1. ¿Juʼp an̈jogoʼoyi tachiʼiñeʼ Jehová?

 JEHOVÁ tachiʼiñeʼ jeʼm wɨbɨk an̈jogoʼoyi iga wɨaiñ tampɨktson̈taʼm tuum ityi dyapɨk kuyajpa. Weeñi jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj iniityyaj jeʼm an̈jogoʼoyi iga nɨkyajpa sɨn̈yukmɨ y tsɨʼyyajpa juʼuts espíritus iga dyam keman kaʼayajpa (1 Cor. 15:50, 53). Pero tsaam tajaʼyan̈tam tanaitytyaʼm jeʼm an̈jogoʼoyi iga tampɨktson̈taʼmpa tuum ityi dyapɨk kuyajpa yɨʼɨm Naxyukmɨ, tamaymayataʼmpa y dyam tamɨmnetaʼmpa (Apoc. 21:3, 4). Tantumpɨytyam tantsoowaixtyaʼmpa jeʼm an̈jogoʼoyi tanaitytyamwɨʼɨp, mex siiga tampɨktson̈taʼmpa jeʼm ityi dyapɨk kuyajpa sɨn̈yukmɨ o yɨʼɨm Naxyukmɨ.

2. ¿Tyiʼiga wɨap tan̈kupɨk iga kupakpa jeʼm tanan̈jogoʼoyi?

² Jesɨk jeʼm Biblia ijɨykiʼmpa jeʼm an̈jogoʼoyi, takkutɨʼɨyɨʼyba iga wɨap tan̈kupɨk iga naspa tyidyin̈kej wɨtampɨk. Iga Jehová jempɨk tachiʼiñeʼ jeʼm tanan̈jogoʼoyi, tan̈wɨkupɨktaʼmpa iga kupakpa (Rom. 15:13). Tañixpɨkpa jeʼm ijɨykamoʼoyiyaj y tanjoodon̈ iga jeʼ juchixkej ikkupakpa (Núm. 23:19). Tan̈wɨkupɨkneʼ iga Jehová iwattoʼoba y wɨap iwat ityumpɨy jempɨk nɨmneʼ iga iwatpa. Jeʼyukmɨ jeʼm tanan̈jogoʼoyi dyaʼ numaaj jeʼ tuum jɨɨxkiʼimi o tuum kusuʼnɨyoʼoyi, wɨap tan̈kupɨk iga nunta naspa y kupakpa.

3. ¿Tyi tan̈kɨʼpin̈taʼmpa yɨʼp kuyujijom? (Salmo 27:14).

³ Jeʼm tanJaatun̈ sɨn̈yukmɨpɨk tatoyba y ixunba iga tan̈kupɨgaʼyiñ jeʼm in̈matyiyaj (maayɨʼ Salmo 27:14). Siiga tan̈wɨkupɨkneʼ jeʼm an̈jogoʼoyi iga Jehová tachiʼiñeʼ, wɨap tanyaʼachɨytyaʼm kun maymayaaji jempɨk tannaskaʼaba tannɨgɨyoʼoyijom. Yɨʼp kuyujijom tanʼampa juutypɨk takupujpa jeʼm an̈jogoʼoyi. Wiñtyi tanaʼmtaʼmiñ tyiʼiga wɨap tannɨm iga jeʼm an̈jogoʼoyi jeex juʼuts tuum ancla y juʼuts tuum casco. Y okmɨ tan̈kɨʼpin̈taʼmiñ juutypɨk wɨap tan̈wɨʼɨdyataʼm.

4. ¿Tyiʼiga jeʼm tanan̈jogoʼoyi jeex juʼuts tuum ancla? (Hebreos 6:19).

⁴ Jesɨgam jeʼm apóstol Pablo ijay jeʼm Carta a los Hebreos, nɨm iga jeʼm tanan̈jogoʼoyi jeex juʼuts tuum ancla (maayɨʼ Hebreos 6:19). Jeʼ oyba idyɨk kiʼimi barcojom, jeʼyukmɨ ijoodon̈ idyɨk iga jeʼm anclas iyooxpaʼtpa jeʼm barco iga jeʼm saawa y jeʼm lamar odoy ininɨguiñ juutykej. Tun̈kɨy jesɨgam nɨki idyɨk barcojom pɨɨmi moj chijoʼoyi jeʼm tujsaawa, jesɨgam iaʼm iga jeʼm marineros ikpatsɨyyaj nɨʼkɨʼɨm jeʼm anclas iga jeʼm barco odoy idyɨk nuʼguiñ tsaʼyuk (Hech. 27:29, 39-41). Juʼuts jeʼm ancla iga iyooxpaʼtpa tuum barco iga odoy nɨguiñ yɨʼɨm jeʼexɨk, jeʼm tanan̈jogoʼoyi tayooxpaʼtpa iga odoy tanjagan̈tsaguiñ Jehová jesɨk tanan̈teeñkamoktaʼmpa kutɨʼɨchiyaj iga jeexyaj ken jeʼm tujsaawa. Iga tan̈wɨkupɨkpa jeʼm an̈jogoʼoyi iga dyaʼ jaʼyñeʼ majtyim tawɨitytyaʼmpa, tayooxpaʼtpa iga tanan̈teeñkamoguiñ jeʼm yaʼachaajiyaj tañityijom. Tanjɨɨstaʼmiñ iga Jesús nɨm iga tamalwadaytyamtaap idyɨk (Juan 15:20). Jeʼyukmɨ siiga tan̈kujɨɨspa jeʼm kumaykedoʼoyi iga Jehová tajɨykamaʼyñeʼ tayooxpaʼtpa iga duroj tan̈kupɨktaʼmiñ.

5. ¿Juutypɨk iyooxpaʼt Jesús jeʼm an̈jogoʼoyi mex iga ijoodon̈ idyɨk iga kaʼaba?

⁵ Tanaʼmtaʼmiñ juutypɨk jeʼm an̈jogoʼoyi iyooxpaʼt Jesús iga kupɨgoʼyiñ mex iga ijoodon̈ idyɨk iga yaʼachwattaap jesɨk akkaʼataap. En jeʼm Pentecostés de jeʼm amtyɨy 33, jeʼm apóstol Pedro ijɨykiʼm tuum jɨychagoʼoyi iga tampaʼtpa en jeʼm Salmos iga in̈kejpa juʼuts idyɨk jeʼm jɨɨxi y jeʼm kupɨgoʼoyi iga Jesús iniity idyɨk: «D́a acɨ̱ŋpa iga acaaba porque anjo̱doŋ iga apɨspa. ManJa̱tuŋ Dios, mich d́a [antsakpa] jém lugar ju̱t́ it́ jém caaneyajwɨɨp. D́at́im iñjɨ́cpa iga púcpa imɨjta̱y jém micuyo̱xapáppɨc. [...] Agui amaymay iga nɨcpa awagai̱t́i con mimich» (Hech. 2:25-28; Sal. 16:8-11). Mex iga Jesús ijoodon̈ idyɨk iga kaʼaba, iwɨkupɨkpa idyɨk iga Dios iktsukumpa y eybɨk nɨkpa ityi sɨn̈yukmɨ kun iJaatun̈ (Heb. 12:2, 3).

6. ¿Juutypɨk iaʼmpa idyɨk tuum tɨɨwɨ jeʼm an̈jogoʼoyi?

⁶ Iga tanaitytyaʼm jeʼm an̈jogoʼoyi, jaʼyan̈ tɨwɨtam iyaʼachɨyñeyaj jeʼm kutɨʼɨchiyaj. Tanaʼmiñ jempɨk iñaskaʼ Leonard Chinn, tuum tɨɨwɨ kupɨgoywɨʼɨp iga jaʼy ityi Inglaterra. Jesɨgam ity idyɨk jeʼm Wiñtyipɨk Guerra Mundial, matsta iga dyaʼ tɨgɨykuʼm en jeʼm ejército. Pajan̈togoytya wɨsna meses y okmɨ teguedɨytya iga yooxaiñ. Maaj okmɨ jeʼ ijaykunuʼk: «Jempɨk annaskaʼ an̈kejay iga siiga tanyaʼachɨytyoʼoba, nasuntaap iga tan̈wɨkupɨguiñ jeʼm an̈jogoʼoyi. Jeʼm akwiñkejoʼoyi tatsagayyajwɨʼɨp Jesús, jeʼm apóstoles, jeʼm profetas y jeʼm wɨtampɨk jɨychagoʼoyiyaj ityyajwɨʼɨp Bibliajom tachiʼiyajpa tuum an̈jogoʼoyi tannɨgɨyoʼoyijom y jeʼm pɨɨmi iga tanyaʼachɨʼyiñ». Jeʼm an̈jogoʼoyi iyooxpaʼt Leonard juʼuts tuum ancla, y jeempɨktyim wɨap tayooxpaʼt taɨchtyam.

7. ¿Juutypɨk jeʼm kutɨʼɨchiyaj iwatpa iga majtyim tan̈kupɨguiñ jeʼm an̈jogoʼoyi? (Romanos 5:3-5; Santiago 1:12).

⁷ Majtyim tan̈kupɨktaʼmpa jeʼm an̈jogoʼoyi jesɨk tanyaʼachɨytyaʼmpa jeʼm kutɨʼɨchiyaj y tanaʼmtaʼmpa iga Jehová tayooxpaʼtpa y tawɨpɨktson̈ba (maayɨʼ Romanos 5:3-5; Santiago 1:12). Jeʼyukmɨ, sɨɨ iga majtyim tan̈wɨixpɨkpa Jehová, majtyim tan̈wɨkupɨkpa jeʼm an̈jogoʼoyi. Jeʼm Wookkɨʼɨwiñ ixunba iga jeʼm kutɨʼɨchiyaj takkobakpijiñ, pero kun jeʼm Jehová iyooxpadoʼoyi wɨap tanyaʼachɨytyaʼm juʼptyin̈kej kutɨʼɨchi.

8. ¿Tyiʼiga jeʼm an̈jogoʼoyi jeex juʼuts tuum casco? (1 Tesalonicenses 5:8).

⁸ Jeʼm Biblia nɨmpatyim iga jeʼm tanan̈jogoʼoyi jeex juʼuts tuum casco (maayɨʼ 1 Tesalonicenses 5:8). Tuum soldado ikkaʼmneʼeba  icasco iga ikupujpa ikoobak siiga yɨʼgayaytyaap. Iga taɨchtyam tanaitytyaʼm tuum an̈aaji espiritual, wɨɨ iga tan̈kuixtyaʼmiñ jeʼm tanjɨɨxi iga jeʼm Wookkɨʼɨwiñ odoy tamɨswadaʼyiñ. Jeʼ takkaʼmaʼyba kutɨʼɨchiyaj y jaʼyan̈ tyidyin̈kej iga imalwadaʼyba tanjɨɨxi. Juʼutstyim jeʼm casco iga ikupujaʼyba jeʼm soldado ikoobak, jeʼm an̈jogoʼoyi takupujaʼyba jeʼm tanjɨɨxi iga tan̈kupɨktaʼmiñ Jehová.

9. ¿Tyi iwatyajpa jempɨk dyaʼ iniityyaj ni tuum an̈jogoʼoyi?

⁹ Jeʼm an̈jogoʼoyi iga tampɨktson̈taʼmpa tuum ityi dyapɨk kuyajpa, tayooxpaʼttaʼmpa iga tan̈wɨpɨktaʼmiñ tanjɨɨxityam. Pero, siiga numaaj tanjɨɨskupakneʼeba jempɨk tan̈kusuʼnɨʼyba, yɨʼp an̈jogoʼoyi wɨap tampatstogoytyaʼm. Tan̈kujɨɨstaʼmiñ jempɨk iñaskayaj weeñi tɨwɨtam wiñɨk jaamapɨkyaj ityyajwɨʼɨp idyɨk Corinto. Dyam idyɨk ikupɨkneyaj jeʼm Dios ijɨykamoʼoyi iga itypa tuum aktsukumoʼoyi (1 Cor. 15:12). Pablo nɨm iga jempɨk dyaʼ idyɨk ikupɨkyajpa yɨʼp an̈kejayoʼoyi, numaaj ijɨɨskupakneyajpa jempɨk iwatyajpa tumtum jaama (1 Cor. 15:32). Sɨɨ jaʼyan̈yaj dyatyim ikupɨkyajpa jeʼm Dios ijɨykamoʼoyiyaj y jeʼyukmɨ numaaj ijɨɨskupakneyajpa jempɨk iwatyajpa tumtum jaama y juutypɨk nawɨwadayyajtaap iyaʼak. Pero taɨchtyam tan̈kupɨktaʼmpa jeʼm nɨgɨyoʼoyi iga Dios tajɨykamayñeʼ. Jeʼm an̈jogoʼoyi iga tachiʼiñeʼ Jehová jeex juʼuts tuum casco iga takupujaʼyba tanjɨɨxi y tayooxpaʼtpa iga odoy tan̈wadyiñ numaaj jempɨk taɨch tan̈kusuʼnɨʼyba, iga yɨʼp wɨap iwat iga tampatstogoʼyiñ jeʼm wɨnanɨgoʼoyi iga tanaity kun jeʼ (1 Cor. 15:33, 34).

10. ¿Juutypɨk tayooxpaʼtpa jeʼm an̈jogoʼoyi iga tan̈kupujiñ jeʼm tanjɨɨxi?

¹⁰ Juʼutstyim jeʼm casco, jeʼm an̈jogoʼoyi takupujpa iga odoy tanjɨɨxiñ iga dyaʼ tyi kumeskuy siiga tan̈kupɨkpa Jehová. Juʼuts akwiñkejoʼoyi, algun i wɨap ijɨɨs: «Ɨch ni keman ampɨktson̈ba jeʼm ityi dyapɨk kuyajpa. Dyaʼ an̈wɨwatpa. Ni keman anakkupakpa jempɨk Dios ixunba iga an̈wadyiñ». Tanjɨɨxiñ iga Elifaz iga nɨʼman̈tayaap idyɨk iga Job iamigo, iniitytyim idyɨk yɨkxpɨk jɨɨxi, jeʼ nɨm: «¿Juutypɨk wɨap ikuaʼyñeʼ tuum pɨɨxiñ kaʼpaʼap […]?». Y okmɨ nɨm: «Kumaton̈, Dios dyaʼ ikupɨkpa iga jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj wɨap iwɨwatyaj, y para jeʼ ni jeʼm sɨn̈paaki kuaʼyñeʼ iaʼm» (Job 15:14, 15). ¡Tuum mɨjpɨk mɨgoʼoyi! Odoy tan̈kujaamaʼyiñ iga jeʼm Wookkɨʼɨwiñ jeʼam jempɨk ixunba iga tanjɨɨxiñ jeempɨk. Jeʼ ijoodon̈, iga siiga seguido tanaitypa yɨʼp jɨɨxi, tampatstogoyba tananɨk jeʼm an̈jogoʼoyi. Jeʼyukmɨ, odoy tan̈kupɨguiñ yɨʼp mɨgoʼoyi y tanteguedaiñ jeʼm Jehová ijɨykamoʼoyiyaj. Juchixkej tan̈kupɨguiñ iga Jehová ixunba iga ityumpɨy jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj ipɨktson̈yajiñ jeʼm ityi dyapɨk kuyajpa y jeʼ tayooxpaʼtpa iga wɨaiñ tampɨktson̈ (1 Tim. 2:3, 4).

11. ¿Tyiʼiga tanchokoyan̈joʼguiñ iga nuʼguiñ jeʼm jaama jesɨk kupakpa jeʼm tanan̈jogoʼoyi?

¹¹ Usan̈ tan̈kaʼ iga tan̈wɨʼɨdyaiñ jeʼm tanan̈jogoʼoyi. Wɨapsɨ iga oyba tansunba iga kupaguiñam jempɨk Dios ijɨykamneʼ. Pero iga Jehová juchixkej ity, dyaʼ iaʼmpa jeʼm tiempo juʼuts taɨchtyam (2 Ped. 3:8, 9). Jeʼ iwɨakkupakpa jempɨk ijɨɨsneʼ, pero wɨapsɨ iga dyaʼ iwatpa jesɨk taɨchtyam tansuntaʼmpa. ¿Tyi tayooxpaʼtpa iga odoy tampatstogoʼyiñ jeʼm an̈jogoʼoyi y tanchokoyan̈joʼguiñ iganam nuʼkpa jeʼm jaama iga Dios ikkupakpa jempɨk tajɨykamayñeʼ? (Sant. 5:7, 8).

12. Juʼuts nɨmpa Hebreos 11:1, 6, ¿juutypɨk tɨgɨykuʼmpa jeʼm an̈jogoʼoyi kun jeʼm fe?

¹² Jeʼm tanan̈jogoʼoyi napɨɨmchityaap siiga tan̈kunuʼkpa Jehová, iga jeʼam tanɨʼmaʼyba iga nunta ikkupakpa in̈maatyi. Jeʼm Dios In̈maatyi nɨmpa iga jeʼm tanan̈jogoʼoyi tɨgɨykuʼmpa iga tan̈kupɨguiñ iga nunta ity Jehová y jeʼ «ichiiba jém wɨbɨc coñwɨyooyi [...] jém imétsyajpáppɨc» (maayɨʼ Hebreos 11:1, 6). Jesɨk  maaj tañixpɨkpa Jehová maaj tan̈kupɨkpa iga ikkupakpa ityumpɨy jeʼm ijɨykamoʼoyiyaj. Tanaʼmiñ tyi wɨap tan̈wat iga mɨjaiñ jeʼm tan̈wɨnanɨgoʼoyi kun jeʼ, yɨʼɨmpɨgam maaj tan̈kupɨkneʼeba jeʼm tanan̈jogoʼoyi.

13. ¿Juutypɨk wɨap tanamigoja Dios?

¹³ Tanan̈wejpaʼttaʼmiñ Jehová y tammaytyaʼmiñ jeʼm In̈maatyi. Taɨchtyam dyaʼ wɨap tanaʼmtaʼm Jehová, pero wɨap tanamigojataʼm. Wɨap tanamuru jesɨk tanan̈wejpaʼttaʼmpa, y tan̈kupɨkpa iga jeʼ takumaton̈ba (Jer. 29:11, 12). Y wɨap tan̈kumaton̈taʼm jesɨk tammaytyaʼmpa jeʼm In̈maatyi y jesɨk tan̈kujɨɨstaʼmpa jempɨk tammayñetaʼm. Jesɨk tammayba juutypɨk Jehová ikuix wiñɨk jeʼm iyooxakɨʼɨwiñyaj, majtyim napɨɨmchityaap jeʼm tanan̈jogoʼoyi. Ityumpɨy jempɨk ity jeʼm Dios In̈matyijom «jaychacneta̱ iga taŋquejáypa taɨcht́am. [...] tayo̱xpátpa iga tanyaachɨ́yiñ cuando tayaachwatta̱p iga odoy taŋyáguiñ. Jeeyucmɨ tanaŋjócpa jém ja̱ma iga tampɨctsoŋpa t́it́am tajɨycámayñe Dios» (Rom. 15:4).

14. ¿Tyiʼiga wɨɨ iga tan̈kujɨɨstaʼmiñ jempɨk Jehová iwatneʼ por tun̈gakyaj?

¹⁴ Tan̈kujɨɨstaʼmiñ juutypɨk Jehová ikkupakneʼ jeʼm ijɨykamoʼoyiyaj. Tanjɨɨxiñ jempɨk iwat por Abrahán y Sara. Iga tsamiyajam idyɨk, dyam idyɨk wɨap imanɨgɨyyaj, pero Dios ijɨykamay iga iniityyajpa idyɨk tuum imaanɨk (Gén. 18:10). ¿Tyi iwat Abrahán? Jeʼm Biblia nɨmpa: «Pero icupɨc [...] iga núcpa jém ja̱ma iga tsɨ́ypa juuts ja̱tuŋpɨc para icuwɨ̱t́i yɨ́p naxyucmɨ» (Rom. 4:18). Para taɨchtyam, wɨapsɨ iga jeʼeyaj dyam idyɨk wɨap imanɨgɨyyaj, pero Abrahán ikupɨkpa idyɨk iga Jehová ikkupakpa jeʼm ijɨykamoʼoyi. Yɨʼp Dios iyooxakɨʼɨwiñ iaʼm iga kupak jempɨk nɨʼmayñeta idyɨk (Rom. 4:19-21). Yɨʼpyaj nasɨyoʼoyiyaj tan̈kejaʼyba iga juchixkej wɨap tan̈kupɨk iga Jehová ikkupakpa jeʼm in̈maatyi, mex siiga sɨʼ tannaskaʼ tuum tan̈kapɨk nasɨyoʼoyi.

15. ¿Tyiʼiga tan̈kujɨɨxiñ jempɨk Dios iwatneum por taɨchtyam?

 ¹⁵ Tan̈kujɨɨstaʼmiñ tyityam iwatneʼ Jehová por taɨchtyam. ¿Oyñeʼ tan̈kujɨɨs juutypɨk kupakneyaj tañityijom weeñi jɨykamoʼoyiyaj ityyajwɨʼɨp jeʼm Dios In̈matyijom? Juʼuts akwiñkejoʼoyi, Jesús nɨm iga jeʼm iJaatun̈ tachiʼiba idyɨk tyityam tatogoyaytyaʼm jeʼm tañityijom (Mat. 6:32, 33). Jesús nɨmtyiñ iga Jehová tachiʼiba jeʼm iespíritu santo siiga tan̈wagaʼyba (Luc. 11:13). Y Jehová ikkupakneʼ yɨʼpyaj jɨykamoʼoyiyaj. Y wɨapsɨ iga tan̈kujɨɨspa tun̈gak jɨykamoʼoyiyaj iga ikkupakneʼ tañityijom, juʼuts iga tawadayñeʼ perdón, tachiʼiñeʼ akpoʼksoʼoyi y jeʼm wiʼkkuy espiritual (Mat. 6:14; 24:45; 2 Cor. 1:3). Siiga tan̈kujɨɨspa jempɨk Dios iwatneum por taɨchtyam, jesɨk majtyim tan̈kupɨkpa iga ikkupakpa tannɨgɨyoʼoyijom jeʼm tanan̈jogoʼoyi.

16. ¿Tyiʼiga jeʼm an̈jogoʼoyi jeʼ tuum wɨbɨk xaaja?

¹⁶ Jeʼm an̈jogoʼoyi iga tampɨktson̈ba tuum ityi dyapɨk kuyajpa, jeʼ tuum wɨbɨk xaaja iga tachiʼiba Dios. Sɨʼ tanan̈joʼktaʼm iga nuʼguiñ yɨʼp wɨbɨk ityi y tanjoodon̈ iga nunta kupakpa. Jeʼm an̈jogoʼoyi jeex juʼuts tuum ancla iga tayooxpaʼtpa iga tanyaʼachɨʼyiñ jeʼm kutɨʼɨchiyaj, jeʼm yaʼachaajiyaj y hasta jeʼm kaʼiʼ. Jeextyim juʼuts tuum casco iga ikupujpa jeʼm tanjɨɨxi y dyaʼ iaʼmchiʼiba iga tɨgɨʼyiñ malojpɨk jɨɨxiyaj y tayooxpaʼtpa iga tan̈wɨwadyiñ. Jeʼm an̈jogoʼoyi in̈kejpaʼap jeʼm Biblia tayooxpaʼtpa iga tan̈kunuʼguiñ Dios y yɨʼɨmpɨgam ikwiñkejpa iga tsaam tatoyba. Jesɨk tampɨɨmchiʼiba jeʼm tanan̈jogoʼoyi y tan̈wɨʼɨdyaap tsaam tayooxpaʼtpa.

17. ¿Tyiʼiga tamaymaywatpa jeʼm tanan̈jogoʼoyi?

¹⁷ En jeʼm carta ijaʼyaywɨʼɨp jeʼm apóstol Pablo a jeʼm cristianos ityyajwɨʼɨp idyɨk Roma, iñɨʼmay: «Maymáya̱taamɨ porque iniŋjóctámpa» (Rom. 12:12). Pablo wɨap idyɨk imaymaya iga iwɨkupɨkneʼ iga ipɨktson̈ba jeʼm ityi dyapɨk kuyajpa jemɨk sɨn̈yukmɨ siiga ikupɨkpa idyɨk Jehová. Taɨchtyam wɨaptyim tammaymayataʼm por jeʼm an̈jogoʼoyi iga tan̈wɨkupɨknetaʼm iga Jehová ikkupakpa jeʼm ijɨykamoʼoyiyaj. Juʼuts nɨm tuum salmista: «Maymay jempɨk [...] in̈joʼkpa iga iDios Jehová iwadyiñ juʼuts ijɨɨsneʼ, [...] y jeʼ juchixkej ikkupakpa in̈maatyi» (Sal. 146:5, 6).