukʼux chi xkikorsaj wach rumolariik kitoʼbʼaal reh kitoobʼjik taqeh tinamit xkikʼul i tiʼ kʼaxik ruum i wilih. Korik chi reʼ wilih maʼ manlik ta. Reʼ wach akʼal ko wilik pan kʼaxkilal» (António Guterres, ajtzʼihbʼ reh i molaabʼ Naciones Unidas, 19 reh noviembre reh 2022).

  •   «Reʼ wach akʼal kʼisiin maʼ inchalik jenaj kʼaxkilal chi naah ruum i kowlaj jabʼ oon i tzʼaʼlaj qʼiij» (Mary Robinson, reʼ xwihʼik chi taqʼanik ar Irlanda eh xkamanik pan Derechos Humanos reh i molaabʼ Naciones Unidas, 20 reh noviembre reh 2022).

 Reʼ taqeh kʼijool kikaaj kapeew chi riij nikʼwach narojiik kuxoq i wach akʼal. ¿Mi ne ta woʼ kikamanik taqeh tinamit pan jenaj wach kʼuxliis eh ne inkibʼan chi maʼ ne ta chik inwihʼik kʼaxkilal ruum i kowlaj jabʼ oon i tzʼalaj qʼiij? ¿Chajariik iruqʼor i Santo Laj Huuj?

¿Mi ne ta woʼ irubʼan chi ne inkimol kiibʼ i tinamit eh ne kiʼelik korik?

 Atoobʼ ta wilik kikamanik chi kow eh inkiyeew kikʼux chi kamanik reh chi maʼ ne ta chik inwihʼik i tzʼaʼlaj qʼiij eh kowlaj jabʼ, reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor chi reʼ inkibʼan i keh maʼ na ta rukorsam wach chuʼnchel i kʼaxkilal. Qilow kiʼibʼ ruwiiʼ:

  •   «Reʼ yok yok noq wilik maʼ nee ta chik i rubʼan chi nee nayubʼ wach» (Eclesiastés 1:15).

     ¿Chajariik iraaj ruqʼorom i wilih?: Reʼ taqeh ajtaqʼaneel ayuʼ naah akʼal xa maʼ kiʼelik ta woʼ korik, ruum chi reʼ taqeh kʼachareel maʼ ehchan ta reh i kikʼachariik chi kibʼil kiibʼ (Jeremías 10:23). Atoobʼ ta reʼ taqeh tinamit ne inkimol kiibʼ, maʼ ne ta inkisach wach i kʼaxkilal wilik naah akʼal, atoobʼ ta inkaaj kibʼanam.

  •   «Reʼ tinamit xa reʼ keh naakikʼaxam kiibʼ, naakikʼaxam wach i tumiin . . . xa reʼ chik i tzʼaqaj wach kʼutaaj naa kianam» (2 Timoteo 3:2, 3).

     ¿Chajariik iraaj ruqʼorom i wilih?: Reʼ Santo Laj Huuj xuqʼor chi reʼ taqeh kʼachareel pan qaqʼijil xa reʼ keh naak nakikʼaxam kiibʼ eh maʼ na ta naq kajwaam kamanik pan jenaj wach kʼuxliis reh kitoobʼjik i tokoom eh ¿maʼ reʼ ta naak i wilih inilarik yuʼnaak?

¿Chaaj woʼ reet inqaqʼor chi wilik quyʼinik?

 Reʼ i narukʼuljiik ruukʼ i wach akʼal maʼxta pan kiqʼabʼ taqeh i ajtaqʼaneel ayuʼ naah akʼal. Reʼ Dios xuchih laʼ chik wach ajwach narutaqʼaniik chi naah i wach akʼal. Reʼ taqʼaneel wilih, reʼ Jesucristo. Reʼ wilih iruqʼor i Santo Laj Huuj chi riij i reh:

  •   «Reʼ chik i reh naa rubʼaniik i taaqʼanik. Eh jeʼ taqe wili i naa rubíhnaam: Kojol naʼojbʼal, maʼ haʼ ta chi jeʼ, Dios nim rajaawriik, Ajaabʼees naa ruwihiik chi juneliik, eh yeʼel reh i wihik pansuqkiil kʼuxliis» (Isaías 9:6).

 Reʼ Jesús i reey reh i Rajaawriik i Dios. Reʼ ajaawriik wilih wilik pan taxaaj (Mateo 6:10). Reʼ reh wilik rajaawriik, wilik runaʼojbʼal eh iraaj ruchaʼjeem i wach akʼal eh chuʼnchel i kikʼacharik chi naah i akʼal (Salmo 72:12, 16). Reʼ taqʼanik wilih wilik cho pan taxaaj, narusacham kiwach chuʼnchel i kʼahchiʼ kiyojom i akʼal eh narubʼanam chi reʼ wach akʼal xa holohik chik (Apocalipsis 11:18; Isaías 35:1, 7).

 Mi inawaaj anabʼeem ruman chi riij nikʼwach narukuxiik wach i kʼaxkilal wilih, chawil i naʼojbʼal «¿Qué dice la Biblia sobre el cambio climático y nuestro futuro?».