Ir al contenido

Ir al índice

PAHQANIK 9

¿Mi inakapaaj chi korik inkiqʼor chi riij i evolución?

¿Mi inakapaaj chi korik inkiqʼor chi riij i evolución?

CHAJ WOʼ REET KORUMAN I WILIH

Mi korik inkiqʼor chi riij i evolución, reʼ taqeh kʼachareel xa ne naq kikʼachariik kiʼibʼ ixibʼ oq haabʼ. Xa reʼ laʼ, ¿xa ruum naak i reʼ kʼachalkooj? ¿Chaj woʼ reet wilkooj ayuʼ? Mi wilik i xtzʼuhkrisanik qeh, naqareqem chi riij taqeh pahqanik wilih.

¿CHAJARIK NAQ NE NABʼAN I HAT?

Chakapaaj chi riij i wilih: reʼ Alex maʼ rehtʼal ta chik chajarik narukapaam. Xa rukapaam woʼ naq chi reʼ Dios xtzʼuhkrisanik reh i taxaaj eh i akʼal. Xa reʼ laʼ, jenaj profesor irutzʼir riij i kʼachariik maʼ irukanaʼ ta qʼorik chi riij i evolución. Reʼ Alex maʼ raaj ta chi ne inkikapaaj chi qʼeʼ meem, ruum irukapaaj: «Mi reʼ taqeh wilik kinaʼojbʼal inkiqʼor chi reʼ evolución korik, ¿ajwach i hin reh chi ne nuqʼor chi reʼ wilih maʼ korik taj?».

Hat ta naq i Alex, ¿mi ne naq inakapaaj chi reʼ inkiqʼor chi riij i evolución korik, xa ruum chi jeʼ reʼ wilik pan kʼih taqeh huuj?

CHAKAPAAJ I WILIH

Wilik taqeh kʼachareel inkiqʼor chi korik inqʼorarik chi riij i evolución eh wilik inkiqʼor chi reʼ Dios xtzʼuhkrisanik reh chuʼnchel.

  • Wilik inkikapaaj chi reʼ Dios xutzʼuhkrisaj chuʼnchel, ruum chi jeʼ reʼ xkitijej pan kiʼiglesia.

  • Eh wilik inkikapaaj chi korik inqʼorarik chi riij i evolución, ruum chi reʼreʼ xkitijej pan escuela.

CHAKAPAAJ CHI RIIJ I WAQIIBʼ CHI PAHQANIK WILIH

Hebreos 3:4 iruqʼor: «Reʼ taqeh juʼjun chi paat wilik i xkorsanik reh, xa reʼ laʼ, reʼ xtzʼuhkrisanik reh chuʼnchel reʼ i Dios» (TNM). ¿Korik na iruqʼor i Santo Laj Huuj?

Ruqʼorarik chi maʼxta jenoʼ ajtzʼuhkrisaneel, xa jeʼ rukabʼ ruqʼorarik chi reʼ paat wilih rutkeel xkorjik.

REʼ INKIQʼOR: Wilik xkʼer chaloq, ruum xwihʼik chuʼnchel i wilik wach akʼal eh pan taxaaj. Reʼ wilih inkiqʼor reh Big Bang.

1. ¿Ajwach xubʼan i wilih?

2. ¿Chajarik maʼ kʼaxik ta rureqarik chi riij: rukapebʼjik chi chuʼnchel xaasjik rutkeel on chi wilik xtzʼuhkrisanik reh?

REʼ INKIQʼOR: Reʼ taqeh kʼachareel kichalik kuukʼ taqeh chikop.

3. Mi reʼ taqeh kristyaano kichalik ruukʼ—taqeh bʼaatzʼ—, ¿chaj woʼ reet qʼeʼ wilik qanaʼojbʼal chi kiwach?

4. ¿Chaj woʼ reet chuʼnchel i wilik rukʼachariik, atoobʼ ta «kokʼtaq taqeh» korsamaj chi korik?

REʼ INKIQʼOR: Reʼ evolución kitzʼirim chik riij chi korik.

5. Kʼih taqeh kʼachareel inkiqʼor i wilih, xa reʼ laʼ, ¿mi kitzʼirim riij chi korik?

6. ¿Jarubʼ taqeh kʼachareel inkiqʼor chi reʼ evolución korik, xa ruum chi kibʼiram chi reʼ taqeh kristyaano wilik kinaʼojbʼal inkiqʼor chi korik i wilih?

«Chakapaaj chi bʼehik inabʼan xilak kʼih taqeh cheeʼ eh inareq jenaj holohik laj paat. Maj maʼ ne ta naq inaka paaj: «¡Ayuʼ xiqʼehbʼik kiʼibʼ ixiibʼ chi cheeʼ eh chi rutkeel xkorjik i paat wilih!» Maʼxta kamaj rukapebʼjiik chi jeʼ wilih. Jeʼ reʼ noq, ¿chaj woʼ reet noq ne inqakapaaj chi chuʼnchel i wilik pan taxaaj eh wach akʼal asjik chi rutkeel?» (Julia).

«Mi jenoʼ iruqʼor aweh chi pan jenaj paat xqʼehbʼik jenaj kulk eh xchihkik i tinta wilik naq chupaam eh ruum i reʼ xelik jenaj huuj tzʼihbʼamaj paam, ¿mi ne naq inaqʼor chi korik i wilih?» (Gwen).

¿CHAJ WOʼ REET INUKAPAAJ CHI WILIK JENAJ DIOS?

Reʼ Santo Laj Huuj iruqʼor chi chuʼnchel naqatzʼirim riij chi korik (Romanos 12:1). Iraaj ruqʼorom chi, maʼ na ta qakapaam chi wilik i Dios xa ruum:

  • CHAJARIK INQIKʼRAAJ: «Reʼ wánima iruqʼor weh chi wilik jenaj uxlabʼal qʼeʼ nim rajaawriik».

  • REʼ INKIKAPAAJ I TOKOOM: «Kʼih taqeh kristyaano inkikapaaj chi wilik jenaj Dios».

  • REʼ INKAAJ CHI NE INQAKAPAAJ: «Pan nupaat inkiqʼor weh chi nanunimam chi wilik jenaj Dios».

Ma kapaaj chi chuʼnchel inkiqʼor korik. Peet chatzʼir riij chaj woʼ reet inanimaj chi wilik jenaj Dios.

«Noq reʼ profesor inqʼorik chi riij nikʼwach inkamanik i qatiʼjolal, reʼ wilih irubʼan chi ne nunimaj chi wilik jenaj Dios. Chuʼnchel i qatiʼjolal inkamanik qeh, atoobʼ ta wilik pech maʼ inqakoj ta rehtaal nikʼwach inkamanik. ¡Qʼeʼ holohik!» (Teresa).

«Noq inwilow jenaj nim laj paat, jenaj barco on jenaj carro, inupahqaaj: ¿Ajwach xkorsanik reh? Qakoj jenaj ehtalil, reh rukorsjiik jenaj carro koruman chi ne inwihʼik anaʼojbʼal, ruum chi kʼih i kokʼ chʼihchʼ inkojarik chupaam eh juʼjun i wilih wilik ruyeʼaabʼ reh chi ne inkamanik chi korik. Jeʼ reʼ noq, mi jenoʼ carro wilik xkorsanik reh, reʼ taqeh kʼachareel wilik woʼ xtzʼuhkrisanik keh» (Richard).

«Noq kʼahchiʼ naq nutijem nikʼwach i ruwiiʼ i qakʼachariik, maʼ xnukapaaj ta chik chi reʼ evolución korik naq. [...] Inukapaaj chi maʼ kʼaxik ta runimjiik chi wilik jenaj Dios, chuwach chi reʼ evolución korik» (Anthony).

CHAKAPAAJ CHI RIIJ I WILIH

Atoobʼ ta reʼ taqeh wilik kinaʼojbʼal, kitzʼirim riij i evolución, maʼ jenaj ta wach inkikapaaj chi riij i wilih. Ni xa ta reʼ i wilik kinaʼojbʼal inkireq chi riij i wilih, ¿chaj woʼ reet noq maʼ ne ta inaqʼor i hat chi reʼ wilih maʼ korik taj?