1. ¿Tyi ixunyajpa jeʼm jaatun̈yaj jempɨk ikuyooxayajpa Jehová?

 MIJAATUN̈TAM, anjoodon̈tam iga tsaam iñyooxpaʼttamtoʼoba immanɨktam iga iixpɨkyajiñ y ityoyyajiñ Jehová. Pero iga Dios dyaʼ kejpa tanaʼmtaʼm, ¿tyi wɨap in̈wattaʼm iga jeʼm immanɨktam iaʼmyajiñ iga nunta ity Dios y ikunuʼkyajiñ? (Sant. 4:8).

2. ¿Juutypɨk jeʼm jaatun̈yaj wɨap iyooxpaʼtyaj jeʼm imanɨktam iga iixpɨkyajiñ Jehová y jeʼm ijɨɨxiyaj y jeʼm ijaamoʼoyiyaj?

² Tuum manera iga jeʼm jaatun̈yaj wɨap iyooxpaʼtyaj jeʼm imanɨktam iga ikunuʼkyajiñ Jehová jeʼ iga iwagakuyujkaayyajiñ jeʼm In̈maatyi (2 Tim. 3:14-17). Jeʼm Biblia in̈kejpa juutypɨk jeʼm traytyipɨxiñtyam y wooñyomtam majnam wɨap iixpɨkyaj Jehová. En jeʼm libro de Proverbios, in̈matpa iga tuum jaatun̈ sɨʼ inimuru imaanɨk y ianmajan̈chiʼiba iga iixpɨguiñ Jehová ikuyukmɨ tyityam iwatneʼ (Prov. 3:19-21). Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ juutypɨk jeʼm jaatun̈yaj wɨap ipɨkyaj tyityam iwatneʼ Jehová iga iyooxpaʼtyajiñ jeʼm imanɨktam iga iixpɨkyajiñ y iixpɨgayyajiñtyim jeʼm ijɨɨxiyaj y jeʼm ijaamoʼoyiyaj.

3. ¿Tyi wɨɨ iga iwatyajiñ jeʼm jaatun̈yaj?

³ Jeʼm Biblia nɨmpa iga «dende watneta̱ yɨ́p nas, tsa̱m wɨ̱quejpa juutspɨc Dios jém tanJa̱tuŋ Dios […]. D́a tánixpa Dios, pero wɨa̱p tánixáy t́it́am iwatne» (Rom. 1:20). Mijaatun̈tam, ¿in̈kusuʼnɨytyaʼmpa iñjooytyaʼm kun immanɨktam juuty agui ity kuyan̈juj iga inin̈kejaytyaʼmpa tyityam iwatneʼ Dios? Jesɨk in̈wattaʼmpa  yɨʼɨmpɨk, yooxpaʼttaʼamɨ jeʼm immanɨktam iga iaʼmyajiñ «t́it́am iwatne» Jehová y juutypɨk yɨʼp ikwiñkejpa jeʼm ijɨɨxiyaj y jeʼm ijaamoʼoyiyaj. Tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ tyi wɨap ikuyujkayaj jeʼm jaatun̈yaj kun jeʼm Jesús iakwiñkejoʼoyi.

4. ¿Juutypɨk ipɨk Jesús tyityam iwatneʼ Dios iga in̈kejay jeʼm ikuyujkɨʼɨwiñyaj? (Lucas 12:24, 27-30).

⁴ Aʼmtaʼamɨ juutypɨk Jesús in̈kejay jeʼm ikuyujkɨʼɨwiñyaj jesɨgam ijɨykiʼm tyityam iwatneʼ Dios. Tun̈kɨy iñɨʼmay iga iaʼmyajiñ jeʼm lirios y jeʼm jonyaj iga ixpɨkyajtaap juʼuts cuervos (maayɨʼ Lucas 12:24, 27-30). Jesús wɨa idyɨk mu ijɨykiʼm juʼptyin̈kej animat o planta, pero jeʼ ijɨykiʼm tuum jon y tuum mooya iga jeʼm ikuyujkɨʼɨwiñyaj iwɨixpɨkyajpa idyɨk. Wɨapsɨ iga iaʼmneyaj jesɨk jeʼm cuervos kekyajpa y jesɨk jeʼm lirios moyyajpa. Iganam sɨʼ idyɨk inimuruyajta, wɨapsɨ iga Jesús ikij jeʼm mooya y jeʼm cuervos. ¿Y tyi iwat Jesús okmɨ iga ijɨykiʼm yɨʼpyaj akwiñkejoʼoyiyaj? In̈kejay jeʼm ikuyujkɨʼɨwiñyaj juutypɨk jeʼm iJaatun̈ sɨn̈yukmɨpɨk tsaam yaʼachan̈jamoʼyba y chioʼyba tyityam iniity, iga Jehová ichiʼiba jeʼm wiʼkkuy y jeʼm puʼktuuku jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj, juutypɨktyim iwatpa kun jeʼm cuervos y jeʼm mooyayaj.

5. ¿Tyityam wɨap ipɨkyaj jeʼm jaatun̈yaj iga in̈kejayyajiñ jeʼm imanɨktam de Jehová?

⁵ Mijaatun̈tam, ¿juutypɨk wɨap in̈watkiʼpstaʼm Jesús? Juʼuts akwiñkejoʼoyi, wɨap inin̈madaytyaʼm jeʼm immanɨktam tyiʼiga in̈kusuʼnɨytyaʼmpa tuum planta o tuum animat. Y odoy kujaʼamaytyaʼamɨ inin̈madaytyaʼm tyi min̈kejaytyaʼmpa de Jehová. Okmɨ wɨap inikwaʼktaʼm jeʼm immaanɨk juʼp animat o juʼp planta maaj ikusuʼnɨʼyba. Siiga impɨktaʼmpa tyityam jeʼeyaj ikusuʼnɨyyajpa, wɨapsɨ iga maaj mikumaton̈taʼmpa jesɨk inin̈madaytyaʼmpa de Jehová.

6. ¿Tyi tan̈kejaytyaʼmpa jeʼm Christopher iaapa iakwiñkejoʼoyi?

⁶ Yɨʼp dyaʼ nɨmtoʼoba iga jeʼm jaatun̈yaj ikuaʼmyajiñ jaʼyan̈ información iga ikutɨʼɨyɨyyajiñ juutypɨk watneta tuum animat o tuum planta. Jesús dyaʼ ikɨʼtykɨʼtyan̈mat tyityam ikɨʼɨsyajpa jeʼm cuervos o juutypɨk watneyajta jeʼm lirios. Wɨapsɨ iga immaanɨk tsaam ijoodon̈atoʼoba juutypɨk watneyajta tyityam tanaʼmpa, pero oyba dyaʼ nasuntaap iga in̈kɨʼtykɨʼtyan̈madaʼyiñ ityumpɨy, kun tuum akwagoʼoyi iga in̈wadaʼyba wɨap iñyooxpaʼt iga iixpɨguiñ Jehová. Juʼuts akwiñkejoʼoyi, tuum tɨɨwɨ iñɨɨyipɨk Christopher nɨmpa: «Anaapa dyaʼ idyɨk ipɨkpa jaʼyan̈ an̈matyiyaj jesɨk ayooxpaʼttaʼmpa iga antsoowaixtyaʼmiñ tyityam iwatneʼ Dios. Jesɨk aitytyaʼmpa idyɨk toomi juuty ityyaj jeʼm kootsɨkyaj, anɨʼmaytyaʼmpa idyɨk: ‹¡Jeʼm kootsɨk tsaam mɨjtam y tsaam wɨɨ ikeejiyaj! Kejpa iga Jehová tsaam ikutɨʼɨyɨy mu iwat›. O jesɨk anɨktaʼmpa idyɨk lamar, anɨʼmaytyaʼmpa idyɨk: ‹¡Aʼmtam juʼtspɨy lapatspa jeʼm lamar! Kejpa iga Dios tsaam pɨɨmiɨy›». Christopher nɨmpa: «Mex iga dyaʼ idyɨk jaʼyan̈ an̈maatyi anɨʼmaytyaʼmpa tsaam idyɨk ayooxpaʼttaʼmpa».

7. ¿Juutypɨk wɨap inin̈kejaytyaʼm immanɨktam iga ikujɨɨsyajiñ tyityam iwatneʼ Dios?

⁷ Iganam mɨjayajpa jeʼm immanɨktam, mimichtyam wɨap inin̈kejaytyaʼm iga ikujɨɨsyajiñ tyi in̈kejayyajpa de Jehová ityumpɨy jempɨk jeʼ iwatneʼ. Wɨap iñjɨykimayyaj jeʼm immanɨktam algun tyi y wɨap inikwaʼkyaj: «¿tyi min̈kejaytyaʼmpa de Jehová?». Wɨapsɨ iga migaʼman̈jaktaʼmpa juutypɨk mikutson̈yajpa (Mat. 21:16).

8. ¿Tyi wɨap idyɨk iwatyaj jeʼm israelitajyaj jesɨk sɨʼɨyajpa idyɨk «tun̈jom» kun jeʼm imanɨktam?

⁸ Jeʼm israelitajyaj nɨʼmayyajta iga in̈kejayyajiñ jeʼm imanɨktam jeʼm Jehová ian̈kiʼmayoʼoyiyaj jesɨk sɨʼɨyajpa idyɨk «tun̈jom» (Deut. 11:19). Jeʼm tun̈jomyaj juuty nasyajpa idyɨk jeʼm israelitajyaj wɨap idyɨk iaʼmyaj juʼptyin̈kej animatyaj y mooyayaj. Jeʼyukmɨ jeʼm jaatun̈yaj wɨap idyɨk iyooxpaʼtyaj jeʼm imanɨktam iga ityeguedayajiñ  tyityam iwatneʼ Jehová. Yɨʼp jaama jeʼm jaatun̈yaj jeempɨktyim wɨap iwatyaj. Tanaʼmtaʼmiñ juutypɨk iwatneyaj.

9. ¿Tyi min̈kejayyajpa Punitha y Katya?

⁹ Tuum aapa iñɨɨyipɨk Punitha, itywɨʼɨp en India en tuum mɨjpɨk ciudad, nɨmpa: «Jesɨk nɨkpa anjooyaytyaʼm anfamiliajtam ityyajwɨʼɨp juuty ityñam maaj kuyan̈juj, jesɨgam anyooxpaʼttaʼmpa ammanɨktam iga iixpɨkyajiñ Jehová ikuyukmɨ tyityam iwatneʼ. Jesɨk tananɨkyajpa jeʼm tsɨxtyam juuty dyaʼ i tɨgan̈juj, maaj dyaʼ tan̈kaʼ ikutɨʼɨyɨyyaj tyi tan̈kejaʼyba jempɨk Dios iwatneʼ». Mijaatun̈tam, wɨapsɨ iga jeʼm immanɨktam ni keman ikujaʼamayyajpa jesɨk mixɨʼɨtaʼmpa tuum an̈eymɨ juuty ityñam maaj kuyan̈juj. Katya, tuum yoomtɨwɨ itywɨʼɨp Moldavia, nɨmpa: «Dyaʼ an̈kujaʼamaʼyba jesɨk anjaatun̈yaj ananɨkyajpa idyɨk juuty wɨkejpa tanaʼm tyityam iwatneʼ Dios. Tsaam amaymay iga dende anxutyujom an̈kejayyaj iga anaʼmiñ y an̈kujɨɨxiñ tyi tan̈kejaʼyba jempɨk Jehová iwatneʼ».

10. ¿Tyi wɨap iwatyaj jeʼm jaatun̈yaj siiga dyaʼ wɨap iñɨkyaj juuty ityñam maaj kuyan̈juj? (Aʼmɨ jeʼm recuadro « Tyityam wɨap iyooxpaʼtyaj jeʼm jaatun̈yaj»).

¹⁰ ¿Y siiga mimichtyam dyaʼ wɨap iñɨktaʼm tuum an̈eymɨ juuty ityñam maaj kuyan̈juj? Amol, iga itytyim en India, nɨmpa: «Jeʼm an̈eymɨ juuty aitytyaʼm, jeʼm jaatun̈yaj pɨɨmi yooxayajpa, y tsaam tsoʼowɨy tannɨk tuum an̈eymɨ juuty ityñam maaj kuyan̈juj. Pero en tuum parque o en tuum balcón wɨap anaʼmtaʼm tyityam iwatneʼ Jehová y wɨap anan̈mattaʼm juʼutspɨk jɨɨxiyaj y jaamoʼoyiyaj ikwiñkejpa». Mijaatun̈tam, siiga miwɨaʼmamoytyaʼmpa wɨap impaʼttaʼm tyityam iwatneʼ Dios y wɨap inin̈kejaytyaʼm jeʼm immanɨktam (Sal. 104:24). Wɨapsɨ iga iñixtyaʼmpa jonyaj, xuxuty animatyaj, plantas y tun̈gaknam tyidyin̈kej. Karina, itywɨʼɨp Alemania, nɨmpa: «Anaapa tsaam ikusuʼnɨʼyba jeʼm mooyayaj. Y jesɨk axutyunam idyɨk, nɨkpa idyɨk awitymɨɨchityam, anaapa an̈kejaʼyba idyɨk  jeʼm mooyayaj tsampɨk wɨtam iga ampaʼttaʼmpa tun̈jom». Wɨaptyim impɨktaʼm jeʼm videojyaj y jeʼm totjaayiyaj tachiʼipaʼap jeʼm Jehová iorganización iga in̈matyajpa tyityam iwatneʼ Dios. Dyaʼ tyi ijoo juʼutskom miitytyaʼm, wɨap iñyooxpaʼttaʼm jeʼm immanɨktam iga iaʼmyajiñ tyityam iwatneʼ Dios. Sɨɨ tan̈kɨʼpin̈taʼmpa weeñi jɨɨxiyaj y jaamoʼoyiyaj iga iniity Jehová iga wɨap inin̈kejaytyaʼm jeʼm immanɨktam.

11. ¿Tyi wɨap iwatyaj jeʼm jaatun̈yaj iga jeʼm imanɨktam iaʼmayyajiñ jeʼm Jehová ityoyoʼoyi?

¹¹ Iga wɨaiñ iñyooxpaʼttaʼm jeʼm immanɨktam iga iaʼmayyajiñ jeʼm Jehová ityoyoʼoyi wɨap inin̈madaytyaʼm juutypɨk jaʼyan̈ animatyaj tsaam iwɨkuixyajpa imanɨktam (Mat. 23:37). Wɨaptyim iñjɨykimtaʼm iga Jehová iwatneʼ jaʼyan̈ tyidyin̈kej y tsaam wɨtam. Karina, jɨykimtawɨʼɨp en jeʼm párrafo nasnewɨʼɨp, nɨmpa: «Jesɨk nɨkpa idyɨk awitymɨɨchityam, anaapa anɨʼmaʼyba idyɨk iga ateeñan̈jaguiñ y anaʼmiñ iga tumtum mooya kukakneʼ y juutypɨk yɨʼp ikwiñkejpa jeʼm Jehová ityoyoʼoyi. Mex iga nasneum waatyña amtyɨy seguido anaʼmpa juutypɨk watneyajta jeʼm mooyayaj, iga dyaʼ tumtyiyaj y kukakneyaj jeʼm icolor. Ityumpɨy yɨʼp akjɨɨspa juʼtspɨy tatoytyaʼmpa Jehová».

12. ¿Tyi wɨap iwatyaj jeʼm jaatun̈yaj iga jeʼm imanɨktam iaʼmayyajiñ jeʼm Jehová ijoodon̈oʼoyi? (Salmo 139:14; aʼmɨtyim jeʼm imagenyaj).

¹² Yooxpaʼttaʼamɨ jeʼm immanɨktam iga iaʼmayyajiñ jeʼm Jehová ijoodon̈oʼoyi (Rom. 11:33). Juʼuts akwiñkejoʼoyi, wɨap inin̈madaytyaʼm iga jeʼm nɨʼ jeʼtyim jempɨk uʼksɨaap y kiʼmpa yukmɨ y jeʼm saawa ininɨkpa juutykej (Job 38:36, 37). Wɨaptyim inin̈madaytyaʼm juutypɨk tsaam wɨwatneta jeʼm tammɨjtaay (maayɨʼ Salmo 139:14). b Aʼmtaʼamɨ juutypɨk iwat tuum jaatun̈ iñɨɨyipɨk Vladimir. Jeʼ nɨmpa: «Tuum jaama jeʼm ammaanɨk tsut bicicletajyuk y nakkoʼowata. Dyaʼ waatyña jaama nas, pɨs jeʼm ikoʼowaaji. Kun anyoomoʼ anan̈madaytyaʼm iga Jehová, iwat jeʼm células iga yooxpadoyyajiñ iga wɨtsɨʼyiñ tuum koʼowaaji. Y annɨʼmaytyaʼmtyim iga dyaʼ jeempɨk naspa kun ityumpɨy tyityam iwatneyaj jeʼm pɨxiñtyam. Juʼuts akwiñkejoʼoyi, jesɨk tuum carro mɨsaap, dyaʼ wɨtsɨʼyba iyaʼak. Kun yɨʼp akwiñkejoʼoyi jeʼm ammaanɨk wɨa mu ikutɨʼɨyɨy iga Jehová tsaam iniity joodon̈oʼoyi».

13. ¿Tyi wɨap iwatyaj jeʼm jaatun̈yaj iga iyooxpaʼtyajiñ jeʼm imanɨktam iga ijɨɨsyajiñ juʼtsan̈ pɨɨmi iniity Jehová? (Isaías 40:26).

 ¹³ Jehová tatɨʼppa iga taaʼmkiʼmiñ sɨn̈yukmɨ y tan̈kujɨɨxiñ juutypɨk jeʼm ipɨɨmi iwatpa iga jeʼm maatsayaj odoy aktɨn̈yajiñ (maayɨʼ Isaías 40:26). c Mimichtyam wɨap iñanmajan̈chiʼityaʼm jeʼm immanɨktam iga aʼmkimyajiñ sɨn̈yukmɨ y ikujɨɨsyajiñ jempɨk iixyajpa. Tuum yoomtɨwɨ itywɨʼɨp Taiwán iñɨɨyipɨk Tingting, ijɨɨspa jempɨk iñaskaʼ jesɨk xutyunam idyɨk. Jeʼ nɨmpa: «Iga aitytyaʼm en tuum ciudad, tun̈kɨy kun anaapa anɨktaʼm tuum an̈eymɨ juuty maaj kejpanam tanaʼm tyityam iwatneʼ Dios, y tsuʼukɨʼɨm wɨa mu anaʼmtaʼm jaʼyan̈ maatsayaj. Peʼm tiempo jeʼm an̈waganakuyujyajpaʼap ateguedɨyyajpa idyɨk iga an̈wadyiñ juʼutstyim jeʼeyaj y an̈yaʼkwatpa idyɨk iga an̈wadyiñ jempɨk Jehová dyaʼ ikusuʼnɨʼyba. Anaapa aanmajan̈chiʼ iga an̈kujɨɨxiñ jeʼm pɨɨmi iga ipɨk Jehová jesɨgam iwat jeʼm maatsayaj y jeʼ wɨaptyim ipɨk jeʼm ipɨɨmi iga ayooxpaʼtpa. Okmɨ iga anaʼm ityumpɨy jempɨk iwatneʼ, majnam añixpɨktoʼoba idyɨk Jehová y an̈kuyooxatoʼoba naxiñ tyi naspa».

14. ¿Juutypɨk jeʼm jaatun̈yaj wɨap ipɨkyaj tyityam iwatneʼ Jehová iga in̈kejayyajpa jeʼm imanɨktam iga jeʼ tuum Dios maymaypɨk?

¹⁴ Tyityam iwatneʼ Jehová ikwiñkejpa iga jeʼ tuum Dios maymaypɨk. Jeʼm científicos iaʼmneyaj iga jaʼyan̈ animatyaj mɨɨchyajpa, hasta jeʼm jonyaj y jeʼm tɨʼɨpɨyaj (Job 40:20). Wɨapsɨ iga immanɨktam tsaam ixikkayajpa jesɨk iaʼmyajpa iga tuum misiʼ sɨʼ imɨɨchkaʼ algun tyi o jesɨk jeʼm xuxuty chimpaʼ mɨɨchpa ixɨʼyaj. Jesɨk iñaʼmpa iga jeʼm immanɨktam tsaam ixikkayajpa tyityam iwatyajpa jeʼm animatyaj, ¿tyiʼiga dyaʼ inikjɨɨsyajpa iga tan̈kuyooxataʼmpa tuum Dios maymaypɨk? (1 Tim. 1:11).

15. ¿Tyi wɨap iyooxpaʼtyaj jeʼm jaatun̈yaj iga ijoodon̈ayajiñ tyi ijɨɨsyajpa jeʼm imanɨktam? (Proverbios 20:5; aʼmɨtyim jeʼm imagen).

¹⁵ Juchixtyam jeʼm manɨktam dyaʼ in̈madayyajpa jeʼm ijaatun̈yaj tyityam sɨʼ iñaskayaj. Siiga  jeempɨgam sɨʼ iññaskaʼ, ¿tyi wɨap miyooxpaʼt iga iñjoodon̈aiñ tyi ijɨɨsyajpa jeʼm immanɨktam? (Maayɨʼ Proverbios 20:5). d Weeñi jaatun̈yaj inimuruyajpa jeʼm imanɨktam iganam sɨʼ iaʼmyaj tyityam iwatneʼ Dios, jeempɨgam jeʼm tsɨxtyam maaj iwɨkumaton̈yajpa tyityam nɨʼmayyajtaap. Tuum jaatun̈ itywɨʼɨp Taiwán iñɨɨyipɨk Masahiko in̈matpa tyi iyooxpaʼtneʼ: «Jesɨk nɨkpa ajooyityam kun ammanɨktam juuty ityyaj jeʼm kootsɨkyaj o jeʼm playa, iga dyaʼ tyi ikkobakpijyajpa maaj dyaʼ tan̈kaʼ anamurutaʼm y anjoodon̈ataʼmiñ tyi ijɨɨsyajpa y tyi ijaamyajpa». Katya, jɨykimtawɨʼɨp en jeʼm párrafo 9, nɨmpa: «Jesɨk aseetpa idyɨk iga oy akuyuuji, anaapa ananɨkpa idyɨk tuum parque. Jeem wɨap idyɨk anan̈maday anaapa jempɨk annaskaʼaba escuela y tyi akkobakpijpa».

16. ¿Juutypɨk jeʼm familia wɨap imaymaya kun jempɨk iwatneʼ Jehová?

¹⁶ Tyityam iwatneʼ Jehová iyooxpaʼtpa jeʼm familia iga mɨɨchyajiñ y maymayayajiñ, y yɨʼp iwatpa iga maaj nawɨnanɨgayyajtaiñ. Jeʼm Biblia nɨmpa iga ity «tuum tiempo iga taxikpa» y «tuum tiempo iga tayoʼymɨɨchpa» (Ecl. 3:1, 4, nota). Jehová iwatneʼ wɨtampɨk an̈eymɨyaj juuty wɨap tan̈wat tyityam tan̈kusuʼnɨʼyba. Jaʼyan̈ familia ikusuʼnɨʼyba iñɨkyaj juuty ityñam maaj kuyan̈juj, kotsɨgan̈juj o jeʼm playa. Weeñi tsɨxtyam agui ikusuʼnɨyyajpa iñɨkyaj tuum parque, iaʼmyajpa jeʼm animatyaj o iga puʼnyajpa nɨʼkɨʼɨm o jeʼm lamarjom. Juʼuts tanaʼmnetaʼm wɨap tammaymayataʼm kun ityumpɨy jempɨk iwatneʼ Jehová.

17. ¿Tyiʼiga jeʼm jaatun̈yaj iyooxpaʼtyajiñ jeʼm imanɨktam iga maymayayajiñ kun tyityam iwatneʼ Jehová?

¹⁷ Jeʼm jomnaxyukmɨ jeʼm jaatun̈yaj y jeʼm imanɨktam juchixkej wɨap imaymayayaj kun tyityam iwatneʼ Jehová. Dyam tan̈kɨɨn̈taʼmpa jeʼm animatyaj y jeʼeyaj dyamtyim takɨɨn̈yajpa (Is. 11:6-9). Tanaitytyaʼmpa jaʼyan̈ tiempo iga wɨaiñ tanaʼmtaʼm tyityam iwatneʼ Jehová (Sal. 22:26). Mijaatun̈tam, odoy an̈joʼktaʼamɨ iga jeʼm jomnaxyukmɨ jesɨknam inin̈kejaytyaʼmpa jeʼm immanɨktam iga iaʼmyajiñ tyityam iwatneʼ Dios y ikuyujkayajiñ. Siiga dende sɨɨ impɨktaʼmpa tyityam iwatneʼ Jehová iga iñyooxpaʼtpa jeʼm immanɨktam iga iixpɨkyajiñ, jesɨk wɨaptyim iñɨmyaj juʼuts jeʼm an̈jagoʼoyi David: «Ni i dyaʼ jeex juʼuts mimich, oh, Jehová, y tyityam in̈watneʼ ni i dyaʼ wɨap iwat» (Sal. 86:8).