1. ¿Oyba in̈kujɨɨs juʼuts Jehová?

 ¿OYBA in̈kujɨɨs juʼuts Jehová? Jesɨk inin̈wejpaʼtpa, ¿juutypɨk inin̈jɨɨsjakpa? Mex iga dyaʼ wɨap tanaʼm, jeʼm Biblia ijɨykiʼmpa de waatyi maneras. Juʼuts akwiñkejoʼoyi nɨmpa iga jeʼ tuum «jaama» y tuum «escudo», y tuum mɨjpɨk juktɨ iga «nooquedóypa» (Sal. 84:11; Heb. 12:29). En tuum pooñ jeʼm profeta Ezequiel nɨm iga Jehová jeex juʼuts tuum metal tsampɨk wɨɨ ikeeji, y kooñ tuum tronojyuk watnewɨʼɨp de zafiro, y wɨɨ ikeeji juʼuts tuum juʼn̈iichiʼ (Ezeq. 1:​26-28). Jesɨk tan̈kujɨɨspa yɨʼɨmpɨk tsaam tagaʼman̈jakpa o wɨapsɨ iga tatsɨgan̈jeʼkpa.

2. ¿Tyiʼiga weeñiyaj tan̈kaʼ ikunuʼkyaj Dios?

² Iga dyaʼ tanaʼmpa Jehová, wɨapsɨ iga tan̈kaʼ tan̈kupɨk iga tatoyba. Wɨaptyim tanjɨɨs jeempɨk iga tannaskaneʼ tyidyin̈kej tañityijom. Tsaam tamaymay iga Jehová ikutɨʼɨyɨʼyba juʼuts tanan̈jaam y juʼtspɨy tan̈yaʼkwatpa jempɨk tannaskaneʼ. Iga wɨaiñ tan̈kupɨk iga jeʼ tatoyba, ikuyukmɨ jeʼm In̈maatyi tan̈kejaʼyba juʼutspɨk jaamoʼoyiyaj iniity.

3. ¿Tyiʼiga tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ juutypɨk Jehová ikwiñkejneʼ toyoʼoyi?

³ Jeʼm an̈maatyi toyoʼoyi iwɨan̈matpa juʼuts Jehová (1 Juan 4:8). Ityumpɨy jempɨk iwatpa, iwatpa por toyoʼoyi. Y dyaʼ numaaj ikwiñkejaʼyba jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj, ikwiñkejaʼybatyim jempɨk dyaʼ ikuyooxayajpa (Mat. 5:​44, 45). Yɨʼp kuyujijom, tan̈kɨʼpin̈taʼmpa juʼuts Jehová y juutypɨk ikwiñkejneʼ toyoʼoyi. Y jesɨk maaj tañixpɨkpa, majtyim tantoyba.

JEHOVÁ TSAAM TATOYBA

4. ¿Juʼuts inin̈jaam iga Jehová tsaam toyoʼyba? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).

⁴ «Tatoypa Dios» (Sant. 5:11). Jeʼm Biblia ikwiñkejpa Jehová juʼuts tuum aapa tsampɨk toyoʼyba (Is. 66:​12, 13).  Kujɨɨsɨ iga tuum aapa ikuixpa kun toyoʼoyi ixutyu maanɨk. Iñuʼuspakpa imaanɨk y mojpa ijɨʼyay kun toyoʼoyi. Y jesɨk jeʼm tsɨɨxiʼ wejpa o dyaʼ wɨɨ in̈jaam, jobitytyi nɨkpa iaʼm. Jeempɨktyim naspa kun Jehová, dyaʼ tatsakpa tan̈kutyum jesɨk tan̈yaʼkneʼeba. Jeʼyukmɨ jeʼm salmista nɨm: «Jesɨk jeʼm kobakpiijiyaj an̈yaʼkwatyajpa idyɨk, mich anakpoʼkspa idyɨk y anakkunajaʼyba anjɨɨxi» (Sal. 94:19).

5. ¿Juutypɨk mikwiñkejayñeʼ Jehová toyoʼoyi kukaʼpsnewɨʼɨp?

⁵ Jehová ikwiñkejpa toyoʼoyi kukaʼpsnewɨʼɨp (Sal. 103:8). Juchixkej tatoyba mex iga tajɨɨxtyogoyba. Watykɨy jeʼm israelitajyaj dyaʼ kupɨgoyyaj, pero jesɨk ikakyajpa idyɨk ijɨɨxi Jehová ikwiñkejay iga ityoybanam idyɨk. Tun̈kɨy iñɨʼmay: «Tsaam mantsoowaixpa, impɨktson̈ kujiʼboʼoyi, y ɨch mantoyba» (Is. 43:​4, 5). Y Jehová dyaʼ kakneʼ. Wɨap tan̈kupɨktaʼm iga jeexpɨktyim toyoʼoyi takwiñkejaʼyba. Y siiga tan̈watpa tuum mɨjpɨk tan̈ka, jeʼ dyaʼ tatsakpa tan̈kutyum. Siiga tantoʼyan̈jaampa jempɨk tan̈watneʼ y tan̈kuaʼmaʼyba jeʼm iyooxpadoʼoyi, seguido tatoyba. Jeʼ tajɨykamayñeʼ iga tawadaʼyba perdón (Is. 55:7). Jeʼm Biblia nɨmpa iga jesɨk Jehová tawadaʼyba perdón tachiʼiba «tu̱m wɨbɨc maymáya̱ji» tananmajom (Hech. 3:19).

6. ¿Tyi tan̈kejaʼyba de Jehová Zacarías 2:8?

⁶ (Maayɨʼ Zacarías 2:8). a Jehová nɨmpa iga taɨchtyam tajeextyam juʼuts jeʼm iixkuy teskat. Jeʼm tañixkuy jobity ijaampa jesɨk algun tyi ikutɨgɨyba y tsaam importante para jeʼm tammɨjtaay. Jeʼyukmɨ keʼnam jesɨk Jehová nɨmpa ixɨʼ: «Jesɨk algun i mimalwadaytyaʼmpa, sɨʼ imalwaday jempɨk tsaam importante para aɨch». Iga Jehová tsaam tatoyba, ityoʼyan̈jaampa jesɨk sɨʼ tanyaʼacha y takupujtoʼoba. Jeʼyukmɨ wɨap tannɨʼmay: «Akupuujɨ juʼuts jeʼm iñixkuy teskat» (Sal. 17:8).

7. ¿Tyiʼiga tan̈wɨkupɨguiñ iga Jehová tatoyba?

⁷ Jehová ixunba iga in̈kupɨguiñ iga jeʼ mityoyba. Pero ikutɨʼɨyɨʼyba iga jempɨk iññaskaneʼ o jeʼm yaʼachaajiyaj sɨʼpaʼap inin̈teeñkamok iwatpa iga tan̈kaʼaiñ in̈kupɨk iga jeʼ mityoyba. Jeʼyukmɨ tsaam importante iga in̈wɨkupɨguiñ. ¿Tyi wɨap miyooxpaʼt? Aʼmɨ  juutypɨk Jehová ikwiñkejpa iga ityoyba Jesús, jempɨk kupin̈neyajta y taɨchtyam. Jeʼam jempɨk tan̈kɨʼpin̈taʼmpa.

JEHOVÁ IKWIÑKEJPA ITYOYOʼOYI

8. ¿Tyiʼiga Jesús iwɨkupɨkneʼ idyɨk iga jeʼm iJaatun̈ ityoyba?

⁸ Jehová y jeʼm imaanɨk nawɨnanɨgayyajtaap y tsaam natoyyajtaap iga dende wiñɨgam wagaityyaj. Y en Mateo 17:​5, Jehová nɨm iga tsaam ityoyba Jesús. Jeʼ dyaʼ numaaj nɨm «Yɨʼbam jempɨk an̈wɨixpa», jeʼ ixunba idyɨk iga tanjoodon̈ataʼmiñ juʼtspɨy ityoyba y juʼuts idyɨk in̈jaam kun jempɨk dyaʼ jaʼyñeʼ iwatpa, jeʼyukmɨ nɨm: «Yɨ́p ɨch amMa̱nɨc, tsa̱m antoypa» (Efes. 1:7). Jesús iwɨkupɨkneʼ idyɨk iga Jehová tsaam ityoyba. Y watykɨy ijɨykiʼm (Juan 3:35; 10:17; 17:24).

9. ¿Tyi tayooxpaʼtpa tan̈kutɨʼɨyɨy iga Jehová ityoyba jeʼm kupin̈neyajtawɨʼɨp? (Romanos 5:5).

⁹ Jehová ikwiñkejaʼybatyim ityoyoʼoyi jeʼm kupin̈neyajtawɨʼɨp (maayɨʼ Romanos 5:5). En jeʼm idioma original yɨʼp versículo takkutɨʼɨyɨʼyba iga Jehová tsaam ityoyba jeʼm kupin̈neyajtawɨʼɨp y yɨʼp toyoʼoyi akwiñkejtaap juʼuts tuum nɨʼ corriente. ¡Tuum wɨbɨk akwiñkejoʼoyi iga in̈matpa juʼtspɨy ityoyba Jehová jeʼm kupin̈neyajtawɨʼɨp! Jeʼeyaj ijoodon̈yaj iga Dios tsaam ityoyyajpa (Jud. 1). Jeextyim in̈jaamyaj juʼuts jeʼm apóstol Juan iga nɨm: «Tsa̱m pɨ̱mi tatoypa tanJa̱tuŋ Dios. Jeeyucmɨ tatsɨ́yt́ámpa iga Dios tama̱nɨctam» (1 Juan 3:1). ¿Ityoyba Jehová numaaj jeʼm kupin̈neyajtawɨʼɨp? Dyaʼ, juʼuts tan̈kɨʼpin̈taʼmpa ityoyba ityumpɨy jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj.

10. ¿Juutypɨk ikwiñkejneʼ Jehová iga tsaam mityoyba?

¹⁰ ¿Juutypɨk ikwiñkejneʼ Jehová iga tsaam tatoyba? Ikuyukmɨ jeʼm kɨakpudoʼoyi ikwiñkej iga tsaam pɨɨmi tatoyba (Juan 3:16; Rom. 5:8). Jehová iaʼmchiʼ iga kaʼiñ jeʼm iMaanɨk iga wɨaiñ tawadaytyamta perdón y tatsɨʼytyaʼmiñ juʼuts iamigo (1 Juan 4:10). Jesɨk tan̈kujɨɨstaʼmpa juʼtsan̈ ipudayyaj Jehová y Jesús iga takɨakputtaʼm, tan̈wɨkutɨʼɨyɨʼyba juʼtspɨy tatoyyajpa tumtum de taɨchtyam (Gál. 2:20). Jehová dyaʼ chioʼy jeʼm kɨakpudoʼoyi numaaj iga ikkupakpa tuum an̈kiʼmayoʼoyi, iwat iga tatoyba. Jeʼyukmɨ iaʼmchiʼ iga jeʼm iMaanɨk —tsampɨk ityoyba— yaʼachaiñ y kaʼiñ por taɨchtyam.

11. ¿Tyi tan̈kejaytyaʼmpa Jeremías 31:3?

¹¹ Juʼuts tan̈kɨʼpin̈netaʼm, Jehová dyaʼ numaaj ijaampa iga tatoyba, ikwiñkejpa kun tyityam iwatpa (maayɨʼ Jeremías 31:3). b Iga tatoyba tayooxpaʼtneʼ iga tañixpɨguiñ (aʼmɨtyim Deuteronomio 7:​7, 8). Dyaʼ i wɨap iwat iga Jehová ichaguiñ iga tatoyba (Rom. 8:​38, 39). ¿Juʼuts inin̈jaam mich jesɨk iñjɨɨspa yɨʼp? Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ Salmo 23. Iganam tammaytyaʼmpa, aʼmɨ juutypɨk iwɨwaday David jeʼm Jehová ityoyoʼoyi y juutypɨk wɨap miwɨwaday mimich.

¿JUʼUTS ININ̈JAAM JESƗK IN̈KUJƗƗSPA JUʼTSPƗY MITYOYBA JEHOVÁ?

12. ¿Juutypɨk inin̈matpa jeʼm Salmo 23?

¹² (Maayɨʼ Salmo 23:​1-6). c En jeʼm Salmo 23, David in̈mat juʼtspɨy ikupɨkpa iga Jehová ityoyba y ikuixpa. Jeem nɨm iga Jehová iPastor, y in̈mat jeʼm wɨnanɨgoʼoyi iga iniity kun jeʼ. David dyaʼ tyi ikɨɨn̈ba idyɨk iga Jehová  ijɨɨxian̈chiʼiba. Y juchixkej ikuaʼmay iyooxpadoʼoyi. Ijoodon̈ idyɨk iga juchixkej akwiñkejaytyaap toyoʼoyi. Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ tyiʼiga iwɨkupɨkneʼ idyɨk iga Dios ityoyba.

13. ¿Tyiʼiga David ijoodon̈ idyɨk iga Jehová ikuixpa?

¹³ «Dyaʼ tyi atogoyaʼyba». David ijaampa idyɨk iga Jehová juchixkej ikuixpa, chiʼiñeta idyɨk tyityam ityogoyay, ijoodon̈ idyɨk iga aʼmtaap juʼuts iamigo y wɨixtyaap. Iwɨkupɨknetyim idyɨk iga Jehová tsaam ityoyba, yɨʼp iyooxpaʼt iga maymayaiñ mex iga iniity idyɨk kobakpiijiyaj (Sal. 16:11).

14. ¿Juutypɨk ikwiñkejpa Jehová iga tatoyba?

¹⁴ Jehová takuixpa kun toyoʼoyi, maaj jesɨk sɨʼ tanyaʼacha. Tanaʼmiñ jempɨk iñaskaʼ Claire, d 20 amtyɨyam sɨʼ ikuyooxaoy Betel. Jeʼ nɨm iga tsaam an̈yaʼk iga dyaʼ wɨa mu iyooxpaʼt ifamilia jesɨgam moj imalnɨgayyaj. Ijaatun̈ imats tuum infarto cerebral, tuum iyoomtɨwɨ put expulsada, jeʼm negocio iniityyajwɨʼɨp idyɨk ifamilia in̈nuʼkyaj y jeʼm banco ityobayayyaj ityɨk. ¿Juutypɨk ikwiñkej Jehová iga sɨʼ idyɨk ikuixay jeʼm ifamilia? Claire nɨmpa: «Jehová ichiʼ anfamilia tyityam ityogoyayyajpa idyɨk tumtum jaama. Juchixkej iyooxpaʼt juutypɨk dyaʼ an̈kujɨɨsneʼ idyɨk. Ni keman an̈kujaʼamaʼyba juutypɨk Jehová akwiñkejayñeʼ ityoyoʼoyi, yɨʼp ayooxpaʼtpa iga juchixkej an̈kuyooxaiñ y maaj jesɨk ayaʼachaap ansɨʼ».

15. ¿Tyi iyooxpaʼt David iga iyaʼachɨʼyiñ? (Aʼmɨtyim jeʼm imagen).

¹⁵ «Achiʼiba pɨɨmi». David a veces an̈yaʼkneʼeba idyɨk iga pɨɨmi yaʼachaap ixɨʼ (Sal. 18:​4-6). Pero jesɨk iaʼm iga Jehová tsaam ityoyba, iyooxpaʼt iga ayaʼachɨʼyiñ. Ijaam iga  jeʼm iamigo Jehová ininɨk jeʼm an̈eymɨyaj «juuty tsaam wɨtam jeʼm muʼk» y «juuty ity jaʼyan̈ nɨʼ». Jeʼyukmɨ iyaʼachɨy y seguido ikuyooxa kun maymayaaji (Sal. 18:​28-32).

16. ¿Juutypɨk iñjaamneʼ mich iga Jehová michiʼiñeʼ pɨɨmi?

¹⁶ Jesɨk tanan̈teeñkamokpa tan̈kapɨk kutɨʼɨchiyaj, wɨaptyim tannɨmtaʼm yɨʼɨmpɨk: «Yukwɨʼbam jeʼm Jehová ityoyoʼoyi kukaʼpsnewɨʼɨp dyanam taktogoyñetamta» (Lam. 3:22; Col. 1:11). Tanaʼmiñ jempɨk iñaskaʼ Rachel. Tsaam an̈yaʼk iga jesɨk ity idyɨk jeʼm pandemia del COVID-19 jeʼm iwɨdyaaya ichak y ichagan̈put Jehová. ¿Juutypɨk iyooxpaʼt Jehová? Jeʼ nɨmpa: «Juchixkej akjɨɨs iga dyaʼ aity an̈kutyum. Achiʼ wɨtampɨk amigojyaj iga awaganaityyajpa, ananɨgayyajpa wiʼkkuy, akutsadayyajpa mensajes iga aanmajan̈chiʼiyajpa, anaxikyajpa y akjɨɨsyajpa idyɨk iga Jehová sɨʼ akuix. Juchixkej anchiʼiba gracias Jehová iga achiʼiñeʼ tuum familia tsampɨk toyoʼyba».

17. ¿Tyiʼiga David wɨa mu iñɨm: «Dya’ tyi an̈kɨɨn̈ba»?

¹⁷ «Dyaʼ tyi an̈kɨɨn̈ba, iga mich an̈waganaity». Jeʼm David ienemigojyaj tsaam malojyaj idyɨk y watykɨy jaʼy ityi en peligro. Pero iga Jehová ityoyba, ikupuj y ikuix. Ijaampa idyɨk iga juchixkej iwaganaity. Jeʼyukmɨ nɨm yɨʼɨmpɨk: «Ayooxpaʼt iga odoy akɨʼɨn̈iñ» (Sal. 34:4). Jeʼm Jehová ityoyoʼoyi iyooxpaʼt David iga odoy kɨʼɨn̈iñ mex iga ity idyɨk en peligro.

18. Jesɨk tanan̈teeñkamokpa nasɨyoʼoyiyaj iga tatsɨgan̈jeʼkpa, ¿juutypɨk tayooxpaʼtpa tanjoodon̈a iga Jehová tatoyba?

¹⁸ Jesɨk tanan̈teeñkamokpa nasɨyoʼoyiyaj iga tatsɨgan̈jeʼkpa, ¿juutypɨk tayooxpaʼtpa tanjoodon̈a iga Jehová tatoyba? Tuum precursora iñɨɨyipɨk Susi in̈mat tyi ijaam kun iwɨdyaaya jesɨk jeʼm imaanɨk nakkaʼata: «Jesɨk iññaskaʼaba yɨʼɨmpɨk, pɨɨmi min̈yaʼkpa y iñjaampa iga miity in̈kutyum y dyaʼ tyi wɨap in̈wat. Pero Jehová ayooxpaʼtnetaʼm y akuixñetaʼm kun toyoʼoyi». Rachel, tanjɨykimtamwɨʼɨp jeʼm párrafo 16, nɨmpa: «Tuum tsuʼu iga pɨɨmi an̈yaʼkneʼ idyɨk y akɨɨn̈neʼ, y anjaampa idyɨk iga dyam wɨap anyaʼachɨy, an̈wejwaʼgay Jehová iga ayooxpaʼdyiñ y anan̈maday juʼuts anan̈jaam. Jobitytyi ayooxpaʼt Jehová, anjaam iga keʼnam anuʼusmats juʼutstyim tuum aapa iwatpa kun ixutyu maanɨk. Okmɨ tɨgɨyum ammoon̈i. Ni keman an̈kujaʼamaʼyba peʼm jaama». Tuum anciano iñɨɨyipɨk Tasos pajta cuatro naamtyɨy iga dyaʼ oy en jeʼm ejército.  Jeʼ in̈matpa iga Jehová ikuix kun toyoʼoyi: «Achiʼ tyityam atogoyay idyɨk y yɨʼp ayooxpaʼt iga majnam anaidyaʼyiñ confianza. Ayooxpaʼt kun iespíritu iga amaymayaiñ, yɨʼp an̈kejay iga jesɨk maaj anaidyaʼyba confianza Jehová, majtyim anjaʼamaʼyba ityoyoʼoyi. Jeʼyukmɨ mex iga apajneta idyɨk, atsɨʼy juʼuts precursor regular».

TAN̈KUNUʼKTAʼMIÑ JEʼM DIOS TSAMPƗK TOYOʼYBA

19. a) ¿Juʼutspɨk an̈wejpadoʼoyiyaj tan̈wattaʼmpa siiga tanjoodon̈tam iga Jehová tatoyba? b) ¿Juʼptam textos ijɨykimpaʼap jeʼm Jehová ityoyoʼoyi in̈kusuʼnɨʼyba mimich? (Amɨ jeʼm recuadro « Versículos tan̈kejaypaʼap iga Jehová tatoyba»).

¹⁹ Jeʼm nasɨyoʼoyiyaj tan̈kɨʼpin̈netamwɨʼɨp ikwiñkejpa iga Jehová jeʼ tuum Dios «tsa̱mpɨc tatoypa» (2 Cor. 13:11). Jeʼ tateguettam tumtum de taɨchtyam. Tan̈wɨkupɨknetaʼm iga «jeʼm ityoyoʼoyi kukaʼpsnewɨʼɨp» takupujpa (Sal. 32:10). Jesɨk tan̈kujɨɨspa juutypɨk takwiñkejayñeʼ iga tatoyba, majtyim tañixpɨkpa y tayooxpaʼtpa iga tan̈kunuʼguiñ. Jeʼyukmɨ wɨap tanan̈wejpaʼt y tannɨʼmay juʼtspɨy tatogoyay jeʼm ityoyoʼoyi. Tanan̈madaʼyiñtyim jempɨk takkobakpijpa y tan̈wɨkupɨguiñ iga jeʼ takutɨʼɨyɨʼyba y tayooxpaʼttoʼoba (Sal. 145:​18, 19).

20. ¿Tyiʼiga jeʼm Jehová ityoyoʼoyi tayooxpaʼtpa iga tan̈kunuʼguiñ?

²⁰ Jeʼm Jehová ityoyoʼoyi jeex juʼuts jeʼm juktɨ iga tajokoxwatpa jesɨk tsaam suksukjom, dyaʼ tan̈kupoʼyaytyoʼoba. Jeʼm ityoyoʼoyi tsaam pɨɨmi y juchixkej tayaʼachan̈jaampa. ¡Tsaam tamaymaytyam iga Jehová tatoytyaʼmpa! Tantumpɨytyam tanɨmtamtoʼoba: «Antoyba Jehová» (Sal. 116:1).